پرش به محتوا

موزه سنجش

مختصات: ۳۸°۰۴′۲۱٫۷۸″ شمالی ۴۶°۱۷′۴۲٫۱۴″ شرقی / ۳۸٫۰۷۲۷۱۶۷°شمالی ۴۶٫۲۹۵۰۳۸۹°شرقی / 38.0727167; 46.2950389
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
موزهٔ سنجش
خانهٔ سلماسی
Map
نامموزهٔ سنجش
خانهٔ سلماسی
کشورایران
استاناستان آذربایجان شرقی
شهرستانتبریز
اطلاعات اثر
کاربریخانه
دیرینگیدوره قاجار
دورهٔ ساخت اثردوره قاجار
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۸۶۲
تاریخ ثبت ملی۱۵ اردیبهشت ۱۳۷۶

موزهٔ سنجش در شهر تبریز در فضای خانهٔ سلماسی تأسیس شده‌است. این اثر به شماره ۱۸۶۲ در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است.[۱]

در این موزه انواع ابزار توزین مانند ترازوهای زرگری، قپان‌های بزرگ میادین بار، سنگ‌وزنه‌ها، پیمانه‌های نفتی، وسایل مربوط به علم نجوم مانند اسطرلاب، ابزارهای سنجش مربوط به علم هواشناسی، قطب‌نماها و ساعت‌های مربوط به سده‌های گذشته به نمایش گذاشته شده‌اند.[۲] همچنین یک تنهٔ درخت ۵ میلیون ساله متعلق به دوره پلیوسن از دوران زمین‌شناسی نوزیستی نیز در این موزه نگهداری می‌شود.[۳]

طبقات

[ویرایش]

خانه سلماسی در محلهٔ مقصودیه شهر تبریز محل تأسیس موزهٔ سنجش است. این خانهٔ قدیمی در دورهٔ حکومت قاجاریان در سه ضلع حیاط (عرصه ۶۵۰ مترمربع) و در دو طبقه با زیربنای ۸۷۵ مترمربع بنا شده‌است:

  • طبقهٔ زیرزمین ضلع شمالی که توسط پله‌ای به هشتی ورودی نیز متصل است، حوض‌خانه نامیده می‌شود. دیگر قسمت‌های زیرزمین شامل مطبخ انبار ارزاق و آب‌انبار است.
  • طبقهٔ همکف دارای طنبی‌های اصلی و جانبی در اضلاع شمالی، شرقی و غربی با پنجره‌های اروسی است.

معماری

[ویرایش]

بنا دارای تذهیب در کمد اتاق‌ها و شومینه‌ها و گچبری در سقف طنبی‌های شمالی و شرقی است. مصالح به‌کار رفته در بنا شامل سنگ و ساروج در پی‌ها است و دیواره‌های زیرزمین ترکیبی از سنگ و آجر (تفلیسی) و دیواره‌های همکف خشتی با روکش آجری است.

نگارخانه

[ویرایش]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. «نخستین نسل میزان‌ها در موزه سنجش تبریز». روزنامه ابرار. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۰۸.
  3. «تنه درخت پنج میلیون ساله در موزه سنجش تبریز نگهداری می‌شود». خبرگزاری جمهوری اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژانویه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۰۸.

منابع

[ویرایش]

«خانهٔ سلماسی». سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی. دریافت‌شده در ۱۲ می ۲۰۰۸.[پیوند مرده]