قلعه سرماج
| قلعه سرماج | |
|---|---|
| نام | قلعه سرماج |
| کشور | ایران |
| استان | استان کرمانشاه |
| شهرستان | شهرستان هرسین |
| اطلاعات اثر | |
| نام محلی | قه‌ڵای سه‌رمای |
| کاربری | قلعه |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۶۹۸۹ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۰ دی ۱۳۸۱ |
قلعه سَرماج یا سه‌رمای قلعه‌ای تاریخی‌ست که در شهرستان هرسین، روستای سرماج حسین‌خانی واقع شده‌است. این اثر در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۹۸۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱]
ظاهراً قلعۀ سرماج در مجاورت شهر باستانی دینور قرار داشته‌است، هرچند محل دقیق این شهر هنوز معلوم نیست. یاقوت حموی این قلعه را غیرقابل تسخیر معرفی کرده‌است. حسنویه این قلعه را که به سال ۳۶۹ در آنجا وفات یافت از سنگ‌های تراشیده ساخته‌بود. این حاکم بنا به قول ابن اثیر نزدیک به پنجاه سال در آنجا سلطنت باشکوهی داشته‌است. یک قرن بعد از آن یعنی در سال ۴۴۱ سلطان طغرل سلجوقی صد هزار نفر از لشگریان خود را برای تسخیر قلعه فرستاد و پس از آنکه چهار سال آن را در محاصره داشت توانست برادر خود یون‌‌نال را مقهور کند و از آنجا بیرون آورد.[۲]
کشف سنگ‌نوشته‌ای به خط کوفی شجری برخی پژوهشگران را به این نتیجه رسانده که قلعۀ سرماج محل استقرار و حکمرانی پادشاهان حسنویه و محل دفن یکی از آنان بوده است.[۳]
برخی از باستان شناسان بر این باورند که قدمت این بنا به اواخر دورۀ ساسانی و پادشاهی خسرو پرویز بازمی‌گردد و این احتمال نیز مطرح شده که سرماج همان مکان معروف به «دکان» باشد که خسرو در آنجا پادشاهان چین، ترک، روم و هند را گردهم آورده‌است.[۳]
در آبان ۱۴۰۳ مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه از برنامه‌ریزی برای تملک واحدهایی که روی آن ساخته شده و آزادسازی محوطۀ باستانی سرماج طی یک دورۀ چند ساله خبر داد.[۳]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ لسترینج، گای (۱۳۹۳). جغرافیای تاریخی سرزمین های خلافت شرقی. تهران: علمی و فرهنگی. صص. ۲۰۴ تا ۲۰۵. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۰۵-۸.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): محوطۀ باستانی سرماج آزادسازی می‌شود، نوشته‌شده در ۲ آبان ۱۴۰۳؛ بازدید در ۲ آبان ۱۴۰۳.
 | این یک مقالهٔ خرد یکی از آثار باستانی ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
| آذربایجان شرقی | 
 | |
|---|---|---|
| آذربایجان غربی | ||
| اردبیل | ||
| اصفهان | ||
| ایلام | ||
| بوشهر | ||
| تهران | ||
| چهارمحال و بختیاری | ||
| خراسان شمالی | ||
| خراسان رضوی | ||
| خراسان جنوبی | ||
| خوزستان | ||
| زنجان | ||
| سمنان | ||
| سیستان و بلوچستان | ||
| فارس | ||
| قزوین | ||
| قم | ||
| کردستان | ||
| کرمان |
| |
| کرمانشاه | ||
| گلستان | ||
| گیلان | ||
| لرستان | ||
| مازندران | ||
| مرکزی | ||
| هرمزگان | ||
| همدان | ||
| یزد | ||
