منظومه شمسی: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
Armanjafari (بحث | مشارکتها) ←دورترین مناطق: ابرابزار |
Armanjafari (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۲۲۲: | خط ۲۲۲: | ||
{{نوشتار اصلی|کمربند کویپر}} |
{{نوشتار اصلی|کمربند کویپر}} |
||
[[پرونده:Outersolarsystem objectpositions labels comp.png|300px|بندانگشتی|راست|اجرام آسمانی [[کمربند کویپر]]، مجموعهای در برابر چهار سیارهٔ بیرونی]] |
[[پرونده:Outersolarsystem objectpositions labels comp.png|300px|بندانگشتی|راست|اجرام آسمانی [[کمربند کویپر]]، مجموعهای در برابر چهار سیارهٔ بیرونی]] |
||
کمربند کویپر یک حلقه بسیار بزرگ مانند [[کمربند سیارکها|کمربند سیارکی]] است با این تفاوت که عمدتاً از یخ تشکیل شدهاست. این کمربند ۳۰ تا ۵۰ [[واحد نجومی]] از خورشید فاصله دارد؛ هر چند شامل دهها سیارات کوتولهاست. بسیاری از بزرگترین اجرام کمربند کویپر مانند [[سیارک ۵۰۰۰۰]]، [[سیارک ۲۰۰۰۰]]، و [[سیارک ۹۰۴۸۲]] ممکن است به عنوان سیارهٔ کوتوله طبقهبندی شوند. تخمین زده میشود که در کویپر بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ جسم با قطر بیش از ۵۰ کیلومتر وجود دارد. اما تصور میشود که کل جرم کویپر یکدهم یا حتی یکصدم جرم زمین باشد. بسیاری از اجرام کویپر، ماههای چندگانه هستند و بسیاری از آنها در خارج از دایرةالبروج قرار دارند. |
کمربند کویپر یک حلقه بسیار بزرگ مانند [[کمربند سیارکها|کمربند سیارکی]] است با این تفاوت که عمدتاً از یخ تشکیل شدهاست.<ref name=physical>{{cite book|title=Encyclopedia of the Solar System|editor=Lucy-Ann McFadden et. al. |chapter=Kuiper Belt Objects: Physical Studies|author=Stephen C. Tegler|pages=605–620|year=2007}}</ref> این کمربند ۳۰ تا ۵۰ [[واحد نجومی]] از خورشید فاصله دارد؛ هر چند شامل دهها سیارات کوتولهاست. بسیاری از بزرگترین اجرام کمربند کویپر مانند [[سیارک ۵۰۰۰۰]]، [[سیارک ۲۰۰۰۰]]، و [[سیارک ۹۰۴۸۲]] ممکن است به عنوان سیارهٔ کوتوله طبقهبندی شوند. تخمین زده میشود که در کویپر بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ جسم با قطر بیش از ۵۰ کیلومتر وجود دارد. اما تصور میشود که کل جرم کویپر یکدهم یا حتی یکصدم جرم زمین باشد.<ref name="Delsanti-Beyond_The_Planets">{{cite web |year=2006 |author=Audrey Delsanti and David Jewitt |title=The Solar System Beyond The Planets |work=Institute for Astronomy, University of Hawaii |url=http://www.ifa.hawaii.edu/faculty/jewitt/papers/2006/DJ06.pdf |format=PDF |accessdate=2007-01-03|archiveurl = http://web.archive.org/web/20070129151907/http://www.ifa.hawaii.edu/faculty/jewitt/papers/2006/DJ06.pdf |archivedate = January 29, 2007|deadurl=yes}}</ref> بسیاری از اجرام کویپر، ماههای چندگانه هستند<ref>{{cite doi | 10.1086/501524 }}</ref> و بسیاری از آنها در خارج از دایرةالبروج قرار دارند.<ref name=trojan>{{cite journal | url=http://www.boulder.swri.edu/~buie/biblio/pub047.pdf| author=Chiang ''et al.'' | title=Resonance Occupation in the Kuiper Belt: Case Examples of the 5:2 and Trojan Resonances | journal=[[The Astronomical Journal]] | volume=126 | issue=1 | pages=430–443 | year=2003 | doi=10.1086/375207 | accessdate=2009-08-15 | last2=Jordan | first2=A. B. | last3=Millis | first3=R. L. | last4=Buie | first4=M. W. | last5=Wasserman | first5=L. H. | last6=Elliot | first6=J. L. | last7=Kern | first7=S. D. | last8=Trilling | first8=D. E. | last9=Meech | first9=K. J. | bibcode=2003AJ....126..430C}}</ref> |
||
کمربند کویپر به دو بخش کلاسیک و مرتعش تقسیم شدهاست. مرتعش مربوط به مدار نپتون میشود که به دلیل انحراف مداری اش، گاهی اوقات از خورشید نسبت به پلوتو بیشتر فاصله میگیرد. کمربندهای کلاسیک هیچ ارتعاشی ندارند و تا حدود ۴۷٫۷-۳۹٫۴ واحد نجومی گسترش مییابد. اجرام بخش کلاسیک، مکعب وانوس نامیده میشوند و هنوز هم قصد خروج از مرکز مدار را دارند. |
کمربند کویپر به دو بخش کلاسیک و مرتعش تقسیم شدهاست. مرتعش مربوط به مدار نپتون میشود که به دلیل انحراف مداری اش، گاهی اوقات از خورشید نسبت به پلوتو بیشتر فاصله میگیرد.<ref name=physical/> کمربندهای کلاسیک هیچ ارتعاشی ندارند و تا حدود ۴۷٫۷-۳۹٫۴ واحد نجومی گسترش مییابد.<ref>{{cite journal |year=2005 |author=M. W. Buie, R. L. Millis, L. H. Wasserman, J. L. Elliot, S. D. Kern, K. B. Clancy, E. I. Chiang, A. B. Jordan, K. J. Meech, R. M. Wagner, D. E. Trilling |title=Procedures, Resources and Selected Results of the Deep Ecliptic Survey |journal=[[Earth, Moon, and Planets]] |volume=92 |issue=1 |pages=113 |arxiv=astro-ph/0309251 |bibcode=2003EM&P...92..113B |doi=10.1023/B:MOON.0000031930.13823.be}}</ref> اجرام بخش کلاسیک، مکعب وانوس نامیده میشوند و هنوز هم قصد خروج از مرکز مدار را دارند.<ref>{{cite web |url=http://sait.oat.ts.astro.it/MSAIS/3/PDF/20.pdf |format=PDF |title=Beyond Neptune, the new frontier of the Solar System |author=E. Dotto1, M. A. Barucci2, and M. Fulchignoni |accessdate=2006-12-26 |date=2006-08-24}}</ref> |
||
==== پلوتو و چارون ==== |
==== پلوتو و چارون ==== |
||
خط ۲۳۲: | خط ۲۳۲: | ||
[[چارون (ماه)|چارون]]، بزرگترین [[ماههای پلوتو|ماه پلوتو]] است که گاهی اوقات به صورت دو سیاره که در دو مدار مختلف دور هم میچرخند، دیده میشوند. پلوتو علاوه بر چارون، چهار ماه بسیار کوچکتر به نامهای [[اس/۲۰۱۲ پی ۱]]، [[نیکس (ماه)|نیکس]]، [[اس/۲۰۱۱ پی ۱]]، و [[هیدرا (ماه)|هیدرا]] دارد. |
[[چارون (ماه)|چارون]]، بزرگترین [[ماههای پلوتو|ماه پلوتو]] است که گاهی اوقات به صورت دو سیاره که در دو مدار مختلف دور هم میچرخند، دیده میشوند. پلوتو علاوه بر چارون، چهار ماه بسیار کوچکتر به نامهای [[اس/۲۰۱۲ پی ۱]]، [[نیکس (ماه)|نیکس]]، [[اس/۲۰۱۱ پی ۱]]، و [[هیدرا (ماه)|هیدرا]] دارد. |
||
نسبت چرخش پلوتو و نپتون به دور خورشید ۳:۲ است؛ یعنی با سهبار چرخیدن نپتون به دور خورشید، پلوتو دوبار به دور خورشید میچرخد. اینگونه اجرام کمربند کویپر را مرتعش مینامند. |
نسبت چرخش پلوتو و نپتون به دور خورشید ۳:۲ است؛ یعنی با سهبار چرخیدن نپتون به دور خورشید، پلوتو دوبار به دور خورشید میچرخد. اینگونه اجرام کمربند کویپر را مرتعش مینامند.<ref name="Fajans_et_al_2001">{{Cite journal |last=Fajans |first=J. |coauthors=L. Frièdland |month=October |year=2001 |title=Autoresonant (nonstationary) excitation of pendulums, Plutinos, plasmas, and other nonlinear oscillators |journal=[[American Journal of Physics]] |volume=69 |issue=10 |pages=1096–1102 |doi=10.1119/1.1389278 |url=http://ist-socrates.berkeley.edu/~fajans/pub/pdffiles/AutoPendAJP.pdf|accessdate=2006-12-26}}</ref> |
||
==== هائومیا و ماکیماکی ==== |
==== هائومیا و ماکیماکی ==== |
||
{{نوشتار اصلی|هائومیا|ماکیماکی}} |
{{نوشتار اصلی|هائومیا|ماکیماکی}} |
||
هائومیا با فاصلهٔ ۴۳٫۱۳ واحد نجومی از خورشید به طور متوسط، مداری مشابه مدار [[ماکیماکی]] دارد که و نسبت چرخش او و نپتون به دور خورشید ۱۲:۷ است. هائومیا تقریباً هماندازهٔ ماکیماکی است و دو ماه دارد. [[هائومیا]] هر ۳:۵۴ ساعت یکبار به دور خود میچرخد. این سیارهٔ کوتوله در سال [[۲۰۰۸ (میلادی)|۲۰۰۸]] کشف و نامگذاری شد. |
هائومیا با فاصلهٔ ۴۳٫۱۳ واحد نجومی از خورشید به طور متوسط، مداری مشابه مدار [[ماکیماکی]] دارد که و نسبت چرخش او و نپتون به دور خورشید ۱۲:۷ است.<ref name="brownlargest">{{cite web |
||
| title = The largest Kuiper belt objects |
|||
| author = Michael E. Brown |
|||
| work = CalTech |
|||
| url = http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/papers/ps/kbochap.pdf |
|||
| format = PDF |
|||
| accessdate = 2012-07-15}}</ref> هائومیا تقریباً هماندازهٔ ماکیماکی است و دو ماه دارد. [[هائومیا]] هر ۳:۵۴ ساعت یکبار به دور خود میچرخد. این سیارهٔ کوتوله در سال [[۲۰۰۸ (میلادی)|۲۰۰۸]] کشف و نامگذاری شد.<ref name="iaunews">{{cite web |
|||
| title = News Release – IAU0807: IAU names fifth dwarf planet Haumea |
|||
| work = International Astronomical Union |
|||
| date = 2008-09-17 |
|||
| url = http://www.iau.org/public_press/news/release/iau0807/ |
|||
| accessdate = 2012-07-15}}</ref> |
|||
ماکیماکی با فاصلهٔ ۴۵٫۷۹ واحد نجومی از خورشیدبه طور متوسط، در حالی که از پلوتو کوچکتر است، بزرگترین جسم شناختهشده در بخش کلاسیک کمربند کویپر میباشد. (با نپتون نسبت گردش به دور خورشید ندارد.) ماکیماکی [[درخشندگی|درخشانترین]] جسم در کمربند کویپر پس از پلوتو است. این سیارهٔ کوتوله در سال ۲۰۰۸ کشف و نامگذاری شد. مدار ماکیماکی، °۲۹ و بسیار بیشتر از پلوتو تمایل دارد. |
ماکیماکی با فاصلهٔ ۴۵٫۷۹ واحد نجومی از خورشیدبه طور متوسط، در حالی که از پلوتو کوچکتر است، بزرگترین جسم شناختهشده در بخش کلاسیک کمربند کویپر میباشد. (با نپتون نسبت گردش به دور خورشید ندارد.) ماکیماکی [[درخشندگی|درخشانترین]] جسم در کمربند کویپر پس از پلوتو است. این سیارهٔ کوتوله در سال ۲۰۰۸ کشف و نامگذاری شد.<ref name=name/> مدار ماکیماکی، °۲۹ و بسیار بیشتر از پلوتو تمایل دارد.<ref name=Buie136472>{{cite web |
||
|author=Marc W. Buie |
|||
|date=2008-04-05 |
|||
|title=Orbit Fit and Astrometric record for 136472 |
|||
|publisher=SwRI (Space Science Department) |
|||
|url=http://www.boulder.swri.edu/~buie/kbo/astrom/136472.html |
|||
|accessdate=2012-07-15 |
|||
|authorlink=Marc W. Buie}}</ref> |
|||
==== دیسک |
==== دیسک فشرده ==== |
||
{{نوشتار اصلی|دیسک پراکنده}} |
{{نوشتار اصلی|دیسک پراکنده}} |
||
دیسک پراکنده که پیرامون کمربند کویپر را پوشاندهاست، تصور میشود که از ستارگان دنبالهدار کوتاه سرچشمه گرفته باشد. اجسام دیسک پراکنده به دلیل تاثیر [[تشکیل و تکامل منظومه شمسی|نیروی گرانش نپتون]]، از سامانه خورشیدی خارج شدند. بیشتر اجسام دیسک پراکنده در کمربند کویپر قرار دارند آفلیا، ۱۵۰ واحد نجومی از خورشید فاصله گرفتهاست. مدار بیشتر اجسام دیسک پراکنده نیز بسیار به سطح دایرةالبروج متمایل است و بیشتر اوقات تقریباً به شکل [[عمود]] است. برخی از [[ستارهشناسی|ستارهشناسان]]، دیسک پراکنده را منطقهای دیگر از کمربند کویپر می دانند و اجسام آن را، به شکل اجسام پراکنهٔ کمربند کویپر توصیف میکنند. برخی از ستارهشناسان نیز سنتاور را یکی از اجسام پراکندهٔ کمربند کویپر می دانند. |
دیسک پراکنده که پیرامون کمربند کویپر را پوشاندهاست، تصور میشود که از ستارگان دنبالهدار کوتاه سرچشمه گرفته باشد. اجسام دیسک پراکنده به دلیل تاثیر [[تشکیل و تکامل منظومه شمسی|نیروی گرانش نپتون]]، از سامانه خورشیدی خارج شدند. بیشتر اجسام دیسک پراکنده در کمربند کویپر قرار دارند آفلیا، ۱۵۰ واحد نجومی از خورشید فاصله گرفتهاست. مدار بیشتر اجسام دیسک پراکنده نیز بسیار به سطح دایرةالبروج متمایل است و بیشتر اوقات تقریباً به شکل [[عمود]] است. برخی از [[ستارهشناسی|ستارهشناسان]]، دیسک پراکنده را منطقهای دیگر از کمربند کویپر می دانند و اجسام آن را، به شکل اجسام پراکنهٔ کمربند کویپر توصیف میکنند. برخی از ستارهشناسان نیز سنتاور را یکی از اجسام پراکندهٔ کمربند کویپر می دانند. |
نسخهٔ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۲، ساعت ۰۷:۰۶
سن | ۴٫۵۶۸ میلیارد سال |
مکان | ابر میانستارهای محلی، حباب محلی، بازوی شکارچی، کهکشان راه شیری |
جرم | ۱٫۰۰۱۴ جرم خورشیدی |
نزدیکترین ستاره | پروکسیما قنطورس (۴٫۲۲ سال نوری) آلفا قنطورس (۴٫۳۷ سال نوری) |
نزدیکترین سیاره | اپسیلون جوی (۱۰٫۴۹ سال نوری) |
ویژگیهای اجرام | |
---|---|
انحراف محوری | نپتون: ۴٫۵۰۳ میلیارد کیلومتر (۳۰٫۱۰ واحد نجومی) |
فاصله تا کمربند کویپر | ۵۰ واحد نجومی |
تعداد ستارگان | ۱ (خورشید) |
تعداد سیارات | ۸ (عطارد، ناهید، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس، نپتون) |
تعداد سیارات کوتوله | ۵ (سرس، پلوتو، ماکیماکی، هائومیا، اریس) |
تعداد ماهها | ۴۰۳ (۱۷۶ سیاره و ۲۲۷ سیاره کوچک) |
تعداد ریز سیارات | ۵۸۹٫۴۳۳ |
تعداد دنبالهدارها | ۳٫۱۵۷ |
تعداد ماههای کروی | ۱۹ |
مرکز کهکشانی | |
تمایل به کهکشان | ۶۰٫۱۹° (دایرةالبروج) |
فاصله تا مرکز کهکشان | ۲۷۰۰۰±۱۰۰۰ سال نوری |
سرعت مداری | ۲۲۰ کیلومتر بر ثانیه |
دورهٔ حرکت مداری | ۲۲۵-۲۵۰ میلیون سال نوری |
اجرام |
---|
فهرستها |
سیارهها |
درگاه منظومه شمسی درگاه ستارگان |
سامانه خورشیدی یا منظومه شمسی (به انگلیسی: Solar System) سامانهای متشکل از خورشید، اجرام آسمانی، گرانش محدود در مدار سیارات و اطراف آنها است که با فروپاشی یک ابر مولکولی غول پیکر در حدود ۴٫۶ میلیارد سال پیش به وجود آمد. بیشتر جرم این سامانه در خورشید متمرکز شدهاست. ۸ سیاره و ۴ سیاره کوتوله دور خورشید میچرخند که همه آنها روی یک دیسک تقریباً مسطح به نام دایرةالبروج قرار دارند. در میان این ۸ سیاره، ۴ سیاره زمینسان (درونی) وجود دارد که شامل عطارد، ناهید، زمین، و مریخ میشود که از سنگ و فلز ساخته شدهاند و از سیارات گازی کوچکترند. چهار سیاره دیگر که به غولهای گازی معروف اند شامل مشتری، زحل، اورانوس، و نپتون میشوند. مشتری و زحل به طور عمده از هیدروژن و هلیوم تشکیل شدهاند در حالی که اورانوس و نپتون تا حد زیادی از یخ، آب، آمونیاک، و متان تشکیل شدهاند و به "غولهای یخی" معروف اند.
سامانه خورشیدی دارای اجرام بسیار کوچکتر از سیارات است. کمربند سیارکی که بین مریخ و مشتری نهفتهاست، به طور عمده از سنگ و فلز تشکیل شدهاست. فراتر از مدار نپتون، کمربند کویپر قرار داد که شامل اجسام فرا نپتونی است و عمدتاً از آب، آمونیاک و متان تشکیل شدهاست. در این میان، پنج سیاره کوتوله قرار دارد که به بزرگی سیارات نمیرسند اما بسیار بزرگ اند و شامل سرس، پلوتو، هائومیا، ماکیماکی، و اریس میشوند. علاوه بر این، هزاران اجرام کوچک آسمانی در سامانه خورشیدی قرار دارند. در این میان میتوان به دنبالهدار، شهابسنگ، و ماه اشاره کرد. هر یک از سیارات بیرونی توسط حلقه سیارهای شامل گرد و غبار و ذرات دیگر محاصره شدهاند.
باد خورشیدی، یک جریان پلاسما است که به ایجاد حباب باد ستارهای میان ستارگان و کرات میپردازد. احتمال میرود که سرچشمهٔ دنبالهدارها ابر اورت باشد که هزاران بار از سامانه خورشیدی دور است. سامانه خورشیدی یکی از بازوهای کهکشانی به نام کهکشان راه شیری است که حدود ۲۰۰ میلیارد ستاره دارد.
تشکیل و تکامل
سامانه خورشیدی از فروپاشی گرانشی یک ابر مولکولی غول پیکر چرخان حدود ۴٫۵۶۸ میلیارد سال پیش تشکیل شد. این ابر به احتمال زیاد چند سال نوری طول دارد و در مرکز آن ستارهای به نام خورشید وجود دارد. این ستاره شروع به داغ شدن کرد. با استفاده از تکانه زاویهای سرعت چرخش آن بسیار افزایش یافت. بسیاری از تودههای این ابر در مرکز هسته جمع آوری شدند و هسته داغ و داغ تر شد. با انقباض چرخش ابری، یک دیسک گازی چرخان صاف با ۲۰۰ واحد نجومی به وجود آمد. پیشستاره در مرکز این دیسک قرار گرفت و مواد سنگین تر، سیارات را تشکیل دادند و سرانجام سامانه خورشیدی تشکیل شد.
طی ۵۰ میلیون سال، بر اثر فشار و چگالی، هیدروژن در مرکز ستاره قرار گرفت و سبب همجوشی هستهای گردید. دما، سرعت واکنش، فشار و چگالی تا هیدرواستاتیک ادامه یافت و تعادل مناسبی بین فشار حرارتی و نیروی گرانش به وجود آمد. در این مرحله، خورشید به یک ستارهٔ رشته اصلی تبدیل شد.
یک مدل خوب نشان میدهند که تاریخ و ساختار سامانه خورشیدی ویژگیهای گیجکنندهای دارد. در این مدل، سیارات غول پیکر گازی (مشتری، زحل، اورانوس، نپتون) بین ۵٫۵ تا ۱۷ واحد نجومی از خورشید فاصله دارند. یک دیسک این سیارات، حدود ۳۵ برابر جرم زمین هستند. تعاملات گرانشی بین این سیارات ناشی از تغییرات مداری آنها است. در طول یک دورهٔ چند صد میلیون ساله، زحل، اورانوس، و نپتون فاصله زیادی از خورشید گرفتند در حالی که مشتری اندکی به خورشید نزدیک شد.
سامانه خورشیدی تا زمانی که هیدروژن هستهٔ خورشید به طور کامل به هلیوم تبدیل شود، تا حدود ۵٫۴ میلیارد سال آینده پابرجا خواهد ماند. پایان زندگی خورشید به نوعی پایان زندگی سامانه خورشیدی است. هنگامی که خورشید نابود شود، حدود ۸ دقیقه بعد متوجه میشویم چون خورشید حدود ۸ دقیقهٔ نوری با زمین فاصله دارد و در آن زمان، نورش از زمین قطع خواهد شد. در آن هنگام، هستهٔ خورشید سقوط خواهد کرد و خروجی انرژی بسیار بیشتر از حال حاضر خواهد بود. لایههای بیرونی خورشید حدود ۲۶۰ برابر قطر فعلی خود گسرش خواهد یافت و سرانجام به یک غول سرخ تبدیل خواهد شد. با افزایش یافتن سطح خورشید، سطح آن به صورت چشمگیری سرد خواهد شد. در نهایت، هسته برای همجوشی هستهای هلیوم آماده خواهد شد و هیدروژن خواهد سوخت. این گسترش یافتن برای آغاز همجوشی عناصر سنگین تر و واکنشهای هستهای بسیار شدید تر کفایت خواهد کرد. لایههای بیرونی خورشید سقوط خواهد کرد و در فضا و حتی فراتر از سیارات کوتوله پراکنده خواهد شد و یک بخش بسیار بزرگ پراکنده شدهٔ آن، حدود نیمی از جرم اولیهٔ خورشید به اندازهٔ زمین خواهد شد. لایههای بیرونی خورشید، سیارات ابری را تشکیل خواهند داد و عناصر سنگین فلزیگی آن کربن در فضای میان ستارهای خواهند شد.
کشف
حدود هزاران سال پیش، انسانها با چند مورد چشمگیر، سامانه خورشیدی را به رسمیت نشناختند. مردم معتقد بودند که زمین در مرکز گیتی ثابت ماندهاست و اجرام آسمانی در آسمان حرکت میکنند. اگر چه یک فیلسوف یونان باستان به نام آریستارخوس ساموسی بر این باور بود که خورشید در مرکز کیهان قرار دارد. نیکلاس کوپرنیک برای نخستین بار به منظور توسعهٔ یک سیستم ریاضی پیش بینی کرد که خورشید در مرکز کیهان قرار دارد. جانشینان او در قرن هفدهم، از جمله گالیلئو گالیله، یوهان کپلر، و آیزاک نیوتن با درک فیزیک، پذیرفتند که زمین به دور خورشید میچرخد. علاوه بر این، اختراع تلسکوپ کمک بزرگی به کشف سیارات و ماهها کرد. در زمانهای اخیر، تلسکوپ با استفاده از فضاپیمای بدون سرنشین برای کشف پدیدههای زمینشناسی مانند کوه، دهانه برخوردی، پدیدههای هواشناسی از جمله ابر، طوفان شن و یخ در سیارات به فضا فرستاده میشد.
ساختار
اصلیترین جزء سامانه خورشیدی، خورشید است. ۹۹٫۸۶% جرم و غالب گرانشی خورشید، ستاره نوع جی است. چهار غول گازی بسیار بزرگ به دور خورشید میچرخند که ۹۹% اجرام گردشگر به دور خورشید هستند که ۹۰% آنها را مشتری و زحل تشکیل میدهند.
اجرام زیادی دور خورشید میچرخند که به عنوان دایرةالبروج شناخته میشوند. سیارات بسیاری در دایرةالبروج وجو دارند، در حالی که ستارههای دنبالهدار و کمربند کویپر، میزان چشمگیری به دایرةالبروج تمایل دارند. بسیاری از سیارات و دیگر اجرامی که به دور خورشید میچرخند، در جهت چرخش خورشید در حال چرخشاند. (بر خلاف جهت عقربههای ساعت.) استثناهایی مانند حرکت بازگشتی ستارهٔ دنبالهدار هالی وجود دارد.
ساختار کلی مناطق ترسیمشدهٔ سامانه خورشیدی شامل خورشید، چهار سیارهٔ محاصرهشده توسط یک کمربند سیارکی سنگی، و چهار غول گازی محاصرهشده توسط کمربند کویپر شامل اجرام یخی است. ستارهشناسان گاهی اوقات این مناطق را به شکل غیررسمی به مناطق مجزا تقسیم میکنند. بخش درونی سامانه خورشیدی شامل چهار سیاره زمینسان و کمربند سیارکی میشود. بخش بیرونی سامانه خورشیدی نیز شامل چهار غول گازی فراتر از کمربند سیارکی است. کمربند کویپر خارجیترین بخش سامانه خورشیدی است که یک منطقهٔ متمایز و متشکل از اجرام فرانپتونی است.
بسیاری از سیارات شامل کراتی به نام ماه هستند که به دور سیارات میچرخند. دو ماه بزرگ سامانه خورشیدی یعنی گانمید و تیتان، از عطارد بزرگتر هستند. هر چهار غول گازی نیز دارای حلقههای سیارهای هستند که حلقههای زحل از حلقههای دیگر غولهای گازی بزرگتر است. این حلقهها از ذرات معلق فضا تشکیل میشوند. بسیاری از بزرگترین ماهها در چرخش با سیارهٔ خود همگام هستند.
وانین حرکت سیارهای کپلر، مدار اجرام پیرامون خورشید را توصیف میکند. طبق قوانین کپلر، هر جسم در امتداد یک مدار بیضیشکل به دور خورشید میچرخد. اجرام نزدیک به خورشید (با نیمقطر بزرگ) بیشتر تحت تاثیر گرانش خورشید قرار میگیرند و در نتیجه، با سرعت بیشتری دور خورشید میچرخند. فاصلهٔ یک سیاره از خورشید در یک مدار بیضیشکل تغییر میکند. نزدیکترین فاصلهٔ یک سیاره در یک مدار بیضیشکل به خورشید را حضیض و دورترین فاصله در این مدار را اوج مینامند. مدار سیارات تقریباً دایره است، اما بسیاری از دنبالهدارها، سیارکها، و اجرام کمربند کویپر مدار بیضیشکل دارند. موقعیت اجرام در سامانه خورشیدی را می توان با استفاده از مدل عددی پیشبینی کرد.
با توجه به فاصلهٔ زیاد برخی از اجرام آسمانی از خورشید، دو یا چند جسم با برخورد به یکدیگر از خورشید دورتر میشوند. در واقع، در چند مورد استثنا، مدار فعلی سیاره یا سیارکهای کمربند سیارکی، بزرگتر از مدار پیشین آن است. برای مثال، ناهید حدود ۰٫۳۳ واحد نجومی نسبت به عطارد از خورشید دورتر است؛ در حالی که زحل، ۴٫۳ واحد نجومی از مشتری، و نپتون ۱۰٫۵ واحد نجومی از اورانوس فاصله گرفتهاند. تلاشهای زیادی برای تعیین ارتباط بین این فاصلهٔ مداری (به عنوان مثال، قانون بده) انجام گرفته استف اما هیچ نظریهای پذیرفته نشدهاست.
تعدادی از مدلهای سامانه خورشیدی بر روی زمین تلاش کردهاند تا مقیاسهای نسبی خوبی را ارائه دهند که در آنها، سامانه خورشیدی تحت شرایط انسانی است. برخی از مدلهای مکانیک - که اورریز نامیده میشوند - سراسر شهرها و مناطق را دربر گرفتهاست. بزرگترین مدل، سامانه خورشیدی سوئد است که ۱۱۰ متر است که در آن استکهلم جایگزین خورشید است و مشتری ۴۰ کیلومتر از خورشید فاصله دارد و ۷٫۵ متر است. در حالی که دورترین جسم آن یعنی سدنا، یک کرهٔ ۱۰ سانتیمتری است و ۹۱۲ کیلومتر از خورشید فاصله دارد و در لولئا قرار دارد.
ترکیب
خورشید که تقریباً تمام مواد سامانه خورشیدی را تشکیل میدهد، ۹۸% از هیدروژن و هلیوم ساخته شدهاست. مشتری که تقریباً تمام مواد باقیمانده را تشکیل میدهند، ۹۹% از همان عناصر ساخته شدهاند. توسط فشار، گرما، و نور خورشید، ترکیب شیبداری در سامانه خورشیدی ایجاد شدهاست. اجرام دورتر از خورشید، تا حد زیادی از مواد با نقطه ذوب پایین تشکیل شدهاند. مرز سامانه خورشید فراتر از آن است که این اجرام پراکنده شوند.
اجرام بخش درونی سامانه خورشیدی عمدتاً از سنگ ساخته شدهاند. برخی از ترکیبات با نقطه ذوب بالا از جمله سیلیکات، آهن و نیکل که جامد هستند، تحت شرایط خاصی به ابر گازی تبدیل شدهاند. مشتری و زحل عمدتاً از گاز تشکیل شدهاند، نقطه ذوب پایین و فشار بخار بالایی مانند هیدروژن مولکولی، هلیوم و نئون دارند. سیارات یخی، از یخ، آب، متان، آمونیاک، سولفید هیدروژن، و کربن دیاکسید تشکیل شدهاند؛ دارای نقطه ذوب تا چند درجهٔ کلوین هستند، در حالی که فشار و درجه حرارت آنها به محیطشان بستگی دارد. اینگونه سیارات را می توان در مکانهای مختلف سامانه خورشیدی یافت. مواد یخی بیشتر ماههای سیارههای غولپیکر مانند اورانوس و نپتون (به اصطلاح "غول یخی") و اجرام فراتر از نپتون را تشکیل میدهند. با یکدیگر، گازها و یخها به عنوان مواد فرار نامیده میشوند.
خورشید
خورشید، ستاره سامانه خورشیدی است که عناصر اصلی دور آن میچرخند. جرم این ستاره ۳۳۲،۹۰۰ برابر جرم زمین است. دما و تراکم این ستاره برای همجوشی هستهای کافی است. همجوشی هستهای زمانی شکل میگیرد که تمام هیدروژن این خورشید در واکنشهای هستهای به هلیوم تبدیل شود. این اتفاق حدود ۵ میلیارد سال بعد رخ خواهد داد. با نابودی خورشید، سامانه خورشیدی نیز نابود میشود. هنگامی که همجوشی هستهای این ستاره شکل گیرد، خورشید تا حدود ۸ دقیقه در آسمان مانند همیشه میتابد چون حدود ۸ دقیقه نوری تا زمین فاصله دارد. پس از ۸ دقیقه، که نور خورشید از زمین قطع شود، متوجه پایان زندگی و نابودی این ستاره میشویم.
خورشید در گروه کوتولهٔ زرد از نوع جی۲وی طبقهبندی شدهاست، یعنی این که در مقایسه با بیشتر ستارهها در کهکشان راه شیری، بزرگ و درخشان نیست. نمودار هرتسپرونگ-راسل یک نمودار روشنایی ستارهها به همراه دمای سطحی آنها است. به طور کلی، ستاره داغتر، روشنتر است. خورشید از لحاظ روشنایی در جایگاه متوسط قرار دارد. با این حال، ستارههای روشنتر و داغتر از خورشید به ندرت و بسیار کم پیدا میشوند؛ در حالی که، ستارههای کمنور با دمای پایین با عنوان کوتوله سرخ، تا ۸۵% ستارههای کهکشان را تشکیل میدهند.
شواهد نشان میدهد که خورشید در نیمهٔ نخست زندگی خود به سر میبرد و پس از همجوشی هستهای، زندگیاش پایان خواهد یافت. خورشید از لحاظ روشنایی در حال رشد است؛ به طوری که در اوایل زندگی خود ۷۰% از روشنایی حال حاضر خود را دارا بودهاست.
خورشید در جمعیت ستارگان نخستین قرار دارد و با توجه به تقویم مهبانگ، در مرحلهٔ پس از تکامل جهان متولد شد و در نتیجه دارای مواد سنگینتری از جمله هیدروژن و هلیوم است و بزرگتر از ستارگان متولدشده در جمعیت دومین ستارگان است. عناصر سنگینتر هیدروژن و هلیوم پس از انفجار ستارگان باستانی، هسته خورشیدی را تشکیل دادند و این مواد در جهان غنی هستند. قدیمیترین ستارگان حاوی فلزات بودهاند؛ در حالی که، ستارگان متولدشدهٔ بعدی دارای فلزات بیشتری بودهاند. از آن جا که سیارات از یک صفحهٔ یکپارچهٔ فلزی تشکیل میشوند، خورشید به منظور دارابودن فلزات زیاد به گونهای بسیار مهم و حیاتی است.
محیط میانسیارهای
خورشید علاوه بر نور سفید، جریان مداومی از ذرات باردار پلاسما که با عنوان باد خورشیدی شناخته میشوند را میتابد. سرعت حرکت این ذرات در فضا، ۱٫۵ میلیون کیلومتر در ساعت است. بادهای خورشیدی سبب میشوند که اجرام سامانه خورشیدی به سختی بتوانند ۱۰۰ واحد نجومی از خورشید فاصله بگیرند. این فضا را محیط میانسیارهای مینامند. فعالیتهای سطح خورشید مانند شراره خورشیدی، خروج جرم از تاج خورشیدی، مزاحم خورشیدی، و ایجاد آبوهوای فضایی سبب جاذبه و طوفانهای زمین میشوند. بزرگترین ساختار درونی کره، هلیو اسفریک است که به شکل مارپیچی است که توسط میدان مغناطیسی ایجاد شدهاست.
میدان مغناطیسی زمین توسط جو زمین با دوری از بادهای خورشیدی متوقف میشود. ناهید و مریخ میدان مغناطیسی ندارند و در نتیجه، بادهای خورشیدی سبب میشوند که از سامانه خورشیدی دور شوند. گدازههای تاج خورشیدی و حوادث مشابه آن، ضربهای به یک میدان مغناطیسی و سطح خورشید است. تعامل میدان مغناطیسی و ذرات آن مشخص میکند که زمین دارای جو فوقانی است، که در آن تعاملاتی سبب ایجاد شفق قطبی میشود که در نزدیکی قطب مغناطیسی دیده میشوند.
پرتوهای کیهانی خارج از سامانه خورشیدی سرچشمه میگیرند. کرات تا حد زیادی سپرهای سامانه خورشیدی محسوب میشوند و میدان مغناطیسی سیاره (برای آن دسته سیارات که دارای میدان مغناطیسی میباشند) سپری برای محافظت از سیارهٔ خود است. قدرت چگالی پرتوهای کیهانی در فضای میانستارهای و میدان مغناطیسی خورشید متفاوت است
سیارات حداقل دارای دو دیسک مناطق گرد و غبار کیهانی هستند. نخست، ابر گرد و غبار است که در بخش درونی سامانه خورشیدی قرار دارد و سبب نور منطقةالبروجی میشود. این رویداد احتمالاً با برخورد سیارات و کمربند سیارکی به وقوع پیوستهاست. دوم، فاصله گرفتن از خورشید تا ۴۰-۱۰ واحد نجومی است که احتمالاً توسط برخوردهای کمربند کویپر ایجاد گردیدهاست.
درون سامانه خورشیدی
بخش درونی سامانهٔ خورشیدی شامل سیارات و سیارکها میباشد که عمدتاً از سیلیکات و فلزات تشکیل شدهاند و به خورشید نزدیک هستند. شعاع کل این منطقه کوتاهتر از فاصلهٔ بین مشتری و زحل است.
سیارات درونی
در سامانه خورشیدی، چهار سیارهٔ زمینسان (سیارهٔ درونی) قرار دارد که عمدتاً از سنگ ساخته شدهاند و دارای تعدادی ماه هستند و هیچ حلقه سیارهای ندارند. این سیارات تا حد زیادی از مواد معدنی مقاوم مانند سیلیکات ساخته شدهاند که در پوسته و گوشته آنها قرار دارند و هستهٔ آنها را آهن و نیکل تشکیل دادهاند. از این بین، سه سیاره (ناهید، زمین، مریخ) دارای اتمسفر کافی برای تولید آبوهوا، دهانه برخوردی، تکنوتیک، و ویژگیهای سطح مانند از جملهٔ شکاف درهها، و آتشفشانها هستند. عطارد و ناهید از زمین به خورشید نزدیک ترند.
عطارد
عطارد نزدیک ترین سیاره به خورشید و کوچکترین سیاره در سامانه خورشیدی (۰٫۰۵۵ برابر جرم زمین) است و ۰٫۴ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. این سیاره هیچ ماهی ندارد و سطح آن مانند سطح ماه است و پر از چاله است که احتمال میرود به دلیل انقباض هنگام به وجود آمدن خود باشد. جو عطارد بسیار ناچیز است و توسط بادهای خورشیدی محاصره شدهاست. هستهٔ عطارد از آهن تشکیل شده و گوشتهٔ نازک آن هنوز رتبهدهی نشدهاست. فرضیهای در این باره ادعا میکند که لایههای بیرونی این سیاره توسط یک ضربهٔ شدید نابود شدهاند و توسط انرژی مانع از تشکیل لایههای بیرونی میشود.
ناهید
ناهید دومین سیاره نزدیک به خورشید و ششمین سیارهٔ بزرگ سامانه خورشیدی است و ۰٫۷ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. این سیاره نورانی ترین جرم آسمانی در سامانه خورشیدی پس از خورشید است و دارای گوشتهٔ ضخیم سیلیکاتی است که در اطراف هستهٔ آهنی آن قرار دارد و شواهد نشان دادهاست که فعالیتهای درونی دارد. ناهید نیز مانند عطارد ماه ندارد و با دمای سطحی ۴۰۰ درجهٔ سلسیوس، داغترین سیاره سامانه خورشیدی است که احتمال میرود در جو آن گازهای گلخانهای وجود داشته باشد. هیچ میدان مغناطیسی از تخلیهٔ جو چشمگیر آن جلوگیری نمیکند که نشان میدهد ناهید مجدداً توسط فورانهای آتشفشانی ساخته میشود.
زمین
زمین بزرگترین و متراکمترین سیارهٔ درونی سامانه خورشیدی است که ۱ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. زمین تنها سیارهای است که فعالیتهای زمینشناسی دارد و در آن زندگی وجود دارد. آبکره مایع منحصر به فردی است که تنها در زمین دیده شدهاست و دارای ویژگی زمینساخت بشقابی است. جو زمین با جو سیارات دیگر کاملاً متفاوت است به طوری که دارای ۲۱% اکسیژن است. ماه تنها ماه زمین است و از ماههای سیارات درونی دیگر بزرگتر است.
مریخ
مریخ از زمین و زهره کوچکتر (۰٫۱۰۷ برابر جرم زمین) است و ۱٫۵ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. جو این سیاره را دیاکسید کربن با فشار ۰٫۶ درصد زمین پوشاندهاست. مریخ دارای آتشفشانهای گستردهای از جمله آتشفشان کوه المپوس مونس (بلندترین کوه سامانه خورشیدی) و شکاف درهٔ مارینر است. پژوهشها نشان دادهاست که مریخ حدود ۲ میلیون سال پیش فعالیتهای زمینشناسی داشتهاست و ردهایی از آب در سطح آن دیده شدهاست. رنگ قرمز این سیاره ناشی از اکسید آهن (زنگزدن) در خاک خود است. مریخ دارای دو ماه با نامهای دیموس و فوبوس است که شکل عجیبی دارند و به نظر میرسد که اسیر مریخ شده باشند.
کمربند سیارکی
سیارکها، اجرام کوچک سامانه خورشیدی هستند که به طور عمده از مواد معدنی نسوز صخرهای، فلزی، کانیف و برخی از یخ تشکیل شدهاند. کمربند سیارکی مدار بین مریخ و مشتری را اشغال کردهاست و ۲٫۳ تا ۳٫۳ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. تصور میشود که این سیارکها باقی ماندهٔ ذرات سامانه خورشیدی باشند که به دلیل گرانش مشتری نتوانستند به هم بپیوندند و سیاره تشکیل بدهند.
سیارکها صدها کیلومتر از زمین فاصله دارند. سرس تنها سیارکی است که در گروه سیارات کوتوله طبقه بندی شدهاست؛ در حالی که، برخی از سیارکها مانند وستا و سیارک ۱۰ ممکن است به گروه سیارات کوتوله بپیوندند. کمربند سیارکی حاوی میلیونها سیارک است که حدود ده هزار سیارک قطر بیش از یک کیلومتر دارند. با وجود این، بعید نیست که جرم کل کمربند سیارکی به جرم یک هزارم زمین برسد. بیشتر کاوشگرهای فضایی که به سوی کمربند سیارکی فرستاده شدهاند، حادثهای ندیدهاند. سیارکی که قطر آن بین ۱۰-۴ متر باشد را شهابوار مینامند.
سرس
سرس بزرگترین سیارک سامانه خورشیدی و یک سیاره کوتولهاست که ۲٫۷۷ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. قطر سرس اندکی کمتر از ۱۰۰۰ کیلومتر است و یک تودهٔ به اندازه کافی بزرگ برای گرانش و به شکل کروی است. سرس در قرن نوزدهم کشف شد و از ابتدا به عنوان سیاره انتخاب شد، اما طبق طبقه بندیها در سال ۱۸۵۰، سرس به عنوان یک سیارک انتخاب شد. در سال ۲۰۰۶، سرس در گروه سیارات کوتوله طبقه بندی شد.
گروه سیارکی
سیارکها در کمربند سیارکی بر اساس ویژگیهای مداری به گروههای سیارکی و خانوادهها تقسیم میشوند. سیارکهایی که در مدار یک سیارک بزرگ میچرخد را گاهی اوقات ماه مینامند. کمربند سیارکی شامل کمربند ستارههای دنبالهدار نیز میشوند که ممکن است سرچشمهٔ آب زمین بوده باشند.
سیارک تروجان، نقاط لاگرانژی هستند که گرانش پایدار دارند. اصطلاح "تروجان" برای اجسام کوچک در هر زبان دیگری به کار میرود. سیارک هیلدا ۰۲:۰۳ ساعت با مشتری فاصله دارد و گاهی اوقات از ماههای مشتری به او نزدیک تر میشود. بخش درونی سامانه خورشیدی نیز با سیارکهای سرکش پوشانده شدهاند.
بیرون سامانه خورشیدی
منطقهٔ بیرونی سامانه خورشیدی با غولهای گازی و ماههای بزرگ آنها پوشانده شدهاست. بسیاری از ستارههای دنبالهدار از جمله سنتاور در این منطقه هستند. با توجه به فاصله از خورشید، اجسام جامد این منطقه که دارای آب، آمونیاک، و متان هستند، به دلیل درجهٔ حرارت پایین جامد باقی میمانند و راحت تر میتوانند از خورشید فاصله بگیرند.
سیارات بیرونی
در سامانه خورشیدی چهار سیارهٔ بیرونی یا غول گازی (گاهی اوقات سیارات مشتریسان) وجود دارند که ۹۹% مجموع اجرامی هستند که به دور خورشید میچرخند. مشتری و زحل هر کدام جرمشان از جرم زمین بیش از ۱۰ برابر بزرگ تر است و عمدتاً از هیدروژن و هلیوم ساخته شدهاند. اورانوس و نپتون نیز به مراتب از زمین (کمتر از ۲۰ برابر جرم زمین) بزرگترند و در سطح خود بیشتر دارای یخاند. به همین دلیل، برخی از ستارهشناسان آنها را در گروه "غول یخی" طبقهبندی کردهاند. هر چهار سیارهٔ بیرونی دارای حلقه سیارهای هستند، هر چند که تنها حلقهٔ زحل به راحتی از زمین دیده شدهاست.
مشتری
مشتری نخستین سیاره بیرونی و غولپیکرترین سیاره در سامانه خورشیدی است، به طوری که ۳۱۸ برابر جرم زمین و ۲٫۵ برابر جرم تمام سیارات سامانه خورشیدی جرم دارد. مشتری ۵٫۲ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد و بسیار داغ است. این سیاره عمدتاً از هیدروژن و هلیوم تشکیل شدهاست. حرارت شدید داخلی مشتری سبب ایجاد تعدادی از ویژگیهای نیمه دائم در جو آن از جمله گروههای ابر و نقطه بزرگ قرمز در جو این سیاره میشود. تعداد ماههای مشتری ۶۶ است و از بزگترین آنها میتوان به گانمید، کالیستو، آیو، و اروپا اشاره کرد که مانند سیارات دارای آتشفشان و حرارت داخلی هستند. گانمید بزرگترین ماه در سامانه خورشیدی است و از عطارد بزرگتر است.
زحل
زحل دومین سیاره غولپیکر سامانه خورشیدی است و شباهتها زیادی به مشتری از جمله اتمسفر و مگنتوسفر دارد و ۹٫۵ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. اگر چه زحل تنها دارای ۶۰% از حجم مشتری است، اما بسیار غول پیکر است و حلقههایش بسیار معروفاند. حلقههای زحل از یخ و ذرات کوچک سنگ ساخته شدهاند. زحل دارای ۶۲ ماه دارد که در آن بین، تیتان و انسلادوس بسیار بزرگ هستند و نشانههایی از فعالیتهای زمین شناسی در آنها وجود دارد؛ اگر چه تا حد زیادی از یخ ساخته شدهاند. تیتان دومین ماه بزرگ سامانه خورشیدی پس از گانمید است و از عطارد بزرگتر است و تنها ماه در سامانه خورشیدی است که فضای چشمگیری برای گردش به دور زحل دارد.
اورانوس
اورانوس ۱۴ برابر زمین جرم دارد و سبکترین سیارهٔ بیرونی است و ۱۹٫۶ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. اورانوس بسیار منحصر به فرد است و دارای یک انحراف محوری نود درجه نسبت به دایرةالبروج است که باعث شدهاست در این سیاره ۴۱ سال، روز و ۴۱ سال، شب باشد. این سیاره بسیار سرتر از غولهای گازی دیگر است و گرمای بسیار کمی به او میتابد. اورانوس دارای ۲۷ ماه است که از بزرگترین آن میتوان به تیتانیا، اوبرون، اومبریل، آریل، و میراندا اشاره کرد.
نپتون
نپتون یا همان فرمانروای دریاها، هر چند از اورانوس کمی کوچکتر است؛ اما جرم آن معادل ۱۷ تا کرهٔ زمین است و چگالی بیشتری دارد. نپتون گرمای زیادی دارد اما دمای آن به اندازهٔ مشتری و زحل نیست. نپتون دارای ۱۳ ماه است که بزرگترین آنها تریتون است. تریتون نشانههایی از فعالیتهای زمینشناسی از جمله آبفشان و نیتروژن مایع دارد. تریتون تنها ماه بزرگ با حرکت بازگشتی است. نپتون در مدار خود دارای تعدادی ریزسیاره که تروجان نامیده میشوند است.
دنبالهدارها
دنبالهدارها، ستارگان کوچک سامانه خورشیدی هستند که تا چند کیلومتر کشیده میشوند و عمدتاً از غبار و یخ تشکیل شدهاند و تا حد زیادی به گلولههای برف گلآلود شباهت دارند. مدار این ستارگان بسیار عجیب است و در مدار سیارات میچرخند و گاهی اوقات گامی فراتر از پلوتو میگذارند. هنگامی که دنبالهدارها به درون سامانه خورشیدی وارد میشوند و به خورشید نزدیک میشوند، سطح یخی آنها دچار تصعید میشود و به یون میشود و دم طولانی از گاز و گرد و غبار آنها با چشم غیر مسلح دیده میشود.
دورهٔ کوتاه مدت گردش دنبالهدارها به دور یک مدار، کمتر از دویست سال است. آنها در یک دورهٔ طولانی گردش به دور مدار، هزار سال منتظر میمانند. ستارههای دنبالهدار کوتاه از کمربند کویپر سرچشمه میگیرند؛ در حالی که، دنبالهدارهای بلند مانند دنبالهدار هیل-باپ از ابر اورت سرچشمه میگیرند. بعضی از دنبالهدارها مانند کروز سونگرازرز با فروپاشی یک پدر و مادر به وجود میآیند. برخی از دنبالهدارها با مدار هایپربولیک ممکن است از خارج سامانه خورشیدی سرچشمه گرفته باشند، اما تعیین دقیق مدار آنها دشوار است. بسیاری از دنبالهدارهای قدیمی که توسط گرمایش خورشیدی هدایت میشوند، اغلب به عنوان سیارک طبقهبندی شدهاند.
سنتاور
سنتاور یک ستارهٔ دنبالهدار است که مدار آن ۱٫۵ برابر مدار مشتری است (۵٫۵ واحد نجومی دورتر از مدار مشتری) و ۳۰ واحد نجومی مانده به نپتون است. این سیارک ۱۰،۱۹۹مین سیارک کشف شدهاست و قطر آن حدود ۲۵۰ کیلومتر است.
منطقه فرا نپتونی
منطقهٔ فرا نپتونی دورترین منطقه سامانه خورشیدی است که هنوز تا حد زیادی ناشناختهاست. کوچکترین اجرام سامانه خورشیدی در این منطقه قرار دارند و عمدتاً از سنگ و یخ تشکیل شدهاند. این منطقه گاهی اوقات با نام "بیرون سامانه خورشیدی" شناخته میشود، هر چند این اصطلاح برای اجرام فراتر از سیارکها به کار میرود.
کمربند کویپر
کمربند کویپر یک حلقه بسیار بزرگ مانند کمربند سیارکی است با این تفاوت که عمدتاً از یخ تشکیل شدهاست.[۱] این کمربند ۳۰ تا ۵۰ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد؛ هر چند شامل دهها سیارات کوتولهاست. بسیاری از بزرگترین اجرام کمربند کویپر مانند سیارک ۵۰۰۰۰، سیارک ۲۰۰۰۰، و سیارک ۹۰۴۸۲ ممکن است به عنوان سیارهٔ کوتوله طبقهبندی شوند. تخمین زده میشود که در کویپر بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ جسم با قطر بیش از ۵۰ کیلومتر وجود دارد. اما تصور میشود که کل جرم کویپر یکدهم یا حتی یکصدم جرم زمین باشد.[۲] بسیاری از اجرام کویپر، ماههای چندگانه هستند[۳] و بسیاری از آنها در خارج از دایرةالبروج قرار دارند.[۴]
کمربند کویپر به دو بخش کلاسیک و مرتعش تقسیم شدهاست. مرتعش مربوط به مدار نپتون میشود که به دلیل انحراف مداری اش، گاهی اوقات از خورشید نسبت به پلوتو بیشتر فاصله میگیرد.[۱] کمربندهای کلاسیک هیچ ارتعاشی ندارند و تا حدود ۴۷٫۷-۳۹٫۴ واحد نجومی گسترش مییابد.[۵] اجرام بخش کلاسیک، مکعب وانوس نامیده میشوند و هنوز هم قصد خروج از مرکز مدار را دارند.[۶]
پلوتو و چارون
پلوتو با ۳۹ واحد نجومی فاصله از خورشید به طور متوسط، یک سیاره کوتوله و بزرگترین جسم شناختهشده در کمربند کویپر میباشد. پلوتو هنگامی که در سال ۱۹۳۰ کشف شد، به عنوان سیارهٔ نهم درنظر گرفته میشد، تا این که در سال ۲۰۰۶ با تعریف جدیدی که از سیاره شد، در گروه سیارات کوتوله طبقهبندی شد. این سیارهٔ کوتوله یک مدار نسبتاً غیرعادی با °۱۷ تمایل به سطح دایرةالبروج دارد که گاهی اوقات ۲۹٫۷ و گاهی اوقات ۴۹٫۵ واحد نجومی از خورشید فاصله میگیرد و از نپتون به خخورشید نزدیکتر میشود.
چارون، بزرگترین ماه پلوتو است که گاهی اوقات به صورت دو سیاره که در دو مدار مختلف دور هم میچرخند، دیده میشوند. پلوتو علاوه بر چارون، چهار ماه بسیار کوچکتر به نامهای اس/۲۰۱۲ پی ۱، نیکس، اس/۲۰۱۱ پی ۱، و هیدرا دارد.
نسبت چرخش پلوتو و نپتون به دور خورشید ۳:۲ است؛ یعنی با سهبار چرخیدن نپتون به دور خورشید، پلوتو دوبار به دور خورشید میچرخد. اینگونه اجرام کمربند کویپر را مرتعش مینامند.[۷]
هائومیا و ماکیماکی
هائومیا با فاصلهٔ ۴۳٫۱۳ واحد نجومی از خورشید به طور متوسط، مداری مشابه مدار ماکیماکی دارد که و نسبت چرخش او و نپتون به دور خورشید ۱۲:۷ است.[۸] هائومیا تقریباً هماندازهٔ ماکیماکی است و دو ماه دارد. هائومیا هر ۳:۵۴ ساعت یکبار به دور خود میچرخد. این سیارهٔ کوتوله در سال ۲۰۰۸ کشف و نامگذاری شد.[۹]
ماکیماکی با فاصلهٔ ۴۵٫۷۹ واحد نجومی از خورشیدبه طور متوسط، در حالی که از پلوتو کوچکتر است، بزرگترین جسم شناختهشده در بخش کلاسیک کمربند کویپر میباشد. (با نپتون نسبت گردش به دور خورشید ندارد.) ماکیماکی درخشانترین جسم در کمربند کویپر پس از پلوتو است. این سیارهٔ کوتوله در سال ۲۰۰۸ کشف و نامگذاری شد.[۱۰] مدار ماکیماکی، °۲۹ و بسیار بیشتر از پلوتو تمایل دارد.[۱۱]
دیسک فشرده
دیسک پراکنده که پیرامون کمربند کویپر را پوشاندهاست، تصور میشود که از ستارگان دنبالهدار کوتاه سرچشمه گرفته باشد. اجسام دیسک پراکنده به دلیل تاثیر نیروی گرانش نپتون، از سامانه خورشیدی خارج شدند. بیشتر اجسام دیسک پراکنده در کمربند کویپر قرار دارند آفلیا، ۱۵۰ واحد نجومی از خورشید فاصله گرفتهاست. مدار بیشتر اجسام دیسک پراکنده نیز بسیار به سطح دایرةالبروج متمایل است و بیشتر اوقات تقریباً به شکل عمود است. برخی از ستارهشناسان، دیسک پراکنده را منطقهای دیگر از کمربند کویپر می دانند و اجسام آن را، به شکل اجسام پراکنهٔ کمربند کویپر توصیف میکنند. برخی از ستارهشناسان نیز سنتاور را یکی از اجسام پراکندهٔ کمربند کویپر می دانند.
اریس
اریس با ۶۸ واحد نجومی فاصله از خورشید، بزرگترین جسم شناختهشده در دیسک پراکنده میباشد و با توجه به این که ۲۵% از پلوتو بزرگتر است، بحثهای در مورد تغییر طبقهبندی اریس از سیارهٔ کوتوله به سیاره انجام شدهاست. اریس همچنین بزرگترین سیارهٔ کوتولهٔ شناختهشدهاست. تنها ماه اریس، دیسنومیا نام دارد. مدار اریس مانند پلوتو بسیار غیرعادی است؛ به طوری که در حضیض خورشید، ۳۸٫۲ واحد نجومی (تقریباً فاصلهٔ پلوتو از خورشید) و در حالت آفلاین ۹۷٫۶ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد و به شدت به سطح دایرةالبروج تمایل دارد.
دورترین مناطق
نقطهای که در آن سامانه خورشیدی به پایان میرسد و فضای میانستارهای آغاز میشود، دقیقاً مشخص نشدهاست. مرزهای بیرونی سامانه خورشیدی دو نیروی خاص دارد: باد خورشیدی و جاذبه خورشیدی تمام شود. محدودیتهای بیرونی از نفوذ باد خورشیدی، ۴ بار فاصله پلوتو از خورشید است. پس از پایان این فاصله، فضای میانستارهای آغاز میشود.[۱۲] با این حال، تصوری که از گرانش خورشید میوشود این است که جاذبهٔ آن تا هزارها بار دورتر ادامه دارد.[۱۳]
گذر از مرز سامانه خورشیدی
سرعت باد خورشیدی ۴۰۰ کیلومتر بر ثانیه و تا وقتی که در فضا جریان داشته باشد، آن جا سامانه خورشیدی است. با دورشدن از خورشید تا ۱۰۰-۸۰ واحد نجومی و پرواز بر خلاف جهت باد خورشیدی، برخوردی انجام میشود که اجازه نمیدهد فضاپیما دورتر برود، در حالی که باد خورشیدی تا ۲۰۰ واحد نجومی ادامه دارد.[۱۴] آن زمان باد آهستهتر میوزد[۱۴] و به طور چشمگیری متراکم و آشفته خواهد شد. دم ستارههای دنبالهدار تا ۴۰ واحد نجومی بر خلاف جهت باد خورشیدی کشیده میشود، در حالی که فضاپیمای کاسینی و اکسپلورر گزارش دادند که گرانش سامانه خورشیدی مانند یک میدان مغناطیسی محدود است که ستاره، اجرام آن سامانه را وادار به خارج نشدن از آن سامانه میکند.[۱۵] وویجر ۱ و ۲ موفق شدند که از مرز ۹۴-۸۴ واحد نجومی تا خورشید هم بگذرند و وارد مرزهای بیرونی خورشیدی شوند.[۱۶][۱۷] مرزهای بیرونی خورشیدی جایی است که به تدریج باد خورشیدی تمام میشود و فضای میانستارهای آغاز میشود.[۱۲]
شکل و فرم مرزهای بیرونی خورشیدی به احتمال زیاد تحت تاثیر دینامیک شارهها قرار میگیرد و به تدریج فضای میانستارهای آغاز میشود.[۱۴] میدان مغناطیسی خورشید بیشتر به سمت جنوب حاکم است، به طوری که این میدان مغناطیسی از سمت شمال خورشید تا ۹ واحد نجومی و از سمت جنوب ۲۳۰ واحد نجومی ادامه مییابد.[۱۸]
هنوز هیچ فضاپیمایی از مرز سامانه خورشیدی نگذشتهاست. انتظار میرود که ناسا، وویجر را تا ده سال آینده از مرز سامانه خورشیدی بگذراند و اطلاعات ارزشمندی در نبود باد خورشیدی به زمین انتقال دهد.[۱۹] ناسا بودجهای را برای فرستادن یک کاوشگر فضایی به فضای میانستارهای و گذر از مرزهای سامانه خورشیدی اختصاص دادهاست.[۲۰][۲۱]
ابر اورت
ابر اورت، ابری فرضی کروی است که تا یک تریلیون اشیای یخی در آن وجود دارند که تصور میشود سرچشمهٔ ستارههای دنبالهدار به مدت طولانی باشد و احتمالاً ۵۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ واحد نجومی (۱٫۸۷ سال نوری) مساحت دارد. اعتقاد بر این است که دنبالهدارهایی که توسط تعاملات گرانشی سیارات بیرونی سامانه خورشیدی وارد این سامانه میشوند، از ابر اورت سرچشمه گرفتهاند. اشیای ابر اورت بسیار آرام حرکت میکنند و میتوانند به ندرت اختلالها و رویدادهایی مانند اثرات گرانشی یک ستاهٔ گذرا و جزر و مد کهکشانی ایجاد کنند.[۲۲][۲۳]
سدنا
سدنا یک جسم مایل به قرمز و بزرگ با مدار بیضی شکل است که ۵۲۵٫۸۶ واحد نجومی با خورشید فاصله دارد. مایک براون که این جسم را در سال ۲۰۰۳ کشف کرد، ادعا میکند که سدنا نمیتواند بخشی از یک دیسک پراکنده یا کمربند کویپر باشد. او و دیگر ستارهشناسان، سدنا را در یک جمعیت کاملاً جدید پیدا کردند.[۲۴] مایک براون، سدنا را درون ابر هورت دانست و گفت که ممکن است از یک فرآیند مشابه تشکیل شده باشد، با وجود این که به خورشید بسیار نزدیک است.[۲۵] سدنا احتمالاً یک سیاره کوتوله است، اما هنوز شکل آن تعیین نشدهاست.
مرزها
بخش عمدهای از سامانه خورشیدی هنوز ناشناختهاست. میدان گرانشی خورشید برای تسلط بر نیروهای گرانشی ستارههای اطراف حدوداً ۲ سال نوری (۱۲۵٬۰۰۰ واحد نجومی) تخمین زده شدهاست. کمترین برآورد مساحت ابر اورت ۵۰٬۰۰۰ واحد نجومی است.[۲۶] با وجود اکتشافها، نوآوریهایی از جمله سدنا، منطقهای که بین کمربند کویپر و ابر اورت قرار دارد، انجام شدهاست ولی هنوز عملاً نقشهٔ سدنا تهیه نشدهاست. مطالعات مداوم در منطقهٔ بین عطارد و خورشید انجام میشود.[۲۷] اجرامی در مناطق ناشناختهٔ سامانه خورشیدی کشف شدهاست.
زمینه کهکشانی
سامانه خورشیدی در کهکشانی به نام کهکشان راه شیری واقع شدهاست. راه شیری یک کهکشان مارپیچ با قطر حدود ۱۰۰،۰۰۰ سال نوری است و دود ۲۰۰ میلیارد ستاره در آن قرار دارد.[۲۸] سامانه خورشیدی در قسمت بیرونی این کهکشان در بازوی شکارچی و یا خار محلی جا دارد.[۲۹] خورشید ۲۵،۰۰۰ تا ۲۸،۰۰۰ سال نوری از مرکز کهکشان فاصله دارد[۳۰] و سرعت آن در کهکشان حدود ۲۲۰ کیلومتر در ثانیه است، به طوری که هر ۲۵۰-۲۲۵ انقلابی را به اتمام میرساند.[۳۱] این انقلاب با عنوان سال کهکشانی شناخته شدهاست. آماج خورشیدی، جهت راه خورشید در فضای میان ستارهای را تعیین میکند و جهت آن در نزدیکی صورت فلکی هرکول و در حال حاضر در جهت محل زندگی ستاره درخشان وگا است.[۳۲] صفحه دایرةالبروج در زاویهٔ حدود ۶۰ درجه نسبت به زمین است.
محل زندگی سامانه خورشیدی در کهکشان یکی از دلایل تکامل زندگی بر روی زمین است. خورشید به ندرت از کنار اجرام آسمانی خطرناک عبور میکند. از آن جا که بازوهای مارپیچی نسبت به ابر نواخترها غلظت بسیار بیشتری دارند، ناپایداریها و تابش میتواند سامانه خورشیدی را نابود کند، اما زمین برای تکامل به دورهٔ طولانی پایداری نیاز دارد.[۳۳] سامانه خورشیدی به خوبی در خارج از محیطهای پرستارهٔ مرکز کهکشان نهفتهاست. نزدیک به مرکز کهکشان، کشش گرانشی ستارههای اطراف میتواند ابر اورت را وادار به فرستادن بسیاری از ستارههای دنبالهدار به سامانه خورشیدی کند که پیامدهای آن زندگی فاجعهبار بر روی زمین است.[۳۳] برخی از دانشمندان ادعا میکنند که در محل فعلی سامانه خورشیدی، ابر نواخترهای اخیر ممکن است تا ۳۵٬۰۰۰ سال آینده، قطعات باقیمانده هستهٔ ستارهای را به عنوان دانههای گرد و غبار و رادیو اکتیو به همراه ستارههای دنباله دار به سمت خورشید پرتاب کند.[۳۴]
همسایهها
سامانه خورشیدی در ابر میانستارهای محلی، حباب محلی، بازوی شکارچی، کهکشان راه شیری واقع شدهاست. حباب محلی منطقهای است که ابرهای متراکم در آن پراکنده شدهاند و فضای میانستارهای نیز یک حفره به شکل ساعت شنی است که سراسر ۳۰۰ سال نوری دارد. حباب محلی دارای دمای بالا و پلاسما است.[۳۵]
نزدیکترین ستاره به خورشید ده سال نوری (۹۵ تریلیون کیلومتر) با خورشید فاصله دارد. نزدیکترین سامانه ستارهای به سامانه خورشیدی، آلفا قنطورس میباشد که حدود ۴٫۴ سال نوری با سامانه خورشیدی فاصله دارد. آلفا قنطورس آ و بی، دو ستارهٔ در سامانه آلفا قنطورس مانند خورشید هستند که بسیار به هم نزدیک هستند، در حالی که پروکسیما قنطورس (آلفا قنطورس سی) یک ستاره کوتوله سرخ است که ۰٫۲ سال نوری با این دو ستاره فاصله دارد. از دیگر ستارههای نزدیک به خورشید میتوان به ستاره کوتوله قرمز بارنارد (در ۵٫۹ سال نوری) و ولف ۳۵۹ (در ۷٫۸ سال نوری) اشاره کرد. بزرگترین ستاره در ده سال نوری، ستاره شباهنگ که یک رشته اصلی محسوب میشود و دوبرابر خورشید جرم دارد. این ستاره ۸٫۶ سال نوری با خورشید فاصله دارد. از سامانههای ستارهای دیگر تا ده سال نوری میتوان به سامانه دوستاره لویتن ۷۲۶-۸ (در ۸٫۷ سال نوری) و روس ۱۵۴ (در ۹٫۷ سال نوری) اشاره کرد.[۳۶] نزدیک ترین سامانه تکستاره به خورشید، تاو نهنگ است که ۱۱٫۹ سال نوری از خورشید فاصله دارد. تاو نهنگ ۸۰% از جرم خورشید را دارا میباشد، اما تنها ۶۰% درخشندگی خورشید را دارد.[۳۷] نزدیکترین سیاره فراخورشیدی به خورشید، اپسیلون جوی نام دارد که ستارهٔ او اندکی کمنورتر و قرمزتر از خورشید میباشد و ۱۰٫۵ سال نوری با خورشید فاصله دارد. سیارهٔ اپسیلون جوی، ۱٫۵ برابر جرم مشتری را دارا میباشد و هر ۶٫۹ سال یک بار به دور ستارهاش میچرخد.[۳۸]
اندازه
جرم و حجم اجرام سامانه خورشیدی بسیار متفاوت است. خورشید حدود ۱۰،۰۰۰ بار (۴۱ تریلیون بار) بزرگتر از کوچکترین جسم منظومه شمسی پرومته است.
خورشید (star) |
مشتری (planet) |
زحل (planet) |
اورانوس (planet) |
نپتون (planet) |
زمین (planet) |
زهره (planet) |
مریخ (planet) |
گانیمد (moon of Jupiter) |
تیتان (moon of Saturn) |
عطارد (planet) |
کالیستو (moon of Jupiter) |
آیو (moon of Jupiter) |
ماه (moon of Earth) |
اروپا (moon of Jupiter) |
تریتون (moon of Neptune) |
پلوتون (dwarf planet) |
تیتانیا (moon of Uranus) |
رئا (moon of Saturn) |
اوبرون (moon of Uranus) |
یاپتوس (moon of Saturn) |
کارون (moon of Pluto) |
اومبریل (moon of Uranus) |
آریل (moon of Uranus) |
دیونه (moon of Saturn) |
تتیس (moon of Saturn) |
سرس (dwarf planet) |
۴ وستا (belt asteroid) |
پالاس (belt asteroid) |
انسلادوس (moon of Saturn) |
میراندا (moon of Uranus) |
پروتئوس (moon of Neptune) |
میماس (moon of Saturn) |
هایپریون (moon of Saturn) |
۷ آیریس (belt asteroid) |
فوبه (moon of Saturn) |
جانوس (moon of Saturn) |
اپیمتئوس (moon of Saturn) |
سیارک ۲۱ (belt asteroid) |
پرومته (moon of Saturn) |
پاندورا (moon of Saturn) |
۲۵۳ ماتیلده (belt asteroid) |
هلنه (moon of Saturn) |
ایدا ۲۴۳ (belt asteroid) |
آلتیما ثولی (Kuiper belt object) |
فوبوس (moon of Mars) |
دیموس (moon of Mars) |
۶۷ پی/چوریوموف-گراسیمنکو (comet) |
Hartley 2 (comet) |
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Stephen C. Tegler (2007). "Kuiper Belt Objects: Physical Studies". In Lucy-Ann McFadden; et al. (eds.). Encyclopedia of the Solar System. pp. 605–620.
{{cite book}}
: Explicit use of et al. in:|editor=
(help) - ↑ Audrey Delsanti and David Jewitt (2006). "The Solar System Beyond The Planets" (PDF). Institute for Astronomy, University of Hawaii. Archived from the original (PDF) on January 29, 2007. Retrieved 2007-01-03.
- ↑ الگو:Cite doi
- ↑ Chiang; Jordan, A. B.; Millis, R. L.; Buie, M. W.; Wasserman, L. H.; Elliot, J. L.; Kern, S. D.; Trilling, D. E.; Meech, K. J.; et al. (2003). "Resonance Occupation in the Kuiper Belt: Case Examples of the 5:2 and Trojan Resonances" (PDF). The Astronomical Journal. 126 (1): 430–443. Bibcode:2003AJ....126..430C. doi:10.1086/375207. Retrieved 2009-08-15.
{{cite journal}}
: Explicit use of et al. in:|author=
(help) - ↑ M. W. Buie, R. L. Millis, L. H. Wasserman, J. L. Elliot, S. D. Kern, K. B. Clancy, E. I. Chiang, A. B. Jordan, K. J. Meech, R. M. Wagner, D. E. Trilling (2005). "Procedures, Resources and Selected Results of the Deep Ecliptic Survey". Earth, Moon, and Planets. 92 (1): 113. arXiv:astro-ph/0309251. Bibcode:2003EM&P...92..113B. doi:10.1023/B:MOON.0000031930.13823.be.
{{cite journal}}
: نگهداری یادکرد:نامهای متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ E. Dotto1, M. A. Barucci2, and M. Fulchignoni (2006-08-24). "Beyond Neptune, the new frontier of the Solar System" (PDF). Retrieved 2006-12-26.
{{cite web}}
: نگهداری یادکرد:نامهای متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ Fajans, J. (2001). "Autoresonant (nonstationary) excitation of pendulums, Plutinos, plasmas, and other nonlinear oscillators" (PDF). American Journal of Physics. 69 (10): 1096–1102. doi:10.1119/1.1389278. Retrieved 2006-12-26.
{{cite journal}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (help); Unknown parameter|month=
ignored (help) - ↑ Michael E. Brown. "The largest Kuiper belt objects" (PDF). CalTech. Retrieved 2012-07-15.
- ↑ "News Release – IAU0807: IAU names fifth dwarf planet Haumea". International Astronomical Union. 2008-09-17. Retrieved 2012-07-15.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref>
غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامname
وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Marc W. Buie (2008-04-05). "Orbit Fit and Astrometric record for 136472". SwRI (Space Science Department). Retrieved 2012-07-15.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ «Voyager Enters Solar System's Final Frontier». NASA. دریافتشده در ۲۰۰۷-۰۴-۰۲.
- ↑ Littmann, 162–163.
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ Fahr, H. J. ; Kausch, T. ; Scherer, H.؛ Kausch؛ Scherer (۲۰۰۰). «A 5-fluid hydrodynamic approach to model the Solar System-interstellar medium interaction» (PDF). Astronomy & Astrophysics. ۳۵۷: ۲۶۸. بیبکد:2000A&A...357..268F. See Figures 1 and 2.
- ↑ NASA/JPL (۲۰۰۹). «Cassini's Big Sky: The View from the Center of Our Solar System». دریافتشده در ۲۰۰۹-۱۲-۲۰.
- ↑ «Voyager 1 explores the termination shock region and the heliosheath beyond». Science. ۳۰۹ (۵۷۴۳): ۲۰۱۷–۲۰. ۲۰۰۵. doi:10.1126/science.1117684. PMID 16179468. بیبکد:2005Sci...309.2017S. از پارامتر ناشناخته
|نوینده=
صرفنظر شد (کمک); از پارامتر ناشناخته|ماه=
صرفنظر شد (کمک) - ↑ Stone, E. C. ; Cummings, A. C. ; McDonald, F. B. ; Heikkila, B. C. ; Lal, N. ; Webber, W. R. (۲۰۰۸). «An asymmetric solar wind termination shock». Nature. ۴۵۴ (۷۲۰۰): ۷۱–۴. doi:10.1038/nature07022. PMID 18596802. از پارامتر ناشناخته
|ماه=
صرفنظر شد (کمک) - ↑ P. C. Frisch (University of Chicago) (ژوئن ۲۴, ۲۰۰۲). «The Sun's Heliosphere & Heliopause». Astronomy Picture of the Day. دریافتشده در ۲۰۰۶-۰۶-۲۳.
- ↑ «Voyager: Interstellar Mission». NASA Jet Propulsion Laboratory. ۲۰۰۷. دریافتشده در ۲۰۰۸-۰۵-۰۸.
- ↑ R. L. McNutt, Jr.؛ و دیگران (۲۰۰۶)، Innovative Interstellar Explorer، AIP Conference Proceedings، ج. ۸۵۸، ص. ۳۴۱–۳۴۷، doi:10٫1063/1٫2359348 مقدار
|doi=
را بررسی کنید (کمک)، بیبکد:2006AIPC..858..341M - ↑ Anderson, Mark (۲۰۰۷-۰۱-۰۵). «Interstellar space, and step on it!». New Scientist. دریافتشده در ۲۰۰۷-۰۲-۰۵.
- ↑ Stern SA, Weissman PR. (۲۰۰۱). «Rapid collisional evolution of comets during the formation of the Oort cloud». Space Studies Department, Southwest Research Institute, Boulder, Colorado. دریافتشده در ۲۰۰۶-۱۱-۱۹.
- ↑ Bill Arnett (۲۰۰۶). «The Kuiper Belt and the Oort Cloud». nineplanets.org. دریافتشده در ۲۰۰۶-۰۶-۲۳.
- ↑ David Jewitt (۲۰۰۴). «Sedna – 2003 VB۱۲». University of Hawaii. دریافتشده در ۲۰۰۶-۰۶-۲۳.
- ↑ Mike Brown. «Sedna». CalTech. دریافتشده در ۲۰۰۷-۰۵-۰۲.
- ↑ JP. Bibring, 1.
- ↑ Durda D. D. ; Stern S. A. ; Colwell W. B. ; Parker J. W. ; Levison H. F. ; Hassler D. M. (۲۰۰۴). «A New Observational Search for Vulcanoids in SOHO/LASCO Coronagraph Images». Icarus. ۱۴۸: ۳۱۲–۳۱۵. doi:10.1006/icar.2000.6520. بیبکد:2000Icar..148..312D.
- ↑ English، J. (۲۰۰۰). «Exposing the Stuff Between the Stars». Hubble News Desk. دریافتشده در ۲۰۰۷-۰۵-۱۰.
- ↑ R. Drimmel, D. N. Spergel (۲۰۰۱). «Three Dimensional Structure of the Milky Way Disk». Astrophysical Journal. ۵۵۶: ۱۸۱–۲۰۲. arXiv:astro-ph/0101259. doi:10٫1086/321556 مقدار
|doi=
را بررسی کنید (کمک). بیبکد:2001ApJ...556..181D. - ↑
Eisenhauer، F. (۲۰۰۳). «A Geometric Determination of the Distance to the Galactic Center». Astrophysical Journal. ۵۹۷ (۲): L۱۲۱–L۱۲۴. doi:10٫1086/380188 مقدار
|doi=
را بررسی کنید (کمک). بیبکد:2003ApJ...597L.121E. از پارامتر ناشناخته|coauthors=
صرف نظر شد (|author=
پیشنهاد میشود) (کمک) - ↑ Leong, Stacy (2002). "Period of the Sun's Orbit around the Galaxy (Cosmic Year)". The Physics Factbook. Retrieved 2007-04-02.
- ↑ C. Barbieri (۲۰۰۳). «Elementi di Astronomia e Astrofisica per il Corso di Ingegneria Aerospaziale V settimana». IdealStars.com. دریافتشده در ۲۰۰۷-۰۲-۱۲.
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ Leslie Mullen (۲۰۰۱). «Galactic Habitable Zones». Astrobiology Magazine. دریافتشده در ۲۰۰۶-۰۶-۲۳.
- ↑ «Supernova Explosion May Have Caused Mammoth Extinction». Physorg.com. ۲۰۰۵. دریافتشده در ۲۰۰۷-۰۲-۰۲.
- ↑ «Near-Earth Supernovas». NASA. دریافتشده در ۲۰۰۶-۰۷-۲۳.
- ↑ «Stars within 10 light years». SolStation. دریافتشده در ۲۰۰۷-۰۴-۰۲.
- ↑ «Tau Ceti». SolStation. دریافتشده در ۲۰۰۷-۰۴-۰۲.
- ↑ «HUBBLE ZEROES IN ON NEAREST KNOWN EXOPLANET». Hubblesite. ۲۰۰۶. دریافتشده در ۲۰۰۸-۰۱-۱۳.
منابع
- Littmann, Mark (2004). Planets Beyond: Discovering the Outer Solar System (به انگلیسی). Courier Dover Publications.
- JP. Bibring, T. Encrenaz (2004). The Solar System: Third edition (به انگلیسی). Springer.