وردنجان

وردنجان وردنگون
کشور	ایران
استان	چهارمحال و بختیاری
شهرستان	بن
نام(های) دیگر	ندارد
نام(های) پیشین	ورتنگان، وردنگان
سال شهرشدن	۱۳۸۹
مردم
جمعیت	۴۴۵۶ نفر (سرشماری سال ۱۳۹۵)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع	۲۱۵۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۱۲
اطلاعات شهری
شهردار	عبدالرضا نصیریان
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۳۸۳۳۷۴
وبگاه	http://vardanjan.ir
وردنجان روی نقشه ایران ۳۲٫۴۷°شمالی ۵۰٫۷۶°شرقی / 32.47; 50.76

وردنجان یکی از شهرهای شهرستان بن دراستان چهارمحال و بختیاری است. این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ دارای جمعیتی در حدود ۴۴۵۶ نفر بوده‌است.

رویش گلهای بهاری در وردنجان

وردنجان از نمای شرقی

موقعیت جغرافیایی

موقعیت مکانی

وردنجان در طول ۵۰ درجه و۴۶ دقیقه، عرض جغرافیایی ۳۲ درجه و۲۸ دقیقه، ارتفاع ۲۱۵۰ متر از سطح دریا قرار گرفته‌است. فاصله وردنجان تا شهرکرد حدود ۱۷ کیلومتر {با الحاق چالش تر، اشگفتک و مهدیه (زانیان) به شهرکرد فاصله وردنجان تا شهرکرد به ۱۲ کیلومتر کاهش یافته‌است} و تا شهر بن ۶ کیلومتر است و بین دو شهر بن و نافچ جای دارد.

موقعیت در تقسیمات کشوری

این شهر از توابع شهرستان بن بوده و در قالب دهستان وردنجان روستاهای تومانک و بارده از توابع آن محسوب می‌شوند. شهرداری این شهر در تاریخ۲۴/۱/۱۳۹۱افتتاح شد. ذوالفقار یوسفی به عنوان اولین شهردار این شهر انتخاب گردید.

زبان، گویش و لهجه مردم

گویش مردم این شهر بسیار شیرین است. مردم وردنجان به زبان فارسی صحبت می‌کنند اما به سبب قرار گرفتن در موقعیتی بین چند شهر و روستای ترک زبان برخی از مردم شهر قادر به صحبت به زبان ترکی نیز می‌باشند. در زبان مردم وردنجان حتی کلماتی از زبانهای دیگر نیز وارد شده است که از آنجمله می‌توان به کلمه «کفه» از زبان انگلیسیCough که به معنی «سرفه» می‌باشد. یا به کار بردن واژه ترکی استانبولی «دیک» به معنای ایستاده و یا سرپا اشاره نمود که در وردنجان نیز به همین معنی بکار می‌رود، همچنین کلمه پیسین به معنی بعد از ظهر و عصر می‌باشد. مردم وردنجان با تغییر بعضی «واج‌ها» و صداهای حروف دارای لهجه خاصی هستند که آنها را از دیگران کاملاً متمایز می‌سازد به عنوان مثال در تلفظ «واو» از کلمه «کوچه» آنرا اشمام کرده و چیزی مابین «او» و «ی» تلفظ می‌کنند. در تلفظ وردنجانی «بود» «بید» تلفظ می‌شود؛ و در تلفظ افعال مضارع منفی بجای «نمی ..». از «نم..». استفاده می‌کنند به عنوان نمونه «نمی‌روم» را «نم رم(nam ram)» تلفظ می‌کنند. کشیدن آخر جملات از ویژگیهای دیگر لهجه مردم وردنجان است. مردم این شهر به آخر بعضی کلمات (اس) نیز اضافه می‌کنند به عنوان مثال می‌گویند (خیارس) که منظور (خیاره) می‌باشد.

وجه تسمیه

در مورد وجه تسمیه وردنجان نقل‌های مختلفی شده است؛ از سویی برخی بر این عقیده‌اند که وردنجان در گذشته‌های دور ورتنگان خوانده می‌شده است به سبب قرار گیری در میان چند تنگه که البته حالا دیگر اثری از آن تنگه‌ها موجود نیست؛ برخی دیگر آن را وردیقان خوانده‌اند؛ وردیقان ترکیبی از دو کلمه ترکی «ورد» به معنای دادن و «قان» به معنی خون است که به صورت ترکیبی خون‌بها معنی می‌شود و گفته‌اند وردجان کنونی به جای خونبهای کشته‌های آنان در درگیری‌های محلی به ساکنان این محل داده شده‌اند. بعضی می‌گویند در اصل ورتنگان یعنی مجاور تنگ بوده است که در این صورت از سه جز «ور» به معنی کنار و پهلو و «تنگ» به معنی فاصله بین دو کوه و دو بلندی و «آن» علامت جایگاه و مکان است. در مرآت البلدان این شهر وردیجان گفته شده است که در این صورت «ورد» به معنی گل و «ی» به معنی نسبت و «جان» علامت جمع می‌تواند باشد و علامت جایگاه و مکان هم می‌تواند باشد.و آخرین خان وردنجان (کدخدا فتح الله مولوی) نام داشت.

موقعیت فرهنگی

اهتمام به تحصیل علوم دینی

این شهر یکی از شهرهایی است که به نسبت جمعیت، روحانیون و طلاب علوم دینی زیادی را در خود جای داده است و گفته می‌شود بالغ بر ۲۰۰ نفر روحانی دارد. تا کنون آمار دقیقی از تعداد طلاب و روحانیون این شهر ارایه نشده است. اکثر پیران این شهر قرآن را به خوبی می‌خواندند. از قدیم مکتب خانه در این محل که هنوز روستایی بیش نبود برپا بود. مکتب خانه‌ها که عموماً قاریان قرآن فعلی و در گذشته از آن جا پاگرفته‌اند توسط روحانیان مکتبی سرشناس همچون ملانظر علی ثرائی و فرزندانش (شیخ هیبت الله و شیخ کرامت الله) اداره می‌شد. این روحانیان که به ملا مکتبی مشهور بوده‌اند نقش به سزایی در فرهنگ و آداب و رسوم دینی شهر داشته‌اند و از روش خاصی برای آموزش قرآن استفاده می‌کردند که منحصر به فرد بوده. این سبک در حال منسوخ شدن است. روش‌های نوین قرآن آموزی جایش را در بین مردم باز کرده است. اکنون قاریانی کشوری و حافظان فراوانی در این دیار وجود دارند. علی اسماعیلی یکی از قاریان معروف شهر است که بارها و بارها با تلاوت زیبای خود مقامات اولی را در مسابقات کشور به دست آورده است.حجه الاسلام مرتضی اسماعیلی حافظ کل قرآن کریم حائز رتبه های برتر کشوری از افتخارات قرآنی این شهر محسوب میشوند به نمونه‌ای از نحوهٔ تدریس قرآن به سبک قدیمی در زیر اشاره می‌شود: برای خواندن کلمهٔ الحمد لله چنین می‌گفتند: == الف و لام زبر «ال» ح و میم زبر «حم» الحم. دال پیش دو = الحمد. لام، زیر ل. لام، الف «لا» للا. ه، زیر ه لله. ==و به همین شکل به آموزش روخوانی قرآن می‌پرداختند. در مکتب خانه‌ها از سنین کودکی تا جوانان بالای ۲۰ سال حضور داشتند. ملا کرامت الله ثرائی آخرین بازماندهٔ ملا مکتبی‌ها از خاندان ملا نظر بود که بنابر آنچه در سنگ نوشته قبرش دیده می‌شود در سال ۱۳۶۶ ه ش مرحوم شده است. از دیگر بزرگان این شهر می‌توان به مرحوم عبدالرحیم جعفری اشاره کرد که عمری را در راه ترویج معارف اسلام سپری نمود. مرقد او در بین بقیه درگذشتگان از تفاوت ممتازی برخوردار است. آموزش و حفظ قرآن در بین خانواده‌های این شهر رونق فراوان دارد در استان چهارمحال و بختیاری این شهر به سه خصیصه ممتاز است. تعداد شهدا تعداد روحانیون و قرآنی بودن فرهنگ خانواده‌ها.[۵] شیخ محمد حسین ثرایی فرزند مرحوم هیبت اله از جمله کسانی است که خط و هنر را از اجداد خود به ارث برده است او با اهتمامی که دارد قرآنی را به زیباترین خط در مقیاس یک در ۷۲ متر به نگارش در آورده است. کوچکترین قرآن تک برگی دستنویس دنیا که به شکلی زیبا در ابعاد حدود یک در یک و نیم متر مربع نگارش یافته یکی از هنرمندی های این هنرمند قرآنی از خاندان ثرایی می باشد

مکانهای تفریحی و گردشگری و میراث فرهنگی

چهل دختران نام محل تفریحی است که همواره با چشمه‌ای زلال گردشگرانی را به خود جلب می‌کند. مسجد جامع وردنجان که در بافت قدیمی و هسته مرکزی شهر قرار دارد قدمتی نزدیک به ۲۰۰ سال و مربوط به دوره قاجاریه است؛ و در سال ۱۳۹۰ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.

جمعیت و ترکیب آن

در سال ۱۳۴۵، وردنجان جمعیتی بالغ بر ۱۷۰۲ نفر داشت در همین سال این شهر دارای ۲۳۱ خانوار بوده‌است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۵۵ جمعیت این شهر ۲۳۸۲ نفر و دارای ۴۴۸ خانوار بود. بر اساس سرشماری سال ۱۳۶۵، جمعیت وردنجان ۳۷۷۹ نفر و ۶۳۲ خانوار داشت. بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵، جمعیت وردنجان ۴۲۹۵ نفر و ۸۲۴ خانوار داشت. در سال ۱۳۸۴، جمعیت وردنجان ۴۷۳۱ نفر و ۱۰۰۹ خانوار داشت.

فعالیت‌های مذهبی و ورزشی

شهر وردنجان به دلیل مذهبی بودن درصد بسیار زیادی از مردم خود، به دار المومنین معروف شده‌است.این شهر ۷۲ شهید والا مقام تقدیم اسلام و انقلاب کرده است این شهر قاریان، مؤذنان(حاج اسدالله اسماعیلی) و مداحان خوش صدایی دارد. استاد و قاری برجسته کشوری علی اسماعیلی، قاری برجسته حافظ کل قرآن کریم حجه الاسلام مرتضی اسماعیلی و مادحین برجسته اهل بیت همچون‌ استاد محمد تقی اسماعیلی، غلامرضا رفیعی کربلایی میثم بیگی و مصباح بیگی از افتخارات این شهر هستند.

در زمینه‌های ورزشی نیز دارای افتخارات استانی، ملی و جهانی هستند: عضویت خانم طیبه جعفری در تیم ملی والیبال نشسته ایران، منتهی به کسب نشان نقره بازی‌های پارالمپیک آسیایی اینچئون ۲۰۱۴، و مدال برنز ۲۰۱۰ گوانجو این بازیها، از آنجمله است.

منابع

• سایت وردنجان، ساختار فایل. شهرکرد: نشر، ۱۳۷۰.

• مختصات و بلندا
• جمعیت از:اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: گیتاشناسی: ۱۳۸۳.
• درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری