نجم‌الدین کبری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز اصلاح نویسه نادرست با استفاده از AWB |
|||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
|- |
|- |
||
|} |
|} |
||
'''احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی''' کنیه '''ابوالجناب''' و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به [[شیخ ولی‌تراش]] از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از [[عمار یاسر بدلیسی]] گرفته‌است. «او بعد از فراگيري مقدّمات علوم در آنجا، سال |
'''احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی''' کنیه '''ابوالجناب''' و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به [[شیخ ولی‌تراش]] از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از [[عمار یاسر بدلیسی]] گرفته‌است. «او بعد از فراگيري مقدّمات علوم در آنجا، سال های بسيار به مسافرت پرداخت و نزد استادان زيادی علوم رسمي و متداول؛ به ويژه حديث را فراگرفت و از مشايخ متعددي در طريقت بهره مند گردید. از استادان مهم وي يکي شيخ اسماعيل قصري(م.589) است که نزد وي به رياضت و سلوک پرداخت و از او اجازه ی ارشاد گرفت و به خوارزم بازگشت.<ref>مقاله ی مندرج در پایگاه اینترنتی '''ماهنامه علمی و تخصّصی اطلاعات حکمت و معرفت''': [http://www.ettelaathekmatvamarefat.com/new/index.php?option=com_content&view=article&id=961:1393-05-06-06-22-22&Itemid=70 نجم الدّین کبری]. حامد الگار، ترجمه و تحقیق: جمشید جلالی شیجانی، با اندکی ویراست، تاریخ بازدید: 10 آوریل 2016.</ref>» |
||
شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.<ref name="مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست">خبرگزاری فارس: [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911109000060 مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست]. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.</ref> |
شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.<ref name="مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست">خبرگزاری فارس: [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911109000060 مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست]. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.</ref> |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
== تألیفات== |
== تألیفات== |
||
«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي |
«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي پردازد؛ او در اين آثار در مورد معاني مختلف خيال و شهود و مراتب تجلّي شهود(Luminous Epiphany) -که براي [[عارف]] متجلّي مي شود-، درجات مختلف تصوّر(concept) و خواطر که توجّه سالک إلی الله را جلب مي کند، طبيعت و ارتباط لطائف انسان<ref>در اصطلاح عرفا دل را گويند که به حقيقت، روح است. نک به: سجادي، سيد جعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، ص687؛ «بدان که آن لطيفه اي که قلب است از آن رو که لطيفه است از حالي به حالي دگرگون مي شود». کبري، نجم الدين، فوائح الجمال و فواتح الجلال، تحقيق دکتر يوسف زيدان،ص 132</ref> ب،(Subtle Centers) بحث کرده است. از مهمترين تألیفات شیخ نجم الدین کبری می توان به: |
||
'''فوائح الجمال و فواتح الجلال'''(تصحيح با يک مقدمه ی جامع در مورد زندگي و آثار نویسنده توسّط [[فريتس ماير]]، ويسبادن، 1957)4 است. ا |
'''فوائح الجمال و فواتح الجلال'''(تصحيح با يک مقدمه ی جامع در مورد زندگي و آثار نویسنده توسّط [[فريتس ماير]]، ويسبادن، 1957)4 است. ا |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
'''الاصول العشرة و رساله الخائف الهائم من لومه اللائم'''(تصحيح [[ماريان موله]] همراه با رسائل کوچکتر ديگر تحت عنوان Traites mineurs, in Annales Islamologiques(Cario), iv,[1963],1-78) . |
'''الاصول العشرة و رساله الخائف الهائم من لومه اللائم'''(تصحيح [[ماريان موله]] همراه با رسائل کوچکتر ديگر تحت عنوان Traites mineurs, in Annales Islamologiques(Cario), iv,[1963],1-78) . |
||
علاوه بر اين رسائل کوتاه، کبري تفسيري عرفاني بر [[قرآن]] را آغاز نمود که نتوانست آن را کامل کند امّا اين کار، پس از مرگش ابتدا توسّط مريدش [[نجم |
علاوه بر اين رسائل کوتاه، کبري تفسيري عرفاني بر [[قرآن]] را آغاز نمود که نتوانست آن را کامل کند امّا اين کار، پس از مرگش ابتدا توسّط مريدش [[نجم الدين رازی]] و سپس توسّط يکي ديگر از مشايخ تصوّف يعني [[علاءالدوله سمنانی]] ادامه يافت.(نک به: [[هانری کربن]]، En Islam iranien, Paris 1972, iii, 175-276 n.90; Suleyman Ates, I?ari tefsir okulu, Ankara 1974. 139-60). |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
نسخهٔ ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۱۹
| شیخ نجم الدین کبری | |
|---|---|
| نام | احمدبن عمربن محمد خیوقی خوارزمی |
| کنیه | ابوالجناب |
| القاب | نجم الدین و طامةالکبری |
| معروف به | شیخ نجم الدین کبری، شیخ ولی تراش |
| زمینه فعالیت | عرفان و تصوّف |
| قرن ششم و هفتم هجری | |
| زادروز | ۵۴۰ هجری قمری |
| زادگاه | |
| مقتول | ۶۱۸ هجری قمری |
| محل فوت | |
احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی کنیه ابوالجناب و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به شیخ ولی‌تراش از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از عمار یاسر بدلیسی گرفته‌است. «او بعد از فراگيري مقدّمات علوم در آنجا، سال های بسيار به مسافرت پرداخت و نزد استادان زيادی علوم رسمي و متداول؛ به ويژه حديث را فراگرفت و از مشايخ متعددي در طريقت بهره مند گردید. از استادان مهم وي يکي شيخ اسماعيل قصري(م.589) است که نزد وي به رياضت و سلوک پرداخت و از او اجازه ی ارشاد گرفت و به خوارزم بازگشت.[۱]»
شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.[۲]
شیخ نجم‌الدین در ۱۲۲۱ میلادی در حمله مغول به خوارزم به قتل رسیده و آرامگاه او در منطقه تاریخی «کهنه اورگنج» در استان «داش اغوز» در شمال ترکمنستان موجود است و یکی از مهم‌ترین محل زیارت زائران محلی و خارجی ترکمنستان به‌شمار می‌آید.
مرقد نجم‌الدین کبری و شاگردان نزدیک او در سده ۱۴ میلادی بنیان‌گذاری شده و معماران آن دوران مهارت خود را در تزئین منحصر به فرد سنگ قبر نجم‌الدین کبری به کار برده بودند.[۲]
تألیفات
«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي پردازد؛ او در اين آثار در مورد معاني مختلف خيال و شهود و مراتب تجلّي شهود(Luminous Epiphany) -که براي عارف متجلّي مي شود-، درجات مختلف تصوّر(concept) و خواطر که توجّه سالک إلی الله را جلب مي کند، طبيعت و ارتباط لطائف انسان[۳] ب،(Subtle Centers) بحث کرده است. از مهمترين تألیفات شیخ نجم الدین کبری می توان به:
فوائح الجمال و فواتح الجلال(تصحيح با يک مقدمه ی جامع در مورد زندگي و آثار نویسنده توسّط فريتس ماير، ويسبادن، 1957)4 است. ا
الاصول العشرة و رساله الخائف الهائم من لومه اللائم(تصحيح ماريان موله همراه با رسائل کوچکتر ديگر تحت عنوان Traites mineurs, in Annales Islamologiques(Cario), iv,[1963],1-78) .
علاوه بر اين رسائل کوتاه، کبري تفسيري عرفاني بر قرآن را آغاز نمود که نتوانست آن را کامل کند امّا اين کار، پس از مرگش ابتدا توسّط مريدش نجم الدين رازی و سپس توسّط يکي ديگر از مشايخ تصوّف يعني علاءالدوله سمنانی ادامه يافت.(نک به: هانری کربن، En Islam iranien, Paris 1972, iii, 175-276 n.90; Suleyman Ates, I?ari tefsir okulu, Ankara 1974. 139-60).
منابع
- ↑ مقاله ی مندرج در پایگاه اینترنتی ماهنامه علمی و تخصّصی اطلاعات حکمت و معرفت: نجم الدّین کبری. حامد الگار، ترجمه و تحقیق: جمشید جلالی شیجانی، با اندکی ویراست، تاریخ بازدید: 10 آوریل 2016.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ خبرگزاری فارس: مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.
- ↑ در اصطلاح عرفا دل را گويند که به حقيقت، روح است. نک به: سجادي، سيد جعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، ص687؛ «بدان که آن لطيفه اي که قلب است از آن رو که لطيفه است از حالي به حالي دگرگون مي شود». کبري، نجم الدين، فوائح الجمال و فواتح الجلال، تحقيق دکتر يوسف زيدان،ص 132
- نجم الدین کبری | لغت نامه دهخدا
- سبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، ج ۷، ص ۲۷، مؤسسه امام صادق، قم، ۱۴۱۸ق.
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| سایر | |
