متیلفنیدات: تفاوت میان نسخهها
برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
اضافه شدن موارد مصرف برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
{{drugbox |
{{drugbox |
||
| verifiedrevid = ۴۶۴۳۷۱۵۶۹ |
| verifiedrevid = ۴۶۴۳۷۱۵۶۹ |
||
| IUPAC_name = methyl phenyl(piperidin-2-yl)acetate |
== | IUPAC_name = methyl phenyl(piperidin-2-yl)acetate == |
||
| image = Methylphenidate-2D-skeletal.svg |
| image = Methylphenidate-2D-skeletal.svg |
||
| width = 160 |
| width = 160 |
||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
عوارض جانبی رایج متیل فنیدات شامل اختلال خواب، کاهش اشتها ، اضطراب و کاهش وزن است. <ref name="AHFS2018">{{Cite web|title=Methylphenidate Hydrochloride Monograph for Professionals|url=https://www.drugs.com/monograph/methylphenidate-hydrochloride.html|website=Drugs.com|publisher=AHFS|accessdate=19 December 2018|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181219182550/https://www.drugs.com/monograph/methylphenidate-hydrochloride.html|archivedate=19 December 2018}}</ref> عوارض جانبی جدی تر ممکن است شامل [[روانپریشی|روان پریشی]] ، واکنش های آلرژیک ، [[پریاپیسم|نعوظ طولانی مدت]] ، [[سوءمصرف|سوء مصرف مواد]] و مشکلات قلبی باشد. <ref name="AHFS2018" /> اعتقاد بر این است که متیل فنیدات با مهار بازجذب نوراپی نفرین و دوپامین توسط یاختههای عصبی (نورونها) عمل میکند . <ref name="Arn2005">{{Cite journal|vauthors=Arnsten AF, Li BM|year=2005|title=Neurobiology of Executive Functions: Catecholamine Influences on Prefrontal Cortical Functions|journal=Biological Psychiatry|volume=57|issue=11|pages=1377–84|doi=10.1016/j.biopsych.2004.08.019|pmid=15950011}}</ref> <ref name="St4th">{{Cite book|last=Stahl|first=Stephen M.|title=Stahl's Essential Psychopharmacology: Neuroscientific Basis and Practical Applications|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1107686465|edition=4th|date=11 April 2013}}</ref> متیل فنیدید یک [[دستگاه عصبی مرکزی|محرک سیستم عصبی مرکزی]] (CNS) [[طبقهبندی مواد شیمیایی|کلاسهای]] [[ فنوتیلامین جایگزین|فنوتیلامین]] و [[ پیپریدین|پیپیدیدین است]] . <ref name="AHFS2018" /> <ref>{{Cite book|last=Preedy|first=Victor R.|title=Neuropathology of Drug Addictions and Substance Misuse Volume 3: General Processes and Mechanisms, Prescription Medications, Caffeine and Areca, Polydrug Misuse, Emerging Addictions and Non-Drug Addictions|date=2016|publisher=Academic Press|isbn=9780128006771|page=651|url=https://books.google.com/books?id=Yu9eBwAAQBAJ&pg=PA651|language=en}}</ref> |
عوارض جانبی رایج متیل فنیدات شامل اختلال خواب، کاهش اشتها ، اضطراب و کاهش وزن است. <ref name="AHFS2018">{{Cite web|title=Methylphenidate Hydrochloride Monograph for Professionals|url=https://www.drugs.com/monograph/methylphenidate-hydrochloride.html|website=Drugs.com|publisher=AHFS|accessdate=19 December 2018|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181219182550/https://www.drugs.com/monograph/methylphenidate-hydrochloride.html|archivedate=19 December 2018}}</ref> عوارض جانبی جدی تر ممکن است شامل [[روانپریشی|روان پریشی]] ، واکنش های آلرژیک ، [[پریاپیسم|نعوظ طولانی مدت]] ، [[سوءمصرف|سوء مصرف مواد]] و مشکلات قلبی باشد. <ref name="AHFS2018" /> اعتقاد بر این است که متیل فنیدات با مهار بازجذب نوراپی نفرین و دوپامین توسط یاختههای عصبی (نورونها) عمل میکند . <ref name="Arn2005">{{Cite journal|vauthors=Arnsten AF, Li BM|year=2005|title=Neurobiology of Executive Functions: Catecholamine Influences on Prefrontal Cortical Functions|journal=Biological Psychiatry|volume=57|issue=11|pages=1377–84|doi=10.1016/j.biopsych.2004.08.019|pmid=15950011}}</ref> <ref name="St4th">{{Cite book|last=Stahl|first=Stephen M.|title=Stahl's Essential Psychopharmacology: Neuroscientific Basis and Practical Applications|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1107686465|edition=4th|date=11 April 2013}}</ref> متیل فنیدید یک [[دستگاه عصبی مرکزی|محرک سیستم عصبی مرکزی]] (CNS) [[طبقهبندی مواد شیمیایی|کلاسهای]] [[ فنوتیلامین جایگزین|فنوتیلامین]] و [[ پیپریدین|پیپیدیدین است]] . <ref name="AHFS2018" /> <ref>{{Cite book|last=Preedy|first=Victor R.|title=Neuropathology of Drug Addictions and Substance Misuse Volume 3: General Processes and Mechanisms, Prescription Medications, Caffeine and Areca, Polydrug Misuse, Emerging Addictions and Non-Drug Addictions|date=2016|publisher=Academic Press|isbn=9780128006771|page=651|url=https://books.google.com/books?id=Yu9eBwAAQBAJ&pg=PA651|language=en}}</ref> |
||
==موارد مصرف== |
|||
اختلال کمبود توجه بیش فعالی |
|||
از متیل فنیدات برای درمان [[اختلال کمتوجهی - بیشفعالی|اختلال بیش فعالی کمبود توجه استفاده می شود]] . <ref>{{Cite journal|vauthors=Fone KC, Nutt DJ|year=2005|title=Stimulants: use and abuse in the treatment of ADD|journal=Current Opinion in Pharmacology|volume=5|issue=1|pages=87–93|doi=10.1016/j.coph.2004.10.001|pmid=15661631}}</ref> |
|||
مزایای کوتاه مدت و [[ اثربخشی هزینه|مقرون به صرفه]] بودن متیل فنیدات ثابت شده است. <ref>{{Cite journal|vauthors=Gilmore A, Milne R|year=2001|title=Methylphenidate in children with hyperactivity: review and cost-utility analysis|journal=Pharmacoepidemiol Drug Saf|volume=10|issue=2|pages=85–94|doi=10.1002/pds.564|pmid=11499858}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Mott TF, Leach L, Johnson L|year=2004|title=Clinical inquiries. Is methylphenidate useful for treating adolescents with ADHD?|url=http://www.jfponline.com/Pages.asp?AID=1753|journal=The Journal of Family Practice|volume=53|issue=8|pages=659–61|pmid=15298843|archive-url=https://web.archive.org/web/20110713105514/http://www.jfponline.com/Pages.asp?AID=1753|archive-date=13 July 2011|access-date=30 April 2009}}</ref>بر اساس بررسی سال 2018 شواهدی آزمایشی وجود دارد که این دارو می تواند باعث عوارض جانبی جدی و غیر جدی در کودکان شود. <ref name="Cochrane2018">{{Cite journal|vauthors=Storebø OJ, Pedersen N, Ramstad E, Kielsholm ML, Nielsen SS, Krogh HB et al.|year=2018|title=Methylphenidate for attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) in children and adolescents – assessment of adverse events in non-randomised studies|journal=Cochrane Database Syst Rev|type=Systematic Review|volume=5|issue=|pages=CD012069|doi=10.1002/14651858.CD012069.pub2|pmc=6494554|pmid=29744873|quote=Our findings suggest that methylphenidate may be associated with a number of serious adverse events as well as a large number of non-serious adverse events in children. Concerning adverse events associated with the treatment, our systematic review of randomised clinical trials (RCTs) demonstrated no increase in serious adverse events, but a high proportion of participants suffered a range of non‐serious adverse events.}}</ref>در حدود 70٪ از مصرف کنندگان متیل فنیدات ، بهبودی علائم ADHD مشاهده شده است. كودكان مبتلا به ADHD كه از داروهای محرک استفاده می كنند ، با همسالان و اعضای خانواده روابط بهتری دارند ، <ref name="Millichap_3">{{Cite book|editor-last=Millichap, JG|title=Attention Deficit Hyperactivity Disorder Handbook: A Physician's Guide to ADHD|year=2010|publisher=Springer|location=New York|isbn=9781441913968|pages=111–113|edition=2nd|chapter=Chapter 3: Medications for ADHD}}</ref> <ref name="ADHD">{{Cite web|title=Stimulants for Attention Deficit Hyperactivity Disorder|url=http://www.webmd.com/add-adhd/childhood-adhd/stimulants-for-attention-deficit-hyperactivity-disorder|website=WebMD|publisher=Healthwise|date=12 April 2010|accessdate=12 November 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131113004717/http://www.webmd.com/add-adhd/childhood-adhd/stimulants-for-attention-deficit-hyperactivity-disorder|archivedate=13 November 2013}}</ref> در مدرسه عملکرد بهتری دارند ،کمتر تکانشی رفتار می کنند، و بازه زمانی [[ طول توجه|توجه]] بیشتری دارند. <ref name="Millichap_3" /> <ref name="ADHD" /> |
|||
== منع مصرف == |
== منع مصرف == |
||
برای افراد دارای [[اضطراب]] زیاد، [[فشار عصبی]]، [[عصبانیت]] همراه با [[بیقراری]]، حساسیت مفرط نسبت به دارو، [[فشار خون بالا]]، [[گلوکوم]]، [[افسردگی]]های قابل درمان با [[داروهای ضد افسردگی]] رایج، [[تیک]]های حرکتی (به جز سندرم Tourette's [[نشانگان توره]] یا [[نشانگان ژیل دولاتوره]])، و کودکان زیر ۶ سال مصرف این دارو منع میشود.متیل فنیدات [[ فنلزین|فنیدید]] برای افرادی که از [[بازدارنده مونوآمین اکسیداز|مهارکننده های مونوآمین اکسیداز]] استفاده می [[بازدارنده مونوآمین اکسیداز|کنند]] (مثلاً [[ فنلزین|فنلزین]] ، و [[ترانیل سیپرومین]] ) یا افرادی که دارای حساسیت به هر نوع مواد موجود در داروهای متیل فنیدات هستند ، [[ منع مصرف|منع مصرف دارد]] . <ref name="FDA approved package insert">{{Cite web|title=DAYTRANA|website=United States Food and Drug Administration|publisher=Noven Pharmaceuticals, Inc.|url=http://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2013/021514s017lbl.pdf|date=October 2013|accessdate=13 June 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714205415/http://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2013/021514s017lbl.pdf|archivedate=14 July 2014}}</ref> |
برای افراد دارای [[اضطراب]] زیاد، [[فشار عصبی]]، [[عصبانیت]] همراه با [[بیقراری]]، حساسیت مفرط نسبت به دارو، [[فشار خون بالا]]، [[گلوکوم]]، [[افسردگی]]های قابل درمان با [[داروهای ضد افسردگی]] رایج، [[تیک]]های حرکتی (به جز سندرم Tourette's [[نشانگان توره]] یا [[نشانگان ژیل دولاتوره]])، و کودکان زیر ۶ سال مصرف این دارو منع میشود.متیل فنیدات [[ فنلزین|فنیدید]] برای افرادی که از [[بازدارنده مونوآمین اکسیداز|مهارکننده های مونوآمین اکسیداز]] استفاده می [[بازدارنده مونوآمین اکسیداز|کنند]] (مثلاً [[ فنلزین|فنلزین]] ، و [[ترانیل سیپرومین]] ) یا افرادی که دارای حساسیت به هر نوع مواد موجود در داروهای متیل فنیدات هستند ، [[ منع مصرف|منع مصرف دارد]] . <ref name="FDA approved package insert">{{Cite web|title=DAYTRANA|website=United States Food and Drug Administration|publisher=Noven Pharmaceuticals, Inc.|url=http://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2013/021514s017lbl.pdf|date=October 2013|accessdate=13 June 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714205415/http://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2013/021514s017lbl.pdf|archivedate=14 July 2014}}</ref> |
نسخهٔ ۱۴ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۰۳
دادههای بالینی | |
---|---|
نامهای تجاری | Concerta, Methylin, Ritalin |
AHFS/Drugs.com | monograph |
مدلاین پلاس | a682188 |
دادهها | |
ردهبندی داروهای بارداری |
|
روش مصرف دارو | Oral, Transdermal |
کد ATC | |
وضعیت قانونی | |
وضعیت قانونی |
|
دادههای فارماکوکینتیک | |
زیست فراهمی | ۱۱–۵۲٪ |
پیوند پروتئینی | ۳۰٪ |
متابولیسم | کبد (۸۰٪) |
نیمهعمر حذف | 4 hours |
دفع | ادرار |
شناسهها | |
شمارهٔ سیایاس | |
پابکم CID | |
دراگبنک | |
کماسپایدر | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
CompTox Dashboard (EPA) | |
ECHA InfoCard | 100.003.662 |
دادههای فیزیکی و شیمیایی | |
فرمول شیمیایی | C14H19NO۲ |
جرم مولی | 233.3062 g/mol g·mol−1 |
مدل سه بعدی (جیمول) | |
نقطه ذوب | ۲۱۴ درجه سلسیوس (۴۱۷ درجه فارنهایت) |
| |
| |
| IUPAC_name = methyl phenyl(piperidin-2-yl)acetate ==&page2=%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%84%E2%80%8C%D9%81%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AA (صحتسنجی) |
متیل فنیدات (به انگلیسی: Methylphenidate) که بیشتر به نام تجاری آن، ریتالین (به انگلیسی: Ritalin) شناخته میشود، از ترکیبات مشابه آمفتامینها است؛ که برای درمان افسردگی، نشانههای نارکولپسی، و برخی از مبتلایان اختلال کمتوجهی - بیشفعالی تجویز میشود.ممکن است از طریق خوراکی جذب شده یا از طریق پوست جذب شود. [۱]
مکانیسم اثر و فارماکولوژی
متیل فنیدات مهارگر قوی بازجذب دوپامین و به میزان کمتری نوراپینفرین در سیستم اعصاب مرکزی است، گمان میرود نقص فعالیت این دو آمین پیامرسان (دوپامین و اپینفرین) از علل بروز سندرم اختلال کمتوجهی - بیشفعالی در کودکان و بزرگسالان باشد، متیل فنیدت با افزایش فعالیت این دو آمین عصبی در بهبود نشانگان این بیماری مؤثر است. در بیماری مبتلا به حملۀ خواب نیز نقص در فعالیت نورونهای دوپامینرژیک و ارکسین از علل بیماری هستند که این دارو با همان مکانیسم بیماری را کنترل میکند.
هرچند متیل فنیدیت دارای اسکلت و ساختار آمفتامینی است ولی برخلاف آن توانایی آزادسازی کاتکولآمینها را ندارد و بازجذب سروتونین را نیز مهار نمیکند و از این جهت به آمفتامین برتری دارویی دارد.
عوارض جانبی
عوارض جانبی رایج متیل فنیدات شامل اختلال خواب، کاهش اشتها ، اضطراب و کاهش وزن است. [۱] عوارض جانبی جدی تر ممکن است شامل روان پریشی ، واکنش های آلرژیک ، نعوظ طولانی مدت ، سوء مصرف مواد و مشکلات قلبی باشد. [۱] اعتقاد بر این است که متیل فنیدات با مهار بازجذب نوراپی نفرین و دوپامین توسط یاختههای عصبی (نورونها) عمل میکند . [۲] [۳] متیل فنیدید یک محرک سیستم عصبی مرکزی (CNS) کلاسهای فنوتیلامین و پیپیدیدین است . [۱] [۴]
موارد مصرف
اختلال کمبود توجه بیش فعالی از متیل فنیدات برای درمان اختلال بیش فعالی کمبود توجه استفاده می شود . [۵] مزایای کوتاه مدت و مقرون به صرفه بودن متیل فنیدات ثابت شده است. [۶] [۷]بر اساس بررسی سال 2018 شواهدی آزمایشی وجود دارد که این دارو می تواند باعث عوارض جانبی جدی و غیر جدی در کودکان شود. [۸]در حدود 70٪ از مصرف کنندگان متیل فنیدات ، بهبودی علائم ADHD مشاهده شده است. كودكان مبتلا به ADHD كه از داروهای محرک استفاده می كنند ، با همسالان و اعضای خانواده روابط بهتری دارند ، [۹] [۱۰] در مدرسه عملکرد بهتری دارند ،کمتر تکانشی رفتار می کنند، و بازه زمانی توجه بیشتری دارند. [۹] [۱۰]
منع مصرف
برای افراد دارای اضطراب زیاد، فشار عصبی، عصبانیت همراه با بیقراری، حساسیت مفرط نسبت به دارو، فشار خون بالا، گلوکوم، افسردگیهای قابل درمان با داروهای ضد افسردگی رایج، تیکهای حرکتی (به جز سندرم Tourette's نشانگان توره یا نشانگان ژیل دولاتوره)، و کودکان زیر ۶ سال مصرف این دارو منع میشود.متیل فنیدات فنیدید برای افرادی که از مهارکننده های مونوآمین اکسیداز استفاده می کنند (مثلاً فنلزین ، و ترانیل سیپرومین ) یا افرادی که دارای حساسیت به هر نوع مواد موجود در داروهای متیل فنیدات هستند ، منع مصرف دارد . [۱۱]
هشدارها
- احتمال اعتیاد و وابستگی به دارو و سوءمصرف از دارو وجود دارد (بسته به میزان، نحوه مصرف و فرد استفادهکننده). اگر چه وابستگی جسمانی به ریتالین همانند مواد مخدری نظیر تریاک و شبه مرفینها گزارش نشدهاست؛ اما پزشکان بر وابستگی روانی و نیاز به افزایش میزان مصرف آن که پدیده تحمل (Tolerance) نیز نامیده میشود، اتفاق نظر دارند. از علائم ترک جسمانی و روانی این قرص میتوان به دردهای عضلانی، خواب آلودگی و افسردگی نام برد.
- این دارو فقط برای افرادی تجویز میشود که سابقه کامل آنها بهطور دقیق ارزیابی شود.
- برای بیمارانی با واکنش حاد استرس نباید تجویز شود.
- در مصرف طولانی مدت دارو، بهتر است آزمایشهای منظم شمارش سلولهای خونی، شمارش افتراقی و شمارش پلاکتها نیز انجام شود.
- در صورت عدم بهبودی پس از یک ماه مصرف، باید دارو را قطع کرد.
- این دارو نباید برای درمان حالتهای خستگی مفرط طبیعی، افسردگی و سایکوزها استفاده شود.
- نیاز به ادامه مصرف دارو باید مرتب ارزیابی شود و در زمان تعطیلات و زمانهایی که مصرف آن نیاز نیست، مصرف کاهش یافته یا قطع شود.
- افزایش درجه حرارت بدن، بی نظمی در ضربان قلب، سردرد و تهوع، افزایش فشارخون و تشنج از عوارض مصرف بیش از اندازه ریتالین است.
- استفاده از این ماده طبق قوانین جهانی مبارزه با دوپینگ ممنوع میباشد.[۱۲]
- فشارخون، تعداد نبض و بیماریهای قلبی و عروقی باید به صورت دوره ای و در طول مصرف ریتالین پایش شوند. در صورت وجود هرگونه بیماری قلبی و عروقی یا ابتلا به پرفشاری خون تجویز ریتالین باید با احتیاط صورت بگیرد.[۱۳]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "Methylphenidate Hydrochloride Monograph for Professionals". Drugs.com (به انگلیسی). AHFS. Archived from the original on 19 December 2018. Retrieved 19 December 2018.
- ↑ Arnsten AF, Li BM (2005). "Neurobiology of Executive Functions: Catecholamine Influences on Prefrontal Cortical Functions". Biological Psychiatry. 57 (11): 1377–84. doi:10.1016/j.biopsych.2004.08.019. PMID 15950011.
- ↑ Stahl, Stephen M. (11 April 2013). Stahl's Essential Psychopharmacology: Neuroscientific Basis and Practical Applications (4th ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-1107686465.
- ↑ Preedy, Victor R. (2016). Neuropathology of Drug Addictions and Substance Misuse Volume 3: General Processes and Mechanisms, Prescription Medications, Caffeine and Areca, Polydrug Misuse, Emerging Addictions and Non-Drug Addictions (به انگلیسی). Academic Press. p. 651. ISBN 9780128006771.
- ↑ Fone KC, Nutt DJ (2005). "Stimulants: use and abuse in the treatment of ADD". Current Opinion in Pharmacology. 5 (1): 87–93. doi:10.1016/j.coph.2004.10.001. PMID 15661631.
- ↑ Gilmore A, Milne R (2001). "Methylphenidate in children with hyperactivity: review and cost-utility analysis". Pharmacoepidemiol Drug Saf. 10 (2): 85–94. doi:10.1002/pds.564. PMID 11499858.
- ↑ Mott TF, Leach L, Johnson L (2004). "Clinical inquiries. Is methylphenidate useful for treating adolescents with ADHD?". The Journal of Family Practice. 53 (8): 659–61. PMID 15298843. Archived from the original on 13 July 2011. Retrieved 30 April 2009.
- ↑ Storebø OJ, Pedersen N, Ramstad E, Kielsholm ML, Nielsen SS, Krogh HB, et al. (2018). "Methylphenidate for attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) in children and adolescents – assessment of adverse events in non-randomised studies". Cochrane Database Syst Rev (Systematic Review). 5: CD012069. doi:10.1002/14651858.CD012069.pub2. PMC 6494554. PMID 29744873.
Our findings suggest that methylphenidate may be associated with a number of serious adverse events as well as a large number of non-serious adverse events in children. Concerning adverse events associated with the treatment, our systematic review of randomised clinical trials (RCTs) demonstrated no increase in serious adverse events, but a high proportion of participants suffered a range of non‐serious adverse events.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Millichap, JG, ed. (2010). "Chapter 3: Medications for ADHD". Attention Deficit Hyperactivity Disorder Handbook: A Physician's Guide to ADHD (2nd ed.). New York: Springer. pp. 111–113. ISBN 9781441913968.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ "Stimulants for Attention Deficit Hyperactivity Disorder". WebMD. Healthwise. 12 April 2010. Archived from the original on 13 November 2013. Retrieved 12 November 2013.
- ↑ "DAYTRANA" (PDF). United States Food and Drug Administration. Noven Pharmaceuticals, Inc. October 2013. Archived from the original (PDF) on 14 July 2014. Retrieved 13 June 2014.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۳.
- ↑ «تاثیرات ریتالین بر بدن».
- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونت غذا و دارو (۱۳۸۴)، دارونامه رسمی ایران (ویراست ویرایش سوم)، ص. ۳۶۴ تا ۳۶۶، شابک ۹۶۴-۵۸۰۰-۶۰-۹