جونقان
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
| جونقان گونکان | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | چهارمحال و بختیاری |
| شهرستان | فارسان |
| بخش | جونقان |
| سال شهرشدن | ۱۳۵۶[نیازمند منبع] |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۴٬۴۳۳ نفر (۱۳۹۵)[نیازمند منبع] |
| آب‌وهوا | |
| میانگین بارش سالانه | ۶۴۱ میلی متر[۱] |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | اسماعیل امانی |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۳۸۳۳۲۶ |
  جونقان | |
جونـِقان مرکز بخش جونقان در شهرستان فارسان و استان چهارمحال و بختیاری است.[۲] این شهر در دل رشته کوه‌های زاگرس و در دامنه جنوبی قله جهانبین واقع شده‌است.
وجه تسمیه
در باره وجه تسمیه این شهر آرای گوناگونی وجود دارد، از جمله گفته شده است که اهالی اصلی آن از طوایف اسیوند و زراسوند و سهید بختیاری هستند که برای تملک مراتع و چراگاههای شهر، با ترکها درگیریهای بسیاری داشتند؛ از این‌رو، جونقان به معنای محل جاری‌شدن خون می‌باشد که نام قدیمی آن گینکون بوده که در گویش بختیاری به معنی محل رویش گون بود.
دیگر اینکه به سبب کشاورزی پررونق این محل، نام آن ابتدا جای دهقان بوده و سپس تبدیل به جانقان و جونقان شده است.
مردم
مردم شهر جونقان اصالتا از ایل بختیاری هستند ولی امروزه تعداد زیادی از مردمان ترکی نیز از اطراف در این شهر سکونت می‌کنند.[۳][۴]
زبان مردم جونقان گویش بختیاری و ترکی قشقایی است.
جمعیت
جمعیت این شهر بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۴٬۴۳۳ نفر (در ۴٬۱۵۴ خانوار) بوده‌است.[۵]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۸۵ | ۱۴٬۶۶۰ | — |
| ۱۳۹۰ | ۱۴٬۸۰۰ | ۱٪+ |
| ۱۳۹۵ | ۱۴٬۴۳۳ | ۲٫۵٪− |
اماکن گردشگری
مکان‌های دیدنی شهر جونقان عبارتند از:
بنای طاق سنگی خان اوی (خانه خان)
چشمه بلبل
چشمه صالح
سنگ نوشته سراب (کوچ خوانین به سراب آذربایجان شرقی)
قزقلعه سی (قلعه دختر)
مین زر داشی (سنگ طلا)
قورد دلیگی (لانه گرگ)
کنده باخان (بام شهر)
پیرویس
باغهای بکان
پل قز جونقان (پل دختر)[۷]
آثار تاریخی
کتیبه سراب
سنگ نوشتهٔ سراب جونقان که بر فراز ارتفاعات جهان بین در کناره یکی از مسیرهای مربوط به جاده باستانی دزپارت بر روی صخره‌ای حکاکی گردیده و مربوط به زمان قاجاریه است. این سنگ نوشته در سال جلوس مظفر الدین شاه و در ماه فلکی میزان که برابر با مهرماه است و در اواسط ماه شعبان نوشته شده و موضوع آن دربارهٔ بیماری وبا و شیوع آن در تمام میزدج است که در آن حال گروهی از خوانین از جونقان کوچ و در شهرستان سراب آذربایجان شرقی سکنی گزیده‌اند. این سنگ نوشته در دامنهٔ کوه جهان بین و در کنار چشمهٔ سراب خودنمایی می‌کند.
طاق سنگی خان اوی
در نزدیکی شهر جونقان آثار بقایای جاده سنگفرش نردبانی دزپارت باقی‌مانده‌است که معرف هویت تجاری این شهر از قدیم ترین ازمنه بر سر راه تجاری فرهنگی و ارتباط دهنده منطقه مرکزی ایران به جلگه بین‌النهرین سفلی می‌باشد. همچنین به واسطهٔ کنترل آمد و شد در این جاده در نزدیکی این شهر، در کنار محل تلاقی دو سر شاخه رودخانه کارون، به نام‌های رودخانهٔ کلار و آب جونقان در ابتدای تنگ درکش ورکش آثار سنگی طاق سنگی در عرف محل، خان اوی (به ترکی به معنای خانهٔ خان) به چشم می‌خورد که بر اساس حفاری‌های باستان‌شناسی انجام شده، قدمت آن‌ها حد فاصل ادوار پیش از اسلام تا دورهٔ اتابکان را پوشش می‌دهد.
قلعه جونقان
قلعه شخصی سردار اسعد بختیاری می‌باشد که بعد از بازگشت از فرانسه و اواخر دورهٔ قاجاریه با الهام از کاخ‌های اروپایی قرن نوزدهم میلادی احداث شد و از پایگاه‌های مشروطیت بود.[۸][۹]
منابع
- ↑ سازمان هواشناسی چهار محال و بختیاری http://www.chbmet.ir/stat/archive/p/joneghan.asp بایگانی‌شده در ۶ آوریل ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
- ↑ http://jooneghan.com/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AC%D9%88%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%86/
- ↑ اطلس زبانشناسی ایران:جونقان
- ↑ «درباره جونقان | شهرداری جونقان | جونقان». دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۴.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «بخشی از دیوار حمام تاریخی جونقان تخریب شد». ایرنا. ۲۳ دی ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۵.
- ↑ «پل جونقان». وبسایت جاذبه ها.
- ↑ «دربارهٔ جونقان». شهرداری جونقان. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۲.
- ↑ «قلعه سردار اسد بختیاری». جونقان. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۲.
| مرکز شهرستان | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخش |
| ||||||||||||||||||||||||||||
