قرارداد ۱۹۳۳
نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحه است که توسط Europe V (بحث | مشارکتها) در تاریخ ۱۰ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۰۵ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.
در درستی این مقاله اختلاف نظر وجود دارد. گفتگوی مربوطه ممکن است در صفحهٔ بحث یافت شود. خواهشمندیم در روشنشدن اعتبار منابع مورد اختلاف کمک کنید. (چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید) |
در بیطرفی این مقاله اختلافنظر وجود دارد. گفتگوی مربوطه ممکن است در صفحهٔ بحث یافت شود. لطفاً تا پایان حل مناقشه این برچسب را برندارید. (چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید) |
قرارداد ۱۹۳۳ (به انگلیسی: 1933 Agreement)، یا قرارداد ۱۳۱۲ (خورشیدی)، قراردادی بین دولت ایران و شرکت نفت ایران و انگلیس بود که در دوره رضا شاه پس از الغای قرارداد دارسی و خوانین بختیاری منعقد شد.
شخص رضاشاه پس از مذاکره با سر جان کدمن، رئیس شرکت نفت ایران و انگلیس، و رجینالد هوار سفیر بریتانیا در ایران این قرارداد را به دلیل جلوگیری از ضبط داراییهای خارجی ایران قبول کرد[۱]و مقامات دولت را وادار به تصویب آن نمود. مجلس شورای ملی نیز به اتفاق آرا آن را تصویب کرد.
در این قرارداد شرکت نفت ایران و انگلیس همچنان به اکتشاف و استخراج و فروش نفت، در برابر پرداخت ۲۰ درصد از سهام کل شرکت نفت ایران و انگلیس به ایران ادامه میداد و همچنین محدودهٔ عملیات امتیاز از ۴۰۰ هزار مایل به ۱۰ هزارمایل کاهش یافت.
قانون ملی شدن نفت که در سال ۱۳۲۹ تصویب شد این قرارداد را باطل کرد ولی پس از کودتای ۲۸ مرداد در سال ۱۳۳۲ قرارداد کنسرسیوم جانشین آن شد.
قرارداد جدید برای اولین بار در دوره چهاردهم مجلس شورای ملی از طرف دکتر مصدق مورد بررسی و انتقاد شدید قرار گرفت. محمد مصدق در زمینهٔ این قرارداد در مجلس چهاردهم میگوید:[۲]
منابع
- https://en.wikipedia.org/wiki/Anglo-Persian_Oil_Company
- http://www.iranicaonline.org/articles/cadman-john
- http://www.iranicaonline.org/articles/anglo-persian-oil-company
پانویس
موضوعات | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
رضا پهلوی |
| ||||||||||||
محمدرضا پهلوی |
| ||||||||||||
خویشاوندان | |||||||||||||
مطالب مرتبط | |||||||||||||
سیاستها و منش | |||||
---|---|---|---|---|---|
رویدادها |
| ||||
جنگها | |||||
زندگی شخصی |
| ||||
اقدامات و بنیانگذاریها | |||||
در دید دیگران |
| ||||
وابسته |
این یک مقالهٔ خرد تاریخ است. میتوانید با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |