جوهر (فلسفه)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جوهر در دانش فلسفه، به معنی ذات است و در برخی از متون، با عنوان جوهره وجود، یاد شده‌است.

جوهر جنس موجودی است که در بودن خود نیاز به هستی موجود دیگری ندارد. مانند مقوله جسم. در مقابل آن عرض جنس موجودی است که در بودن خود نیازمند بودن موجود دیگری است مانند مقوله رنگ.[۱]

فلاسفه قدیم اقسام جوهر را ۵ گونه عقل، نفس، جسم، هیولا(ماده) و صورت می‌دانند. ارسطو این موارد را درکتاب خود بنام ارغنون آورده‌است.[۲]

در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی، جوهر به عنوان موجودی یاد می‌شود که قائم به خود است برخلاف عرض که به موجود دیگری (جوهر) نیازمند است. تفاوت مفهوم جوهر در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی آن است که در غرب جوهر و عرض از مقولات وجودند و در فلسفه اسلامی از مقولات ماهیت.[۳]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. شهابی، محمود، رهبر خرد، قم، انتشارت عصمت، چاپ دوم۱۳۸۲ ص۵۷.
  2. «ارغنون قاطیغوریاس». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۵.
  3. ملکیان، مصطفی، تاریخ فلسفه غرب، پژوهشکده حوزه و دانشگاه