مسجد جامع ورامین

مختصات: ۳۵°۱۹′شمالی ۵۱°۳۹′شرقی / ۳۵٫۳۲°شمالی ۵۱٫۶۵°شرقی / 35.32; 51.65
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط MahdiBot (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۶ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۴۴ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

مسجد جامع ورامین
Map
ناممسجد جامع ورامین
کشورایران
استاناستان تهران
شهرستانشهرستان ورامین
اطلاعات اثر
نام‌های دیگرمسجد جمعه
کاربریمذهبی
دیرینگیدوره ایلخانی
دورهٔ ساخت اثردوره ایلخانی
بانی اثرسلطان محمد خدابنده
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۷۶
تاریخ ثبت ملی۱۳۱۰/۱۰/۱۵[۱]
مسجد جامع ورامین بر ایران واقع شده‌است
مسجد جامع ورامین
روی نقشه ایران
۳۵°۱۹′شمالی ۵۱°۳۹′شرقی / ۳۵٫۳۲°شمالی ۵۱٫۶۵°شرقی / 35.32; 51.65

مسجد جامع ورامین یا مسجد جمعهٔ ورامین مسجدی قدیمی مربوط به دورهٔ ایلخانی است و یکی از قدیمی‌ترین ساختمان‌های شهر ورامین است. ساختن مسجد در دوره سلطان محمد خدابنده آغاز و در دوره پسرش به پایان رسیده‌است. گچبری‌های این بنا از زیباترین نمونه‌های گچ بری ایرانی هستند.[۲]

ویژگی‌های بنا

تهرنگ بنا میانسرای چهار ایوانی است. نیارش ساختمان دقیق است و آمودهای پایداری دارد. گنبد آن دو پوسته بوده که خود آن ریخته و آهیانه مانده است که گنبد ناری است. شبستان آن با تاق‌های آهنگ و چهاربخش پوشیده شده‌است. در ایوان جلوی گنبد خانه، گونه‌ای ترمبه پَتکانه بسیار زیبا کار شده‌است.[۳] مدخل مسجد دروازه‌ای ورودی است که تشکیل ایوان را می‌دهد که سرتاسر ضلع شمالی مسجد است و صحن مسجد حیاطی مستطیل شکل است وسط آن حوضی است که شبیه حوض‌های وسط قلعه‌های مسکونی و رباط‌ها است. ایوان شبستان بلند و زیبای مسجد جامع دارای کتیبه‌هایی ارزشمند است کتیبه‌های سوره جمعه در متن و در حاشیه کتیبه‌های کوفی آن از نمونه‌های خوب کتیبه‌های گچبری این عصر است. انواع طرح‌های اسلیمی و خط‌های عربی، کوفی و فارسی را دارا است. در قسمت سر در اصل مسجد، در زیر قوس اصلی سر در مسجد، همچنین دو ستون تزیینی که از دو طرف قوس تا بالا و راس آن ادامه پیدا کرده و در سر در حرم نیز زیر قوس نیم گنبد کاشیکاری از پایه قوس تا راس آن از دو طرف به‌طور کامل و همانند سردر اصلی مسجد وجود دارد. بالای محراب، تا گوشوارها هیچ کاشیکاری وجود ندارد. در قسمت پایین حرم در کتیبه ۳ در ورودی به شبستان‌های شرقی و غربی که قبلاً در مورد آنها صحبت کردیم نیز کاشیکاری زیبایی خودنمایی می‌کند.

ژان دیولافوا در سفرنامه اش در بارهٔ مسجد می‌نویسد:

... پس از تعارفات معموله و کمی استراحت به تماشای مسجد جامع ورامین رفتیم. این بنا در قدیم بسیار عالی و باشکوه بوده ولی اکنون ویرانه‌ای بیش نیست. مؤمنین هم از ترس فرود آمدن طاق برای عبادت به آنجا نمی‌روند؛ و بنابراین سیاحت آن مانعی ندارد و هر کس می‌تواند آزادانه و بدون اشکال به تماشای این خرابه بپردازد

[۴]

نگارخانه

عکس‌هایی که توسط رابرت بایرن در سال ۱۹۳۴ گرفته شده‌است.

منابع

  1. http://eiah.org/view/14479[پیوند مرده]
  2. * جزوه تزئینات وابسته به معماری - مهندس بزرگمهری
  3. سبک‌شناسی معماری ایرانی. محمد کریم پیرنیا. نشر معمار. ۱۳۸۳. ص۲۳۱
  4. «مسجد جامع ورامین». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۲.