صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۱٬۰۰۷٬۶۳۹ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

سوشی خوراکی برنجی در آشپزی ژاپنی است و آمیزه‌ای است از برنج پختهٔ ژاپنی با چاشنی سرکه، چندین گونه خوراک دریایی (بیشتر خام)، سبزیجات و تخم مرغ که به صورت سرد خورده می‌شود. در آغاز، سوشی تنها روشی برای نگهداری ماهی بود که در آسیای شرقی رواج داشت اما پس از راه یافتن به چین، وارد فرهنگ غذایی کشور ژاپن شد. سوشی گونه‌های فراوانی دارد اما امروزه در نزد عموم مردم، نام سوشی اشاره‌کننده به تنها یکی از گونه‌های این خانوادهٔ غذایی، سوشی ادو است. در این گونه از سوشی بر روی یک قطعهٔ برنجی بیضی‌مانند، برش نازکی از ماهی گذاشته می‌شود. ماهی، توفو (فراوردهٔ سویا)، خوراک دریایی، تخم‌مرغ و دیگر خوراکی‌های بکار رفته در پُر کردن سوشی، همگی سرشار از پروتئین هستند. علاوه بر آن می‌توان ویتامین و مواد معدنی را نیز در خوراک‌های دریایی و سبزیجات سوشی پیدا کرد. سوشی بیشتر همراه با چاشنی سس سویا خورده می‌شود. بهترین روش برای ضدعفونی مواد غذایی پختن مواد است اما این روش در سوشی بکار برده نمی‌شود. برخی از گونه‌های ماهی ممکن است، انگل داشته باشند، اما فرایند یخ‌زدگی ماهی، این انگل‌ها را از میان می‌برد. به‌طور سنتی در گذشته برای ضدعفونی کردن این خوراک از واسابی (تُرُب کوهی ژاپنی) و ترشی گاری (ترشی زنجبیل) بهره‌مند می‌شدند. همچنین نوشیدن چای سبز نیز به علت ویژگی آن در پیشگیری از مسمومیت غذایی توصیه می‌شود. فرایند جهانی‌شدن سوشی از آمریکا آغاز شد و امروزه سوشی به‌عنوان یک غذای مفید و مناسب، در جهان آوازه پیدا کرده و در حال تبدیل‌شدن به غذایی جهانی است. کهن‌ترین واژه‌نامهٔ چینی که تاکنون یافت شده واژه‌نامهٔ اریا است که نزدیک به سه سده پیش از میلاد تدوین شده‌است. در این واژه‌نامه سوشی به صورت «鮨» نوشته شده‌است و به معنای ماهی نمک سود شده‌است.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… طاق کسری یا ایوان مداین نام کاخ پادشاهان ساسانی در شهر بغداد است که بلندترین طاق خشتی ساخته شده به دست انسان می‌باشد؟ (در تصویر)
… حسن رشدیه که لقب پدر فرهنگ جدید ایران به او داده‌اند با توصیه پدرش که از روحانیان بود به جای رفتن به نجف و خواندن درس طلبگی، به استانبول، مصر و بیروت رفت تا آموزگاری نوین را فراگیرد؟
… پنگوئن امپراتور نر در مدت دوماهی که وظیفه محافظت از تخم را به عهده دارد هیچ چیز نمی‌خورد؟
… دیپ بلو نخستین کامپیوتر شطرنجبازی است که در ماه مه ۱۹۹۷ توانسته‌است قهرمان شطرنج جهان را شکست دهد؟
… گیوم آپولینر یکی از برجسته‌ترین شاعران نخستین دهه قرن بیستم میلادی در فرانسه به اتهام دزدی از موزه لوور یک هفته در زندان بود؟
… حسین امانت در ۲۴ سالگی طرح برج آزادی را که تلفیقی از معماری دوران هخامنشی، ساسانی و دوره اسلامی است با نام میدان شهیاد در مدت ۲۸ ماه اجرا کرد؟
… جبار باغچه‌بان بنیان‌گذار نخستین کودکستان، نخستین مدرسه کر و لال‌های ایران و همچنین نخستین مؤلف و ناشر کتاب کودک در ایران است؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۲۸ تیر ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۰۷٬۶۳۹ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت