قارچ‌های چتری

قارچ‌های چتری
قارچ‌های چتری، Basidiomycota
آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)
فرمانرو:	قارچ
زیرفرمانرو:	دوهستگان
شاخه:	قارچ‌های چتری

قارچ‌های چتری یا بازیدیومیست‌ها (نام علمی: Basidiomycota) نام یک شاخه از فرمانرو قارچ و زیرفرمانرو دوهستگان است. شاخه دیگر قارچ‌های کیسه‌ای هستند.

قارچ‌های چتری یا قارچ‌های خوشه‌ای یا چماقی شامل قارچ‌های عامل زنگ، سیاهک‌ها؛ قارچ‌های خوراکی، پلی‌پورها و قارچ‌های ژله‌ای می‌باشند.

این قارچ‌ها بزرگ و اغلب پرسلولی هستند و به همین دلیل شناخت آن‌ها آسان است. قارچ‌های چتری هر ۴ تا هاگ خود را توسط پایه‌هایی بر روی هاگدانی به نام بازیدی متصل نگه می‌دارند. هاگ‌ها در شرایط مطلوب رشد کرده و مبدل به چتر قارچ می‌شوند. از انواع قارچ‌های چتری سمی می‌توان به آمانیتا اشاره نمود. همچنین سیاهک گندم و زنگ گندم نیز از گروه بازیدیومیست‌های انگلی هستند. از میان بازیدیومیست‌ها ۲۰۰ نوع قارچ خوراکی و ۷۰ نوع قارچ سمی وجود دارد. سیاهک گندم خسارت‌های زیادی را در مزارع گندم سبب می‌شود. قارچ‌های چتری به‌طور کلی آفت غلات به‌شمار می‌آیند.

چرخه زیستی قارچ‌های چتری

ساختار تولید مثلی آن‌ها گرز مانند بوده و هاگ‌ها روی آن تشکیل می‌شود و بازیدیوم نام دارد. تولید مثل غیر جنسی در بازیدیومیست‌ها نادر بوده و فقط در سیاهک‌ها و زنگ‌ها به فراوانی روی می‌دهد. زنگ‌ها و سیاهک‌ها از عوامل بیماریزا در گیاهان (غلات) هستند. نخینه‌ها، دیواره عرضی ناقص دارند. بسیاری از قارچ‌های چتری، بی‌ضررند اما بعضی مثل قارچ مگس (آمانیتا موسکاریا) ممکن است کشنده باشند.

تولید مثل

تشکیل هاگ‌ها، در بازیدیوم‌های زیر شکاف‌های زیر کلاهک است. درون هر بازیدی، دو هسته هاپلویید، ادغام شده و هسته دیپلویید حاصل می‌آید. از میوز هسته دیپلویید، چهار هسته هاپلویید ایجاد می‌شود که از رویش هر یک نخینه‌های هاپلویید ایجاد می‌شود. نخینه‌های دو قارچ با هم ادغام شده و از رشد نخینه‌های ادغام شده چتر حاصل می‌آید.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Basidiomycota». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۹ فوریه ۲۰۱۴.
• Kirk, P.M., P.F. Cannon & J.A. Stalpers 2008. Dictionary of the Fungi, 10th ed.