کریم خلیلی
![]() | این نوشتار کامل نیست. |
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
محمد کریم خلیلی | |
---|---|
![]() | |
رئیس شورای عالی صلح | |
شروع به کار ۱۶ جوزا/خرداد ۱۳۹۶ | |
رئیس جمهور | محمد اشرف غنی |
پس از | پیر سید احمد گیلانی |
معاون دوم رئیسجمهور افغانستان | |
مشغول به کار ۷ دسامبر ۲۰۰۴ – ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۴ | |
رئیس جمهور | حامد کرزی |
پیش از | سرور دانش |
رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان | |
شروع به کار ۱۳۷۳ | |
پس از | عبدالعلی مزاری |
اطلاعات شخصی | |
زاده | محمد کریم ۱۳۲۹ خورشیدی ۱۹۵۰ (۶۸–۶۹ ساله) قریه برغستان قل خویش، بهسود، ولایت میدان وردک، افغانستان |
ملیت | افغانستان |
حزب سیاسی | حزب وحدت اسلامی افغانستان |
شغل | سیاستمدار |
مذهب | اسلام |
قومیت | مردمان هزاره |
وبگاه | وبگاه شخصی |
محمد کریم خلیلی (زاده:۱۳۲۹ ولسوالی بهسود - ولایت میدان وردک) سیاستمدار افغانستانی، رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان و معاون دوم اسبق ریاست جمهوری اسلامی افغانستان در دولت حامد کرزی، و رئیس کنونی شورای عالی صلح کنونی این کشور است.
محتویات
زندگینامه[ویرایش]
محمد کریم خلیلی ولد محمد اسلم زاده سال ۱۳۲۹ خورشیدی از قریهٔ برغستان قلخویش از توابع ولسوالی حصه اول بهسود ولایت میدان وردک است. خانواده وی هنگامی که ۳ سال داشت به کابل مهاجرت میکند و پس از مدتی دوباره به زادگاهش بازمیگردد. وی از دوران کودکی تا ۱۸ سالگی در دو زمستان در مدارس و مساجد محل به تحصیل دروس دینی ادامه میدهد و پس از آن برای ادامه تحصیلات در سال ۱۳۴۹ برای ادامه تحصیلات به کابل مهاجرت میکند.[۱][۲] وی در کابل کتاب معالم الاصول را نزد صادقی پروانی، دروس منطق، فلسفه و روش رئالیسم و شرح منظومهٔ سبزواری را نزد میرعلی احمد عالم و کتابهای لمعه و مطول را نزد نور احمد تقدسی فرا گرفت.[۲]
مبارزات سیاسی و نظامی[ویرایش]
خلیلی همزمان با دوره تحصیلات دینی در کابل زمان وارد جریان حرکت طلبههای جوان و انقلابی شد و سمت عضو رابط این جریان با سایر نهضتهای دیگر را بدست آورد.[۲] وی پس از کودتای هفت ثور سال ۱۳۵۷ فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و به همراه عدهای از همفکرانش مبارزه مسلحانه را در منطقهٔ پرونجل ولایت پروان پایهگذاری کرد.[۳] وی در سال ۱۳۵۸ به همراه عزیزالله شفق بهسودی به ایران اعزام میگردد و از طرف سازمان نصر افغانستان به عنوان مسئول و سرپرست دفتر نمایندگی تهران منصوب میشود.[۲] وی در سال ۱۳۶۶ پس از تشکیل شورای ائتلاف اسلامی افغانستان به عضویت رهبری این شورا درآمد و برای یک دوره در سمت سخنگوی این شورا فعالیت کرد.[۲][۳] پس از تشکیل این حزب وحدت اسلامی افغانستان در سال ۱۳۶۸ وی در دومین کنگره این حزب به عنوان رئیس شورای نمایندگی پاکستان تعیین شد.[۳][۴] پس از سقوط حکومت محمد نجیبالله وی در اجلاس اسلامآباد و جلالآباد اشتراک ورزید و در کابینه گلبدین حکمتیار به عنوان وزیر مالیه انتخاب شد.[۲][۳] خلیلی در زمان جنگهای داخلی افغانستان که بین احزاب جهادی افغانستان شکل گرفته بود مسئولیت تأمین ارتباط خارجی و سخنگویی حزب وحدت اسلامی افغانستان فعالیت داشت.[۲] کریم خلیلی در سال ۱۳۷۳ به معاونت کمیته سیاسی حزب وحدت اسلامی برگزیده شد و پس از مدتی به عنوان مسئول کمیته سیاسی حزب تعیین شد.[۲]
رهبری حزب وحدت[ویرایش]
در سال ۱۳۷۳ پس از کشته شدن عبدالعلی مزاری رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان توسط گروه طالبان، خلیلی به سمت رهبر این حزب انتخاب گردید.[۵] وی مقر رهبری حزب وحدت اسلامی را از غرب کابل به بامیان منتقل کرد و به جبهه ائتلاف شمال که علیه طالبان تشکیل شده بود پیوست.[۵][۳] کریم خلیلی در این دوره علاوه بر رهبری مقاومت و مبارزات نظامی و تلاشهای سیاسی، در ساحات بازسازی، فرهنگی و خدماتی نیز سهم داشت[نیازمند منبع] که از موارد ذیل به عنوان نمونه میتوان نام برد:
- بازسازی و توسعه میدان هوایی بامیان؛
- تأسیس دانشگاه بامیان؛
- احداث صدها کیلومتر سرک بین یکه ولنگ و دره صوف و سایر نقاط هزاره جات؛
- احداث و تأسیس دهها باب مکتب در ساحات تحت تسلط حزب وحدت اسلامی (هزاره جات، شمال)؛
- احداث بازارچههای محلی جهت اشتغال زایی و تبادل کالا و رفع نیازهای مردم؛
- فعال ساختن چندین کلینیک و شفاخانههایی که در اثر جنگ تعطیل شده بودند؛
- اعزام جمعی از جوانان برای تحصیل در دانشگاههای ایران، آذربایجان، ترکیه و کشورهای دیگر در
رشتههای مختلف؛
- تأمین هزینه نشریات و فعالیتهای برخی از مجامع فرهنگی مستقل و غیر حزبی؛
- احیای ادارات محلی در ساحات تحت نفوذ حزب وحدت اسلامی و تأمین نیاز مندیهای آنها.
در دوره حاکمیت طالبان که تروریسم در بخش وسیع افغانستان حاکم گردیده و اکثر بزرگان مجاهدین به خارج پناه برده بودند، خلیلی در کنار تنی چند از رهبران مقاومت، در داخل کشور مقاومت نموده و تا روز سقوط طالبان، مبارزات مردم مناطق مرکزی را، به ویژه در یکه ولنگ و بامیان رهبری نمود.
پس از سقوط طالبان[ویرایش]
خلیلی با اعزام نماینده در کنفرانس بن، از روند برقراری صلح و امنیت درافغانستان حمایت نموده و با روی کارآمدن دولت موقت و انتقالی، فعالیت نظامی حزب وحدت را متوقف و شاخه نظامی آن را منحل ساخت.[نیازمند منبع] کریم خلیلی در دو دوره ریاست جمهوری حامد کرزی معاون دوم حامد کرزی، رئیسجمهور سابق افغانستان بود.
رئیس شورای عالی صلح[ویرایش]
کریم خلیلی در ۱۶ جوزا/خرداد ۱۳۹۶ از طرف رئیسجمهور محمداشرف غنی به عنوان رئیس شورای عالی صلح افغانستان تعیین شد.[۶]
جنبش روشنایی[ویرایش]
کریم خلیلی در ابتدا از رهبران جنبش روشنایی بود و در تشکیل این جنبش نقش اصلی داشت اما وی قبل از تظاهرات دوم اسد ۱۳۹۵ جنبش روشنایی از این جنبش جدا شد و بنابر ادعاهای موجود وی به کمیسیون مذاکره با دولت پیوستهاست.[۷] آصف آشنا (یکی از فعالان سیاسی) بعدها در برنامه گفتمان طلوع نیوز با استناد به منابعی که نامش را فاش نکرد اعلان کرد که معاملههایی بین کریم خلیلی و دولت صورت گرفتهاست که منجر به جدایی وی از جنبش روشنایی شد.[۸]
منابع[ویرایش]
- ↑ «زندگینامه کریم خلیلی».
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ «نشریه امروز ما» (PDF). ۵ ثور ۱۳۷۴.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ «معاونان و وزیران کرزی چه کسانی بودند؟». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۵-۲۴.
- ↑ «زندگینامه معاون دوم رئیسجمهور». www.afghanpaper.com. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۵-۲۴.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «عبدالکریم خلیلی؛ از رهبری حزب تا معاونت رئیسجمهوری». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۸-۲۵.
- ↑ «رئیسجمهور کریم خلیلی را به حیث رئیس شورای عالی صلح گماشت | طلوعنیوز». طلوعنیوز. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۸-۲۵.
- ↑ «جدایی رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان از جنبش روشنایی». Parstoday. ۱۳۹۵-۰۵-۰۳. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۸-۲۵.
- ↑ Noha, Nasheed By ShiasFromAfghanistan (2016-07-28), آصف آشنا. معاملات کریم خلیلی - Aisf Ashna Exposing Karim Khalili, retrieved 2018-08-25