علی طیب‌نیا

علی طیب‌نیا
علی طیب‌نیا
وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران
مشغول به کار ۲۴ مرداد ۱۳۹۲ – ۲۹ مرداد ۱۳۹۶
رئیس جمهور	حسن روحانی
پس از	سید شمس‌الدین حسینی
پیش از	مسعود کرباسیان
اطلاعات شخص
زاده	۱۶ فروردین ۱۳۳۹ (۵۷ سال) اصفهان، ایران
ملیت	ایرانی
حزب سیاسی	اصلاح طلب
فرزندان	(۲ دختر ۱ پسر)
محل تحصیل	دانشگاه تهران
شغل	استاد دانشگاه تهران
تخصص	علوم اقتصادی
هیئت دولت	دولت یازدهم
مذهب	اسلام شیعه جوایز = جایزه سنگاپور نوین
امضا

علی طیب نیا (زاده ۱۶ فروردین ۱۳۳۹ اصفهان) سیاستمدار، اقتصاددان، استاد دانشگاه و مدیر ارشد اجرایی ایرانی است، که در دولت یازدهم بعنوان وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران فعالیت میکرد. در پایان جلسات رأی اعتماد به کابینه روحانی، طیب نیا با کسب ۲۷۴ رأی از مجموع ۲۸۴ رأی مأخوذه، عنوان کسب بالاترین رأی اعتماد در تاریخ جمهوری اسلامی ایران را به خود اختصاص داد. با این حال وی اولین وزیر دولت یازدهم ایران بود که از مجلس شورای اسلامی، کارت زرد مجلس دریافت کرد و پس از دو سال دو کارت زرد دیگر نیز گرفت.

جوایز : جایزه سنگاپور نوین

دوران کودکی و جوانی

وی در دوران نوجوانی و جوانی به سبب آنکه در خانواده‌ای متدین و مذهبی رشد یافته بود، جذب فعالیت‌های فرهنگی و قرآنی می‌شود و مسولیت تشکیل گروه‌های منسجم فرهنگی را درارتباط با انجمن‌های اسلامی اصفهان در مساجد برعهده می‌گیرد وخود مسولیت ساماندهی انجمن اسلامی جوانان را در مسجدالمهدی مرداویج اصفهان عهده‌دار می‌شود. وی سپس باحضور در دانشگاه تهران درکنار فعالیت‌های علمی به امور فرهنگی و مذهبی دانشجویی نیز می‌پردازد و نشریه داخلی جوان مسلمان را در دانشگاه تهران و با همکاری دانشجویان خوش فکر دیگر منتشر می‌کند. وی داماد غلامحسین امیدیان است.

تحصیلات

تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان را در شهر اصفهان به اتمام رساند و به دانشگاه راه یافت. با توجه به علاقه شخصی اش به رشته‌های علوم انسانی و همچنین توصیه آیت الله بهشتی رشته اقتصاد دانشگاه تهران را به عنوان رشته دانشگاهی اش انتخاب کرد. کسب رتبه یک در آزمون ورودی کارشناسی ارشد هم برایش کار سختی نبود. علی طیب نیا در اولین دوره دکترای اقتصاد دانشگاه تهران نیز با کسب رتبه یک پذیرفته شد که یک سال از دوره دکتری خود را در مدرسه اقتصاد لندن زیر نظر پروفسور لارنس هریس (به انگلیسی: Laurence Harris) گذراند. در حال حاضر وی با مرتبه علمی دانشیار در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران مشغول به فعالیت علمی است.

عنوان پایان‌نامه: تورم ساختاری در ایران

مقالات علمی - پژوهشی

ردیف	عنوان مقاله	زبان	نام نشریه	تاریخ انتشار
۱	تبیین پولی تورم: تجربه ایران	فارسی	مجله تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران	۱۳۷۴
۲	مقایسه کارایی سرمایه‌گذاری در بخشهای خصوصی و دولتی ایران	فارسی	مجله برنامه و بودجه	۱۳۸۳
۳	بررسی استقرار مالیات بر ارزش افزوده بر توزیع درآمد در ایران	فارسی	فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی	۱۳۸۴
۴	بررسی اثرات مالیات بر ارزش افزوده بر توزیع درآمد در ایران	فارسی	مجله تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران	۱۳۸۴
۵	نقش تکانه‌های نفتی در چرخه‌های تجاری در ایران	فارسی	فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی	۱۳۸۵
۶	Exchange rate pass through to domestic prices in Iran	انگلیسی	Iranian Economic Review	سال ۱۳۸۶
۷	تحلیل تجربیات مالیه خرد در ایران در جهت ارایه سازوکاری نوین	فارسی	نامه اقتصادی مفید	۱۳۸۷
۸	Underground Economy and Tax GAP	انگلیسی	Iranian Economic Review	سال ۱۳۸۷
۹	توسعه بازار پول و رشد اقتصادی	فارسی	نامه اقتصادی مفید	۱۳۸۷
۱۰	ارایه یک سناریو از اخذ مالیات بر خودروهای سواری در چارچوب مالیات بر موارد خاص	فارسی	فصلنامه تخصصی مالیات	۱۳۸۷
۱۱	بررسی آثار افزایش قیمت‌های جهانی بر سطح قیمت‌های داخلی: تراز تجاری و نرخ ارز با استفاده از یک مدل تعادل عمومی محاسبه‌ای	فارسی	مجله تحقیقات اقتصادی	۱۳۸۸
۱۲	اثرات فرایند جهانی شدن بر تورم ایران	فارسی	فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی	۱۳۸۷
۱۳	اثر حقوق مالکیت بر بهره‌برداری از منابع طبیعی: رویکرد نهادگرا در مورد منابع نفت خام ایران	فارسی	مجله تحقیقات اقتصادی	۱۳۸۵
۱۴	اندازه‌گیری تورم پایه در اقتصاد ایران: رویکرد آماری	فارسی	پژوهشنامه اقتصادی

گزارش‌های علمی - طرح‌های تحقیقاتی

ردیف	عنوان گزارش	محل انجام فعالیت	سال پایان	سمت
۱	تاثیر سیاست‌های تعدیل بر بازار کار ایران	مؤسسه تحقیقات اقتصادی	۱۳۷۵	مجری
۲	توسعه پایدار و اندازه‌گیری شاخصهای آن در ایران	مجمع تشخیص مصلحت نظام	۱۳۸۰	مجری
۳	بررسی اثرات وضع مالیات بر ارزش افزوده بر تورم در ایران	مؤسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران	۱۳۸۲	مجری
۴	بررسی اثرات مالیات بر ارزش افزوده بر توزیع درآمد در ایران	مؤسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران	۱۳۸۲	مجری
۵	تحلیلی بر عملکرد نظام مالیاتی موجود و پیشنهاد یک الگوی مالیات ستانی غیر مستقیم	معاونت پژوهشی دانشگاه تهران	۱۳۸۳	مجری
۶	اصلاح ساختار صنعت بیمه کشور: با تأکید بر ساختار، تشکیلات و آموزش	وزارت امور اقتصادی و دارایی - بیمه البرز	۱۳۸۷	مجری
۷	برنامه ملی ارتقاء بهره‌وری ایران	سازمان بهره‌وری آسیایی	۱۳۸۶	مجری

تالیفات

ردیف	عنوان کتاب	ناشر	سال انتشار
۱	پول و تورم: با نگاهی به فرایند تورم در ایران	جهاد دانشگاهی تهران	۱۳۷۴
۲	مالیات بر ارزش افزوده: مروری بر ادبیات موضوع و تجربیات	سازمان امور مالیاتی کشور	۱۳۸۳
۳	بررسی اثرات اجرای مالیات بر ارزش افزوده بر تورم در ایران	سازمان امور مالیاتی کشور	۱۳۸۳
۴	بررسی اثرات احتمالی اجرای مالیات بر ارزش افزوده بر توزیع درآمد در ایران	سازمان امور مالیاتی کشور	۱۳۸۳

وزارت امور اقتصادی و دارایی دولت یازدهم

نوشتار(های) وابسته: دیدگاه‌های اقتصادی حسن روحانی و دیدگاه‌های حسن روحانی دربارهٔ یارانه

علی طیب نیا در انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری، از نمایندگان اقتصادی محمدرضا عارف بود و در مناظره‌ای با محمدباقر نوبخت، نماینده اقتصادی حسن روحانی شرکت کرد.

در انتهای مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری حسن روحانی، طی نامه‌ای به رئیس مجلس وقت، علی لاریجانی، اسامی ۱۸ وزیر پیشنهادی که نام طیب‌نیا نیز در میان آنها بود، اعلام شد. طیب‌نیا روز بعد با حضور در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، برنامه جامع خود را ارائه داد.

وی در نهایت توانست با رای قاطع ۲۷۴ رای از ۲۸۴ رای ماخوذه تصدی وزارت اقتصاد و دارایی را بدست بیاورد. وی با ۹۶٫۵ درصد آراء مثبت، توانست رکورددار بیشترین رای‌های مثبت نمایندگان مجلس در تأیید وزیر اقتصاد پیشنهادی، در تاریخ سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران را بدست آورد. طیب‌نیا، خودش در خصوص میزان رای اعتمادش اینگونه نقل می‌کند: «در مجلس که با دوستان صحبت می‌کردیم، به نوعی پیش‌بینی می‌کردم که شاید رأی اول را بدست بیاورم، منتهی ذهنیتم روی رأی ۲۵۰ تا ۲۶۰ بود، اما وقتی شنیدم ۲۷۴ نفر از نمایندگان محترم مجلس به من رأی اعتماد دادند، واقعاً احساس مسئولیت عجیبی در خودم احساس کردم و آن شب برای من شب خاصی بود.»

طیب‌نیا در شرایطی به عنوان نفر اول تیم اقتصادی دولت یازدهم شروع به کار کرد که چالشهایی از قبیل تورم بیش از ۴۰ درصدی، نرخ بیکاری ۱۲٫۲ درصدی، رشد اقتصادی منفی، بی‌ثباتی بازار ارز و فشارهای ناشی از تحریم و…، از میراث تیم اقتصادی دولت قبل برای وی محسوب می‌شود.

سه کارت زرد

در ۱۷ آذر ۱۳۹۲ به دنبال سؤال نمایندگان مجلس، طیب نیا در مجلس حاضر شده و به سؤالات پاسخ داد، اما نمایندگان قانع نشدند و در نهایت او با کسب ۸۲ رأی موافق، ۱۰۱ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع، اولین کارت زرد مجلس خود را از مجلس شورای اسلامی دریافت کرد. طیب نیا، اولین وزیر دولت یازدهم بود که از مجلس کارت زرد گرفت.

در ۱۴ بهمن ۱۳۹۳، نیز طیب نیا برای پاسخگویی به سؤال حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس حضور یافت، اما نمایندگان قانع نشدند و او با کسب ۱۰۳ رای موافق، ۹۱ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۲۱۲ رای مأخوذه، دومین کارت زرد خود را از مجلس دریافت کرد.

در ۱۸ مرداد ۱۳۹۴ طیب نیا برای سومین بار برای پاسخ به سؤال مهرداد بذرپاش، در مورد مالیات اصناف در مجلس حاضر شد و پس از ارائه توضیحاتی دربارهٔ این سؤال نتوانست نمایندگان را قانع کند. در نهایت طیب نیا با کسب ۸۰ رأی موافق، ۱۰۵ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۱ رأی مأخوذه، نتوانست نمایندگان را قانع کند و سومین کارت زرد مجلس را دریافت نمود. پس از این اعلام رأی، سید محمدحسن ابوترابی‌فرد، نایب رئیس مجلس در واکنش به اظهارات بذرپاش که معتقد بود پس از دریافت سه کارت زرد از سوی وزیر، استیضاح وی باید در دستور کار قرار گیرد گفت که چنین صراحتی در آیین‌نامه وجود ندارد و حتی با دریافت سه کارت زرد نیز استیضاح وزیر در دستور کار قرار نخواهد گرفت.

منابع

• پایگاه اطلاعات علمی: مقالات منتشره توسط طیب نیا علی
• فهرست کتاب‌های پدیدآور: علی طیب‌نیا خانه کتاب