ارگ کریم‌خان

نمای شرقی ارگ كريمخان زند - شيراز

ارگ کریم خان در مرکز شهر شیراز قرار دارد. این ارگ در دوره سلطنت سلسله زندیه ساخته شده‌است و پس از اینکه کریم خان زند شیراز را به عنوان پایتخت خود و این مکان را به‌عنوان مکان زندگی خود انتخاب کرد، به ارگ کریمخان معروف شد. در زمان سلطنت سلسله پهلوی از ارگ به‌عنوان زندان استفاده شد که آسیب‌هایی به آن وارد شده‌است. در سال ۱۳۵۰ این ارگ به اداره فرهنگ و هنر وقت واگذار شد. این بنای بزرگ اکنون زیر نظر سازمان میراث فرهنگی جمهوری اسلامی ایران اداره می‌شود و از چند سال پیش کار مرمت این بنا آغاز شده‌است تا به عنوان موزه بزرگ فارس مورد استفاده قرار گیرد.

تاریخچه

ساخت ارگ بین سالهای ۱۷۶۶ و ۱۷۶۷ میلادی انجام شد و کریمخان بهترین معماران زمان خود را جهت ساخت آن بکار گرفت. او همچنین بهترین مصالح را از داخل و خارج کشور تهیه و ساخت بنا را به‌سرعت تمام کرد. این بنا در دوره زندیه به‌عنوان محل استقرار حکومت و در دوره قاجاریه به‌عنوان محل زندگی فرمانداران محلی استفاده می‌شد. عبدالحسین میرزا فرمانفرما حکم‌ران فارس، دستور به بازسازی مینیاتورهای نقاشی شده در این بنا داد.

طراحی بنا

بنای ارگ ترکیبی از دو معماری مسکونی و نظامی است. بخش درونی ارگ با ایوان‌ها و اتاق‌های نقاشی شده، آبنماها و باغچه‌ها از ظرافت خاصی برخوردار است. سه ضلع شمال، جنوب و غرب هر یک دارای یک ایوان و شش اتاق مسکونی در دو طرف آن است. ضلع شرقی شامل حمام خصوصی و برخی امکانات خدماتی است.

برج و باروی چهارگانه به انضمام خندقی که سابقاً دور آن حفر شده بود نیز نقش دفاعی بنا را بر عهده داشته‌اند. ضخامت دیوارها در پایه ۳ متر و در بالا ۸/۲ متر است. ارتفاع برجها نیز ۱۵ متر می‌باشد و از آجر ساخته شده‌اند.

يكي از برج‌هاي چهارگانه اين ارگ مانند برج پيزا كج شده بوده و به اين خاطريكي از جاذبه‌هاي گردشگري شيراز به حساب مي‌آمد. روند توقف كج‌شدگي اين برج به لحاظ فني و مهندسي مورد اهميت قرار دارد.

نگارخانه

• 
  دیوار جنوبی و شرقی ارگ
• 
  نمایی از درون ارگ
• نمایی از حوض درون ارگ و ایوان غربی
  نمایی از حوض درون ارگ و ایوان غربی
• 
  ارگ به موزه بزرگ فارس تبدیل خواهد شد
• 
  دروازه ارگ کریمخان زند - شیراز
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

منابع

• [۱]

پیوند به بیرون

• گزارشی از یادگاری‌نویسی در ارگ کریم‌خانی شیراز