هنری کیسینجر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
هنری کیسینجر
Henry Kissinger Shankbone Metropolitan Opera 2009.jpg
پنجاه و ششمین وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا
دوره مسئولیت
۲۲ سپتامبر ۱۹۷۳ – ۲۰ ژانویه ۱۹۷۷
رئیس‌جمهورریچارد نیکسون
جرالد فورد
قائم‌مقامکنت راش
رابرت اینگرسول
چارلز رابینسون
پس ازویلیام پی. راجرز
پیش ازسایروس ونس
مشاور امنیت ملی
دوره مسئولیت
۲۰ ژانویه ۱۹۶۹ – ۳ نوامبر ۱۹۷۵
رئیس‌جمهورریچارد نیکسون
جرالد فورد
قائم‌مقامریچارد آلن
الکساندر هیگ
برنت اسکاوکرافت
پس ازوالت روستو
پیش ازبرنت اسکاوکرافت
اطلاعات شخصی
زاده
Heinz Alfred Kissinger

۲۷ مهٔ ۱۹۲۳ ‏(۹۹ سال)
فورت، جمهوری وایمار
حزب سیاسیحزب جمهوری‌خواه
همسر(ان)آن فلیشر (ا. ۱۹۴۹–۱۹۶۴)
نانسی کیسینجر (ا. ۱۹۷۴)
فرزندانالیزابت
دیوید
تحصیلات
جایزه‌های غیرنظامیجایزه صلح نوبل
امضا
خدمات نظامی
وفاداری ایالات متحده
خدمت/شاخه نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا
درجهUS Army WWII SGT.svg گروهبان
یگان970th Counter Intelligence Corps
جنگ‌ها/عملیات‌جنگ جهانی دوم
نشان‌های نظامیBronze Star Medal ribbon.svg نشان ستاره برنزی
Henry Kissinger.jpg

هنری آلفرد کیسینجر (انگلیسی: Henry Alfred Kissinger، زاده ۲۷ مه ۱۹۲۳ با نام هاینتس آلفرد کیسینجر) سیاستمدار، دیپلمات و مشاور ژئوپلیتیک آلمانی-آمریکایی است که به عنوان وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا و مشاور امنیت ملی آمریکا در دولت‌های ریچارد نیکسون و جرالد فورد فعالیت کرده‌است.[۱] او که یک پناهنده یهودی بود که در سال ۱۹۳۸ با خانواده اش از آلمان نازی گریخت، در سال ۱۹۶۹ مشاور امنیت ملی و در سال ۱۹۷۳ وزیر امور خارجه آمریکا شد. کیسینجر در سال ۱۹۷۳، به خاطر کنش‌هایش برای آتش‌بس در ویتنام، جایزه صلح نوبل را تحت شرایطی مناقشه‌برانگیز، که دو نفر از اعضای کمیته به اعتراض استعفا دادند، دریافت کرد.[۲]

او که از ورزندگان سیاست واقعی است،[۳] نقش برجسته ای در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا بین۱۹۶۹ و ۱۹۷۷ ایفا کرد. در این دوره او پیشگام سیاست تنش زدایی با اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود، ترتیب برقراری روابط ایالات متحده آمریکا با جمهوری خلق چین را داد، در آنچه دیپلماسی رفت و برگشت در خاورمیانه برای خاتمه دادن به جنگ یوم کیپور نام گرفت شد، و قرارداد صلح پاریس را مذاکره کرد که به درگیری آمریکا در جنگ ویتنام خاتمه داد. کیسینجر همچنین با سیاست‌های بحث‌برانگیزی چون درگیری آمریکا در کودتای ۱۹۷۳ شیلی، "چراغ سبز نشان دادن" به نظامیان آرژانتینی برای جنگ کثیف، و حمایت آمریکا از پاکستان درجریان جنگ استقلال بنگلادش با وجود نسل‌کشی بنگالی‌ها از سوی پاکستان مرتبط دانسته می‌شود.[۴] کیسینجر پس از ترک حکومت شرکت مشاور ژئوپلیتیک کیسینجر اسوسییتس را تأسیس کرد. کیسینجر ده‌ها کتاب در زمینه تاریخ دیپلماتیک و روابط بین‌الملل نوشته‌است.

کیسینجر همچنان چهره بحث‌برانگیز و قطبی‌کننده‌ای در سیاست آمریکاست، که از سوی بسیاری روزنامه نگاران، کنشگران سیاسی و وکلای حقوق بشر به عنوان یک متهم به جنایت جنگی محکوم، [۳][۵][۶] و از سوی بسیاری از دانش‌وران برجسته روابط بین الملل به عنوان یک وزیر امور خارجه بسیار موثر آمریکا تحسین می‌شود.[۷] با مرگ جرج پی. شولتس صدساله در فوریه ۲۰۲۱، کیسنیجر پیرترین عضو سابق کابینه ایالات متحده آمریکا و آخرین بازمانده کابینه نیکسون است.[۸]

زندگی‌نامه[ویرایش]

کیسینجر در ۲۷ مه ۱۹۲۳ در خانواده‌ای یهودی‌الاصل در شهر فورت، آلمان به دنیا آمد. او در سال ۱۹۳۸ به همراه خانواده از آلمان تحت کنترل نازی‌ها به ایالات متحده آمریکا گریخت، در نیویورک ساکن شد و در سال ۱۹۴۳ تابعیت این کشور را کسب کرد.

سیاست خارجی[ویرایش]

کیسینجر در دورهٔ ریچارد نیکسون به عنوان وزیر امور خارجه آمریکا مشغول به کار شد و پس از پایان دوره نیکسون به خاطر رسوایی واترگیت و استعفای نیکسون در همان سمت با جرالد فورد (معاون نیکسون که طبق قانون اساسی جانشین وی شد) به همکاری ادامه داد. او در سال ۱۹۷۳ به خاطر تلاش‌هایش برای پایان بخشیدن به جنگ ویتنام جایزه صلح نوبل گرفت. از وی به عنوان یکی از استراتژیست‌های ارشد ایالات متحده آمریکا نام می‌برند. او نقش کلیدی در سازماندهی کودتای شیلی در سال ۱۹۷۳ بر ضد دولت سالوادور آلنده و روی کار آمدن ژنرال آگوستو پینوشه داشت.

از مهم‌ترین فعالیت‌های موفقیت‌آمیز کیسینجر می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  • مذاکرات مربوط به محدودسازی سلاح‌های استراتژیک میان آمریکا و شوروی که منجر به پیمان سالت (۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲) شد.
  • برقراری رابطه میان ایالات متحده آمریکا و چین با اجرای سیاست معروف به دیپلماسی پینگ پنگ در ۱۹۷۲.
  • نقش مؤثر در خاتمه بحران ویتنام که جایزه صلح نوبل مشترکی را برای او و له دوک تو طرف مذاکره ویتنامی او به ارمغان آورد.

کیسینجر همچنان به عنوان یک شخصیت بحث‌انگیز در سیاست آمریکا محسوب می‌شود و توسط برخی روزنامه نگاران، فعالان سیاسی و وکلای حقوق بشر به جنایت جنگی محکوم شده‌است. براساس یک نظرسنجی که توسط مجله سیاست خارجی انجام شده، ۳۲٫۲۱ درصد از «محققان بزرگ روابط بین‌الملل آمریکا» هنری کیسینجر را مهمترین وزیر امور خارجه ایالات متحده از سال ۱۹۶۵ در نظر گرفتند.[۹]

خلیج فارس[ویرایش]

یکی از دغدغه‌های اصلی کیسینجر نفوذ احتمالی شوروی در خلیج فارس بود. در آوریل ۱۹۶۹, وقتی محمدرضا پهلوی زیر قرارداد ۱۹۳۷ که حاکم بر اروندرود بود امضا زد، عراق بعثی با ایران دچار مناقشه شد. در ۱ دسامبر ۱۹۷۱ دو سال بعد از تنش‌ها در کنار مرز، رئیس‌جمهور احمد حسن البکر روابط ایران و عراق را قطع کرد.[۱۰] در مه ۱۹۷۲, نیکسون و کیسینجر از تهران دیدار کردند تا به شاه بگویند در صورتی که بخواهد سلاح‌های آمریکایی بخرد با هیچ مخالفتی مواجه نخواهد بود.[۱۰] در همان زمان، نیکسون و کیسینجر با برنامه شاه که آمریکا به همراه ایران و اسرائیل از جنگ چریک‌های پیشمرگه کرد عراقی برای استقلال از عراق حمایت کنند، موافقت کردند.[۱۰] کیسینجر بعدها نوشت که پس از ویتنام، امکانی برای اعزام نیروهای آمریکایی در خاور میانه وجود نداشت و بدین ترتیب قرار بود ایران نقش نایب آمریکا در خاور میانه را برعهده بگیرد.[۱۱] کیسینجر حکومت بعثی در عراق را تهدیدی احتمالی برای آمریکا توصیف کرد و معتقد بود که تقویت ایران و حمایت از پیشمرگه بهترین کار برای ایجاد موازنه است.[۱۱]

فعالیت‌های بعدی[ویرایش]

در سوم آوریل ۲۰۲۰ کیسینجر طی یادداشتی در روزنامه وال‌استریت ژورنال هشدار داد که احتمال می‌رود کروناویروس به بحران اقتصادی در جهان منجر شود که نسل‌ها ادامه داشته باشد و اگر اقدام مناسبی برای مقابله با شیوع ویروس کرونا در جهان صورت نگیرد، تصریح کرد که در صورت شکست در مقابله با چالش کرونا می‌تواند جهان را به آتش بکشد. کیسینجر در ارتباط با پیامدهای شیوع کرونا بر اقتصاد جهان گفت: «وقتی بیماری همه گیر کووید-۱۹ به پایان برسد، مؤسسات بسیاری از کشورهای جهان به‌عنوان شرکت‌های ناکام و شکست خورده تلقی خواهند شد. خواه این قضاوت منصفانه باشد یا خیر، حقیقت اینجاست که جهان بعد از ویروس کرونا دیگر به همان شکل قبل نخواهد بود»[۱۲]

جایگاه‌های سیاسی[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ "The Nobel Peace Prize 1973". NobelPrize.org. Retrieved February 4, 2019.
  2. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Feldman16 وارد نشده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "Henry Kissinger: Realpolitik and Kurdish Genocide". The Kurdistan Tribune. March 24, 2013. Retrieved March 1, 2019.
  4. ↑ Bass, Gary (September 21, 2013). "Blood Meridian". اکونومیست. Retrieved February 13, 2016.
  5. ↑ "Protesters Heckle Kissinger, Denounce Him for 'War Crimes'". تایمز آو ایزرائل. January 30, 2015. Retrieved December 14, 2015.
  6. ↑ Nevius, James (February 13, 2016). "Does Hillary Clinton see that invoking Henry Kissinger harms her campaign?". The Guardian. Retrieved October 23, 2016. "[...] many consider Kissinger a war criminal, most famously Christopher Hitchens, who, in a lengthy two-part article for Harper's in 2001 (later expanded into the book and documentary, The Trial of Henry Kissinger), laid out his case that Kissinger should be brought up on charges 'for war crimes, for crimes against humanity, and for offenses against common or customary or international law, including conspiracy to commit murder, kidnap, and torture'.
  7. ↑ "The Best International Relations Schools in the World". فارین پالیسی. February 3, 2015. Retrieved August 8, 2015.
  8. ↑ Robertson, Nicky; Cole, Devan. "Former Secretary of State George Shultz dead at age 100". CNN. Retrieved February 21, 2021.
  9. ↑ "The Best International Relations Schools in the World". Foreign Policy. February 3, 2015. Retrieved August 8, 2015.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ Zonis (1991)، ص. ۶۹.
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Zonis (1991)، ص. ۲۰۱.
  12. ↑ The Coronavirus Pandemic Will Forever Alter the World Order

پیوند به بیرون[ویرایش]

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=هنری_کیسینجر&oldid=36001008»