ارسنجان

مختصات: ۲۹°۵۴′۵۱″شمالی ۵۳°۱۸′۲۷″شرقی / ۲۹٫۹۱۴۲°شمالی ۵۳٫۳۰۷۵°شرقی / 29.9142; 53.3075
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ارسنجان
ارسنجون
از بالا راست به چپ:
مسجد جامع ارسنجان، مروارید سبز، پیر قوچ، ارسنجان در شب
کشور ایران
استانفارس
شهرستانارسنجان
بخشمرکزی
نام(های) دیگرارسنگان (یکی از نام‌های قدیم) ، ارژنگان
نام(های) پیشینارسنگان ، ارژنگان
مردم
جمعیت۱۷٬۷۰۶ نفر(۱۳۹۵)
رشد جمعیت۲٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱۶۳۸ متر
اطلاعات شهری
تأسیس شهرداری۱۳۳۵
ره‌آوردانار - آبنبات ارسنجان- حلوای سین ارسنجان - رب انار ارسنجان - انار ارسنجان-
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۷۱-۴۳۵۲-۰۰۰۰
وبگاه
شناسهٔ ملی خودرو۸۳ ص  ایران
کد آماری۱۳۲۱
ارسنجان بر ایران واقع شده‌است
ارسنجان
روی نقشه ایران
۲۹°۵۴′۵۱″شمالی ۵۳°۱۸′۲۷″شرقی / ۲۹٫۹۱۴۲°شمالی ۵۳٫۳۰۷۵°شرقی / 29.9142; 53.3075
شهرستان ارسنجان

اَرسَنجان (به پارسی میانه: ارسنگان) از شهرهای استان فارس و مرکز شهرستان ارسنجان است.[۱] بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر بوده‌است.[۲]

پیرامون ارسنجان را جنگلهای سرسبز بناب و کوه‌های سربلند با مناظر بدیع احاطه کرده‌است. از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به جنگلهای سرسبز طبیعی بناب، فیجان، خلیل بگ، تنگ اشکن و چشمه‌سارها ارتفاعات دال‌نشین کوه‌های قلات، دریاچه طشک، غار ضحاک، چشمه شیرخون، پیر با صفا، مروارید سبز (تک درخت روییده بر سنگ)، دریاچه ارسنجان و باغ‌های سرسبز شمال و غرب جنوب ارسنجان اشاره کرد.[۳][۴]زبان اصلی مردم ارسنجان گویش فارسی دارند.

جمعیت[ویرایش]

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر (۵٬۲۸۴ خانوار) بوده‌است.[۵]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۴۵۵٬۹۱۹—    
۱۳۵۵۶٬۵۱۰۱۰٪+
۱۳۷۰۱۲٬۴۹۲۹۱٫۹٪+
۱۳۷۵۱۴٬۷۴۴۱۸٪+
۱۳۸۵۱۷٬۶۴۲۱۹٫۷٪+
۱۳۹۰۱۷٬۳۸۲۱٫۵٪−
۱۳۹۵۱۷٬۷۰۶۱٫۹٪+

وجه تسمیه[ویرایش]

اسم اولیه این شهرستان ارژنگان یا ارسنگان بوده، که از دو بخش ارسن به معنای خوش آب و هوا و گان به معنای جا و مکان تشکیل شده. بعد از یورش اعراب به ایران و تغییر زبان ایرانیان نام این شهر به ارسنجان تغییر یافته‌است.

ویژگی‌های تاریخی[ویرایش]

شهر ارسنجان در کتب گذشته همچون فارسنامه ناصری، آثار العجم فرصت الدوله شیرازی، بستان السیاحه زین العابدین صوفی، دائرةالمعارف علامه دهخدا از آن نام برده‌اند، اما تاریخ صحیح و دقیقی که بتوان بر آن استناد جست و سال بنای این شهر را دانست در دست نیست.[۶]

شهرستان ارسنجان دارای چندین اثر باستانی، میراث فرهنگی و گردشگری مانند مسجد جامع، مدرسه سعیدیه، ایوان قدمگاه مربوط به دوره هخامنشی، قلاتخوار، جمال آباد، تل مهره‌ای (کمال‌آباد)، قصر منوچهر، مربوط به دوره ساسانی، تل تیموریان و تل کاخ، سد دختر، چشمه گمبان و…[۷]

شاعرانی چون میرزا محمود خان آغاز، میرزا مصطفی خان انجام، ناصر الدین خان سالار، سکینه آغازی ارسنجانی و دکتر مهدی حمیدی شیرازی از شاعران کهن ارسنجان هستند.

زبان[ویرایش]

زبان مردم شهر و شهرستان ارسنجان فارسی است. اکثریت فارس زبان هستند و عدهٔ کمی ترک‌زبان و عربی تکلم می‌کنند.

پوشش گیاهی[ویرایش]

درختان این منطقه شامل درختان کهن بنه (پسته کوهی)، الوک، ارژن بلوط، انجیر کوهی، گز، تنگز را شامل می‌شود و گیاهانی چون جاشیر، آویشن برگ پهن، آویشن برگ نازک، پرسیاوش، کنگر، قارچ کوهی (هکل و دنبل)، بن سرخ، پیازوک، پونه، نعنای وحشی، گل یخ، زعفران و بسیاری از این قبیل می‌باشد.

آثار تاریخی[ویرایش]

از آثار تاریخی این شهرستان می‌توان به آثار زیر اشاره کرد:

از دیگر آثار می‌توان به قلعهٔ گچی مربوط به زمان اسماعیلیه، آسیاب آبی تل سفید، تنوره و برج آسیاب ملکشاه و سد دختر نام برد.

جاذبه‌های گردشگری[ویرایش]

غار سیده خاتون مربوط به ۶۰ تا ۷۰ هزار سال قبل

از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

و باغ‌های سر سبز شمال، غرب و جنوب اشاره کرد.

تقسیمات کشوری[ویرایش]

بخش مرکزی بخش توابع،به مرکزیت شوراب

ره‌آورد[ویرایش]

از سوغات ارسنجان می‌توان اقلامی چون رب انار، حلوای سین، آبنبات ارسنجان، زرد انار، سفیداب، بنه، اناردانه و تک را یاد کرد.[۸]

مراکز آموزش عالی[ویرایش]

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
  2. «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
  3. «مروارید سبز ارسنجان». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۱۸.
  4. ارسنجان قلب سبز استان فارس
  5. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  6. «ارسنگان شهر تاریخ و طبیعت». ایسنا.
  7. «جنگل‌های بنه و بادام‌کوهی «بُناب» بزرگ جاذبه گردشگر ی طبیعی ارسنجان». روزنامه شیراز نوین. کاراکتر C1 control character در |نشانی= در موقعیت 84 (کمک)[پیوند مرده]
  8. زارعی، محمدمهدی (۱۳۹۱). سیمای گردشگری ارسنجان. انتشارات نوید شیراز.