سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۳۵°۴۶′۵۴٫۶۹″ شمالی ۵۱°۲۴′۴۱٫۲۸″ شرقی / ۳۵٫۷۸۱۸۵۸۳°شمالی ۵۱٫۴۱۱۴۶۶۷°شرقی / 35.7818583; 51.4114667
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
چشم سه (بحث | مشارکت‌ها)
چشم سه (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۹: خط ۹:


== نشان ==
== نشان ==
نشان صدا و سیما شامل [[نشان رسمی ایران]] در راس و دو نوشتهٔ «لا» به عربی است. زمانی که این آرم در اوایل ۱۳۵۸ طراحی شد، نماد «نه» به [[شرق]] و [[غرب]] و [[ایالات متحده‌ی آمریکا]] و [[اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی]] (سابق) بود.<ref>http://www.fas.org/irp/dni/osc/iran-tv.pdf</ref> نماد چشم که پایین این دو قرار دارد، نماد چشم چپ است که برعکس نماد چشم همه بین {{ تثلیث }} که چشم راست است می‌باشد.<ref>{{cite news|title=روابط عمومی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران|url=http://pr.irib.ir/Qresult.php?rowstart=40|accessdate=2012-06-17|newspaper=IRIB}}</ref> عبارت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به خط [[نستعلیق]] پایین آرم به چشم می‌خورد.
نشان صدا و سیما شامل [[نشان رسمی ایران]] در راس و دو نوشتهٔ «لا» به عربی است. زمانی که این آرم در اوایل ۱۳۵۸ طراحی شد، نماد «نه» به [[شرق]] و [[غرب]] و [[ایالات متحده‌ی آمریکا]] و [[اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی]] (سابق) بود.<ref>http://www.fas.org/irp/dni/osc/iran-tv.pdf</ref> نماد چشم که پایین این دو قرار دارد، نماد چشم چپ است که برعکس نماد چشم همه بین (( تثلیث )) که چشم راست است می‌باشد.<ref>{{cite news|title=روابط عمومی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران|url=http://pr.irib.ir/Qresult.php?rowstart=40|accessdate=2012-06-17|newspaper=IRIB}}</ref> عبارت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به خط [[نستعلیق]] پایین آرم به چشم می‌خورد.


== آغاز کار ==
== آغاز کار ==

نسخهٔ ‏۱۲ دسامبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۵:۱۲


نشان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران سازمانی رسانه‌ای است که تنها متولی قانونی پخش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در جمهوری اسلامی ایران است.

بر اساس قانون اساسی ایران، رهبر رئیس صدا و سیما را انتخاب می‌کند. این سازمان که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران نامیده می‌شد، آن‌زمان هم به شکل دولتی اداره می‌شد.

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تا اواخر سال ۲۰۰۹ تقریباً ۴۶۰۰۰ پرسنل داشته که با گذشت زمان و افزایش شبکه‌های جدید به تعداد کارمندان این سازمان افزوده می‌شود.[۱]

نشان

نشان صدا و سیما شامل نشان رسمی ایران در راس و دو نوشتهٔ «لا» به عربی است. زمانی که این آرم در اوایل ۱۳۵۸ طراحی شد، نماد «نه» به شرق و غرب و ایالات متحده‌ی آمریکا و اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی (سابق) بود.[۲] نماد چشم که پایین این دو قرار دارد، نماد چشم چپ است که برعکس نماد چشم همه بین (( تثلیث )) که چشم راست است می‌باشد.[۳] عبارت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به خط نستعلیق پایین آرم به چشم می‌خورد.

آغاز کار

تاسیس رادیو در ایران با تلگراف یا بی‌سیم ارتباط داشته است و نخستین دستگاه بی‌سیم در سال ۱۳۰۵ شروع به کار کرد. در سال ۱۳۱۷ سازمانی به نام پرورش افکار تاسیس شد و کمیسیونی در این سازمان بنام «رادیو» موظف بود ضمن پخش منظم اخبار و موسیقی، برنامه‌هایی برای پرورش افکار عمومی تنظیم کند. اولین فرستنده رادیو در چهارم اردیبهشت ماه ۱۳۱۹ با فرستنده‌ای با قدرت ۲۰ کیلووات، موج کوتاه و یک فرستندهٔ دو کیلوواتی موج متوسط با روزانه ۵ ساعت برنامه در محل بی‌سیم قصر، (وزارت فناوری و ارتباطات کنونی واقع در خیابان شریعتی) آغاز به کار کرد. امروز در جمهوری اسلامی ایران علاوه بر پخش برنامه‌های متنوع از فرستنده‌های پرقدرت نصب شده در تهران با نام شبکه سراسری رادیو ایران، تهران، فرهنگ، جوان، ورزش، قرآن، معارف، سلامت، پیام، گفتگو، صدای آشنا و رادیو تجارت (به عنوان آخرین شبکهٔ رادیویی که در پایان مهر ماه ۸۶ راه‌اندازی شد.) که هر یک اهداف و ماموریت ویژهٔ خود را در پیام‌رسانی به مخاطبان بر عهده دارند، در ۳۲ مرکز استانی و برخی از شهرها نیز فرستنده‌های محلی و استانی برنامه‌ها و اخبار ویژهٔ منطقه‌ای و محلی را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهند. همچنین امروز رادیوهای برون‌مرزی به بیش از ۳۰ زبان و گویش مختلف (انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، روسی، اسپانیایی، آلبانی، بوسنیایی، ایتالیایی، ترکی، ارمنی، هندی، ژاپنی، اردو، چینی و...)اخبار و برنامه‌های متنوع و ویژه‌ای را به وقت کشورهای قاره‌های اروپا، آمریکا، آسیا، اقیانوسیه و آفریقا که نصب نخستین فرستندهٔ ویژهٔ خارج از کشور به سال ۱۳۲۵ باز می‌گردد، پخش می‌کنند.[۴]

مدیریت

نام تصویر تاریخ آغاز به کار تاریخ پایان کار
صادق قطب زاده پرونده:Sadegh Ghotbzadeh.jpg ۱۳۵۸ ۱۳۶۱
محمد هاشمی پرونده:Replace image male FA.jpg ۱۳۶۱ ۱۳۷۳
علی لاریجانی ۱۳۷۳ ۱۳۸۳
عزت الله ضرغامی پرونده:Zarghami.2014.jpg ۱۳۸۳ تاکنون

بر اساس اصل یکصد و هفتاد و پنجم قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران رئیس صدا و سیمای ایران مستقیماً توسط رهبر جمهوری اسلامی منصوب می‌شود. مدت ریاست این فرد منصوب به‌طور سنتی ۵ سال بوده‌است و در پایان هر دوره می‌تواند از سوی رهبر ایران تمدید شود.

نظارت

شورای نظارت بر صدا و سیما نهادی متشکل از نمایندگان قوای سه‌گانه کشور است که بر فعالیت این سازمان نظارت دارند.

مکان

ساختمان اداری صدا و سیما در خیابان ولیعصر، تهران.

محل ساختمان مرکزی صدا و سیما در خیابان ولی‌عصر تهران نرسیده به چهارراه پارک وی و در محدوده‌ای است که اصطلاحاً جام‌جم خوانده می‌شود. ساختمان شبکه دو سیما در میدان آرژانتین قرار دارد. البته دفاتر و استودیوهای دیگری به صورت ثابت و سیار در مناطق مختلف کشور فعالیت دارند.

منابع مالی

  • نیمی از کل هزینهٔ سالانهٔ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران هر سال در قانون بودجه مشخص می‌شود و نیمی دیگر از راه‌هایی دیگر ازجمله راه‌های زیر گفته تامین می‌شود :
  • فروش زمان پخش رادیو و تلویزیونی به تبلیغات بازرگانی
  • دریافت هزینه آبونمان از تمام مشترکان برق در ایران
  • دریافت مبلغی با عنوان عوارض توسعه شبکه صدا و سیما از فروش هر دستگاه تلویزیون
  • دریافت مبلغ از تیم های ورزشی مورد نمایش در اوقات خاص
  • درآمد حاصل از انتشارات سروش
  • درآمد حاصل از انتشار مجلات
  • درآمد حاصل از روزنامه جام جم
  • درآمد حاصل از شرکت صنعتی سیما چوب
  • درآمد حاصل از شرکت صوتی و تصویری سروش

منابع انسانی

منابع انسانی صداوسیما غالباً از راه‌های زیر گفته تأمین می‌شود:

مراکز

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران دارای مراکز وابسته زیر می‌باشد:

آبادانآذربایجان شرقیآذربایجان غربیاردبیلاصفهانالبرزایلامبوشهرچهارمحال و بختیاریخراسان جنوبیخراسان رضویخراسان شمالیخلیج فارسخوزستانزنجانسمنانسیستان و بلوچستانفارسقزوینقمکردستانکرمانکرمانشاهکهگیلویه و بویراحمدکیشگلستانگیلانلرستانمازندرانمرکزیمهابادهمدانیزد

سازمان صدا و سیما همچنین در لندن، پاریس، برلین، مسکو، آنکارا، سارایوو، بیروت، باکو، دوشنبه، دمشق، نیویورک، کوالالامپور، پرتوریا، دهلی، کابل، اسلام آباد و بروکسل دارای دفتر نمایندگی است.

گستره

سیمای جمهوری اسلامی ایران دارای ۱۵ شبکه ملی ، ۱۰ شبکه بین‌المللی و ۳۴ شبکه محلی است.[۵]

شبکه‌های جام جم ۱، ۲ و ۳ که همگی زیرمجموعه این سازمان هستند برای ایرانیان مقیم اروپا، آمریکا، آسیا و اقیانوسیه برنامه پخش می‌کنند. شبکه‌های خبری عربی زبان العالم و شبکه عربی الکوثر و شبکه خبری انگلیسی زبان پرس تی‌وی و شبکه اسپانیایی زبان هیسپان تی وی از دیگر شبکه‌های تلویزیونی سازمان صدا و سیمای ایران هستند که در سطح جهانی برنامه پخش می‌کنند. همچنین شبکه‌های سحر ۱ و ۲، روزانه سی و هشت ساعت برنامه برون مرزی به شش زبان اردو، انگلیسی، بوسنیایی، ترکی آذربایجانی، فرانسه و کردی پخش می‌کند. صدا و سیما همچنین شش ایستگاه رادیویی برون‌مرزی به بیست و پنج زبان گوناگون را اداره می‌کند. از جمله مشهورترین این رادیوها باید به رادیو صدای داوود (به زبان عبری) اشاره نمود.

پخش دیجیتال

پخش دیجیتال شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی با استاندارد DVB-T از آبان ماه سال ۱۳۸۸ از شهر تهران آغاز شد. و به مرور زمان در تمامی کشور راه اندازی شد بر اساس گزارش تا با پایان سال ۹۲ حدود ۹۰درصد کشور زیر پوشش شبکه دیجیتال قرار می‌گیرد. و در پایان سال ۹۳ تلویزیون انالوگ خاموش خواهد شد[۶]

شبکه‌های تلویزیونی

شبکه‌های ملی

شبکه‌های برون مرزی

شبکه‌های محلی

شبکه‌های اینترنتی

  • تلویزیون اینترنتی امام رضا
  • تلویزیون اینترنتی لبیک (ویژه حج و زیارت)

شبکه‌های رادیویی

شبکه‌های ملی

شبکه‌های برون مرزی

شبکه‌های محلی

شبکه‌های اینترنتی

مؤسسات وابسته

مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما

مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما یکی از چند مرکز پژوهشی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است و ساختمان آن در شهر قم قرار دارد. نخستین ساختار تشکیلاتی و شرح وظایف این مرکز در سال ۱۳۷۷ تصویب شد و در طول سال‌های اخیر با توجه به گسترش فعالیت‌ها، مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفته است. اهداف سازمانی این مرکز عبارتند از: سامان‌دهی پژوهش‌های اسلامی مورد نیاز صدا و سیما؛ تأمین مطلوب نیازهای پژوهشی برنامه‌های رسانه ملی با مضامین معارف اسلامی؛ اعتلای محتوای برنامه‌های اسلامی رسانه ملی. این مرکز از معاونت‌ها و اداره کل‌هایی در همین راستا تشکیل شده است.[۸]

انتقادات

عملکرد صداو سیمای ایران با انتقادات فراوانی روبه‌رو بوده‌است. مجید محمدی در کتاب «سیمای اقتدارگرایی، تلویزیون دولتی ایران» به شرح موارد متعددی از انتقادات وارده بر صداوسیما می‌پردازد، از جمله؛ نقض گستردهٔ حقوق پدیدآورندگان، حضور بسیار کمرنگ ایرانیان اهل سنت در برنامه‌های تلویزیون، نادیده‌گرفتن فرهنگ مردم حاشیه کشور و محدود شدن حوزه فرهنگی این رسانه به فرهنگ مناطق مرکزی کشور، تحریک پاره‌فرهنگ‌های موجود در کشور با عنوان مقابله با تهاجم فرهنگی، دخالت گرایش سیاسی مدیریت صدا و سیما در برنامه‌ها به طوری‌که آن را به رسانهٔ حزبی و ستاد انتخاباتی یک جناح سیاسی خاص تبدیل کرده‌است، حضور در انواع مجامع و فیلمبرداری و پخش تصاویر افراد بدون رضایت آن‌ها. سانسور برخی از اخبار مهم کشور؛ مانند قتل‌های زنجیره‌ای، حضور دوربین تلویزیون در همه جا و تصویربرداری کامل از رخدادها و مراسمی که تقریباً هیچ تصویری از آن‌ها پخش نمی‌شود؛ مانند فیلمبرداری کامل دادگاه روزنامه خرداد، حوادث انتخابات ریاست جمهوری سال 88 و ماجرای کوی دانشگاه. که مورد آخر شائبه فعالیت اطلاعاتی و استفادهٔ شخصی مدیران تلویزیون از منابع این سازمان را مطرح می‌کند.[۹]

موسیقی در سیما

سیمای جمهوری اسلامی ایران تنها مجموعه تلویزیونی در دنیاست که فاقد شبکه اختصاصی تلویزیونی برای موسیقی است و از این نظر انتقادات بسیاری را توسط مخاطبان و کارشناسان این حوزه به دنبال داشته است. صدا و سیما حتی متهم است که موسیقی را به صورت تعمدی سرکوب کرده و معدود موارد پخش شده در شبکه های تلویزیونی نیز با کیفیت بسیار پایین و حتی عدم به تصویر کشیدن سازها همراه شده است. کارشناسان این حوزه معتقدند عدم به تصویر کشیدن سازها بخصوص سازهای بومی باعث ترویج سازهای جهانی و غربی در دانشگاهها و مهجور ماندن سازها و موسیقی سنتی شده است. گوش فرادادن به موسیقی در ایران نیز همانند همه نقاط دنیا طرفداران بسیار زیاد خود را دارد و مردم ایران مجبورند موسیقی مورد نیاز خود را از رسانه های غربی و شبکه های ماهواره ای و حتی موسیقی زیرزمینی ایران بر روی وبسایتها تامین نمایند. همچنین برخی آمارها نشان میدهد استفاده از شبکه های موسیقی بیشتر از نیمی از استفاده مردم از شبکه های ماهواره ای در ایران را تشکیل میدهد و درصد استفاده از شبکه های ماهواره ای نیز از شبکه های داخلی بیشتر است که "موسیقی" ، "خبر" و "سانسور" بیشترین دلیل استفاده مردم ایران از شبکه های ماهواره ای خارج از کشور میباشد. معاونت سیما نیز طی مصاحبه ای اعلام کرده علی‌رغم علاقه مردم به دلیل مشکلات موسیقی کشور (شرعی) راه اندازی شبکه اختصاصی موسیقی از دستور کار صدا و سیما خارج شده است. [۱۰]

و این در حالی بود که رئیس مرکز موسیقی صدا و سیما از راه اندازی شبکه اختصاصی موسقی و شبکه مجازی موسیقی صدا و سیما خبر داده بود. [۱۱]

وضعیت حقوقی

اصل ۱۷۵ قانون اساسی ایران به سازمان صداوسیما اختصاص یافته؛

در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، آزادی بیان و نشر افکار با رعایت موازین اسلامی و مصالح کشور باید تأمین گردد. نصب و عزل رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با مقام رهبری است و شورایی مرکب از نمایندگان رییس جمهور و رییس قوه قضاییه و مجلس شورای اسلامی (هر کدام دو نفر) نظارت بر این سازمان خواهند داشت. خط مشی و ترتیب اداره سازمان و نظارت بر آن را قانون معین می‌کند.

اساسنامه سازمان صداو سیما[۱۲] در ۲۷ مهر ۱۳۶۲ به تصویب مجلس رسید. یکی از مقررات این اساسنامه ماده ۷ آن است که این سازمان را رادیو و تلویزیون انحصاری ایران ساخته‌است:

تاسیس فرستنده و پخش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در هر نقطه کشور در انحصار این سازمان بوده و چنانچه اشخاص حقیقی یا حقوقی اقدام به تاسیس یا بهره‌برداری از چنین رسانه‌هایی کنند از ادامه کار آنان جلوگیری بعمل آمده و تحت تعقیب قانونی قرار خواهد گرفت.

ذکر چنین اصلی با عرف اساسنامه‌های سازمان‌های رسانه‌ای سازگار نیست و چنین انحصارهایی فقط در اساسنامه سازمان‌های امنیتی و نظامی به چشم می‌خورد.[۱۳]

محدودیت‌ها و حقوق رسانه‌ای صدا و سیما نیز نامشخص است. در مطبوعات مسئولیت مطالب منتشر شده با مدیر مسئول است[۱۴] و در حوزه کتاب، فیلم و دیگر کالاهای صوتی و تصویری نیز با دولت است که مجوز انتشار آن‌ها را صادر می‌کند. اما به وضعیت حقوق و حدود اختیارات صدا و سیما نه در قانون اساسی و نه در اساسنامه سازمان اشاره نشده‌است. شاید به همین دلیل این سازمان هیچگاه به دادگاه کشیده نشده‌است.[۱۵]

مجلس ششم در همین زمینه برای تغییر اساسنامه صدا و سیما تلاش ناموفقی داشت. مصوبه این مجلس صدا و سیما را ملزم می‌کرد که در صورت توهین، افترا و پخش مطالب غیرواقع، پاسخ شخص ذی‌نفع را پخش کند (مشابه قاعده‌ای که در مطبوعات رعایت می‌شود).[۱۶] اما این قانون با مخالفت شورای نگهبان روبرو شد.[۱۷] مجمع تشخیص مصلحت نظام در ۲۳ خرداد ۱۳۸۸ یک روز پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم این تغییر را در اساسنامه صدا و سیما ایجاد کرد و مراحلی را نیز برای شکایت از سازمان در صورت استنکاف از پخش جوابیه پیش بینی کرد.[۱۸]

جستارهای وابسته

منابع

  1. http://www.fas.org/irp/dni/osc/iran-tv.pdf
  2. http://www.fas.org/irp/dni/osc/iran-tv.pdf
  3. "روابط عمومی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران". IRIB. Retrieved 2012-06-17.
  4. http://www.irib.ir/About-us.php
  5. «فرکانسهای رادیویی و تلویزیونی مراکز». معاونت امور مجلس و استانهای صدا و سیما. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۱۲.
  6. «پخش دیجیتال تلویزیون تهران همزمان با میلاد امام رضا (ع)». خبرگزاری فارس. ۱۲ مرداد ۱۳۸۹.
  7. «وبگاه شرکت صوتی و تصویری سروش». سروش. دریافت‌شده در ۱۵ مهر ۱۳۸۸.
  8. http://www.irc.ir/old/article/index/show/type/static/id/225
  9. مجید محمدی (۱۳۷۹سیمای اقتدارگرایی، تلویزیون دولتی ایران، تهران: جامعه ایرانیان، ص. صص ۲۸-۸، شابک ISBN ۹۶۴-۵۹۲۵-۳۲-۰ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid character (کمک)
  10. راه اندازی شبکه موسیقی در دستور کار سازمان صدا و سیما قرار ندار شبکه ها
  11. صدا و سیما و راه‌اندازی شبکه مستقل موسیقی همشهری آنلاین
  12. «اساسنامه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران». مجله الکترونیکی پیک مدیران.
  13. محمدی ۳۳
  14. قانون مطبوعات ایران، مصوب ۱۳۶۴
  15. مجید محمدی (۱۳۷۹سیمای اقتدارگرایی، تلویزیون دولتی ایران، تهران: جامعه ایرانیان، ص. صص ۳۹-۲۹، شابک ISBN ۹۶۴-۵۹۲۵-۳۲-۰ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid character (کمک)
  16. ماده ۲۳ قانون مطبوعات، مصوب ۱۳۶۴
  17. «اصلاح قانون اساسنامه صدا و سیما به مجمع تشخیص مصلحت ارجاع شد». خانه ملت، وب‌گاه مرکز تحقیقات مجلس. ۷ بهمن ۱۳۸۱.
  18. مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل جلسه داد: پیگیری مطالبی مشتمل برخلاف واقع نسبت به هرشخص در صدا و سیما قابل پیگیری است ایلنا

پیوند به بیرون

پخش زنده از طریق اینترنت