آتشکده ورمال
آتشکده ورمال | |
---|---|
نام | آتشکده ورمال |
کشور | ایران |
استان | سیستان و بلوچستان |
شهرستان | شهرستان زابل |
بخش | بخش مرکزی |
اطلاعات اثر | |
کاربری | آتشکده |
کاربری کنونی | اثر تاریخی |
دیرینگی | دورهٔ ساسانیان |
دورهٔ ساخت اثر | دورهٔ ساسانیان |
اطلاعات بازدید | |
امکان بازدید | آری |
آتشکدهٔ ورمال یک آتشکده ساسانی در سیستان و با قدمت ۱۷۰۰ سال است که، از خشت و گل و ساروج ساخته شد و یکی از سالمترین آتشکدههای قبل از اسلام میباشد و دارای گنبد یک جداره است.[۱][۲] بنای این آتشکده مربوط به دورهٔ ساسانیان است که در ۵ کیلومتری جنوب غربی روستای ورمال دهستان لوتک مشرف به دریاچه هامون وبرروی ارتفاعات دشت کبوتران قرار دارد.[۳][۴][۵]
این بنا یکی از سالمترین آتشکدههای دوران قبل از اسلام در منطقه سیستان میباشد که روی چهارپایه ساخته شده و دارای گنبدی یک جداره است. اینکه آتشکدهها کنار آب باشند از خصوصیتهای آتشکدهها بودهاست.[۶]
آداب آتشکده[ویرایش]
ورود به این نیایشگاهها همیشه برای نیایشکنندگان با آدابی همراه بودهاست.
از جمله پاکیزگی زنان و مردان. مردان باید برای ورود با کلاه سفید و زنان با روسری سفید و لباس رنگ روشن و بدون کفش وارد شوند. آتش مقدس درون مجمر بزرگی از جنس برنز روشن نگهداشته میشدهاست.[۷]
معماری آتشکده[ویرایش]
بسیاری از بناهای چارطاقی در سطح کشور - آتشکده - یا بهطور کامل تخریب شده یا تغییر کاربری داده شدهاست.
ولی تعدادی هم مانند چارطاقی نیاسر و چارطاقی تفرش، سالم ماندهاند. چارتاقی هارا آتشکدههای دوره ساسانی میدانند. اطلاعات ما در مورد آتشکدهها عموماً از دوره ساسانی و اسلامی است. شکل و بنای آتشکدهها در همه جا یکسان بوده.[۸]
معمولاً هر آتشکده هشت درگاه و چند اتاق هشت گوشه داشته و آتشدان در وسط بنا واقع بوده و پیوسته آتش مقدس در آن میسوخته. پس از سلام با افزودن دو مناره ویک راه پله آنرا تبدیل به مسجد نمودهاند.
این بنای زیبا به دلیل عدم رسیدگی ومرمت در حال تخریب ودر آستانه انهدام کامل است.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ دکتر سیدمنصور سید سجادی (۱۳۸۲)، راهنمای مختصر آثار باستانی سیستان، سازمان مدیریت و برنامهریزی سیستان
- ↑ آموزگار، ژاله؛ تفضلی، احمد (۱۳۷۰). اسطورهٔ زندگی زردشت. تهران: انتشارات بابل.
- ↑ گروه باستانشناسی دانشگاه زابل (۱۳۸۰)، سیستان بهشت باستان شناسان، روابط عمومی دانشگاه زابل
- ↑ ابن حوقل، ابیالقاسم (۱۳۱۷ق). صورةالارض. بیروت: دار صادر. تاریخ وارد شده در
|سال=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «آتشکده ورمال با پیشینه 1700 ساله». روزنامه خراسان.
- ↑ «راهنمای مختصر آثار باستانی سیستان» (PDF).
- ↑ زند وهومنیسن و کارنامه اردشیر پایکان. ترجمهٔ صادق هدایت. تهران: امیرکبیر. ۱۳۴۲.
- ↑ «سازمان میراث فرهنگی و صنایعدستی و گردشگری». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۵-۱۹.