پرش به محتوا

کشکسرای

مختصات: ۳۸°۲۷′۴۰″ شمالی ۴۵°۳۴′۴″ شرقی / ۳۸٫۴۶۱۱۱°شمالی ۴۵٫۵۶۷۷۸°شرقی / 38.46111; 45.56778
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Map
کُشکسرای
کشور ایران
استانآذربایجان شرقی
شهرستانمرند
بخشبخش کشکسرای
نام(های) پیشینکاخ سارا-کوشک سارا
سال شهرشدن۱۳۷۰
مردم
جمعیت٨٠٦٠ نفر (۱۳۹۵)[۱]
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱۱۳۷
آب‌وهوا
میانگین بارش سالانه350
روزهای یخبندان سالانه۷۵
اطلاعات شهری
شهرداررضا دانایی
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۴۱
شناسهٔ ملی خودرو ایران
کد آماری۲۱۴۳
کُشکسرای در ایران واقع شده
کُشکسرای
کُشکسرای
روی نقشه ایران
۳۸°۲۷′۴۰″ شمالی ۴۵°۳۴′۴″ شرقی / ۳۸٫۴۶۱۱۱°شمالی ۴۵٫۵۶۷۷۸°شرقی / 38.46111; 45.56778

کُشکسَرای یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی ایران است. این شهر در بخش کشکسرای شهرستان مرند قرار دارد.

نام

[ویرایش]

نام شهر کشکسرای از ترکیب دو واژهٔ «کوشک» به‌معنای کاخ، و «سارا» برگرفته از نام سارا خاتون شکل گرفته‌است. بر پایهٔ روایات محلی و منابع تاریخی، سارا خاتون مادر اوزون حسن، فرمانروای سلسلهٔ آق‌قویونلو و مادربزرگ پدری شاه اسماعیل اول بنیان‌گذار سلسلهٔ صفوی بوده‌است.

این موضوع در کتاب «کشکسرای در گذر زمان» تألیف دکتر محمدحسن پدرام مورد اشاره قرار گرفته و یکی از فرضیه‌های تاریخی دربارهٔ وجه‌تسمیه این شهر به‌شمار می‌رود.

معرفی شهر کشکسرای

[ویرایش]

کشکسرای شهری در ۱۵ کیلومتری شهرستان مرند، یکی از باغ‌شهرهای سرسبز و برخوردار از موقعیت ارتباطی ممتاز در استان آذربایجان شرقی به‌شمار می‌رود. این شهر به‌سبب قرار گرفتن در مسیر اصلی ارتباطی شمال‌غرب کشور، دروازهٔ آذربایجان شرقی به اروپا محسوب شده و نزدیک‌ترین شهر استان به مرز ترکیه است؛ فاصلهٔ آن تا شهر مرزی بازرگان حدود ۱۷۰ کیلومتر می‌باشد.

از دیرباز، کشکسرای با باغ‌های گسترده و زردآلوهای مرغوب خود در میان شهرها و شهرستان‌های اطراف شهرت داشته‌است. این شهر هنوز هم به‌عنوان یکی از مراکز اصلی تولید زردآلو در منطقه شناخته می‌شود.

اقتصاد محلی کشکسرای عمدتاً بر پایهٔ کشاورزی و حمل‌ونقل جاده‌ای استوار است. بخش بزرگی از مردمان این شهر در زمینهٔ رانندگی کامیون‌های سنگین (تریلی) و فعالیت‌های کشاورزی، به‌ویژه باغداری، مشغول به کار هستند.

کوه گچی قالا، نماد زیبای شهر کشکسرای

[ویرایش]

کوه گچی‌قالاسی، واقع در یک کیلومتری جنوب شهر کشکسرای، از جمله مناطق طبیعی و تفریحی شاخص این شهر به‌شمار می‌رود. موقعیت این کوه و چشم‌اندازهای اطراف آن، به‌ویژه در فصول بهار و تابستان، موجب جذب گردشگران محلی و علاقه‌مندان به طبیعت شده‌است.

در پشت این کوه، روستای سرسبز و زیبای ارلان قرار دارد که به‌عنوان یکی از دل‌انگیزترین و خوش‌منظره‌ترین روستاهای شهرستان مرند شناخته می‌شود. نزدیکی ارلان به کوه گچی‌قالاسی، ترکیبی از طبیعت کوهستانی و باغ‌های سرسبز را پدید آورده‌است که جلوه‌ای خاص به این منطقه بخشیده است.


صنایع دستی

[ویرایش]

از جمله صنایع دستی برجستهٔ کشکسرای می‌توان به سبدبافی سنتی اشاره کرد که در آن انواع سبدهای حصیری برای حمل نان، میوه و سایر لوازم، از ساقه‌های گندم بافته می‌شود. این هنر اصیل که ریشه در زندگی کشاورزی و وجود گندمزارهای گسترده در منطقه دارد، از دیرباز در میان زنان و دختران این دیار رواج داشته و آنان با مهارت و ذوق هنری خود، در کنار فعالیت‌های روزمره، نقش مؤثری در بهبود وضعیت اقتصادی خانواده ایفا می‌کرده‌اند.

فرایند تهیهٔ این سبدها شامل چیدن ساقه‌های بلند گندم، نرم کردن آن‌ها با آب و در برخی موارد، رنگ‌آمیزی طبیعی بوده است؛ سپس این مواد اولیه با دستان هنرمند بانوان کشکسرای، به سبدهایی زیبا و کاربردی بدل می‌شدند که جلوه‌ای از هنر و زندگی روستایی را در خود دارند.

سبدبافی کشکسرای، هنری کهن و هویت‌ساز است که متأسفانه در سال‌های اخیر، با کاهش استقبال نسل‌های جوان، رو به فراموشی نهاده است.

اطلاعات قدیمی

[ویرایش]

لغتنامه دهخدا به نقل از جلد چهارم فرهنگ جغرافیایی ایران می‌نویسد: کشک سرای. [ ک ُ شک س َ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان یامچی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع در ١٨هزارگزی باختری مرند و پانصد گزی شوسه خوی به مرند دارای ٢٨٩٢ تن سکنه دارد. آب آن از رودخانه و قنات و راه شوسه است.[۲] .[۳]

منابع

[ویرایش]

اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳خ.

منابع محلی