یهودی
 |
این نوشتار کامل نیست. |
| به زبان عبری: יהודים (Yehudim) | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||||||
| کل جمعیت | ||||||||||
| ۱۳٬۷۴۶٬۱۰۰–۱۷٬۹۳۶٬۴۰۰ | ||||||||||
| مناطق با جمعیت قابل توجه | ||||||||||
 اسرائیل |
۶٬۰۴۲٬۰۰۰ | |||||||||
 ایالات متحده آمریکا |
۵٬۴۲۵٬۰۰۰ (۲۰۱۱) | |||||||||
 فرانسه |
۴۸۰٬۰۰۰ | |||||||||
 کانادا |
۳۷۵٬۰۰۰ | |||||||||
 بریتانیا |
۲۹۱٬۰۰۰ | |||||||||
 روسیه |
۱۹۴٬۰۰۰ – بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ | |||||||||
 آرژانتین |
۱۸۲٬۳۰۰ | |||||||||
 آلمان |
۱۱۹٬۰۰۰ | |||||||||
 استرالیا |
۱۰۷٬۵۰۰ | |||||||||
 برزیل |
۹۵٬۳۰۰ | |||||||||
 آفریقای جنوبی |
۷۰٬۸۰۰ | |||||||||
 اوکراین |
۶۷٬۰۰۰- ۲۰۰٬۰۰۰ | |||||||||
 مجارستان |
۴۸٬۶۰۰ | |||||||||
 مکزیک |
۳۹٬۴۰۰ | |||||||||
 بلژیک |
۳۰٬۳۰۰ | |||||||||
 هلند |
۳۰٬۰۰۰ | |||||||||
 ایتالیا |
۲۸٬۴۰۰ | |||||||||
 ترکیه |
۲۶٬۰۰۰ | |||||||||
 ایران |
۸٬۷۵۶ | |||||||||
| سایر کشورها | ۲۵۰٬۲۰۰ | |||||||||
| زبان‌ها | ||||||||||
زبان‌های گفتاری غالب:
زبان‌های سری: |
||||||||||
| دین | ||||||||||
 یهودیت |
||||||||||
| گروه‌های قومی مرتبط | ||||||||||
| سایر اهالی شام,[۱][۲][۳][۴] سامری‌ها,[۳] مردم عرب,[۳][۵] آشوری‌ها[۳] | ||||||||||
| قسمتی از طرح کلی یهودیت | ||||||||||||||
| قوم یهود و یهودیت | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||||||||||
|
||||||||||||||
|
|
||||||||||||||
 ویکی‌پروژه |
||||||||||||||
| یهودیان |
|---|
| کل جمعیت |
|
۱۳ میلیون نفر |
| نواحی با بیشترین جمعیت |
| اسرائیل۷۵٪، ایالات متحده آمریکا۲٪ |
| زبان‌های رایج |
| عبری، ییدیش، انگلیسی، روسی، فرانسوی، زبان فارسی و ... |
| ادیان و مذاهب |
| یهودیت |
یهودی (به عبری: יהודים) به کسی می‌گویند که به یهودیت معتقد است. پیروان یهودیت چه نو کیشان و چه افرادی که از نژاد یهود هستند یهودی خطاب می‌شوند.
یِهود، واژه‌ای عبری است، به معنای ستوده و صفتی اکتسابیست که به ساکن یهودیه، قسمتی از سرزمین اسراییل که سبط یهودا بر آن زندگی می‌کردند، داده می‌شود ولی همچنین برخی معتقدند در گذشته، همه بنی اسرائیل را نیز به این نام خوانده‌اند.[۶] در ایران، از عنوان «جهود» و «کلیمی» یعنی پیرو موسی نیز برای نامیدن یهودیان استفاده می‌شود.
عبری زبان سنتی یهودیان و زبان رسمی اسرائیل است و بسیاری از یهودیان حتی در پراکندگی کشورهای دیگر این زبان را می‌آموزند، بجز عبری زبان‌های ییدیش، لادینو، گویش بخارائی، تاتی دربین برخی یهودیان رایج است.
در سال ۵۳۹ پیش از میلاد کوروش به یهودیان آواره اجازه داد تا به اورشلیم باز گردند و در آنجا آزادانه برای خود کنیسه بسازند.[۷]
محتویات
معنای واژه یهود[ویرایش]
هود:از لغاتی عبری گرفته‌شده‌است که به معنی حمد و شکر و مجد است و یهودا نام فرزند چهارم یعقوب از همسری به نام لینه است.[۸]
معنای اصطلاحی یهود[ویرایش]
به کسانی گفته می‌شود که از پیروان موسی بوده و کتابشان تورات و از شریعت موسی پیروی می‌کنند.[۸]
هورو ویتس می‌گوید :«در قرآن، یهودیان روزگار حضرت محمد و یهودیان عهد قدیم به نام «بنی اسرائیل» خوانده شده اند»[۸]
سرچشمه قومی[ویرایش]
نام قومی نژادمذهبی که سرچشمه از اسرائیل و عبریان خاورنزدیک می‌گیرند. نژاد، ملیت و مذهب یهود بشدت وابسته بهم هستند،[۹][۱۰][۱۱] یهودیت مذهب سنتی این قوم می‌باشد.
قوم یهود با مذهب یهود تفاوت دارد بطوری که تمام یهودیان یهودی مذهب نیستند و بلعکس تمام پیروان یهودیت از قوم یهود نیستند.
در سنت یهود اصلیت یهودیان به ابراهیم که در دو هزار سال پیش از میلاد زندگی می کرده می‌رسد.
حکومت[ویرایش]
یهودیان سه بار در سرزمین خود اسراییل حکومت خود مختار داشتند بار اول از ۱۳۵۰ تا ۵۸۶ قبل از میلاد که در برگرفتن دورهٔ حاکمیت داوران و پادشاهی متحد داوودی و پادشاهی‌های جداگانه پادشاهی اسراییل و پادشاهی یهودیه بوده[۱۲] و با ویرانی معبد اول و حمله آشوریان و بابلیان خاتمه یافت. بار دوم دوره هاسمونیان یا مکابیان بوده که از ۱۴۰ تا ۳۷ قبل از میلاد و دور هرودیان که از ۳۷ قبل از میلاد تا ۹۰ میلاد بعنوان دولت دستنشانده رومیان ادامه داشت، پس از شورش بزرگ و شورش بارکخبا، دولت روم یهودیان را مجبور به پراکندگی در سایر ایالات رومی کرد و به مرور زمان در سرزمین اسراییل به اقلیت رسیدند و نام ایالت رومی یودیا به سیریا پلستینا تغییر نام پیدا کرد. در سال ۱۹۴۸ برای بار سوم دولت قوم یهود مستقر شد.[۱۳]
جمعیت[ویرایش]
یهودیان در بسیاری از کشورهای جهان ساکن هستند. جمعیت یهودیان جهان ۱۳ تا ۱۸ میلیون نفر، معادل 0.19٪ جمعیت جهان می‌باشد و ازاین تعداد٬ ۴۱٪ در اسراییل و ۴۰٪ در ایالات متحده آمریکا و ۱۹٪ در سایر نقاط دنیا زندگی می‌کنند. یهودیان بیش از ۲۷۰۰ سال در ایران زیسته‌اند و اکنون حدود هشت‌هزار نفر از آنان، ساکن ایران هستند.[۱۴]
جهود[ویرایش]
جُهود واژه‌ای است در زبان فارسی به معنی یهود، یهودی، کلیمی.[۱۵] به نظر بیشتر یهودیان امروزه این واژه برای تحقیر به کار می‌رود.[۱۶]
کاربرد در ادبیات قدیم[ویرایش]
این واژه بارها در چکامه‌های فارسی شاعرانی مانند فردوسی، سعدی، ناصرخسرو و نظامی استفاده شده است.[۱۷]
ضرب المثل‌ها[ویرایش]
«جهودبازی درآوردن» (در ادای مالی تعلل بسیار ورزیدن)، «مثل جهود» و «مثل جهود خیبری» (کسی که بسیار از خون می‌ترسد) و «جهوده خون دیده».[۱۸]
پانویس[ویرایش]
- ↑ Wade, Nicholas (June 9, 2010). "Studies Show Jews’ Genetic Similarity". New York Times.
- ↑ Nebel, Almut; Filon, Dvora; Weiss, Deborah A.; Weale, Michael; Faerman, Marina; Oppenheim, Ariella; Thomas, Mark G. (2000). "High-resolution Y chromosome haplotypes of Israeli and Palestinian Arabs reveal geographic substructure and substantial overlap with haplotypes of Jews". Human Genetics 107 (6): 630–41. doi:10.1007/s004390000426. PMID 11153918.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ Shen, P; Lavi, T; Kivisild, T; Chou, V; Sengun, D; Gefel, D; Shpirer, I; Woolf, E; Hillel, J (2004). "Reconstruction of patrilineages and matrilineages of Samaritans and other Israeli populations from Y-chromosome and mitochondrial DNA sequence variation". Human mutation 24 (3): 248–60. doi:10.1002/humu.20077. PMID 15300852.
- ↑ "Jews Are The Genetic Brothers Of Palestinians, Syrians, And Lebanese". Sciencedaily.com. 2000-05-09. Retrieved 2013-04-12.
- ↑ Atzmon, G; Hao, L; Pe'Er, I; Velez, C; Pearlman, A; Palamara, PF; Morrow, B; Friedman, E; Oddoux, C (2010). "Abraham's Children in the Genome Era: Major Jewish Diaspora Populations Comprise Distinct Genetic Clusters with Shared Middle Eastern Ancestry". American Journal of Human Genetics 86 (6): 850–859. doi:10.1016/j.ajhg.2010.04.015. PMC 3032072. PMID 20560205.
- ↑ Grintz, Yehoshua M.. “Jew”. In Encyclopaedia Judaica. vol. Vol.11. editor: Fred Skolnik. second edition ed. Farmington Hills, Mich.: Thomson Gale, 2007. 253. ISBN 0-02-865928-2.
- ↑ CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ سایت رسمی سازمان تبلیغات اسلامی
- ↑ [۱] "The Jewish Problem: How To Solve It," دیوان عالی ایالات متحده آمریکا Louis D. Brandeis, "Jews are a distinctive nationality of which every Jew, whatever his country, his station or shade of belief, is necessarily a member" (April ۲۵, ۱۹۱۵), دانشگاه لویی ویل Louis D. Brandeis School of Law, Retrieved on June ۱۵, ۲۰۰۹
- ↑ "jewish+nation"+people&source=bl&ots=mwcd98d6Hx&sig=snSbv5ryENiSr-a9Kkfc4Ycs7h4&hl=en&ei=A0o2SvmeI-PBtwed0qj5Dg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=33 Palmer, Henry, A History of the Jewish Nation (۱۸۷۵), D. Lothrop & Co. , Retrieved on June ۱۵, ۲۰۰۹
- ↑ [۲] "The Collected Papers of Albert Einstein, Vol. ۷: Berlin Years," دیوان عالی ایالات متحده آمریکا Louis D. Brandeis, "The Jewish Nation is a living fact" (June ۲۱, ۱۹۲۱), دانشگاه پرینستون, Retrieved on June ۱۵, ۲۰۰۹
- ↑ The family name of the Hasmonean dynasty originates with the ancestor of the house, Ἀσαμωναῖος Asamoneus or Asmoneus (see یوسیفوس, Jewish Antiquities: [۳]; [۴]; [۵]), who is said to have been the great-grandfather of Mattathias, but about whom nothing more is known.
- ↑ Johnson (۱۹۸۷), p. ۸۲.
- ↑ Jews of Iran
- ↑ جهود - [ i n ]
- ↑ رادیو زمانه | نیلگون | سیاست | فرهنگ | کاریکاتورهای هالوکاست در تهران
- ↑ http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-c160bd7d826e4ebc8c8b5d3afb921437-fa.html
- ↑ http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-c160bd7d826e4ebc8c8b5d3afb921437-fa.html
منابع[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ یهودی موجود است. |
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Jews»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد.
