فارسان

فارسان
کشور	ایران
استان	چهارمحال و بختیاری
شهرستان	فارسان
بخش	مرکزی
نام(های) دیگر	پارسان
سال شهرشدن	۱۳۵۹
مردم
جمعیت	۳۰٫۵۰۴ نفر (۱۳۹۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت	۲۵۰۰ کیلومتر مربع
ارتفاع	۲۰۷۲ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۱۲/۱
میانگین بارش سالانه	۶۰۰ میلیمتر
روزهای یخبندان سالانه	۱۱۲
اطلاعات شهری
شهردار	شاپور مالکی
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۳۸
فارسان روی نقشه ایران ۳۲٫۲۵۶۹°شمالی ۵۰٫۵۶۴۲°شرقی / 32.2569; 50.5642

فارسان یکی از شهرهای استان چهارمحال و بختیاری است. شهر فارسان، مرکز شهرستان فارسان است.

جغرافیا

شهر فارسان در ۵۰ درجه و ۳۵ دقیقه طول شرقی جغرافیایی و ۳۲ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی جغرافیایی، و ارتفاع ۲۰۷۲ متر از سطح دریا در یک منطقه کوهستانی قرار دارد. شهر فارسان مرکز شهرستان فارسان در ۳۳ کیلومتری جنوب غربی شهرکرد واقع شده‌است. رود سراب غرب و جنوب این شهر را مشروب می‌سازد.

مردم‌شناسی

زبان

مردم شهر فارسان بختیاری هستند و به زبان لری (گویش بختیاری) و با لهجه ی فارسونی صحبت می‌کنند

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳۰٬۵۰۴ نفر (در ۸٬۴۰۰ خانوار) بوده‌است.

جمعیت تاریخی
سال	جمعیت	±%
۱۳۳۵	۴٬۱۸۶	—
۱۳۴۵	۶٬۰۷۸	+۴۵٫۲٪
۱۳۵۵	۷٬۵۹۳	+۲۴٫۹٪
۱۳۶۵	۱۴٬۹۳۸	+۹۶٫۷٪
۱۳۷۰	۱۸٬۴۲۸	+۲۳٫۴٪
۱۳۷۵	۲۰٬۰۹۷	+۹٫۱٪
۱۳۸۵	۲۶٬۲۱۹	+۳۰٫۵٪
۱۳۹۰	۲۸٬۰۱۳	+۶٫۸٪
۱۳۹۵	۳۰٬۵۰۴	+۸٫۹٪

گردشگری

جاذبه‌های تاریخی

1. تپه چغاپنجعلی: تپه چغاپنجعلی حاوی آثاری مربوط به هزاره ۵ و ۴ قبل از میلاد، هزاره اول ب م - دوره ساسانیان - سده‌های میانی و متأخر دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان فارسان، بخش مرکزی، جنوب شهر فارسان واقع شده‌است. این اثر در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۵۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
2. مسجد جامع فارسان: مسجد جامع فارسان مربوط به دوره قاجار است و در فارسان، میدان مسجد جامع شهر فارسان واقع شده‌است. این اثر در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۵۰۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
3. موزه فرهنگ و تمدن فارسان: این موزهٔ آثار تاریخی، شامل آثاری مربوط به دوران‌های صفویه و قاجار است.
4. گردشگاه چشمه قلعه: واقع در شرق شهر فارسان. این گردشگاه که در کنار چشمه‌ای مصفا ساخته شده، به علاوه دارای قناتی تاریخی به قدمت ۲۰۰ سال است.

مراکز تفریحی

مهمترین مرکز تفریحی فارسان، پیرغار واقع در ۴ کیلومتری شهر در روستای ده چشمه است. پیرغار در دامنه کوه لاخرسان قرار گرفته و مشتمل بر چشمه ای پر آب، آبشار فصلی و منطقه جنگلی است. سنگ نوشته دوران مشرطیت که شرح لشکر کشی بختیاریها به تهران در انقلاب مشروطه میباشد نیز در این تفریحگاه واقع شده است. این سنگ نوشته به دستور سردار اسعد بختیاری حجاری شده است.

از دیگر مناطق تفریحی فارسان میتوان به چشمه دره حنا، تپه چفاپنجعلی، سر درّه و چشمه قلعه اشاره کرد.

صنایع دستی

از مهم‌ترین و ارزشمندترین صنایع دستی که قدمتی دیرینه دارد بافتن فرش دستباف است که در روستاهای مختلف با طرح‌ها و نقش‌های متفاوتی بافته می‌شود. سایر دستبافته‌ها که هنوز در این شهر رایج است عبارت‌اند از: گلیم، جاجیم، نمد مالی، چوغا بافی، خرسک بافی -نوعی قالی- و گیوه دوزی.

هنر

از جمله خصوصیات برجسته شهر فارسان استعداد و علاقه زیاد اهالی این شهر به فرهنگ و هنر است. به گونه‌ای که رشته‌های هنری شهر همچون شعر و ادب، تئاتر و نمایش، شاهنامه خوانی و… کارنامه درخشانی در سطح کشور دارند. به عنوان نمونه، گروه تئاتر شهر، بارها نمایش‌هایی را در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر اجرا کرده‌است. همچنین، این شهر، سالانه میزبان جشنواره تئاتر استان با عنوان جشنواره تئاتر ققنوس است.

فارسان در فرهنگ عامه

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، اخیراً کتاب «دالو مرواری» (مادربزرگ مروارید) را از مجموعه کتاب‌های سیمرغ با گویش «لری فارسانی» منتشر کرده‌است.

ورزش حرفه‌ای

در سالهای گذشته، دو تیم از شهر فارسان در بالاترین سطح ورزش حرفه‌ای کشور حضور داشته اند.

1. تیم فوتبال ساحلی بانوان فارسان که در لیگ برتر کشور حضور دارد.
2. تیم تیراندازی با کمان فارسان که در سال ۹۳ قهرمان لیگ برتر کشور شد.

به علاوه تیمهای زیر نیز در رده‌های پایین‌تر حضور داشته اند.

1. تیم بسکتبال فارسان در مسابقات زیرگروه کشور حضور دارد. این تیم در سال ۹۳ مقام چهارم زیرگروه کشور را کسب کرد. تیم‌های اول تا سوم این مسابقات به لیگ دسته دوم کشور صعود کردند.
2. تیم فوتبال پیام فارسان با قهرمانی در لیگ برتر استان در سال ۹۲ به لیگ دسته سوم فوتبال کشور صعود کرد.

افراد سرشناس

1. سید کمال مرتضویان فارسانی (متولد ۱۲۹۱، فارسان- درگذشته ۱۳۵۴، تهران): نویسنده، پژوهشگر،منتقد اجتماعی و از فعّالان ملّی شدن صنعت نفت.
2. دکتر منصور مالکی (متولد ۱۳۱۲، فارسان- در گذشته ۱۳۹۳، اصفهان): استاد برجسته دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
3. پروفسور بهرام اسلامی (زادهٔ ۱۳۲۲، فارسان) رئیس بخش قلب دانشکده علوم پزشکی دانشگاه ملی (شهید بهشتی فعلی) و عضو دائم شورای عالی قلب ایران در «وزارت آموزش عالی» پیش از انقلاب اسلامی. رئیس فعلی بیمارستان قلب هواگ در ایرواین کالیفرنیا. وی از اعضای تیم جراحی آیت‌الله خمینی در دهه شصت بود.
4. ساسان توکلی فارسانی (متولد ۱۳۴۱، تهران): عکاس، تدوینگر و سازنده تیتراژ فیلم
5. سردار غلامرضا سلیمانی (متولد ۱۳۴۳، فارسان): رئیس سازمان بسیج مستضعفین
6. عباس خسروی فارسانی (متولد ۱۳۵۸، فارسان): فعال سیاسی، کارشناس شبکه تلویزیونی صدای آمریکا
7. پویا عزیزی (متولد ۱۳۶۳، فارسان): فعال سیاسی، مجری شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال

مراکز آموزشی

مراکز آموزش عالی فارسان:

• دانشگاه هنر فارسان
• دانشگاه آزاد واحد فارسان
• دانشگاه پیام نور واحد فارسان
• دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد فارسان

منابع

• مختصات و ارتفاع