کریم خلیلی

محمد کریم خلیلی
رئیس شورای عالی صلح
متصدی
شروع به کار ۱۶ جوزا/خرداد ۱۳۹۶
رئیس جمهور	محمد اشرف غنی
پس از	پیر سید احمد گیلانی
معاون دوم رئیس‌جمهور افغانستان
مشغول به کار ۷ دسامبر ۲۰۰۴ – ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۴
رئیس جمهور	حامد کرزی
پیش از	سرور دانش
رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان
متصدی
شروع به کار ۱۳۷۳
پس از	عبدالعلی مزاری
اطلاعات شخص
زاده	محمد کریم ۱۳۲۹ خورشیدی ۱۹۵۰ (۶۷–۶۸ ساله) قریه برغستان قل خویش، بهسود، ولایت وردک، افغانستان
ملیت	افغانستان
حزب سیاسی	حزب وحدت اسلامی افغانستان
شغل	سیاستمدار
مذهب	اسلام
قومیت	مردمان هزاره
وبگاه	وبگاه شخصی

محمد کریم خلیلی (زاده:۱۳۲۹ ولسوالی بهسود - ولایت وردک) سیاستمدار افغانستانی، رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان و معاون دوم اسبق ریاست جمهوری اسلامی افغانستان در دولت حامد کرزی، و رئیس کنونی شورای عالی صلح کنونی این کشور است.

زندگی‌نامه

محمدکریم خلیلی ولد محمد اسلم زاده سال ۱۳۲۹ خورشیدی از قریهٔ برغستان قل‌خویش از توابع ولسوالی حصه اول بهسود ولایت وردک است. وی پس از فراگرفتن خواندن و نوشتن و آموختن دوره ابتدایی در زادگاه خود، در اوایل جوانی رهسپار کابل شده، در یکی از مدارس علوم دینی مشغول تحصیل گردیدند. وی پس از کودتای هفت ثور سال ۱۳۵۷ فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و از سال ۱۳۶۰ بدینسو با حضور در سمینارها و کنفرانس‌ها نقش مهمی در عرصه سیاسی افغانستان داشت. وی در سال ۱۳۶۶ به عنوان عضو و سخنگوی شورای ائتلاف اسلامی افغانستان به همکاری بین مجاهدین پرداخت و پس از سقوط دولت کمونیستی و با تشکیل دولت مجاهدین به حیث وزیر مالیه افغانستان گماشته شد.

مبارزات سیاسی و نظامی

در این شرایط ۱۰ نفر از بستگان نزدیک خلیلی به زندان افتادند و خود ایشان هم تحت تعقیب قرار داشت. وی قبلاً از کابل خارج شده و در ولسوالی‌های میدان و پروان همراه با جمعی از همکاران خود که بنام «سازمان نصر» فعالیت خود را شروع کرده بودند، گروپهای نظامی را فعال ساختند و به زودترین فرصت با کمک مردم منطقه و سایر مجاهدین، مناطق بهسود، دره ترکمن و لولنج را از چنگ کمونیست‌ها آزاد ساختند و فعالیت سیاسی و نظامی و فرهنگی سازمان نصر را در اکثر ولایات و ولسوالیهای افغانستان گسترش دادند.

در سال ۱۳۶۰ خلیلی از طرف سازمان نصر افغانستان موظف شد که به خارج کشور رفته ضمن به عهده گرفتن مسئولیت سرپرستی دفتر مرکزی سازمان نصر در تهران در سمینارها و کنفرانسهای متعدد بین‌المللی در ایران، پاکستان، عربستان، مصر، آلمان، سویس، آمریکا و … در ارتباط با مسایل افغانستان شرکت فعال داشته و با ایراد سخنرانی و مصاحبه‌های متعدد، مواضع مجاهدین را تبیین کرد.

درسال ۱۳۶۶ که گروه‌های سیاسی شیعی افغانستان به نام «شواری ائتلاف اسلامی افغانستان» فعالیت خود را آغاز نمودند، خلیلی در ابتدا به عنوان عضو این ائتلاف و بعدها به حیث سخنگوی آن نقش بسیار فعالی را ایفا نمود. زیرا که در این دوره مذاکرات ژنو دربارهٔ حل سیاسی افغانستان در مرحله بسیار حساس خود رسیده بود و روابط بین گروه‌ها ی هفتگانه مجاهدین در پاکستان و گروه‌های هشتگانه مجاهدین در قالب شورای ائتلاف در ایران نیز از حساسیت خاصی برخوردار بود و خلیلی در این برهه با مسافرتهای متعدد به پیشاور، اسلام‌آباد، تهران و مقر سازمان ملل متحد در نیویورک، در نزدیک ساختن مواضع مجاهدین و هماهنگ‌کردن نظریات کشورهای همسایه افغانستان و ترسیم و تبیین خطوط سیاسی مبارزه مردم افغانستان، تلاش ورزید.

درسال ۱۳۶۸ که گروه‌های سیاسی شیعه در افغانستان با هم ادغام شده و حزب وحدت اسلامی افغانستان را تأسیس نمودند، خلیلی به سمت عضو شورای مرکزی و مدتی هم به سمت رئیس نمایندگی و سخنگوی آن در پاکستان انجام وظیفه نمود. در ابتدای دولت مجاهدین درکابل ایشان به سمت وزیر امور مالیه انتخاب شد و درعین حال در مذاکرات سیاسی و فعالیتهایی که در داخل و خارج کشور برای حل منازعات جریان داشت، فعالیت و حضور داشت.

رهبری حزب وحدت

درسال ۱۳۷۳ پس از کشته شدن عبدالعلی مزاری رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان توسط گروه طالبان، خلیلی به سمت رهبر این حزب انتخاب گردید که با استقرار درشهر تاریخی و باستانی بامیان، رهبری مبارزات مردم هزاره و مقاومت در برابر طالبان را به عهده گرفت. کریم خلیلی در این دوره علاوه بر رهبری مقاومت و مبارزات نظامی و تلاشهای سیاسی، در ساحات بازسازی، فرهنگی و خدماتی نیز سهم داشت که از موارد ذیل به عنوان نمونه می‌توان نام برد:

1. بازسازی و توسعه میدان هوایی بامیان؛
2. تأسیس دانشگاه بامیان؛
3. احداث صدها کیلومتر سرک بین یکه ولنگ و دره صوف و سایر نقاط هزاره جات؛
4. احداث و تأسیس ده‌ها باب مکتب در ساحات تحت تسلط حزب وحدت اسلامی (هزاره جات، شمال)؛
5. احداث بازارچه‌های محلی جهت اشتغال زایی و تبادله کالا و رفع نیازهای مردم؛
6. فعال ساختن چندین کلینیک و شفاخانه‌هایی که در اثر جنگ تعطیل شده بودند؛
7. اعزام جمعی از جوانان برای تحصیل در دانشگاه‌های ایران، آذربایجان، ترکیه و کشورهای دیگر در

رشته‌های مختلف؛

1. تأمین هزینه نشریات و فعالیتهای برخی از مجامع فرهنگی مستقل و غیر حزبی؛
2. احیای ادارات محلی در ساحات تحت نفوذ حزب وحدت اسلامی و تأمین نیاز مندیهای آنها.

در دوره حاکمیت طالبان که تروریسم در بخش وسیع افغانستان حاکم گردیده و اکثر بزرگان مجاهدین به خارج پناه برده بودند، خلیلی درکنار تنی چند از رهبران مقاومت، در داخل کشور مقاومت نموده و تا روز سقوط طالبان، مبارزات مردم مناطق مرکزی را، بویژه در یکه ولنگ و بامیان رهبری نمود.

پس از سقوط طالبان

خلیلی با اعزام نماینده درکنفرانس بن، از روند برقراری صلح و امنیت درافغانستان حمایت نموده و با روی کارآمدن دولت موقت و انتقالی، فعالیت نظامی حزب وحدت را متوقف و شاخه نظامی آنرا منحل ساخت. کریم خلیلی در دو دوره ریاست جمهوری حامد کرزی معاون دوم حامد کرزی، رئیس جمهور سابق افغانستان بود.

رئیس شورای عالی صلح

کریم خلیلی در ۱۶ جوزا/خرداد ۱۳۹۶ از طرف رئیس جمهور محمداشرف غنی به عنوان رئیس شورای عالی صلح افغانستان تعیین شد.

جنبش روشنایی

کریم خلیلی در ابتدا از رهبران جنبش روشنایی بود و در تشکیل این جنبش نقش اصلی داشت اما وی قبل از تظاهرات دوم اسد ۱۳۹۵ جنبش روشنایی از این جنبش جدا شد و بنابر ادعاهای موجود وی به کمیسیون مذاکره با دولت پیوسته است. آصف آشنا (یکی از فعالان سیاسی) بعدها در برنامه گفتمان طلوع نیوز با استناد به منابعی که نامش را فاش نکرد اعلان کرد که معامله‌هایی بین کریم خلیلی و دولت صورت گرفته است که منجر به جدایی وی از جنبش روشنایی شد.

منابع

• ۱–۲ نشریه امروز ما؛
• ارگان نشریاتی حزب وحدت در پیشاور شماره ۴ سال ۱۳۷۴

پیوند به بیرون

• وبگاه شخصی