شهربانی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
| شهربانی کل کشور | |
|---|---|
 |
|
| کنش | ۱۲۵۸ - ۱۳۷۰ |
| کشور |  ایران |
| گونه | نیروی انتظامی |
| برچیدگی | ادغام با ژاندارمری ایران و کمیته انقلاب اسلامی و تاسیس ناجا |
شهربانی که در گذشته به آن نظمیه می‌گفتند اداره‌ای است که وظیفه آن حفظ امنیت شهر و استقرار نظم و تعقیب بزه‌کاران است و تابع وزارت کشور می‌باشد. این نهاد در نیروی انتظامی ادغام شد.
محتویات
رئیسان نظمیه و شهربانی[ویرایش]
دوران قاجار[ویرایش]
- کنت آنتوان دومونت فُرت
- سید عبدالله خان انتظام‌السلطنه
- میرزا ابوتراب خان خواجه‌نوری (نظم‌الدوله)
- میرزا عیسی خان وزیر
- محمدکریم خان مختارالسلطنه (نیرالسلطنه، منظم‌السلطنه، سردار منصور)
- محمدابراهیم خان معاون‌الدوله
- محمدعلی سردار افخم (آقابالاخان، معین نظام، وکیل‌الدوله)
- فتح‌الله سعیدالسلطنه
- اعظم‌السلطنه
- معتضد دیوان
- عبدالحسین خان سالارالملک گروسی (سردار سالارالملک گروسی)
- رضا بالا
- یپرم خان ارمنی
- مظفر اعلم (سالار مظفر، سردار انتصار)
- سردار نظام (سردار شوکت)
- قاسم پوروالی (قاسم والی یا سردار همایون)
- کلنل یوهان کارل گوستاف وستداهل (Johan Carl Gustaf Westdahl)
- امیرلشکر محمود انصاری (امیر اقتدار)
دوران رضاشاه[ویرایش]
- سرهنگ محمد درگاهی
- سرهنگ محمدصادق کوپال مجدی
- سرتیپ فضل‌الله زاهدی
- امیرلشکر محمدحسین آیرم
- سرپاس رکن‌الدین مختاری
دوران محمدرضاشاه[ویرایش]
- پاسیار یحیی رادسر (ادیب‌السلطنه)
- سرتیپ عبدالعلی اعتمادمقدم
- سرپاس محمدحسین جهانبانی (از ۲۶ بهمن ۱۳۲۲ تا ۳۰ فروردین ۱۳۲۳)
- پاسیار عبدالله سیف
- سرتیپ محمود خسروپناه
- سرتیپ ابراهیم ضرابی (از ۱۴ فروردین ۱۳۲۴)
- پاسیار محمدعلی صفاری
- سرلشکر ابراهیم ضرابی (از ۲۷ بهمن ۱۳۲۶)
- سرپاس محمدعلی صفاری
- سرلشکر فضل‌الله زاهدی
- سید مهدی فرخ (از ۱ خرداد ۱۳۲۹)
- سرتیپ محمد دفتری
- سرتیپ عبدالحسین حجازی
- سرلشکر فضل‌الله زاهدی (وزیر کشور و رئیس شهربانی)
- سرلشکر منصور مزین[پانویس ۱] (از مرداد ۱۳۳۰)
- شمس‌الدین امیرعلایی (وزیر کشور و رئیس شهربانی)
- محمدابراهیم امیرتیمور کلالی (وزیر کشور و رئیس شهربانی از ۹ آذر ۱۳۳۰)
- سرتیپ حسن بقایی
- سرلشکر محمدصادق کوپال مجدی
- سرتیپ عزیزالله کمال
- سرتیپ کاظم شیبانی
- سرتیپ محمود افشارطوس
- سرتیپ نصرالله مدبر
- سرتیپ شاهنده
- سرتیپ محمد دفتری
- سرلشکر مهدیقلی علوی مقدم (از شهریور ۱۳۳۲ تا شهریور ۱۳۳۹)
- سرتیپ ناصر امیرانصاری (از شهریور ۱۳۳۹ تا آبان ۱۳۳۹)
- سپهبد نعمت‌الله نصیری (از آذر ۱۳۳۹ تا بهمن ۱۳۴۳)
- سپهبد محسن مبصر (از بهمن ۱۳۴۳ تا دی ۱۳۴۹)
- سپهبد جعفرقلی صدری (از دی ۱۳۴۹ تا مرداد ۱۳۵۲)
- سپهبد صمد صمدیان‌پور
- سپهبد مهدی رحیمی
پس از انقلاب[ویرایش]
- سرهنگ ناصر مجللی
- سرتیپ مصطفی مصطفایی
- مصطفی میرسلیم
- سرتیپ هوشنگ وحید دستگردی (از ۱۴ اسفند ۱۳۵۹ تا ۱۴ شهریور ۱۳۶۰)
- سرهنگ سید ابراهیم حجازی
- سرهنگ جلیل صمیمی
- سرتیپ سید رضا نیک‌نژاد
- سرهنگ امان‌الله مرتضوی
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ بعدها نام خانوادگی‌اش را به «مزینی» تغییر داد.
منابع[ویرایش]
- تاریخچهٔ پلیس
- پلیس و شهربانی در دورهٔ پهلوی اول
- میری، رزیتا. «اسناد تصویری (نظمیه در دوران قاجار و پهلوی)». تاریخ معاصر ایران، ش. ۷ (۱۳۷۷): ۱۹۱–۲۲۰. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۳-۰۵.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ شهربانی موجود است. |
کتاب‌شناسی[ویرایش]
- سیفی‌قمی‌تفرشی. پلیس خفیه ایران ۱۲۹۹ - ۱۳۲۰ مروری بر رخدادهای سیاسی و تاریخچه شهربانی. تهران: ققنوس. شابک ۹۶۴-۹۴۳۰۳-۲-۶.
- خاطرات سرتیپ ناصر مجللی. خاطرات مجللی؛ از شهربانی دولت مصدق تا بازرگان. مرتضی ذبیحی. چاپ اول. تهران: پردیس دانش، ۱۳۹۱.
- خسرو معتضد. یکصد سال فراز و فرود نیروهای انتظامی. چاپ اول. تهران: سازمان تحقیقات و مطالعات بسیج، ۱۳۸۵.
- خسرو معتضد. یکصد سال فراز و فرود نیروهای انتظامی: از سال ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۷. تهران: سازمان آب منطقه‌ای تهران. شابک ۹۶۴-۹۶۹۸۴-۸-۵.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
