شهرستان گیلانغرب

شهرستان گیلانغرب
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	کرمانشاه
مرکز شهرستان	گیلانغرب
سایر شهرها	گیلانغرب، سرمست
بخش‌ها	بخش مرکزی بخش گواور
سال تأسیس	۱۳۵۹
مردم
جمعیت	۵۷٬۰۰۷ نفر (۱۳۹۵)
مذهب	شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت	حدود ۱۴۶۵ کیلومتر مربع کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۸۳۴

گیلانغرب (به کُردی: گیه‌ڵان) یکی از شهرستان‌های استان کرمانشاه در غرب این استان است که جمعیتی نزدیک به ۷۰ هزار نفر را در خود جای داده‌است. ساکنین گیلان غرب همگی کُرد و از ایل کلهر هستند که دومین ایل بزرگ ایران و یکی از بزرگترین ایل‌های کرمانشاه به‌شمار می‌آید. این شهرستان متشکل از دو بخش گواور و مرکزی، دو شهر گیلان غرب و سرمست، ۶ دهستان و ۲۰۲ روستاست که هم‌اکنون ۱۹۴ روستای آن دارای سکنه‌است.

شهرستان گیلانغرب با شرایط آب و هوایی و وجود تپه‌های باستانی فراوان و وجود تفرجگاه‌های طبیعی دارای تاریخی کهن در دوران باستان و محل رویدادهای گوناگون در تاریخ معاصر بوده‌است.

سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی گیلانغرب را به سبب مقاومت مردم این منطقه در مقابل حملات ارتش عراق در طول جنگ ایران و عراق دومین شهر مقاوم کشور نامیده‌است. بیشترین معادن قیر طبیعی ایران در گیلان غرب قرار دارد. این منطقه همچنین مرکز ایل بزرگ کُرد کلهر به‌شمار می‌رود.

== وجه تسمیه == گیەڵ نوعی گیاە است کە در این منطقە می‌روید بەهمین خاطر این شهر را محل رویش گیەڵ ، گیەڵان می‌نامند.

تقسیمات کشوری

بخش‌ها

رتبه	بخش				مرکز بخش
	نام	جمعیت	تعداد دهستان	تعداد شهر	مرکز	جمعیت مرکز
۱	بخش مرکزی	۴۱٬۹۷۱ نفر (۱۳۸۵)	۴ دهستان	۱ شهر	گیلانغرب	۲۲٬۳۳۱ نفر (۱۳۹۵)
۴	بخش گواور	۲۴٬۴۰۴ نفر (۱۳۹۰)	۲ دهستان	۱ شهر	سرمست	۲٬۴۳۴ نفر (۱۳۸۵)

شهرها

نام شهر	رتبه در شهرستان	رتبه در بخش	بخش	جمعیت
گیلانغرب	۱	۱	بخش مرکزی	۲۲٬۳۳۱ نفر (۱۳۹۵)
سرمست	۲	۱	بخش گواور	۲٬۴۳۴ نفر (۱۳۸۵)

دهستان‌ها

دهستان
نام	بخش	جغرافیای انسانی
		جمعیت (۱۳۸۵)	رتبه
دهستان چله	بخش مرکزی	۸٬۴۸۸ نفر	۳
دهستان حومه		۱۰٬۲۳۱ نفر	۱
دهستان دیره		۴٬۵۳۰ نفر	۵
دهستان ویژنان		۲٬۵۱۵ نفر	۶
دهستان حیدریه	بخش گواور	۷٬۸۹۰ نفر	۴
دهستان گواور		۸٬۶۹۹ نفر	۲

موقعیت شهرستان گیلانغرب

شهرستان گیلانغرب از شمال با شهرستان‌های سرپل ذهاب، دالاهو، از شرق با اسلام‌آباد غرب از غرب با قصر شیرین و از جنوب با استان ایلام همجوار است.

صنعت

مهم‌ترین واحدهای صنعتی شهرستان گیلانغرب واحدهای تولیدی تولید دانه‌بندی شن و ماسه، پودر بیتومین و برخی مشتقات قیر طبیعی، آجر، باند و گاز طبی، تولید بالشتک خودروهای سنگین و محافظ الکتریکی هستند.

معادن

معادن استان کرمانشاه در قالب پنج پهنهٔ معدنی دسته‌بندی شده‌اند. بر این اساس در پهنهٔ گیلان‌غرب معادن قیر طبیعی و گچ شناسایی شده‌است.

منابع قیر طبیعی

در شهرستان گیلانغرب منابع قیر طبیعی وجود دارد. تاکنون دست‌کم ۳۳ معدن قیر طبیعی در این شهرستان شناسایی شده که ۶۷ درصد از کل ذخایر قیر طبیعی ایران و بخش اعظم ذخایر قیر طبیعی استان کرمانشاه را تشکیل می‌دهد. برای سنجش کیفیت قیر طبیعی به سه ویژگی درصد کربن، هیدروژن و مقدار خاکستر توجه می‌شود که بدین لحاظ قیر طبیعی معادن گیلانغرب از بهترین قیرهای طبیعی جهان محسوب می‌شود. با وجود اینکه به لحاظ فنی امکان تولید صدها محصول از قیر طبیعی وجود دارد، اما تنها ۳ محصول در سطح شهرستان گیلانغرب تولید می‌شود و بخش اعظم قیر طبیعی استان کرمانشاه (معادل با ۷۰ درصد آن) به صورت خام از این استان خارج شده و به استان‌های دیگر ایران یا به کشورهای دیگر مانند چین، ترکیه، مالزی، کشورهای خلیج فارس و آسیای میانه فروخته می‌شود. در حال حاضر استخراج‌کنندگان قیر طبیعی در استان کرمانشاه این محصول را در ازای یک سوم قیمت جهانی آن به فروش می‌رسانند. در سال ۱۳۹۸ طرحی مبنی بر احداث شهرک تخصصی قیر طبیعی در گیلانغرب از طرف استانداری کرمانشاه مطرح شد، اما اقدام مؤثری برای عملی کردن آن صورت نگرفته‌است. در جلسۀ ۱۳ مرداد ۱۴۰۱ شورای برنامه‌ریزی و توسعۀ استان کرمانشاه، طرح ایجاد ناحیۀ صنعتی قیر طبیعی مطرح شد و مورد تصویب قرار گرفت، با این وجود مکان پیشنهادشده برای احداث آن که در ۳۰ کیلومتری شهر قرار دارد به دلیل دسترسی نامناسب مورد انتقاداتی واقع شده‌است.

معادن سنگ گچ

در شهرستان گیلانغرب معادن سنگ گچ وجود دارد. از ۲ معدن سنگ گچ که دارای بیش از ۶ میلیون تن ذخایر سنگ گچ هستند، سالیانه ۹۰ هزار تن گچ استخراج می‌شود.