شهرستان رضوانشهر

مختصات: ۳۷°۳۳′ شمالی ۴۹°۰۷′ شرقی / ۳۷٫۵۵۰°شمالی ۴۹٫۱۱۷°شرقی / 37.550; 49.117
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شهرستان رضوانشهر
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانگیلان
مرکز شهرستانرضوانشهر
سایر شهرهارضوانشهر، پره‌سر
بخش‌هامرکزی، پره‌سر
مردم
جمعیت۶۶٬۹۰۹ نفر[۱]
مذهبسنی، شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت۷۴۸ کیلومتر مربع[۲] کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
وبگاهپرتال گیلان-فرمانداری رضوانشهر

شهرستان رضوانشهر یکی از شهرستان‌های استان گیلان در شمال ایران است. مرکز این شهرستان شهر رضوانشهر است.

این شهرستان در، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه‌های تالش قرار دارد و از دو بخش جلگه‌ای و کوهستانی تشکیل شده‌است. این شهرستان از شمال به دریای خزر و شهرستان طوالش، از غرب به شهرستان خلخال، از جنوب به شهرستان‌های صومعه سرا و ماسال و از شرق با شهرستان بندر انزلی همجوار است. مرکز شهرستان رضوانشهر در گذشته رضوانده شناخته می‌شد و زیر مجموعه تالش قرار داشت، در گذشته یکی از پنج بلوک اصلی خمسه طوالش با نام تالشدولاب بوده است. این شهرستان بعد از تقسیم شهرستان طوالش به سه شهرستان مجزا، ایجاد شد و جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد. آبشار ویسادار، منطقهٔ گردشگری دوران و جاده گردشگری پونل به خلخال از گردشگاه‌های زیبای این منطقه است. کارخانه تولید کاغذ به نام شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران چوکا نیز در این شهرستان قرار دارد. این کارخانه که زمانی حدود ۷۰ درصد کاغذ کارتن کشور را تولید می‌کرد اکنون دارای وضع نابسامانی است.

زبان مردم شهرستان رضوانشهر تالشی و گیلکی[۳][۴][۵][۶][۷] است.

تقسیمات کشوری[ویرایش]

این شهرستان شامل دو بخش مرکزی (رضوانشهر) و پره سر و دو شهر رضوانشهر و پره سر،و دارای چهار دهستان به نام‌های خوشابر و گیل دولاب، دیناچال، ییلاقی ارده و یک شهرک به نام شهرک ولی عصر چوکا می‌باشد.[۲]

شهر: رضوانشهر

شهر: پره‌سر

جمعیت[ویرایش]

پراکندگی مردم تالش در استان‌های ایران

جمعیت شهرستان رضوانشهر بر پایهٔ آمار سال ۱۳۸۵، نزدیک به ۱۳۰ هزار نفر برآورد می‌گردد که با این احتساب ۶/۲ درصد کل جمعیت استان گیلان را دارا می‌باشد.

اقتصاد[ویرایش]

اقتصاد شهرستان زیبای رضوانشهر بر پایه کشاورزی، دامداری است و مردم این شهر که گفته می‌شود مهربان و خونگرمند[۸] از این راه امرارمعاش می‌کند. مهم‌ترین محصولات کشاورزی رضوانشهر: برنج، گندم، جو و مرکبات است که به صورت سنتی و نیمه سنتی کشت می‌شود. از دیگر فعالیت‌های رایج در منطقه می‌توان به باغداری، تکثیر گیاهان دارویی و زینتی و پرورش ماهیان سردآبی، گرم آبی و خاویاری، به زنبور داری و پرورش کرم ابریشم و توتون کاری اشاره نمود. از نظر صنایع می‌توان کارخانه چوب و کاغذ ایران چوکا که مهم‌ترین کارخانه چوب در سطح خاورمیانه است را نام برد. پرورش دام به دلیل دارا بودن مراتع مناسب (۲۲ هزار هکتار در شهرستان رضوانشهر) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.[۹]شهرستان رضوانشهر یکی از شهرستانهای استان گیلان در شمال ایران است. مرکز این شهرستان شهر رضوانشهر است. این شهرستان در شمال غربی این استان، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه‌های تالش قرار دارد و از دو بخش جلگه‌ای و کوهستانی تشکیل شده ‌است. این شهرستان از شمال به دریای خزر و شهرستان تالش، از غرب به شهرستان خلخال، از جنوب به شهرستان‌های صومعه سرا و ماسال و از شرق با شهرستان بندر انزلی مرز مشترک دارد.

مساحت این شهرستان 770/294 کیلومتر مربع می باشد .این شهرستان از نظر نا همواری به دو منطقه کوهستانی و جلگه ای تقسیم می شود تقریبا همه رودخانه های شهرستان از منطقه کوهستانی به جلگه سرازیر می شود که مهمترین آنها رودخانه دیناچال ،شفارود و چاکرود است.

شهرستان رضوانشهر در سال  76از شهرستان تالش منتزع و مستقل گردید که دو بخش مرکزی وپرده سر وچهار دهستان ، دیناچال ،ییلاقی ارده ،خوشابر ، گیل دو لاب می باشد و دارای 110 آبادی ا ست که از این تعداد 12 آبادی خالی از سکنه است. مرکز این شهرستان ، شهر رضوانشهر است. زبانهای رایج در این شهرستان شامل زبان تالشی و گیلکی است که زبان تالشی در منطقه کوهستانی تکلم می شود و اهالی آن پیرو مذهب تسنن هستند و زبان منطقه جلگه، گیلکی است و اهالی آن پیرو مذهب تشیع می باشد . جمعیت این شهرستان طبق سر شماری سال 85 بالغ بر 64574 نفر می باشد.

این شهرستان از نظر زیباییهای طبیعی شهرستانی غنی است. آبشار ویسه‌دار از گردشگاه‌های زیبای منطقه ‌است. کارخانه تولید کاغذ چوکا نیز در این شهرستان است این کارخانه که زمانی حدود ۷۰ درصد کاغذ کارتن کشور را تولید می‌کرد اکنون دارای وضع نابسامانی است.

مشخصات شهرستان[ویرایش]

مرکز شهرستان :    شهر رضوانشهر

نام(های) قدیمی :   رَزوَند یا رزونده یا رزوندی

وسعت شهرستان:   770/294 کیلومتر مربع

جمعیت شهرستان: بالغ بر 64٬574 نفر

درصد شهرنشین : ----

زبان‌ گفتاری :    تالشی، گیلکی

مذهب : شیعه ، سنی

ارتفاع از سطح دریا : 15 متر

تعداد بخش: 2

تعداد شهرهای تابعه: 2      

تعداد دهستان‌ها : 2 دهستان در حومه بخش مرکزی و 2 دهستان در بخش دیگر

پیش‌شماره تلفنی : 01343

تقسیمات کشوری[ویرایش]

این شهرستان شامل دو بخش پره سر و مرکزی و شهرهای رضوانشهر و پره سر، و دارای چهار دهستان به نام‌های دیناچال، ییلاقی ارده، خوشابر و گیل دولاب و ۱۱۰ روستا می‌باشد. بزرگترین روستای این شهرستان روستای رودبارسرا واقع در دهستان خوشابر است

   بخش مرکزی شهرستان رضوانشهر

       دهستان خوشابر

       دهستان گیل دولاب

شهر: رضوانشهر

      دوران

       کوههای الماس

       تازه اباد

       شهرک چوکا

       بارگام

       روشنده

       بخش پره‌سر

       دهستان دیناچال

       دهستان ییلاقی ارده

شهر: پره‌سر

جمعیت[ویرایش]

جمعیت شهرستان رضوانشهر بر پایهٔ آمار سال ۱۳۸۵، نزدیک به ۷۰ هزار نفر برآورد می‌گردد که با این احتساب ۶/۲ درصد کل جمعیت استان گیلان را دارا می‌باشد و مردمان آن به زبان‌های ترکی ، تالشی و گیلکی صحبت می‌کنند.

تاریخچه :

نام اصلی رضوان‌شهر، رَزوَند یا رزونده یا رزوندی (razvendi) بوده‌است که بعداً به صورت رضوان‌ده و رضوان‌شهر درآمد. این محل تا سال‌های 1300 خورشیدی چندان رونقی نداشت.در دوران انقلاب جنگل، جاده موسوم به شاه‌عباسی بازسازی و بهره‌برداری دوباره شد. این جاده با گذر از رضوان‌ده، گسگرات را به آبادی ساحلی شفارود پیوند می‌داد.

پیرامون سال 1315 نیز جاده بندر انزلی به آستارا ساخته شد و درست در محل کنونی رضوان‌شهر جاده شاه‌عباسی را قطع نمود.چهارراهی که به این‌صورت پدید آمد محلی شد برای ایست مسافران و حمل بار و بنه آنان . این محل هم‌اکنون نیز با نام چهارراه شهرت دارد. با گذر زمان چهارشنبه‌بازار روستای بیگ‌زادمحله که در منطقه تالش‌دولاب و در سه کیلومتری شمال رضوان‌شهر تشکیل می‌شد، به این چهارراه منتقل گردید و این امر باعث شد این محل به سرعت گسترش یافته به صورت شهر کنونی درآید.

ساکنین رضوان شهر متشکل از دو روستای اسفیدواجان و اران هستند که در سال 1366 به یکدیگر ملحق شده است در مورد وجه تسمیه شهر روایات گوناگونی ذکر شده است بر اساس یکی از این روایتها اسفیدواجان را معرب واژه اسپیدواگان می دانند که در متون قدیمی زرتشتی به معنی خاک سفیدمیان دو رودخانه است .دو رودخانه فصلی از داخل بافت این شهر می گذرد که ساکنین به منظور استفاده از آب این رودخانه ها دراین منطقه جمع شده اند.اما به مرور زمان و به علت بروز سیل که موجب تخریب ابنیه شهر می شده است به قسمت های مرتفع تر وتپه ها رو آورده و شهرک شمالی و جنوبی را پی ریزی نموده اند بر طبق اظهار نظر معتمدین و ریش سفیدان محلی اسفیدواجان اول وری جان سپس (مندرجان)و در مرحله سوم به اسفیدواجان نام داده است و حدود 2000سال سابقه دارد. عده ای نیز معتقدند در زمان زرتشتیان نام این محل اسفیدواجان به معنی بازار سفید جانان بوده است . همچنین محله اران را به معنی محل فرود آمدن می دانند. این روستا قدمت زیادی دارد و سابقه آن به قبل از اسلام و زمان ساسانیان برمیگردد.

  موقعیت جغرافیایی و مشخصات عمومی

شهرستان رضوانشهر در شمال غربی گیلان، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه های تالش قرار دارد که از دوبخش جلگه ای و کوهستانی تشکیل گردیده است، رضوانشهر بین شهرستان های تالش، بندرانزلی، صومعه سرا، ماسال و خلخال واقع شده است. زبانهای رایج در این شهرستان شامل زبان تالشی وگیلکی است که زبان تالشی در منطقه کوهستانی تکلم می شود وزبان منطقه جلگه ، گیلکی می باشد. این شهرستان از موقعیت جغرافیایی ممتازی برخوردار می باشد بدین معنا که گلوگاه ارتباطی بخش های مرکزی، غربی و شمالی استان محسوب شده و در مدخل شاهراه ارتباطی گیلان به استان اردبیل و کشورهای قفقاز و روسیه قرار گرفته است. مساحت این شهرستان 770/294 کیلومتر مربع است که حدود 40درصد آن عرصه های کوهستانی جنگلی و مرتعی و ییلاقی و 30% نیز جلگه ای و ساحلی است . آب و هوای این شهرستان در بخش ساحلی و جلگه ای مرطوب و در کوهستان ها نیمه مرطوب است، میانگین بارش سالانه این شهرستان 1000 تا 1400 میلی متر که از ساحل و جلگه به سمت کوهستان کاهش می یابد. این شهرستان دارای 2 بخش مرکزی و پره سر، 2 شهر رضوانشهر و پره سر، 4 دهستان دیناچال، ییلاقی ارده، خوشابر، گیل دولاب و 110روستا و 25 دهیاری است.

اقتصاد

اقتصاد شهرستان زیبای رضوانشهر بر پایه کشاورزی، دامداری است و مردم مهربان و زحمتکش این شهر از این راه امرارمعاش می کند. مهم ترین محصولات کشاورزی رضوانشهر: برنج، گندم، جو و ذرت است که به صورت سنتی و نیمه سنتی کشت می شود. از دیگر فعالیتهای رایج در منطقه می توان به باغداری، تکثیر گیاهان دارویی و زینتی و پرورش ماهیان سردآبی، گرم آبی و خاویاری، به زنبور داری و پرورش کرم ابریشم و توتون کاری اشاره نمود. از نظر صنایع می توان کارخانه چوب و کاغذ ایران چوکا که مهمترین کارخانه چوب در سطح خاورمیانه است را نام برد.پرورش دام به دلیل دارا بودن مراتع مناسب (22 هزار هکتار در شهرستان رضوانشهر) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.

جاذبه‌های گردشگری (طبیعی و تاریخی ـ مذهبی)

شهرستان رضوانشهر دارای دهها هزار هکتار عرصه‌های منابع طبیعی و جنگلی است.

جاهای دیدنی :[ویرایش]

سواحل زیبای دریای خزر در سیمبرخاله و تازه آباد

آبشار ویسادار پره سر

مناطق کوهستانی ارده و زندانه و برزکوه

بنای تاریخی اسپیه مزگت(مسجد سفید) دیناچال

خرابه های شهرگسگر در روستای هفت دغنان

گورستان باستانی مینه رو و وسکه

دژ زرین کول در ییلاق شوشل دشته دومن

گورستان باستانی رفیه رود میانرود

پل آجری پونل

خانه تاریخی سردار مقتدر در ییلاق آق مسجد رینه

آرامگاه سید شرف شاه و سید امین السلطان غریب بنده



دانشگاه‌ها[ویرایش]

مشاهیر[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰، جمعیت شهرستان‌های کشور» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۱ مارس ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۱۳.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «پرتال گیلان-فرمانداری شهرستان رضوانشهر-رضوانشهر در یک نگاه». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۱۳.
  3. http://rezvanshahr.gilan.ir/node/76[پیوند مرده]
  4. Gernot L. Windfuhr- Central Dialects in Encyclopædia Iranicaگویشهای مرکزی ایران- گ.ل. ویندفهر- دانشنامه ایرانیکاhttp://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v5f3/v5f3a001.html
  5. https://gsi.ir/guilan/fa/page/3522/شهرستان-رضوانشهر
  6. http://rezvan.gilan.pnu.ac.ir/Portal/home/?759525/درباره-رضوانشهر
  7. http://gazak.ir/map-of-the-villages-of-rezvanshahr-city/
  8. بیش از ۵۰ اثر تاریخی رضوانشهر نیازمند مراقبت هستند
  9. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۵ نوامبر ۲۰۱۲.
  10. | وبگاه=دانشگاه پیام نور رضوانشهر |تاریخ بازبینی=2019-03-31
  11. «وبگاه=دانشکده فنی کاسپین |تاریخ بازبینی=2019-03-31». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مارس ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۳۱ مارس ۲۰۱۹.