شهرستان باغملک
شهرستان باغملک | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ![]() |
استان | خوزستان |
مرکز شهرستان | باغملک |
سایر شهرها | باغملک، قلعهتل، صیدون، میداود |
بخشها | مرکزی، صیدون، قلعهتل، میداود |
سال تأسیس | ۱۳۶۹ خورشیدی[۱] |
نامهای پیشین | جانکی، اوربه، هلتیک |
اداره | |
فرماندار | بهروز فرج اللهی |
مردم | |
جمعیت | ۱۰۵٬۳۸۴ نفر (۱۳۹۵)[۲] |
رشد جمعیت | +۱۲٫۸۱٪ |
تراکم جمعیت | ۴۷ نفر بر کیلومتر مربع |
مذهب | شیعه |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۲٬۲۵۹ کیلومتر مربع |
ارتفاع از سطح دریا | ۹۱۷ متر |
دادههای دیگر | |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۶۱ |
وبگاه | فرمانداری باغملک |
شهرستان باغملک یکی از شهرستانهای استان خوزستان است. مرکز این شهرستان، شهر باغملک است.
موقعیت جغرافیایی[ویرایش]
شهرستان باغملک تقریباً در شرق استان خوزستان میباشد؛ این شهرستان از نظر جغرافیایی، در ۴۹ درجه و ۵۳ دقیقهٔ درازای خاوری و ۳۱ درجه و ۳۱ دقیقهٔ پهنای شمالی و در ارتفاع ۹۱۷ متری از سطح دریا واقع شدهاست.
شهرستان باغملک از شمال با شهرستان ایذه، از شمال غربی با شهرستان مسجد سلیمان، از غرب با شهرستان هفتکل، از جنوب غربی با شهرستان رامهرمز، از شرق با شهرستان دزپارت، از جنوب شرقی با شهرستان کهگیلویه و از جنوب با شهرستان بهمئی استان کهگیلویه و بویراحمد همسایه است.
جاذبههای طبیعی[ویرایش]
شهرستان باغ ملک منطقهای کوهستانی است که از کوههای بادرنگان در شمال و کوههای زرین و دیوانه در جنوب تشکیل شدهاست. مهمترین پوشش گیاهی منطقه را بلوط و افرا تشکیل میدهند و در بعضی مناطق سروهای تنومندی وجود دارد. و از گیاهانی که کاربرد دارویی و صنعتی دارند؛ گل گاوزبان، کرفس خاکشیر و گون کتیرا و پوشش گیاهی مخصوص دام در این منطقه میرویند. روباه، شغال، گرگ، بزکوهی، قوچ، میش، گراز، خرگوش، کبک، قرقاول در اطراف این شهرستان دیده میشوند. هوای باغ ملک معتدل است. بیشترین درجه حرارت در مرکز این شهرستان در تابستانها به ۴۲ درجه بالای صفر و کمترین آن در زمستانها به صفر درجه میرسد. میزان باران سالیانه این شهرستان بهطور متوسط ۵۰۰ میلیمتر است. روستاهای زیبای مال آقا، رباط (حضرت سلیمان)، لالب، ابوالعباس (بلواس) از جمله مناطق تفریحی و قلعه محمد تقی خان چهارلنگ در شهر زیبای قلعه تل، قلعه اقبال در روستای سر سبز لالب، قلعه علاء در روستای علاء، کاروانسرای ارغوانی در محله درویشان و محوطههای باستانی در منجنیق و اوربه از جمله مکانهای تاریخی شهرستان باغملک میباشند که در تمامی روزهای سال گردشگران را سراسر نقاط استان و حتی کشور به سمت شهرستان سرازیر میکنند.
مردمشناسی[ویرایش]
مردم شهرستان باغملک از مردم لر هستند بخصوص ایل بختیاری[۳](چهار لنگ و هفت لنگ)[۴] و ایل زنگنه[۵]و ایل بهمئی[۶]هستند. ایل بختیاری[۷] (چهار لنگ و هفت لنگ)، ایل زنگنه[۸] ایل بهمئی[۹]هستند.
بختیاریهای باغملک بیشتر از ایل چهارلنگ کیان ارثی طایفه جانکی گرمسیر شامل تیرههای (جانکی، آل خورشید، بهوندی، بیگدلی، شیوخ منگشت، شیرالی، داوودی، سروستانی، ممبینی،(جلالی) ابوالعباسی، احمد مکانی، یوسف شهرویی، خورشیدی، حسینی، برون، میلاسی، سادات طباطبایی و سادات میرسالاری) هستند.[۱۰][۱۱]
بختیاریهای ساکن شمال باغملک (حوزه منگشت(رباط و ابوالعباس) از ایل هفت لنگ، طایفه اورک، تیره لجمیر اورک و تیره سخندری هستند.[۱۲][۱۳]
در منطقه بارانگرد طوایفی از اورک، زراسوند و چهارلنگ ساکن هستند.[۱۴][۱۵]
بهمئیهای بخش صیدون متشکل از طوایف علادینی، نریموسایی، خلیلی، بناری، نوروزی، کمایی و مهمدمیسایی میباشند.[۱۶]
زنگنههای شهرستان باغملک از چندین طایفه شامل طایفه عباسوند، سلمانوند، شرف وند، اوموند، هزاروند، گراوند، گیجوند، فرهادوند، گلابوند، تدوئی، کرد زنگنه و حسین خانی تشکیل شدهاند.[۱۷][۱۸] [۱۹]
تقسیمات کشوری[ویرایش]
شهرستان باغملک دارای ۴ بخش، ۹ دهستان و ۴ شهر به شرح زیر است:
شهرستان باغملک[ویرایش]
بخش | مرکز بخش | جمعیت بخش ۱۳۹۵ | نام دهستان | مرکز دهستان | جمعیت دهستان ۱۳۹۵ | شهر | جمعیت شهر ۱۳۹۵ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
مرکزی | باغملک | ۴۹٬۵۴۷ نفر | هپرو | دورتو | ۱۰٬۹۴۱ نفر | باغملک | ۲۶٬۳۴۳ نفر |
منگشت | ابوالعباس | ۹٬۹۸۰ نفر | |||||
رودزرد | رودزرد کایدرفیع | ۲٬۲۸۳ نفر | |||||
صیدون | صیدون | ۲۲٬۲۴۶ نفر | صیدون جنوبی | صیدون | ۸٬۳۰۵ نفر | صیدون | ۷٬۶۵۰ نفر |
صیدون شمالی | رودزیر | ۶٬۲۹۱ نفر | |||||
قلعهتل | قلعهتل | ۱۸٬۲۸۰ نفر | قلعهتل | لران | ۴٬۰۸۹ نفر | قلعهتل | ۱۰٬۶۹۸ نفر |
بارانگرد | بارانگرد | ۳٬۴۹۳ نفر | |||||
میداود | میداود | ۱۵٬۳۰۲ نفر | سرله | دالان | ۸٬۰۵۹ نفر | میداود | ۳٬۵۱۳ نفر |
میداود | میداود | ۳٬۷۳۰ نفر |
جمعیت[ویرایش]
براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان باغملک برابر با ۱۰۵٬۳۸۴ نفر بودهاست.[۲۰]
منابع[ویرایش]
- ↑ «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وبگاه رسمی وزارت کشور ایران. بایگانیشده از اصلی در ۹ مه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۴ آبان ۱۳۸۹.
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- ↑ «بختیاری».
- ↑ دانشنامه. «بختیاری».
- ↑ ناصر زنگنه. ایل زنگنه در گذر تاریخ.
- ↑ افشار نادری. ایل بهمئی.
- ↑ ویلسون، آرنولد: بختیاریها، ترجمه محمد میرزایی، نامه علوم اجتماعی، دوره جدید، شماره ۱، ۱۳۶۹.
- ↑ ایل زنگنه در گذر تاریخ.
- ↑ افشار نادری. ایل بهمئی.
- ↑ دانشنامه ایرانیکا. «BAḴTĪĀRĪ TRIBE».
- ↑ بختیاری، سرداراسعد (۱۳۸۳). تاریخ بختیاری. تهران: اساطیر. شابک ۹۶۴-۵۹۶۰-۲۹-۰.
- ↑ دانشنامه بریتانیکا. «Bakhtyārī».
- ↑ بختیاری، سرداراسعد (۱۳۸۳). تاریخ بختیاری. تهران: اساطیر. شابک ۹۶۴-۵۹۶۰-۲۹-۰.
- ↑ دانشنامه بریتانیکا. «بختیاری».
- ↑ بختیاری، سرداراسعد (۱۳۸۳). تاریخ بختیاری. تهران: اساطیر. شابک ۹۶۴-۵۹۶۰-۲۹-۰.
- ↑ افشار نادری. ایل بهمئی. خجسته.
- ↑ «KURDISH TRIBES».
- ↑ کرمانشاه و تمدن دیرینه آن، ایرج افشار سیستانی،انتشارات نگارستان، چاپ دوم، تهران1381.
- ↑ نوروز دُرداری. تاریخ اجتماعی و سیاسی ایل بزرگ قشقایی.
- ↑ «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۹.
- آل خورشیدی (از لغتنامه دهخدا) - واژهیاب