پرش به محتوا

حسین صمصامی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
حسین صمصامی
نماینده مجلس شورای اسلامی
دوره دوازدهم
آغاز به کار
۷ خرداد ۱۴۰۳
حوزه انتخاباتیتهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس
اکثریت۲۳۶٬۹۲۱ رأی
قائم‌مقام رئیس کمیته امداد امام خمینی
دوره مسئولیت
۱۹ آبان ۱۳۹۸ – ۲۳ خرداد ۱۴۰۰
گمارندهسید مرتضی بختیاری
پس ازسید امیرمنصور برقعی
پیش ازمصطفی خاکسار قهرودی
وزیر امور اقتصادی و دارایی
سرپرست
دوره مسئولیت
۳ اردیبهشت ۱۳۸۷ – ۱۵ مرداد ۱۳۸۷
رئیس‌جمهورمحمود احمدی‌نژاد
پس ازداود دانش‌جعفری
پیش ازسید شمس‌الدین حسینی
اطلاعات شخصی
زاده۱۳۴۶
نجف، عراق
ملیتایرانی
اقامتگاهتهران
محل تحصیلدانشگاه شهید بهشتی
پیشهاقتصاددان
تخصصبازار ارز
هیئت دولتدولت نهم

حسین صمصامی مزرعه‌آخوند (زاده ۱۳۴۶ نجف) سیاستمدار و اقتصاددان نهادگرای ایرانی،[۱] استادیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی[۲]و نماینده دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس است. او در سال ۱۳۸۷ برای مدتی سرپرست موقت وزارت امور اقتصادی و دارایی بود، اما برای وزارت به مجلس معرفی نشد.[۳][۴] وی در سال ۱۳۹۸ به سمت قائم‌مقام رئیسِ کمیته امداد منصوب شد.[۵]

صمصامی بر روی مسئله نرخ ارز در ایران کار کرده و پایان‌نامه دکتری خود را با عنوان «الگویی برای محاسبه نرخ مناسب ارز در دوران اصلاح ساختار ایران» به استاد راهنمایی محمدناصر شرافت جهرمی دفاع کرده و مقالات متعددی نیز در این زمینه منتشر کرده است.[۶] به گفته او بازار آزاد ارز یک بازار فاسد، جعلی و محل نفوذ دشمن است و تا جمع نشود قیمت افزایشی و ثبات در بازار ارز نیست.[۷]

مهم‌ترین ایده اقتصادی صمصامی این است که قیمت دلار واقعی نیست و باید طبق فرمول پیشنهادی او قیمت گذاری شده و تورم کنترل شود و چون بسیار پایین‌تر از قیمت تعادلی است به آقای دلار ارزان هم مشهور است.[۸] او دلار و سایر ارزهای خارجی را مانند دیگر کالاها در اقتصاد داخلی مشمول اثر نرخ تورم نمی‌داند و اینکه تورم بالا و بهره‌وری پایین استفاده از منابع موجب کاهش ارزش ریال می‌شود را رد و برعکس بر این باور است که قیمت غیر واقعی دلار است که موجب افزایش نرخ تورم می‌شود.[۹] از این رو با این که اصول‌گرا شناخته می‌شد و منتقد دولت روحانی، با جدیت از نحوه محاسبه قیمت و اقدام برای اجرای سیاست تخصیص دلار ۴۲۰۰ تومانی (موسوم به ارز جهانگیری) حمایت[۱۰][۱۱] و در مصاحبه‌های متعدد نسبت به تلاش برای حذف آن در دولت ابراهیم رییسی که از سر اجبار بعد از به کسری منابع ارزی خوردن بود ابراز مخالفت کرد و ریشهٔ افزایش تورم در دولت او را همین اقدام می‌داند.[۸] در رویکرد مشابه دیگری صمصامی مخالف طرح هدفمند سازی یارانه‌ها که در دولت اصولگرای احمدی‌نژاد اجرا شد است و می‌گوید «اقتصاد ما با هدفمندی زخمی شد».[۱۲] او پرداخت یارانه به صورت نقدی در این طرح را موجب بدتر شدن وضعیت فقرا دانسته و دلیل آن را تورم ایجادی این طرح معرفی می‌کند و برآورد بانک مرکزی که اجرای آن تنها ۵٪ تورم ایجاد کرد را بدون ارائه برآورد خود از تورم ایجادی رد می‌کند و اثرات ضد تورمی میان مدت و بلند مدت این طرح، ناشی از افزایش بهره وری که در برآورد بانک مرکزی وقت نیز نیامده را قبول ندارد.[۱۳][۱۴] او در تحقیقی در زمان اقدام به اجرای این طرح پیش بینی کرده بود با اجرای این طرح در سال ۱۳۸۹ با فرض ثبات سایر شرایط در مدل هدفمندسازی یارانه‌ها همراه با پرداخت نقدی، ابتدا ضریب جینی از ۳۹٪ به ۳۵٪ کاهش یافته و سپس در سال ۱۳۹۰ دوباره به ۴۲٪ افزایش می‌یابد، پس اثر خالص این طرح افزایش ضریب جینی و نابرابری بیشتر اقتصادی می‌شود[۱۴] اما در عمل با وجود رخ دادن تحریم‌ها در سال ۱۳۹۰، شاخص ضریب جینی به روند کاهشی خود تا سال ۱۳۹۳ ادامه داد و سپس شیب نمودار آن افزایشی شد.[۱۵]

سرپرستی در وزارت اقتصاد

[ویرایش]

بعد از استعفای دانش جعفری از ریاست وزارت اقتصاد در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۷، رئیس‌جمهور به سفارش پرویز داوودی، صمصامی را به عنوان سرپرست وزارت اقتصاد معرفی کرد.[۴] دوره سرپرستی او در وزارت اقتصاد به علت ورود مجلس هشتم به تعطیلات تابستانی از ۳ ماه قانونی فراتر رفت و دولت برای ادامه انجام مسئولیت او در این سمت از رهبر انقلاب کسب مجوز ادامه کار کرد.[۱۶]

صمصامی در دوره سه‌ماهه فعالیت خود در این وزارت‌خانه با رئیس‌جمهور دچار چالش شد که یکی از علت‌های آن تجربه ناموفق حضور صمصامی در جلسه کمیسیون اقتصادی مجلس بود که موجب عدم رضایت اعضا به دلیل بی‌برنامگی و عدم پاسخگویی او به سوالات این کمیسیون بود.[۱۷] مسائل اختلافی پیش آمده در این مدت بین صمصامی و بقیه تیم اقتصادی و رئیس‌جمهور شامل طرح پیشنهادی صمصامی برای ادغام بانک‌های تجاری کشور برای حل مشکلات سیستم بانکی، برکناری سید حمید پورمحمدی از وزارت اقتصاد به دلیل اختلاف نظر با صمصامی در مورد ادغام بانک‌ها که با دستور رئیس‌جمهور به وزارت اقتصاد بازگشت،[۱۸] جمع‌آوری اطلاعات بانکی در وزارت اقتصاد به جای بانک مرکزی و گزارش اطلاعات غلط بانکی که منتهی به تهدید احمدی‌نژاد به استعفا شد و موضوع نحوه تعیین نرخ سود بانکی در کشور بود که صمصامی بر این باور بود که هیچ رابطه‌ای بین نرخ سود بانکی و تورم نیست.[۱۹] او می‌گفت رئیس‌جمهور خود راساً می‌تواند نرخ سود بانکی را تعیین و کاهش دهد.[۲۰]

پس از آنکه محمود احمدی‌نژاد او را به مجلس معرفی نکرد، از شرکت در مراسم تودیع و معارفه نیز خودداری کرد.[۲۱]

وی در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در تهران در اسفندماه ۱۴۰۲ به مرحله دوم راه یافت.[۲۲]

عملکرد و دیدگاه‌ها

[ویرایش]

او علت اصلی تورم را نرخ ارز می‌داند و معتقد است هیچ رابطه‌ای بین سود بانکی و تورم نیست.[۲۳][۲۴] وی در دوره سرپرستی وزارت اقتصاد که قیمت ارز در بازار در حدود ۹۰۰ تومان بود بیان کرد طبق بررسی‌هایی که انجام داده نرخ واقعی ارز ۴۵۰ تومان است و معتقد بود دولت و بانک مرکزی باید با اعمال محدودیت تجاری این کاهش نرخ را اعمال کند. او به عمل ارز پاشی دولت با عواید نفتی در بازار، صنعت زدایی و بیماری هلندی حمایت از نرخ ارز ارزان می‌گفت.[۲۵] او در سال ۱۳۹۲ مخالف تک نرخی سازی ارز و اتمام تخصیص ارز دولتی با نرخ ۱۲۲۶ تومان، در پایان دهه ۹۰ شمسی از تأیید کنندگان روش محاسبه و تعیین نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی بود[۲۶] و در سال ۱۴۰۲ که قیمت ارز در بازار آزاد نزدیک ۶۰ هزار تومان شد معتقد بود طبق محاسباتش قیمت ارز باید زیر ۲۰ هزار تومان باشد.[۲۳]

سیاست ارزی و تجاری

[ویرایش]

صمصامی از دهه ۸۰ خواهان کاهش نرخ ارز، اعمال مجموعه‌ای از محدودیت‌های تجاری در صادرات و واردات، حذف بازار آزاد ارز، تعیین دولتی نرخ ارز و پایین کشیدن نرخ ارز با ارزپاشی دولتی با عواید نفتی بوده است.[۲۷] او علت اصلی تورم را «نرخ ارز» می‌داند.[۲۸] به عقیده صمصامی نرخ واقعی دلار کمتر از نرخ‌های موجود است.[۲۹]

تعیین نرخ ارز در زمان سرپرستی وزارت اقتصاد

[ویرایش]

در روزهای اولی که صمصامی به عنوان سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی منصوب شده بود، بحث بالا بودن غیر واقعی قیمت ارز (دلار) را مطرح کرد و چنین گفت: «در بررسی که من انجام داده‌ام ارزش دلار ۴۵۰ تومان است.»[۳۰] این در شرایطی بود که از سال ۱۳۸۱ یعنی به مدت ۶ سال قیمت ارز و دلار در حدود ۹۰۰–۸۰۰ تومان ثابت نگه داشته شده بود و این با وجود رخ دادن تورم دو رقمی در هر سال در کشور بود.[۳۱]

صمصامی در پاسخ به این سؤال که آیا از روش قدرت خرید پول برای محاسبه ارزش دلار استفاده کرده‌اید، اظهار داشت: «این روش منسوخ شده و من با استفاده از مدلهای جدید برآورد کرده‌ام که ارزش دلار در برابر ریال بسیار کمتر از این مقادیر است. بخش عمده ای از صادرات کشور ارتباطی به ارزش دلار ندارد و آن بخشی از صادرات غیرنفتی نیز که به ارزش دلار وابسته است را می‌توان با جوایز صادراتی جبران کرد.»

تمایل صمصامی به سرکوب و کاهش قیمت ارز با اعمال ممنوعیت‌های تجاری و ارز پاشی در بازار با عواید صادرات نفتی (که آن را در ادبیات اقتصادی بیماری هلندی یا صنعت زدایی می‌نامند) از دلایل اختلاف شدید وی با طهماسب مظاهری، رئیس بانک مرکزی وقت شد.[۳۲] او در این دوره در پاسخ به وعده نصف کردن قیمت ارز و دلار تا ۴۵۰ تومان توسط صمصامی می‌گوید «برخی معتقدند دلار باید ارزان شده و به ۳۰۰ تا ۷۰۰ تومان برسد. گروهی دیگر می‌گویند دلار هر چقدر که می‌تواند باید بالا رود اما باید به این نکته توجه داشت که اگر فرض کنیم قیمت دلار پایین‌تر از آنچه قیمت منطقی است در بازار عرضه شود خروج ذخایر ارزی از کشور صورت خواهد گرفت و این به ضرر اقتصاد ملی است چرا که نباید در اقتصاد خودزنی کرد.» او در ادامه می‌گوید کشور ارز مجانی ندارد که بخواهد قیمت را در بازار (با ارزپاشی) به شدت پایین آورد.[۳۰]

طرح ۶ ماده‌ای برای کاهش نرخ ارز

[ویرایش]

صمصامی در سال ۱۴۰۲ علاوه بر بیان اینکه قیمت ارز طبق محاسبات او باید زیر ۲۰ هزار تومان باشد،[۳۳] برای این کاهش قیمت طرح ۶ ماده‌ای کاهش نرخ ارز را معرفی کرد که بر اساس سیاست ارزی تعیین نرخ ۴۲۰۰ برای تثبیت ارز در سال ۱۳۹۷ است. به گفته صمصامی در سال ۱۳۹۷ این سیاست به شکل علمی و درست اجرا نشد. این شش ماده بدین صورت هستند:[۳۴]

۱ـ محاسبه قیمت دلار دولتی: اینکار مثل سال ۱۳۹۷ ولی بر اساس یک منطق علمی صورت گیرد.

۲ـ جمع کردن بازار آزاد ارز: وی می‌گوید «برای جمع کردن بازار آزاد ارز باید یک اجماعی صورت گیرد که همه دستگاه‌های حاکمیتی از نیروی انتظامی گرفته تا قوه قضائیه و دستگاه‌های نظارتی و اطلاعاتی پای کار بیایند و یک راهبرد مشترک در این رابطه شکل بگیرد و خروجی آن این شود که یک نرخ برای ارز (نرخی که در مرحله اول به شکل دستوری با سرکوب قیمت و پایین‌تر از قیمت توافقی و بازاری آن تعیین شده) در کشور وجود داشته باشد.» در ایران در دهه ۶۰، ۷۰، سال ۱۳۹۰ و ۱۳۹۷ تلاش برای تثبیت نرخ دولتی ارز بدین شیوه انجام شد ولی موفق نبود و حتی با جلوگیری از ایجاد بازار آزاد ارز و اعلام نرخ در داخل مرز‌های کشور، بازار مبادله ریال و ارزهای دیگر در خارج کشور (به خصوص در دبی و استانبول) تشکیل می‌شد.[۳۵][۳۶]

وی در مورد مختصات این تک نرخی کردن قیمت ارز می‌گوید: «تک نرخی کردن نه بر اساس قیمت بازار آزاد بلکه بر اساس قیمتی که مناسب تولید باشد و منجر به کنترل تورم شود. منتها وقتی این نرخ تعیین شد دیگر قرار نیست که ارز به عده‌ای بدهیم که بروند آنتالیا برای خوش‌گذرانی یا به واردکننده بدهیم که مثلاً قهوه‌جوش وارد کند. این ارز باید به واردات مواد اولیه تولید و کالاهای سرمایه‌ای اختصاص یابد.»[۳۴]

۳ـ اعمال محدویت بر تجارت خارجی: دولت از اختیارات خود در نظام تثبیت دولتی نرخ ارز استفاده کند و با عدم تخصیص ارز به کالاهای غیرضرور تشخصیص داده شده مانع واردات این کالاها شود.

۴ـ اجرای پیمان سپاری کامل ارزی: صادر کنندگان مکلف به پیمان سپاری کامل ارزی می‌شوند.[۳۷] در شرایط تحریم که نظارتی بر موادی وارداتی ارز با دور زدن تحریم وجود ندارد علاوه بر آنکه پیمان سپاری ارزی موجب کاهش صادرات و فرار سرمایه به صورت فرار ارز محصولات صادراتی از کشور می‌شود،[۳۸] اجرای کامل اینکار در شرایط تحریم به دلیل نبود نظارت مؤثر دولتی بر فرایند پرداخت ارز، به شکل کامل غیرقابل اجرا و غیرممکن است و نمی‌توان جلوی اظهار خلاف واقع از ارزش و میزان واردات و صادرات انجام شده را گرفت.[۳۹]

۵ـ سامان دهی و برخورد با صرافی‌ها: به گفته صمصامی «در کنار پیمان‌سپاری ارزی باید فعالیت صرافی‌ها را نیز ساماندهی کنیم چرا که بدون شک یکی از عواملی موجب نابسامانی و اخلال در نظام ارزی کشور می‌شود، اقدامات مخرب صرافی‌ها در کشور است.»

۶ـ پیوست رسانه ای: که توضیحات بیشتری در این مورد داده نشده.

تغییر قیمت مرغ با حذف رانت ارزی

[ویرایش]

صمصامی قبل از حذف تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در خرداد ۱۴۰۱، در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم و همچنین در مناظره در برنامه تلویزیونی جهان آرای صدا و سیمای ایران با موضوع «ارز ۴۲۰۰ تومانی: آری یا نه؟» بیان کرد تخصیص این نرخ ارز برخلاف نظر برخی کارشناسان برای بسیار کالاها خیلی هم به هدف اصابت کرده[۴۰][۴۱][۴۲] و اگر حذف شود مثلاً قیمت گوشت مرغ که در حال حاضر (۵ فروردین ۱۴۰۱) با ارز ۴۲۰۰ تومانی به مردم کیلویی ۲۴ یا ۲۵ تومان می‌دهیم، بعد از حذف تخصیص آن به کیلویی ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان و تخم‌مرغ را که مثلاً الآن داریم ۴۰ تومان می‌دهیم به بالای ۱۰۰ تومان می‌رود.[۴۳][۴۴] قیمت مرغ کامل بسته‌بندی کیسه‌ای در بازار در این تاریخ در فروردین ۱۴۰۱ برابر کیلویی ۳۵–۳۱ هزار تومان بود و نه ۲۴ هزار تومان.[۴۵] در ادامه صمصامی قبل از اقدام دولت و بانک مرکزی برای حذف تخصیص این ارز با انتشار جدولی در رسانه‌ها پیش‌بینی خود از نتایج حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را بیان کرد که در آن ذکر شده بود بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت تمام شده تولید مرغ به کیلویی ۸۵ هزار تومان و طبیعتاً برای مصرف‌کننده بسیار بیشتر از این مقدار می‌شود.[۴۶]

بعد از حذف تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در خرداد ماه ۱۴۰۱ قیمت مرغ گرم کیسه‌ای با یک جهش قیمتی افزایش یافت و در مرداد ماه به ۵۵٫۹۰۰ هزار تومان رسید[۴۷] و در ادامه تا دی و بهمن این جهش قیمت کاهشی شد و به ۵۱٫۵۰۰ تومان رسید که به معنای یک جهش ۲۰ هزار تومانی قیمت هر کیلو مرغ گرم بود.[۴۸]

همچنین صمصامی قبل از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ادعا کرد تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای بسیاری از کالاها مثل مرغ و تخم مرغ به هدف اصابت می‌کرد و برای برخی کالاها مثل روغن خوراکی مقدار اصابت این تخصیص انجام شده به هدف کامل بود.[۴۰][۴۱][۴۲] این درحالی بود که در زمان شروع تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در فروردین ۱۳۹۷ قیمت مرغ کیلویی ۶ هزار تومان بود و هزینه نهاده و دارو مرغ به شکل رسمی با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی تأمین می‌شد و این تخصیص تا خرداد ۱۴۰۱ ادامه داشت، ولی در فروردین ماه قیمت مرغ با ۵۰۰٪ افزایش به ۳۵ هزار تومان رسیده بود. اگر تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در کاهش قیمت مرغ و تخم مرغ به هدف اصابت می‌کرد با وجود ثابت بودن نرخ تخصیص ارز به ۷۵٪ هزینه‌های تولید مرغ، قیمت آن در سبد خرید مردم ۵۰۰ درصد افزایش نمی‌یافت.[۴۹] نتیجه این برآورد اشتباه از میزان به هدف اصابت کردن تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی، تخصیص بیش از ۷۰ میلیارد دلار ارز از ذخایر کشور با نرخ ۴۲۰۰ تومان طبق آمارهای رسمی و بیش از ۱۱۰ میلیارد دلار طبق آمارهای غیررسمی بود.[۵۰]

صمصامی در سال ۱۳۹۷، خود از منتقدان نارسایی شبکه توزیع گوشت وارداتی با قیمت دلار ۴۲۰۰ تومانی بود که به گفته او به دست مردم نمی‌رسد و اهداف خود در تأمین ارزان گوشت برای مردم را محقق نمی‌کند ولی در سال ۱۴۰۱ معتقد بود تخصیص ارز ۴۲۰۰ در برخی کالاها مثل گوشت و مرغ و تخم مرغ به هدف اصابت می‌کرد.

مخالفت با اصلاحات ساختاری در اقتصاد

[ویرایش]

صمصامی به عنوان یک اقتصاددان نهادگرا در برخی مسائل کلیدی اقتصاد ایران با اقدامات برای اصلاحات اقتصادی ساختاری مخالف است و بر راه‌حل‌های مبتنی بر حذف بازارهای رقابتی با قیمت گذاری، مدیریت دولتی، ایجاد چند قیمتی و راه حل‌های درون‌زا و صرفاً مبتنی بر منابع داخلی تأکید می‌کند. این دیدگاه در مخالفت با اصلاح ساختاری در زمینه‌های مختلفی مثل اصلاح نظام بانکی و مالیاتی، اصلاح ساختار توزیع یارانه انرژی و طرح هدفمند سازی یارانه‌ها و نقدی و شناور کردن یارانه‌های انرژی، تشویق به رقابت و کاهش دخالت دولت و … می‌باشند. در این مورد می‌توان موارد زیر را مثال زد:

طرح هدفمند سازی یارانه حامل‌های انرژی و پرداخت یارانه نقدی

[ویرایش]

او مخالف اصلاح ناترازی حامل‌های انرژی اجرای طرح هدفمند سازی یارانه‌های با پرداخت مستقیم نقدی یارانه حامل‌های انرژی بود.[۵۱] وی در سال ۱۳۹۳ در مصاحبه‌ای با اشاره به آغاز طرح سهمیه بندی بنزین و توزیع کارت های سوخت بدین منظور در سال 1386 بیان می‌کند در پاسخ به انتقادات در مورد غیر هدفمند بودن پرداخت یارانه بدین شکل و بدون اصلاح قیمتی که از نتایج آن پرداخت یارانه سوخت به ثروتمندان است می‌گوید بلافاصله از نعمت زاده، وزیر وقت صنعت خواستند تحقیقی انجام شود که نشان داد از بین مصرف کنندگان بنزین، حدود 60 تا 70 درصد آن از سوی خودروهای ارزان قیمت از جمله پیکان، پراید و وانت مصرف و ۱۵٪ مربوط به خودروهای سمند، پژو و تنها ۸٪ میزان مصرف بنزین خودروهای لوکس بوده. صمصامی از این اطلاعات نتیجه می‌گیرد که اظهارات در خصوص غیرهدفمند بودن استفاده از سوخت با صرفا کارت سوخت در کشور غیرکارشناسانه و سخنان احساسی برخی افراد است و توزیع سوخت بدین شکل بدون اصلاح قیمتی هدفمند و با نتایج مطلوب است.[۵۲]

چند نرخی و ناترازی ارزی

[ویرایش]

او در زمینه سیاست ارزی نیز معتقد است باید به جای اصلاح ساختار مدیریت بازار ارز، نرخ گذاری و تخصیص ارز به شیوه دولتی ادامه یابد و با اقدامات امنیتی و پلیسی بازار ارز آزاد داخلی جمع شود.[۳۴]

تعمیق نارسایی سیستم بانکی با طرح دولتی سازی آن‌ها

[ویرایش]

وی در مورد سیاست پولی و بانکی در زمان سرپرستی وزارت امور اقتصادی و دارایی بیان می‌کرد ارتباطی بین نرخ سود بانکی و تورم در تئوری و عمل وجود ندارد.[۵۳] او در این دوره به جای اصلاح نظام بانکی برای تخصیص بهینه تسهیلات و کاهش تورم برای کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی، خواهان اجرای طرحی برای ادغام بانک‌های تجاری و تشکیل یک بانک قرض‌الحسنه شد[۵۴] تا مکانیزم رقابت بانک‌ها برای تخصیص بهینه منابع مالی جمع شده و دولت و بانک مرکزی بتواند به صورت کنترل شده توسط خود تسهیلات بانکی را به شکل تکلیفی تخصیص دهند.[۵۵][۵۶]

زندگی شخصی

[ویرایش]

حسین صمصامی مزرعه آخوند اصالتاً اهل روستای صمصام آباد مزرعه آخوند از توابع نصرآباد تفت و متولد نجف در کشور عراق است اما دوره تحصیلی ابتدایی و دبیرستان خود را شهر قم گذرانده و در این شهر موفق به اخذ مدرک دیپلم شده است. در زمان سرپرستی وزارت اقتصاد در رسانه‌ها عنوان شد وی خواهرزاده پرویز داودی، معاون اول دولت اول محمود احمدی‌نژاد است، ولی داودی در مراسم معارفه او در وزارت اقتصاد این شایعه را رد کرد.[۵۷][۵۸][۵۹]

سوابق تحصیلی

[ویرایش]
  • دکترای علوم اقتصادی از دانشگاه شهیدبهشتی تهران
  • کارشناسی ارشد اقتصاد از دانشگاه شهید بهشتی تهران
  • کارشناسی اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی تهران (ورودی ۱۳۶۴)

سوابق شغلی

[ویرایش]
  • سرپرست موقت وزارت امور اقتصادی و دارایی (۱۳۸۷)
  • دبیر کمیسیون اقتصادی دولت (۱۳۸۴–۱۳۸۷)
  • رئیس مرکز پیشگیری از جرائم اقتصادی قوه قضائیه
  • رئیس مرکز تحقیقات اقتصاد اسلامی

تالیفات

[ویرایش]
  • اقتصاد پول و بانکداری
  • به سوی حذف ربا از نظام بانکی
  • مأخذشناسی اقتصاد اسلامی (۴ جلد)
  • جعبه سیاه تضعیف ریال
  • اقتصاد پول و بانکداری
  • ترجمه: اقتصاد بین‌الملل تئوری و سیاست؛ جلد اول: تجارت بین‌الملل

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ایران، عصر (۱۳۸۷-۰۴-۲۳). «طرح تحول اقتصادی طرح 50 هزارتومانی کروبی نیست». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۰۴.
  2. «پروفایل دکتر حسین صمصامی در دانشگاه شهید بهشتی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱ ژوئن ۲۰۲۱.
  3. معرفی صمصامی به عنوان وزیر پیشنهادی اقتصاد به مجلس
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ایران، عصر (۱۳۹۹-۰۲-۲۹). «شمس‌الدین حسینی؛ مرد یارانهٔ نقدی و سودای ریاست مجلس». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۸.
  5. صمصامی قائم مقام رئیس کمیته امداد شد
  6. معرفی استاد؛ دکتر حسین صمصامی مزرعه آخوند
  7. «ارز ترجیحی؛ تهدیدات و ترجیحات». www.jamejamdaily.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۰.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ایران، عصر (۱۴۰۳-۰۲-۲۴). ««حسین صمصامی»؛ آقای دلار ارزان این بار در مجلس/ یک طرح با 6 قدم». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  9. «راهکار 6 بندی برای حل مسئله ارز/ گفتگو با حسین صمصامی - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۲۵.
  10. «صمصامی: مبانی علمی نشان می‌دهد نرخ ارز اکنون باید 4300 تومان باشد - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۹.
  11. غیور، ریحانه. «مناظره حسین صمصامی با داوود سوری: نقطه عزیمت در قیمت دلار - دارایان - داشته‌های اقتصادی ایران». www.daraian.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  12. «هشدار صمصامی درباره بازگشت دلار 30هزار تومانی/ مجلس در دام حذف دلار 4200 نیفتد/ اشتباه مهلک احمدی‌نژاد را تکرار نکنیم - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۹.
  13. «صمصامی: خودمان قیمت ارز را غول کرده‌ایم و از آن می‌ترسیم/ نرخ گذاری غلط ارز 500 هزار میلیارد تومان از جیب مردم خارج کرد - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ صمصامی, حسین; اسماعیلی صدرآبادی, فروغ (2013-02-19). "بررسی اثر افزایش قیمت حامل‌های انرژی و توزیع نقدی یارانه بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران". اقتصاد و الگو سازی. 3 (شماره 11-12): 64–87. ISSN 2476-5775.
  15. 1573 (۲۰۲۲-۰۸-۱۵). «ضریب جینی در سال اول دولت سیزدهم کاهش یافت». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۹.
  16. «موافقت رهبر معظم انقلاب با تداوم سرپرستی صمصامی در وزارت اقتصاد تا زمان شروع به کار مجلس». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱ ژوئن ۲۰۲۱.
  17. صمصامی از احمدی‌نژاد پیشی گرفت
  18. «پورمحمدی به وزارت امور اقتصادی و دارایی بازگشت». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۵-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۸.
  19. «اطلاعات غلط به دولت می‌رسید». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۵-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۸.
  20. «رنجنامه وزیر اقتصاد در روز وداع». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۸-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۰۴.
  21. صمصامی از حضور در مراسم تودیع سر باز زد
  22. «چه کسانی نماینده‌های مردم تهران شدند؟ / ۳۲ نامزد به دور دوم رفتند». خبرگزاری مهر. ۱۴ اسفند ۱۴۰۲.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ «صمصامی: علت اصلی تورم «نرخ ارز» است، نه نقدینگی/ دلار باید زیر ۲۰هزار تومان باشد». خبرگزاری تسنیم. ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲.
  24. «اطلاعات غلط به دولت می‌رسید». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۵-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۸.
  25. «اقتصاد سیاسی ایران در سال 1387». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۸-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۰۴.
  26. «حضور آقای دلار ارزان در مجلس دوازدهم/ صمصامی به دنبال رؤیای سرکوب قیمت ارز به دلار تک نرخی؟». www.khabaronline.ir. ۲۰۲۴-۰۵-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  27. ایران، عصر (۱۴۰۳-۰۲-۲۴). ««حسین صمصامی»؛ آقای دلار ارزان این بار در مجلس/ یک طرح با 6 قدم». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  28. «صمصامی: علت اصلی تورم «نرخ ارز» است، نه نقدینگی/ دلار باید زیر ۲۰هزار تومان باشد». خبرگزاری تسنیم. ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲.
  29. «نرخ واقعی دلار کمتر از نرخ‌های فعلی است». خبرگزاری مهر. ۲۲ اسفند ۱۴۰۱.
  30. ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ «دستور واقعی شدن معکوس نرخ ارز صادر شد / خروج ایده صمصامی از بایگانی». سایت طلا. ۲۰۱۰-۱۱-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۰۴.
  31. ایران، عصر (۱۴۰۰-۱۱-۰۱). «تغییرات قیمت دلار: از 800 تومان سال 1381 تا 28 هزار تومان سال 1400/ 35 برابر طی 20 سال». fa.
  32. «اقتصاد سیاسی ایران در سال 1387». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۸-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۰۴.
  33. آنلاین، اقتصاد (۱۴۰۲-۰۱-۳۰). «چرا آقای صمصامی هنوز فکر می‌کند که دلار باید زیر ۲۰ هزار تومان باشد؟!». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  34. ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ ۳۴٫۲ «حضور آقای دلار ارزان در مجلس دوازدهم/ صمصامی به دنبال رؤیای سرکوب قیمت ارز به دلار تک نرخی؟». www.khabaronline.ir. ۲۰۲۴-۰۵-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  35. «افزایش قیمت ارزهای خارجی در بازار تهران – DW – ۱۳۹۰/۲/۲۲». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  36. اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با: عزت‌الله سحابی، محسن نوربخش، مسعود روغنی زنجانی، مسعود نیلی و …. ۱۳۸۳. ص. فصل سیاست ارزی و گفتگو با محسن نوربخش.
  37. «آسیب‌شناسی «پیمان‌سپاری ارزی» و ارائه راهکارهای سیاستی». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۸-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  38. «پیمان سپاری ارزی صادرات را پرهزینه کرده است». خبرگزاری ایلنا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  39. «پیمان سپاری ارزی در شرایط تحریمی غیرممکن است». خبرگزاری پانا | Pupils Association News Agency. ۲۰۲۴-۰۸-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  40. ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ «هشدار یک اقتصاددان به فرماندهان اقتصاد؛ «خرمشهر ارزی» دست دشمن افتاده/ بازی با «قیمت دلار» را به دست بایدن‌ها نسپارید - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  41. ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ «صمصامی: ارز 4200 رانت را تقویت کرد، ولی حذف آن موج تورمی را تشدید می‌کند - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  42. ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ «صمصامی: وقتی معیشت مردم با خطر مواجه شده چه رانتی را از بین برده‌اید؟ - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  43. «هشدار یک اقتصاددان به فرماندهان اقتصاد؛ «خرمشهر ارزی» دست دشمن افتاده/ بازی با «قیمت دلار» را به دست بایدن‌ها نسپارید - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  44. «آپارات - سرویس اشتراک ویدیو». جهان آرا | ارز ۴۲۰۰ تومانی: آری یا نه؟ | مهدی طغیانی و حسین صمصامی. دی ۱۴۰۰.
  45. «قیمت مرغ امروز 24 فروردین 1401| مرغ ارزان‌تر می‌شود؟». پایگاه خبری خانه فوتبال. ۲۰۲۴-۰۸-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  46. «نوستالژی افلاطونی خبرگزاری تسنیم با دلار رانتی ادامه دارد!». بررسی‌های رسانه ای تحریریه. ۲۰۲۳-۰۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  47. «قیمت رسمی مرغ اعلام شد؛ 24 دی 1401». پایگاه خبری جماران. ۲۰۲۳-۰۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  48. «قیمت رسمی مرغ اعلام شد؛ 24 دی 1401». پایگاه خبری جماران. ۲۰۲۳-۰۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  49. «اقتصاددانی که همچنان به مسئولان نظام آدرس غلط می‌دهد!». بررسی‌های رسانه ای تحریریه. ۲۰۲۲-۰۳-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  50. «مروری بر روند اجرای سیاست ارز ترجیحی/ ۳ خطری که از سر اقتصاد کشور رفع شد». dolat.ir. ۱۴۰۳-۰۲-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  51. «صمصامی: خودمان قیمت ارز را غول کرده‌ایم و از آن می‌ترسیم/ نرخ گذاری غلط ارز 500 هزار میلیارد تومان از جیب مردم خارج کرد - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  52. «صمصامی: برای بدون نفت کردن بودجه نیاز به «شفافیت اطلاعاتی»داریم/ راهکار مشخص صمصامی برای رهایی بودجه از نفت در کوتاه مدت». rajanews.com. ۲۰۱۵-۰۲-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۹.
  53. جهان، Fararu | فرارو | اخبار روز ایران و (۱۳۸۷-۰۳-۰۲). «صمصامی: ارتباطی بین سود بانکی و تورم وجود ندارد». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  54. «اظهارات متناقض مقام‌های دولتی دربارهٔ طرح ادغام بانک‌ها». همشهری آنلاین. ۲۰۰۸-۰۵-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  55. TABNAK، تابناک | (۱۳۸۷-۰۳-۲۸). «صمصامی: وام کنترل‌شده پرداخت می‌شود». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  56. TABNAK، تابناک | (۱۳۸۷-۰۴-۱۱). «صمصامی: پرداخت وام قرض‌الحسنه به اندازه منابع». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.
  57. خواهرزاده داوودی سرپرست وزارت اقتصاد شد
  58. TABNAK، تابناک | (۱۳۸۷-۰۲-۰۳). «اظهارات داوودی و صمصامی در تودیع دانش». fa.
  59. «بیوگرافی حسین صمصامی». www.salameno.com. ۲۰۲۱-۰۷-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۱۱.