احمد نادری

احمد نادری
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی
متصدی
آغاز به کار خرداد ۱۳۹۹
حوزه انتخاباتی	تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس
اطلاعات شخصی
زاده	سیرجان، ایران
تحصیلات	دکتری انسان‌شناسی سیاسی
پیشه	نمایندهٔ دورهٔ یازدهم مجلس شورای اسلامی
دین	اسلام، شیعه
وبگاه	http://ahmadnaderi.ir/

احمد نادری مردم‌شناس و سیاستمدار ایرانی است. وی هم‌اکنون دانشیار مردم‌شناسی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی است. وی تحصیلات کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته انسان‌شناسی (مردم‌شناسی) در دانشگاه تهران، و دکتری تخصصی خود را در رشته انسان‌شناسی سیاسی در دانشگاه فرایه برلین آلمان به پایان رسانده‌است. پژوهش‌های او مباحث نظری و کاربردیِ انسان‌شناسی سیاسی، روابط بین‌الملل، انسان‌شناسی غرب آسیا و شمال آفریقا، مطالعات جوامع مسلمان و ژئوکالچر و ژئوپلیتیک را در برمی‌گیرد. وی از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ مدیریت خانه نشریات وزارت علوم؛ از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۳ ریاست جهاد دانشگاهی واحد تهران؛ از سال ۱۳۹۳ تا اسفند ۱۳۹۷ مدیریت گروه مردم‌شناسی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، و از ابتدای سال ۹۸ تا سال ۹۹ (زمان استعفا) ریاست مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران را برعهده داشته‌است.

نادری علاوه بر فعالیت‌های دانشگاهی، در عرصه اجتماعی و سیاسی نیز از چهره‌های فعال در سال‌های اخیر بوده‌است و در آثار و نوشته‌های خود همواره بر پیوند پژوهش‌های دانشگاهی و فضای اجتماعی تأکید داشته‌است. او از مخالفان جدیِ جریان نئولیبرالیسم سیاسی و اقتصادی است.

وی توانست در یازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی با کسب ۷۸۳ هزار و ۵۴۵ رای، به عنوان نفر پانزدهم از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر از استان تهران انتخاب شود. او در این انتخابات به عنوان یکی از اعضای لیست وحدت نیروهای انقلاب، توانست به عنوان پانزدهمین نفر از حوزه انتخابیه یادشده وارد مجلس شود.

نظرات و دیدگاه‌ها

نبرد تمدنی در غرب آسیا

احمد نادری در مقام مردم‌شناسِ متخصص در حوزهٔ مطالعات غرب آسیا و شمال آفریقا، اولین کسی بود که پس از شروع انقلاب‌های عربی و بیداری اسلامی، به تغییر نظم جهانی از حالت تک قطبی به چند قطبی اشاره کرد. او درگیری‌های منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا از سال ۲۰۱۱ تاکنون را در چارچوب نوعی نبرد تمدنی می‌بیند و معتقد است سه تمدنِ اسلامی (با محوریت ایران)، ارتدکس (با محوریت روسیه) و کنفوسیوس (با محوریت چین) در خط گسل سوریه و عراق در تقابل با تمدن غرب (به محوریت ایالات متحده آمریکا) قرار گرفته‌اند و این تقابل، نظم آینده در سطح جهانی را تعیین خواهد کرد.

پیاده‌روی اربعین، کلان هویت و مسئله مقاومت فرهنگی

او همچنین پدیدهٔ پیاده‌رویِ اربعین را در راستای بازگشت به نوعی کلان هویت در فضای معاصر تلقی می‌کند و معتقد است در چهل سال گذشته دو نقطه مقاومت جدی در برابر مناسبات سرمایه‌داری نئولیبرال قابل شناسایی است که عبارتند از: انقلاب اسلامی ایران و پیاده‌رویِ اربعین. او اربعین را نقطهٔ گذارِ از مناسبات دولت محورِ وستفالیایی می‌داند و معتقد است اربعین طلیعه بازیگری گفتمان مقاومتِ جغرافیای تمدن اسلامی در مناسبات جهانی است و این بازیگری بر خلاف سایر بازیگری‌های تاریخ، بر مبنای صلح، دوستی، مودت، صمیمیت، برادری، برابری، آزادی، معنویت، عقلانیت و عدالت است. این پدیده توانسته‌است در بُعد جغرافیایِ تمدنی، با تکیه بر عناصر فرهنگ اسلامی؛ از سویی یک گفتمان مقاومت فرهنگی ایجاد کند و از سوی دیگر، چندین دولت و مردمان آن‌ها را در این عرصه درگیر خود کند که این همانا شروع بازیگریِ تمدن نوین اسلامی است.

نظریه تعقل دولتی تشیع

حوزه مطالعات انقلاب اسلامی از دیدگاه مردم‌شناسی سیاسی یکی از حوزه‌های مطالعاتی نادری است و نظریه تعقل دولتی تشیع حاصل تاملات نظری او در این حوزه است. کتاب او به زبان آلمانی که در سال ۲۰۱۲ توسط انتشارات دانشگاه پوتسدام آلمان منتشر شد و در آنجا به بحث ژئوپلیتیک شیعه و ایران به عنوان عنوان بازیگر مرکزی این مفهوم می‌پردازد. قبل از این، او در مقاله ای در مجله اوراسیا که به زبان آلمانی منتشر می‌شود، به بررسی رابطه ژئوپلیتیک شیعه و نقش ایران به عنوان قدرتی منطقه ای پرداخته بود. در سال ۲۰۱۵ کتاب انگلیسی او با عنوان «ژئوپلیتیک شیعه و اسلام سیاسی در خاورمیانه» توسط انتشارات Welt Trends منتشر شد و او با تکمیل دیدگاه خود، در تحلیل انقلاب ایران و پدیده جمهوری اسلامی، به تلفیقی از ژئوپلیتیک و ژئوکالچر رسید و نظریه تعقل دولتی تشیع را منتشر نمود. او با خوانش ایده‌های فرازمانی و فرامکانی اسلام و بازخوانی نظریه ولایت فقیه حضرت امام خمینی (ره) از سویی و ترکیب آنها با ایده رئالیسم در روابط بین‌الملل، درکی پویا از رفتار جمهوری اسلامی ایران در فضای منطقه ای و بین‌المللی به دست می‌دهد. درکی که رفتار جمهوری اسلامی را به عنوان یک دولت ملی Nation-State از سویی، و از سویی دیگر بعنوان یک موجودیت دارای ارزش‌های جهانشمول، تحلیل می‌کند.

شورش حاشیه بر متن و نئولیبرال‌های ایرانی

در سال ۹۸ و پس از شورش‌های بنزینی، احمد نادری که در آن زمان رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران بود، سلسله نشست‌هایی با عنوان شورش حاشیه بر متن تنظیم نمود و در آنها جامعه شناسان شهیر اصلاح طلب و اصولگرا را مقابل هم می‌نشاند تا در این مورد اظهار نظر کنند. اطلاق عنوان «شورش حاشیه بر متن» که ابداع او بود، سبب موضع‌گیری‌هایی از سوی سایر همکارانش همچون عباس کاظمی شد.https://www.ion.ir/news/522713/عباس-کاظمی

او همچنین در مقاله‌ای با عنوان "روند معناسازی در تقابل تهیدستان شهری و دولت: مطالعه شهر تهران 1358-1345 " که در بهار ۱۳۹۶ در نشریه بررسی مسائل اجتماعی ایران چاپ شد، به‌طور مفصل به جنبش حاشیه نشینی و تهیدستان پرداخته و برای تبیین این جنبش آرای چند نظریه‌پرداز را در بعد نظری و عملی تلفیق کرده‌است. در این مقاله او بحث جنبش حاشیه نشینی در ایران را در سپهر ایران با دولت پیوند زده و به تاسی از آرای «هانری لوفبر» از متفکران مکتب آنال که معتقد است اساساً فضا عرصه تخاصم دولت و تهیدستان و طبقات پایین است و کشاکش این دو در این فضا اتفاق می‌افتد؛ به بررسی تخاصم‌های طبقه محروم و دولت در فضاها می‌پردازد. او در همین مقاله با ترکیب آرای لوفبر با آصف بیات در مورد سیاست خیابانی، به تبیین کنشگری طبقات محروم در بحبوحه انقلاب می‌پردازد و خاطرنشان می‌کند:"در بحبوحه انقلاب هم جنبش فرودستانی داشتیم که داشتند خانه‌های طبقه بالا و هتل‌ها را تصرف می‌کردند. بحث بر سر واژه ای است که «آصف بیات» به کار می‌برد: «سیاست خیابانی». اساساً سیاست خیابانی در تنازع بر سر فضا(Space) اتفاق می‌افتد و فرودستان در مقابل دولت قرار می‌گیرند و سیاست ورزی خیابانی که از طریق نهادها و راه کارها و سازوکارهای مشخص نیست که در حکومت رخ دهد؛ بلکه قلمرو اول و آخر هر چیز خیابان است. "

اعلام جنجالی پیش‌بینی مشارکت در انتخابات ۹۸

یک هفته مانده به یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران به ریاست احمد نادری نتایج نظرسنجی‌ای را منتشر کرد که در آن از شهروندان تهرانی دربارهٔ انتخابات مجلس، عملکرد دولت، شهرداری و شورای اسلامی شهر پرسش شده‌است.

موضعگیری در مورد طالبان

احمد نادری در حساب توییتری‌اش در تاریخ ۱۲ آذر ۱۳۹۹ با اشاره به حضور هیئت سیاسی طالبان در سفارت ایران در قطر، در حمایت از آنها نوشت:

طالبان یکی ازجنبش‌های اصیل منطقه و با زمینه قوم پشتون است. حضور در سفارت ج. ا در دوحه رابایستی به فال نیک گرفت. همکاری با آنان می‌تواند به گسترش ثبات درجامعه افغانستان وجلوگیری ازنفوذ گروه‌هایی همچون داعش منجر شود. نباید دردام بازنمایی‌های اشتباه رسانه‌های آمریکایی ازآنان بیفتیم.

سوابق اجرایی و دانشگاهی

• نایب رئیس اول کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی
• رئیس هیئت عالی نظارت بر انتخابات شوراهای شهر و روستای استان تهران
• رئیس شورای اجرایی اتحادیه بین المجالس جهانی
• رئیس فراکسیون مقابله با آسیب‌های اجتماعی مجلس یازدهم
• رئیس گروه دوستی ایران با کشورهای آلمان، اتریش، برزیل، بولیوی و پاناما
• سخنگوی فراکسیون گام دوم
• عضو هیئت رئیسه فراکسیون انقلاب اسلامی
• سخنگوی فراکسیون مجمع خیرین و امور خیریه
• عضو ناظر مجلس در شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف)
• عضو هیئت امنای دانشگاه سوره
• رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران
• مدیر سابق گروه مردم‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران(۱۳۹۳–۱۳۹۷)
• ریاست اسبق جهاد دانشگاهی واحد تهران(۱۳۹۱–۱۳۹۲)
• دبیر اسبق مجمع انجمن‌های اسلامی منطقه آلمان(2010)
• مدیریت خانه نشریات وزارت علوم(۱۳۸۶–۱۳۸۷)

تحصیلات

• دکتری، ۱۳۹۱، انسان‌شناسی سیاسی، دانشگاه فرایه برلین.
• کارشناسی ارشد، ۱۳۸۶، انسان‌شناسی، دانشگاه تهران.
• کارشناسی، ۱۳۸۳، انسان‌شناسی، دانشگاه تهران.

کتاب‌شناسی

کتاب‌های تألیفی

• Ahmad Naderi. "Shia Geopolitics and Political Islam in the Middle East." Berlin: WeltTrends, 2015.
• Ahmad Naderi, Johannes Reissner, Schiitische Geopolitik? : zur Politik Irans im Nahen und Mittleren Osten, Welt Trends e.V, 2012
• احمد نادری. "گفتمان جنبش شیعی عراق بررسی انسان شناختی." تهران: نزدیک، ۱۳۸۶.

کتاب‌های ترجمه

• احمد نادری و علیرضا طاقتی. "انقلاب اسلامی ایران (از انقلاب تا حکومت)." قم: نشر معارف، ۱۳۹۳.
• احمد نادری و الهام اکبری. "استعمارزدایی از روش (تحقیق علمی و مردمان بومی)." تهران: ترجمان علوم انسانی، ۱۳۹۴.
• احمد نادری. "علوم اجتماعی نیندیشیدنی (محدودیت‌های پارادایم‌های قرن نوزدهمی)." تهران: ترجمان علوم انسانی، ۱۳۹۵.
• احمد نادری و سینا درویش. "آلمان رو به فرسایش. چگونه ما به دست خودمان سرزمینمان را نابود می‌کنیم؟." تهران: انتشارات علمی فرهنگی، ۱۳۹۷.
• احمد نادری و محسن منجی. "نکبت. فلسطین، ۱۹۴۸ و دعاوی حافظه." تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۹۷.