فارسان

فارسان
کشور	ایران
استان	چهارمحال و بختیاری
شهرستان	فارسان
بخش	مرکزی
نام(های) دیگر	پارسان
سال شهرشدن	۱۳۶۷
مردم
جمعیت	۳۰٫۵۰۴ نفر (۱۳۹۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت	۲۵۰۰ کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا	۲۰۷۲ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۱۲/۱
میانگین بارش سالانه	۶۰۰ میلیمتر
روزهای یخبندان سالانه	۱۱۲
اطلاعات شهری
شهردار	شاپور مالکی
پیش‌شماره تلفنی	۰۳۸
فارسان روی نقشه ایران ۳۲٫۲۵۶۹°شمالی ۵۰٫۵۶۴۲°شرقی / 32.2569; 50.5642

فارسان یکی از شهرهای استان چهارمحال و بختیاری است. شهر فارسان، مرکز شهرستان فارسان است.

جغرافیا

شهر فارسان در ۵۰ درجه و ۳۵ دقیقه طول شرقی جغرافیایی و ۳۲ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی جغرافیایی، و ارتفاع ۲۰۷۲ متر از سطح دریا در یک منطقه کوهستانی قرار دارد. شهر فارسان مرکز شهرستان فارسان در ۳۳ کیلومتری جنوب غربی شهرکرد واقع شده‌است. رود سراب غرب و جنوب این شهر را مشروب می‌سازد.

مردم‌شناسی

زبان

مردم شهر فارسان بختیاری هستند و به زبان لری (گویش بختیاری) و با لهجه ی فارسونی صحبت می‌کنند

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳۰٬۵۰۴ نفر (در ۸٬۴۰۰ خانوار) بوده‌است.

گردشگری

جاذبه‌های تاریخی

1. تپه چغاپنجعلی: تپه چغاپنجعلی حاوی آثاری مربوط به هزاره ۵ و ۴ قبل از میلاد، هزاره اول ب م - دوره ساسانیان - سده‌های میانی و متأخر دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان فارسان، بخش مرکزی، جنوب شهر فارسان واقع شده‌است. این اثر در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۵۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
2. مسجد جامع فارسان: مسجد جامع فارسان مربوط به دوره قاجار است و در فارسان، میدان مسجد جامع شهر فارسان واقع شده‌است. این اثر در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۵۰۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
3. موزه فرهنگ و تمدن فارسان: این موزهٔ آثار تاریخی، شامل آثاری مربوط به دوران‌های صفویه و قاجار است.
4. گردشگاه چشمه قلعه: واقع در شرق شهر فارسان. این گردشگاه که در کنار چشمه‌ای مصفا ساخته شده، به علاوه دارای قناتی تاریخی به قدمت ۲۰۰ سال است.

مراکز تفریحی

شهر فارسان در حال حاضر دارای چند منطقه تفریحی از جمله پیرغار در روستای ده چشمه که داری چشمه پر آب و سنگنوشته دوران مشرطیت است. چشمه دره حنا، تپه چفاپنجعلی، سر درّه از نقاط دیگر دیدنی شهر است که باز از داخل شهر بالای کوه بین دو قله سرسبز قابل مشاهده است. متأسفانه نبودن یک نقشه مدون و ساخت و سازهای بی رویه و غیر اصولی و مدیریت نشده زمین‌ها مزروعی اطراف شهر را از کشاورزی به مسکونی تبدیل کرده و از زیبایی شهر کاسته است. از جمله می‌توان به شهرک فرهنگیان اشاره کرد.

صنایع دستی

از مهم‌ترین و ارزشمندترین صنایع دستی که قدمتی دیرینه دارد بافتن فرش دستباف است که در روستاهای مختلف با طرح‌ها و نقش‌های متفاوتی بافته می‌شود. سایر دستبافته‌ها که هنوز در این شهر رایج است عبارت‌اند از: گلیم، جاجیم، نمد مالی، چوغا بافی، خرسک بافی -نوعی قالی- و گیوه دوزی.

هنر

از جمله خصوصیات برجسته شهر فارسان استعداد و علاقه زیاد اهالی این شهر به فرهنگ و هنر است. به گونه‌ای که رشته‌های هنری شهر همچون شعر و ادب، تئاتر و نمایش، شاهنامه خوانی و… کارنامه درخشانی در سطح کشور دارند. به عنوان نمونه، گروه تئاتر شهر، بارها نمایش‌هایی را در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر اجرا کرده‌است. همچنین، این شهر، سالانه میزبان جشنواره تئاتر استان با عنوان جشنواره تئاتر ققنوس است.

فارسان در فرهنگ عامه

داری زبانی عامیانه است که از گویش‌های بختیاری محسوب می‌گردد. متأسفانه فرهنگ عامه این منطقه بطوری که باید جمع‌آوری نشده‌است. سید کمال الدین مرتضوی فارسانی کوشش‌های بسیاری برای جمع‌آوری و نشر این فرهنگ نموده و در این باره چند کتاب منتشر کرده‌است. فرهنگ چوبازی، ترکه بازی و رقص چوب آن معروف است.

ورزش حرفه‌ای

قبل از این ورزش باستانی در استودیوم فارسان شمالی اجرا می‌شد که متأسفانه به مرور منحل گردید. بجز ورزش باستانی، فاقد ورزش حرفه‌ای نیست.

افراد سرشناس

1. سید کمال مرتضویان فارسانی (متولد ۱۲۹۱ فارسان- درگذشته ۱۳۵۴ تهران): نویسنده، پژوهشگر،منتقد اجتماعی و از فعّالان ملّی شدن صنعت نفت.
2. دکتر منصور مالکی فارسانی (متولد ۱۳۱۲- در گذشته ۱۳۹۳): استاد برجسته دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.

مراکز آموزشی

این شهر دارای چندین دانشگاه است از جمله دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد، دانشگاه هنر و دانشگاه جامع علمی کاربردی.

منابع

• مختصات و ارتفاع