پروپرانولول: تفاوت میان نسخه‌ها

Propranolol
داده‌های بالینی
AHFS/Drugs.com	monograph
داده‌ها	US سازمان غذا و دارو (آمریکا): Propranolol;
رده‌بندی داروهای; بارداری	AU: C ; ;
روش مصرف دارو	خوراکی, شیاف, وریدی
کد ATC	C07AA05 ;
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	AU: فقط با نسخه (اس۴) ; UK: فقط ℞ (POM) ; US: فقط ℞ ;
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	۲۶%
متابولیسم	کبدی
نیمه‌عمر حذف	۴–۵ ساعت
دفع	کلیوی <۱%
شناسه‌ها
	نام آیوپاک (RS)-1-(1-methylethylamino)-3-(1-naphthyloxy)propan-2-ol;
شمارهٔ سی‌ای‌اس	525-66-6 ;
پاب‌کم CID	4946;
دراگ‌بنک	DB00571 ;
کم‌اسپایدر	4777 ;
UNII	9Y8NXQ24VQ;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID6023525 ;
ECHA InfoCard	100.007.618
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C16H21NO2
جرم مولی	259.34 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image;
	SMILES CC(C)NCC(COc1cccc2c1cccc2)O;
	InChI InChI=1S/C16H21NO2/c1-12(2)17-10-14(18)11-19-16-9-5-7-13-6-3-4-8-15(13)16/h3-9,12,14,17-18H,10-11H2,1-2H3 ; Key:AQHHHDLHHXJYJD-UHFFFAOYSA-N ;
	(صحت‌سنجی)

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت قدیمی‌تر تفاوت جدیدتر ←

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

دیداریویکی‌متن

درخط

نسخهٔ ‏۲۴ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۳۳

پروپرانولول (به انگلیسی: propranolol) (بانام‌های تجاری ایندرال و پرانول)٬ دارویی از دسته بتابلاکرهای غیرانتخابی‌ است که عمدتاً برای درمان فشارخون و نامنظمی تپش قلب مورد استفاده قرار می‌گیرند. پروپرانول برای بیماری‌های گوناگون دیگری چون تسکین درد قلبی، پیشگیری از سردردهای میگرنی، درمان بی‌نظمی تپش و گلوکوم تجویز می‌شود.^[۱]

این دارو همچنین برای جلوگیری از دومین حمله قلبی در افرادی که یک بار دچار حمله قلبی شده‌اند، کاربرد دارد. با مسدودکردن این تکانه‌ها، به قلب کمک می‌کند تا منظم‌تر و مؤثرتر بتپد و در نتیجه بار کاری قلب کاهش می‌یابد.

پروپرانولول در تعدادی از اختلالات فیزیکی مانند لرزش اساسی و نیز روحی مانند فوبیای اجتماعی، اختلال اضطراب منتشر و اختلال هراس و به‌ویژه اختلال استرس پس از سانحه^[۲] نیز کاربرد دارد که البته هیج یک از آن‌ها مورد قبول اف‌دی‌ای نیستند.

پروپرانولول نخستین بتا بلاکری است که در دهه ۱۹۶۰ توسط جیمز دبلیو بلک دانشمند اسکاتلندی کشف شد. او برای ساخت پروپرانولول در سال ۱۹۸۸ جایزه نوبل پزشکی را گرفت.^[۳]

ویژگی‌ها

فرمول شیمیایی پروپرانول C_۱۶H_۲۱NO_۲ است. پس از ۱ تا ۳ ساعت به حداکثر غلظت پلاسمایی می‌رسد و نیمه عمر آن ۴ تا ۵ ساعت است. اما زمان اثرگذاری آن طولانی‌تر از نیمه عمرش است و ممکن است تا ۱۲ ساعت طول بکشد. بیش از ۹۹٪ آن از راه مدفوع از بدن خارج می‌شود. پروپرانولول بلوک کننده غیراختصاصی گیرنده‌های بتا یک و بتا دوی سمپاتیک می‌باشد.

چگونگی مصرف

مقادیر متفاوتی از پروپرانولول برای علل مختلف تجویز می‌شود. شکل طولانی اثر پروپرانولول معمولاً روزی یک بار مصرف می‌شود. مهم است که دارو را هر روز ساعت معینی بخورید. پروپرانولول را می‌توان با یا بدون غذا مصرف کرد و بهتر است پیش از مصرف پروپرانولول٬ نبض را شمارش نمود و فشارخون را اندازه گرفت. در موارد نبض کمتر از ۶۰ در دقیقه یا فشار سیستولی (عدد بالایی) کمتر از 80میلی‌متر جیوه، پیش از مصرف دارو٬ باید با پزشک مشورت نمود. هیچگاه بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، به مجردی که به یاد آوردید مصرفش کنید. البته اگر کمتر از ۸ ساعت تا نوبت بعدی مصرف دارو رسیده‌است، نوبت فراموش شده را رها کرده، به برنامه منظم دارویی‌تان بازگردید. اگر بیش از یک نوبت در روز پروپرانولول مصرف می‌کنید، اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دارو رسیده‌است، نوبت فراموش شده را مصرف نکنید.

هشدارها

در صورت بروز هر یک از علایم زیر، مصرف پروپرانولول قطع شده و با پزشک مشورت می‌شود: اشکال در تنفس تنگی نفس، یا خس‌خس سینه، سرد شدن کف دست و پا، ضربان قلب زیر۶۰ در دقیقه، سرگیجه یا سیاهی رفتن چشم در هنگام بلند شدن از حالت خوابیده با نشسته با تورم دست‌ها و پاها یا افزایش وزن ناگهانی (۱/۵ کیلو در ۴۸-۲۸ ساعت)، افسردگی، گیجی، یا توهم (شنیدن، دیدن، یا احساس چیزهایی که وجود ندارند)، درد قفسه سینه، مفاصل یا کمر، تب، گلودرد، بثورات جلدی، یا هرگونه کبودی که یا خونریزی غیرعادی.

عوارض جانبی

نشانه‌های زیر تا هنگام عادت کردن بدنتان با دارو ممکن است مشاهده شوند: تاری دید ،خواب آلودگی، خستگی، سرگيجه، مشکل در خوابیدن، اضطراب، یبوست یا اسهال، کابوس، یا کاهش توانایی جنسی، اگر این علایم ادامه یافتند یا مشکل ساز شدند، وضعیت را با پزشکتان در میان بگذارید.

موارد احتیاط

در صورت وجود هریک از موارد زیر پیش از مصرف پروپرانولول، پزشکتان را مطلع سازید:

حساسیت به آتنولول یا دیگر داروهای مسدودکننده بتا
بارداری یا شیردهی
مصرف داروهای دیگر، به ویژه تزریقات حساسیت‌زدایی، کافئین، داروهای آسم (آمینوفیلین، دیفیلین، اکستریفیلین، تئوفیلین)، داروهای دیابت (انسولین، داروهای خوراکی پایین‌آورنده قند)، دیگر داروهای کاهنده فشار خون (مسدود کننده‌های کانال‌های کلسیمی، کلونیدین، گوانابنز)، کوکائین، یا مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز (فورازولیدون، ایزوکاربوکسازید، فنلزین، سلژیلین، ترانیل سیپرومین، پروکاربازین).
سابقه یا ابتلا به حساسیت، آسم، یا آمفی‌زم، مشکلات احتقانی قلب، بیماری قند، پرکاری تیرویید، افسردگی، یا بیماری‌های کلیوی یا کبدی. اگر بیماری قند دارید، پروپرانولول ممکن است قند خون شما را افزایش دهد و نیز ممکن است علایم افت قند خون را مخفی کند. اگر دچار حساسیت باشید با مصرف پروپرانولول واکنش‌های حساسیتی‌تان ممکن است تشدید شود.
در طول دوره ی درمان در صورتی که از داروها ی گروه بنزو مانند( آلپرازولام - دیازپام - اگزازپام - تریازولام - کلرودیازپوکساید ) استفاده میکنید پزشک خود را مطلع سازید .

داروی خوراکی موجود در ایران

پروپرانولول خوراکی موجود در بازار ایران در دزهای ۱۰، ۲۰ و ۴۰ میلی گرم موجود است.

جستارهای وابسته

منابع

↑ Basic & Clinical Pharmacology.G.Katzung- McGraw-Hill-eighth edition ۲۰۰۲
↑ Doctors test a drug to ease traumatic memories - Mental Health - MSNBC.com
↑ Black JW, Crowther AF, Shanks RG, Smith LH, Dornhorst AC (1964). "A new adrenergic betareceptor antagonist". مجله لنست. 283 (7342): 1080–1081. doi:10.1016/S0140-6736(64)91275-9. PMID 14132613.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)

پیوند به بیرون

پروپرانولول، دارویی برای فراموش کردن خاطرات تلخ؟

[1] Basic & Clinical Pharmacology.G.Katzung- McGraw-Hill-eighth edition ۲۰۰۲

[2] Doctors test a drug to ease traumatic memories - Mental Health - MSNBC.com

[Black_JW,_Crowther_AF,_Shanks_RG,_Smith_LH,_Dornhorst_AC_1964_1080–1081-3] Black JW, Crowther AF, Shanks RG, Smith LH, Dornhorst AC (1964). "A new adrenergic betareceptor antagonist". مجله لنست. 283 (7342): 1080–1081. doi:10.1016/S0140-6736(64)91275-9. PMID 14132613.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۶۱: / خط ۶۱: @@
 این دارو همچنین برای جلوگیری از دومین حمله قلبی در افرادی که یک بار دچار حمله قلبی شده‌اند، کاربرد دارد. با مسدودکردن این تکانه‌ها، به قلب کمک می‌کند تا منظم‌تر و مؤثرتر بتپد و در نتیجه بار کاری قلب کاهش می‌یابد.
-پروپرانول در تعدادی از اختلالات فیزیکی مانند [[لرزش اساسی]] و نیز روحی مانند [[فوبیای اجتماعی]]، [[اختلال اضطراب منتشر]] و [[اختلال هراس]] و به‌ویژه [[اختلال تنش‌زای پس از رویداد|اختلال استرس پس از سانحه]]<ref>[http://www.msnbc.msn.com/id/10806799/ Doctors test a drug to ease traumatic memories - Mental Health - MSNBC.com]</ref> نیز کاربرد دارد که البته هیج یک از آن‌ها مورد قبول [[اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا|اف‌دی‌ای]] نیستند.
+پروپرانولول در تعدادی از اختلالات فیزیکی مانند [[لرزش اساسی]] و نیز روحی مانند [[فوبیای اجتماعی]]، [[اختلال اضطراب منتشر]] و [[اختلال هراس]] و به‌ویژه [[اختلال تنش‌زای پس از رویداد|اختلال استرس پس از سانحه]]<ref>[http://www.msnbc.msn.com/id/10806799/ Doctors test a drug to ease traumatic memories - Mental Health - MSNBC.com]</ref> نیز کاربرد دارد که البته هیج یک از آن‌ها مورد قبول [[اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا|اف‌دی‌ای]] نیستند.
-پروپرانول نخستین بتا بلاکری است که در دهه ۱۹۶۰ توسط [[جیمز دبلیو بلک]] دانشمند [[بریتانیایی‌ها|اسکاتلندی]] کشف شد. او برای ساخت پروپرانول در سال [[۱۹۸۸ (میلادی)|۱۹۸۸]] [[جایزه نوبل پزشکی]] را گرفت.<ref name="Black JW, Crowther AF, Shanks RG, Smith LH, Dornhorst AC 1964 1080–1081">{{cite journal|author=Black JW, Crowther AF, Shanks RG, Smith LH, Dornhorst AC |title=A new adrenergic betareceptor antagonist | journal=[[لنست|مجله لنست]] |volume=283 |issue=7342 |pages=1080–1081 |year=1964 |pmid=14132613 |doi=10.1016/S0140-6736(64)91275-9}}</ref>
+پروپرانولول نخستین بتا بلاکری است که در دهه ۱۹۶۰ توسط [[جیمز دبلیو بلک]] دانشمند [[بریتانیایی‌ها|اسکاتلندی]] کشف شد. او برای ساخت پروپرانولول در سال [[۱۹۸۸ (میلادی)|۱۹۸۸]] [[جایزه نوبل پزشکی]] را گرفت.<ref name="Black JW, Crowther AF, Shanks RG, Smith LH, Dornhorst AC 1964 1080–1081">{{cite journal|author=Black JW, Crowther AF, Shanks RG, Smith LH, Dornhorst AC |title=A new adrenergic betareceptor antagonist | journal=[[لنست|مجله لنست]] |volume=283 |issue=7342 |pages=1080–1081 |year=1964 |pmid=14132613 |doi=10.1016/S0140-6736(64)91275-9}}</ref>
 == ویژگی‌ها ==

ن ب و بلوک‌کننده گیرنده آدرنرژیک بتا
بتا - غیر انتخابی	آلپرنولول بیپیندولول بوپرانولول کلورانولول مپیندولول نادولول پروپرانولول سوتالول تیمولول
بتا_۱ - انتخابی	آتنولول بتاکسولول بوانتولول بیزوپرولول اپانولل اسمولول متوپرولول نبیوولول تالینولل
آلفا + بتا	کارودیلول لابتولول
غیره	بوتاکسامین