اشتبین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
روستای اشتبین
Map
نامروستای اشتبین
کشورایران
استاناستان آذربایجان شرقی
شهرستانشهرستان جلفا
اطلاعات اثر
نوع بناپلکانی
دیرینگیدوره صفوی
دورهٔ ساخت اثردوره صفوی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۲۶۹۲
تاریخ ثبت ملی۱۷ خرداد ۱۳۷۹
روستای اشتبین بر ایران واقع شده‌است
روستای اشتبین
روی نقشه ایران
۳۸°۵۱′۲۶″شمالی ۴۶°۲۹′۱۰″شرقی / ۳۸٫۸۵۷۰۹۱°شمالی ۴۶٫۴۸۶۰۸۸°شرقی / 38.857091; 46.486088

روستای اشتبین مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان جلفا، کناررود خانه ارس، روستای اشبتین واقع شده‌است.

موقعیت جغرافیایی[ویرایش]

روستای پلکانی اشتبین، از توابع بخش سیه‌رود و دهستان نوجه‌مهر شهرستان جلفا است و از مجموعه سه آبادی به نام‌های هراس، سیاوشان و جعفرآباد تشکیل شده‌است که پس از گذر از جلفا، روستای سیه رود، نوردوز، کردشت از سه راهی هراس به روستای اشتبین وارد می‌شوند و فاصله روستا از جاده اصلی و مرزی سیه رود-خداآفرین حدود ۷ کیلومتر می‌باشد و راه ارتباطی روستای اشتبین با اطراف، از طریق جاده ایست که از سمت مرز نوردوز و کردشت به طرف روستا می‌آید.

وجه تسمیه[ویرایش]

برخی از کارشناسان دربارهٔ علت نام‌گذاری این روستا به اشتبین می‌گویند، این روستا از ترکیب سه روستای همجوار به نام‌های «هراس»، «جعفرآباد» و «سیاوشان» تشکیل شده و از این رو «اوشتبین» مرکب از دو کلمه «اوش» به معنی عدد سه و «تبین» به معنی طایفه در زبان تاتی تشکیل گردیده‌است و همچنین اکثریت مردم این روستا علت نامگذاری روستا را قرارگیری آن در میان سه کوه بلند می‌دانند، نام روستا از ترکیب دو کلمه «اوش» به معنی عدد سه و «بیین» به معنی میان گرفته شده‌است[۱]

معماری روستا[ویرایش]

روستای اشتبین که همچون نگینی سرسبز و زیبا می‌باشد، به دلیل شیب تند کوه، دارای خانه‌هایی با معماری پلکانی است به طوری که حیاط یک خانه سقف خانه‌ای دیگر می‌باشد و خانه‌های قدیمی این روستا به شیوه معماری دوره صفویه و قاجاریه ایجاد گشته‌است. نرده‌ها، سرستونهای منقش، ارسی‌ها و پنجره‌ها همه آثاری هنری هستند و تزئینات در شکل‌گیری معماری زیبای این روستا نقش بسیار مهمی دارد.[۱]

خانه سلمانزاده[ویرایش]

خانه سلمانزاده از خانه‌های قدیمی داخل روستا می‌باشد که با توجه به کتیبه موجود در سردر بنا، قدمت این خانه به دوره صفوی و سال ۹۷۷ هجری قمری می‌رسد که به نام آخرین مالک آن سلمانزاده نامیده می‌شود و دارای ۳۰۵ مترمربع مساحت می‌باشد که چندین کتیبه به خط ثلث مربوط به زمان شاه طهماسب صفوی، گورستان قدیمی، کتیبه‌های مرمرین مربوط به قرن‌های نهم و دهم هجری و مقبره حکیم ابولقاسم نباتی حکایت از پیشینه تاریخی و فرهنگی این روستای تاریخی دارد.[۲]

ثبت ملی[ویرایش]

این اثر در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۶۹۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۳]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «اشتبین، روستایی با معماری منحصر به فرد، خبرگزاری مهر».
  2. «مرمت خانه سلمانزاده روستای اشتبین، خبرگزاری میراث آریا». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۹.
  3. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.