سید محمود دعایی
سید محمود دعایی | |
---|---|
![]() دعایی در کنگرهٔ ملّی اعتدال | |
سرپرست موسسه اطلاعات | |
مشغول به کار ۱۳۵۹ – تا کنون | |
عضو مجمع روحانیون مبارز | |
مشغول به کار ۱۳۶۶ – تاکنون | |
سفیر ایران در عراق | |
مشغول به کار اوایل ۱۳۵۸ – اسفند ۱۳۵۸ | |
پس از | فریدون زندفرد |
پیش از | حسن کاظمی قمی |
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۱۳۲۰ (۷۶ سال) یزد، ایران |
ملیت | ایرانی |
حزب سیاسی | مستقل (در لیست های مختلف با گرایشهای متنوع حضور داشته است، از جمله حزب اعتدال و توسعه)[۱] |
تحصیلات | حوزه علمیه قم |
مذهب | اسلام شیعه |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
سید محمود دعایی (زادهٔ ۳۰ فروردین ۱۳۲۰ در یزد)، روحانی و سیاستمدار ایرانی است. او از اعضای مجمع روحانیون مبارز، سرپرست مؤسسهٔ اطلاعات از سال ۱۳۵۹ تاکنون، و نمایندهٔ شش دورهٔ ابتدایی مجلس شورای اسلامی تا سال ۱۳۸۲ بودهاست.
دعایی یکی از همراهان روحالله خمینی در دوران اقامت وی در شهر نجف بود. وی سفیر ایران در عراق بین سالهای ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹ بود.[۲] به وی در سال ۱۳۹۳ نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر اهدا شد.
زندگینامه[ویرایش]
سیدمحمود دعایی فرزند سیدمحمد در سال ۱۳۲۰ از پدری یزدی و مادری کرمانی در یزد متولد شد و در ۴ سالگی به اتفاق مادرش که کرمانی بود در کرمان اقامت گزید. وی پس از اتمام تحصیلات متوسطه وارد حوزهٔ علمیه کرمان به نام مدرسهٔ معصومیه شد و به تحصیل علوم اسلامی مشغول شد. بعد از اتمام سطوح اولیه تحصیلی در کرمان به حوزهٔ علمیهٔ قم رفت و بعد از تکمیل سطوح عالیه در سال ۱۳۴۶ رویدادهای سیاسی تحت تعقیب رژیم شاه قرار گرفت و مخفیانه به عراق رفت و در آنجا تحصیلات علوم اسلامی را ادامه داد. در این دوران تلاشهای وسیعی جهت استردادش صورت گرفت که مأموران رژیم گذشته در این زمینه موفق نشدند.
دعایی قبل از پیروزی انقلاب در خارج و داخل ایران از فعالین سیاسی بوده و در خلال این مدت به اروپا و کشورهای خاورمیانه (چون سوریه، لبنان، اردن، عربستان، پاکستان، و افغانستان) سفر کردهاست. او در جریان مبارزات سیاسی خارج از کشور مدت ۷ سال سخنگوی نهضت روحانیت مبارز در ایران بود و نمایندگی آیتالله خمینی را به عنوان رابط بین مسئولین عالیرتبه عراقی با او به عهده داشت و همچنین رابط بین سازمانها و انجمنهای اسلامی و مبارز دانشجوئی و برخی شخصیتهای مبارز خارج از کشور با وی بود.[۳] همچنین وی در زمان اقامت در عراق تهیهکننده و مجری برنامهٔ رادیویی نهضت روحانیت در ایران بود که در مبارزه با رژیم پهلوی پخش میشد.
پس از انقلاب[ویرایش]
او بعد از انقلاب در اوائل سال ۱۳۵۸ به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق عازم بغداد شد و بهدنبال اعتراض به دخالتهای آشکار مأمورین عراقی در امور داخلی ایران به دستور وزارت خارجه در اسفند ۱۳۵۸ به ایران بازگشت. پس از آن مدتی در دفتر سید روحالله خمینی اشتغال داشت و از طرف ایشان اجازه دریافت وجوهات شرعیه را نیز داشت [۴] و سپس به دستور وی در اردیبهشت ۱۳۵۹ به سرپرستی موسسهٔ اطلاعات منصوب شد. [۵]
به گفته حامد علوان الجبوری، وزیر خارجه عراق (در دوران آغاز جنگ ایران و عراق)، دعایی هنگام تبعید خمینی به عراق ضمن آنکه نماینده وی برای ارتباط با دولت عراق بودهاست، با استخبارات عراق همکاری داشتهاست. برخی همچنین سخنرانی وی به عنوان سفیر ایران در عراق در نماز جمعه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۹ در تحریک عراق برای جنگ را قابل توجه دانستهاند.[۶][۷]
دعایی که از اعضای جامعهٔ روحانیت مبارز تهران بهشمار میرفت، در آستانهٔ انتخابات مجلس سوم به همراه جمعی دیگر از اعضا، انشعاب کرده و مجمع روحانیون مبارز را تشکیل دادند. دعایی در شش دورهٔ مجلس شورای اسلامی پس از انقلاب یکی از کرسیهای تهران را در مجلس شورای اسلامی در اختیار داشت. او در انتخابات مجلس هفتم و مجلس هشتم (که در آن انتخابات که در لیست ائتلاف اصلاحطلبان قرار داشت) شکست خورد.
مؤسسهٔ اطلاعات[ویرایش]
پس از انقلاب، پس از مصادرهٔ موسسهٔ اطلاعات و قرار گرفتن آن زیر نظر ولی فقیه وی به عنوان مدیر این مؤسسه منصوب شد.[۸] ستون «دو کلمه حرف حساب» که از دههٔ ۱۳۶۰ در روزنامه اطلاعات به قلم کیومرث صابری فومنی (گل آقا) منتشر شد به پیشی گرفتن این روزنامه از رقیب دیرین خود کیهان انجامید و زمینه انتشار هفتهنامهٔ طنز «گل آقا» در سالهای بعد شد.[۹]
یکی از نویسندگان مبرز این روزنامه شیخ محمدجواد حجتی کرمانی است. وی با آزادگی و عدم وابستگی ذاتی خود، از معدود یاران خمینی است که توانسته صراحت لهجه خود را در طی سالهای پس از انقلاب اسلامی حفظ کند. مقالات او در این روزنامه تحت عنوان «کوتاه و گویا» با توجه به مشی سید محمود دعایی مورد استقبال بودهاست. از این مقالات میتوان به «دوران عقلانیت» پس از پذیرش قطعنامه توسط ایران، «مهندس بازرگان رادمرد آزاده و مسلمان ایران» پس از فوت مهدى بازرگان[۱۰] «ارتش بیست میلیونی چه گفت» پس از انتخاب سیدمحمدخاتمی به ریاست جمهوری، انتقاد از مواضع سیاسی آیت الله مصباح (در دو مقطع، یکی در نقد تئوریزه کردن خشونت[۱۱] در اسلام در سخنرانیهای پیش از خطبههای نماز جمعه تهران در دههٔ هفتاد و دیگری در حمایت بی چون و چرا از احمدینژاد[۱۲])، «فقه و سیاست یا بی سیاستی» در انتقاد از رد صلاحیت های گسترده شورای نگهبان از نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان،[۱۳] و "منکراتی به نام نهی از منکر" در زیر سؤال بردن مبانی فقهی و حقوقی تعزیر شرکت کنندگان در پارتی شبانه دانشجویان در قزوین، اشاره کرد.[۱۴] مجموعه مقالات «محرمان خلوت انس با قرآن» و «هفته خونی» نیز از مقالات مورد توجه منتشر شده این روزنامه بود که توسط انتشارات روزنامه اطلاعات به صورت کتاب منتشر شدهاست.
حواشی[ویرایش]
- در سال ۱۳۹۴ او در روزنامه اطلاعات با چاپ عکس و مطلبی از محمد خاتمی خبرساز شد و کمپینی در حمایت از او ایجاد شد.
- ۱۵ مرداد ۱۳۹۸ در نشست خبری جواد ظریف، دعایی دست او را بوسید و خبر ساز شد.[۱۵]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ «کاندیداهای اعتدال و توسعه در تهران و 24 استان/ دعایی سرلیست تهران». Mehr News Agency. ۲۰۰۸-۰۳-۰۵. دریافتشده در ۲۰۱۶-۰۵-۰۴.
- ↑ «زندگینامه: سید محمود دعایی (۱۳۲۰-)». دریافتشده در ۲۰۱۷-۰۷-۱۱.
- ↑ هجرت امام خمینی (ره) از عراق به پاریس بایگانیشده در ۲۷ دسامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine (طریق جاوید)
- ↑ «اجازه نامه به آقای سید محمود دعایی، در امور حسبیّه و شرعیه». سایت جامع امام خمینی.
- ↑ «حکم انتصاب آقای سید محمود دعایی به سمت سرپرست موسسه «اطلاعات»». سایت جامع امام خمینی.
- ↑ چه کسی اولین گلوله جنگ را شلیک کرد؟ بایگانیشده در ۸ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۱ اسفند ۱۳۸۶)
- ↑ مگر جز سکوت صدایی بایگانیشده در ۳۰ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine (اخبار روز، دکتر محمد ملکی، ۲۷ شهریور ۱۳۸۶)
- ↑ «حکم انتصاب آقای سید محمود دعایی به سمت سرپرست موسسه «اطلاعات»». سایت جامع امام خمینی.
- ↑ «دو کلمه حرف حساب» ۲۳ ساله شد[پیوند مرده] (دفتر طنز حوزهٔ هنری، ۲۴ دی ۱۳۸۶)
- ↑ «مهندس بازرگان رادمرد آزاده و مسلمان ایران (تاریخ ایرانی، ۴ بهمن۱۳۹۰)
- ↑ «مناظره آیت الله مصباح و حجت الاسلام حجتی کرمانی (شرق نیوز، ۱۳۹۰)
- ↑ « آقای مصباح چرا سکوت کردید؟ (انتخاب، ۱۴ شهریور۱۳۹۰)
- ↑ «فقه و سیاست یا بی سیاستی (خبرآنلاین، ۱۱ بهمن۱۳۹۴)
- ↑ «منکراتی به اسم نهی از منکر (سایت جماران، ۱۹ خرداد۱۳۹۵)
- ↑ «فیلم| دستبوسی دعایی از ظریف». www.jamnews.com. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۸-۰۶.
- اعضای مجمع روحانیون مبارز
- افراد زنده
- اهالی یزد
- روحانیان شیعه اهل ایران
- روحانیان شیعه اهل یزد
- روزنامهنگاران مرد اهل ایران
- زادگان ۱۳۲۰
- سفیران ایران در عراق
- سیاستمداران اهل ایران
- سیاستمداران اهل یزد
- نمایندگان تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی
- نمایندگان دوره اول مجلس شورای اسلامی
- نمایندگان دوره پنجم مجلس شورای اسلامی
- نمایندگان دوره چهارم مجلس شورای اسلامی
- نمایندگان دوره دوم مجلس شورای اسلامی
- نمایندگان دوره سوم مجلس شورای اسلامی
- نمایندگان دوره ششم مجلس شورای اسلامی
- همراهان خمینی در هواپیما