زندگی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

زندگی
محدودهٔ زمانی: 3770–0 Ma نخست‌زیستیفعلی (احتمالاً منشأ پیشازیستی)
گوناگونی پیش‌هسته‌ای‌ها (پروکاریوت‌ها) که نمونه‌هایی از آنها در تصویر بالا شامل باستانیان، سیانوباکترها، باسیلوس‌ها، انتروباکتریاسه‌ها، دیبلوکوکوس‌ها و پیچیدگان است.
گوناگونی هوهسته‌ای‌ها (یوکاریوت‌ها) که نمونه‌هایی از آن در تصویر بالا شامل گرگ خاکستری، درخت سکویا، انتودینیم، قارچ قیصر، آتش‌ماهی پهن‌خط، شکوفه‌های جلبک، زنبور کریستوکسوم ورالی، گلسنگ سپری، دیکتوسلیوم و مرجان ستونی است.
رده‌بندی علمی e
حوزه‌ها و فرمانروها

زندگی روی زمین:

لذت زندگی، اثر آنری ماتیس

زندگی، زیست یا حیات، وجه تمایز میان موادی است که دارای فرآیندهای زیستی نظیر پیام‌رسانی سلولی و خودکفایی هستند با موادی که فاقد چنین کیفیت‌هایی هستند. این ماده‌ها دارای ظرفیت رشد، پاسخ به محرک‌ها، سوخت‌وساز، تبدیل انرژی و تولیدمثل هستند. بر روی زمین انواع مختلفی از حیات از قبیل گیاهان، جانوران، قارچ‌ها، آغازیان، آرکی‌ها و باکتری هست. زیست‌شناسی علم مطالعهٔ زیست است. زندگی را معمولاْ فاصلهٔ میان تولد تا مرگ هر جاندار توصیف می‌کنند. هر جاندار پس از زایش، آغاز به رشد و نمو می‌کند و در نهایت به واسطهٔ مرگ، این روند متوقف می‌شود.[۲][۳]

ژن واحد وراثت است و یاخته (سلول) واحد ساختاری و عامل زندگی است.[۴][۵] یاخته‌ها دو گونه هستند: پروکاریوت‌ها (پیش‌هسته) و یوکاریوت‌ها (هوهسته)، هر دو گونه دارای یک سیتوپلاسم (میان‌یاخته) هستند که درون غشا قرار گرفته است. این غشاها دارای زیست‌مولکول‌های زیادی نظیر پروتئین و نوکلئیک اسید هستند. یاخته از طریق فرآیند تقسیم سلولی تولیدمثل می‌کند. در این فرآیند، سلول والد به دو یا چند سلول فرزند تقسیم شده و ژن‌های خود را به نسل تازه منتقل می‌کند. گاهی این تقسیم سلولی منجر به تنوع ژنتیکی گونه‌ها می‌شود.

بطور کلی جانداران را سامانه‌های باز تلقی می‌کنند که هم‌ایستایی دارند، متشکل از یاخته‌اند، چرخهٔ زندگی دارند، سوخت‌وساز و رشد می‌کنند، قابلیت سازگاری با محیط زیست دارند، به محرک‌ها پاسخ می‌دهند، تولیدمثل کرده و در طول چند نسل فرگشت (تکامل) دارند. گاهی اوقات سایر تعاریف بقیهٔ اشکال حیات غیریاخته‌ای مثل ویروس‌ها و ویروئیدها را هم شامل می‌شود اما این موارد معمولاً به حساب نمی‌آیند چون توانایی زیست خودکفا را ندارند و مجبورند از فرآیندهای زیستی میزبان‌های خود بهره ببرند.[۶][۷] ویروس‌ها فقط از رشته دی‌ان‌ای تشکیل شده‌اند و به تنهایی و بدون وجود سلول میزبان، علایم موجودات زنده را نشان نمی‌دهند. برخی از دانشمندان ویروس‌ها را مرز میان موجودات زنده و غیر زنده و به صورت یک هاله (مانند نیم سایه) دانسته‌اند، که کاملاً قابل جداسازی نیستند.

پیدایش حیات، فرآیند طبیعیِ آغاز زندگی از مواد غیرزنده همچون ترکیبات آلی ساده است. زندگی روی زمین از همان ابتدا باعث تغییر محیط زیست در مقیاس‌های زمانی مختلف زمین‌شناسی شده است با اینحال زندگی توانسته خود را با اکثر زیست‌بوم‌ها و شرایط سازگار کند. گونه‌های مختلف جانداران با تکیه بر تبارهای مشترک از طریق عواملی چون وراثت، تنوع ژنتیکی گونه‌ها و انتخاب طبیعی به وجود آمده‌اند و امروزه تخمین زده می‌شود که شمار گونه‌های زیستی بین ۳ میلیون تا ۱۰۰ میلیون باشد.[۸][۹]

مرگ، پایانی بی‌بازگشت برای همهٔ فرآیندهای زیستی‌ای است که جاندار را حفظ می‌کند و با وقوع آن زندگی به پایان می‌رسد. انقراض اصطلاحی برای اشاره به مرگ همهٔ اعضای یک گروه یا آرایه زیستی مثل گونه‌های جانوری است. هنگامی که یک گونه یا آرایه منقرض می‌شود، امکان بازگشت به زندگی را از دست می‌دهد. سنگواره‌ها آثار بجامانده یا رد پای جانداران هستند.

به تعریفی دیگر حیات نحوهٔ خاص از هستی است که مبدأ ظهور علم و قدرت شده و عامل هماهنگ‌کننده اندیشه علمی و انگیزه عملی است، به طوری که اندیشه علمی بر انگیزه عملی اشراف و نظارت داشته و انگیزه عملی تحت هدایت اندیشه علمی، به صورت کوشش عینی ظهور یابد.

«زندگی روزمره» مفهوم عامی است که همه مفهوم پردازی‌ها، تعاریف و روایت‌ها از آن ریشه می‌گیرند و از سوی دیگر، «زندگی روزمره» دارای ماهیت نسبتاً ناپایدار و سیالی است که به آسانی از زیر بار هر گونه تعریفی، شانه خالی می‌کند.[۱۰]

ریشه‌شناسی[ویرایش]

لغت نامه دهخدا

زندگی. [زِ دَ / دِ] (حامص، اِ) زندگانی. (از فرهنگ فارسی معین). حیوة. (ناظم الاطباء). حیات. محیا. حیوان. نقیض مرگ. زندگانی. مقابل مردگی. مقابل مرگ و ممات و آن صفتی است مقتضی حس و حرکت. (از یادداشت‌های بخط دهخدا)[۱۱]

تعریف[ویرایش]

تعریف زندگی همواره یکی از چالش‌های دانشمندان و فلاسفه بوده‌است.[۱۲][۱۳][۱۴] بخشی از مشکل از این بابت است که زندگی یک ماده نیست بلکه یک فرآیند است.[۱۵][۱۶][۱۷] نبود دانش نسبت به هر گونه ساختار زیستی در خارج از زمین (در صورت وجود) و عدم امکان مقایسه به پیچیدگی تعریف آن کمک کرده‌است.[۱۸][۱۹] تعاریف فلسفی زیادی از زندگی ارائه شده است که مسئله و پیچیدگی اصلی آنها شیوهٔ تشخیص چیزهای زنده از دیگر چیزها بوده است.[۲۰] تعاریف حقوقی هم از زندگی ارائه شده و مورد بحث و جدل قرار گرفته. هدف اکثر آنها تمرکز بر این است که جان چه انسانی را می‌توان گرفت و عوارض قانونی این تصمیمات چه می‌تواند باشد.[۲۱] در یک پژوهش ۱۲۳ تعریف از زندگی ارائه شده‌است.[۲۲]

زیست‌شناسی[ویرایش]

از آنجایی که هنوز تعریف واضحی از حیات وجود ندارد، بیشتر تعاریف فعلی در زیست‌شناسی، توصیفی هستند. زندگی ویژگی چیزی تلقی می‌شود که موجودیت خود را در محیط معین حفظ، بیشتر یا تقویت می‌کند. این ویژگی تمام یا بیشتر صفات زیر را نشان می‌دهد:[۱۴][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷][۲۸]

  1. هم‌ایستایی: تنظیم محیط داخلی برای حفظ یک حالت ثابت؛ به عنوان مثال، تعریق برای کاهش دما
  2. سازماندهی: از یک یا چند یاخته (واحد زندگی) تشکیل شده است.
  3. سوخت‌و ساز: تبدیل انرژی با تبدیل مواد شیمیایی و انرژی به ترکیبات یاخته‌ای (آنابولیسم) و تجزیهٔ ماده ارگانیک (کاتابولیسم). چیزهای زنده برای حفظ ساختار درونی (هم‌ایستایی) و تولید دیگر پدیده‌های مربوط به زندگی، به انرژی نیاز دارند.
  4. رشد: حفظ نرخ بالاتری از آنابولیسم نسبت به کاتابولیسم. یک ساختار در حال رشد به جای آنکه تنها به جمع کردن مواد بپردازد، اعضای بدن یا تنه‌اش بزرگتر می‌شوند.
  5. سازگاری: فرآیندی تکاملی است که طی آن یک جاندار توانایی زندگی بهتر در یک یا چند زیستگاه را پیدا می‌کند.[۲۹][۳۰][۳۱]
  6. واکنش به محرک‌ها: واکنش می‌تواند شکل‌های متفاوتی داشته باشد، از انقباض یک جاندار تک‌یاخته‌ای در قبال مواد شیمیایی تا واکنش‌های پیچیدهٔ همهٔ احساسات جانداران چندیاخته‌ای، از نمونه‌های واکنش به محرک خارجی هستند. واکنش معمولاً با جنبیدن همراه است، برای مثال برگ‌های یک گیاه به سمت خورشید می‌چرخند (نورگرایی).
  7. تولید مثل: توانایی تولید جانداران منفرد جدید که یا به شکل غیرجنسی از یک والد ساخته می‌شوند یا به شکل جنسی از دو جاندار والد به وجود می‌آیند.

این فرآیندهای پیچیده را کارکردهای فیزیولوژیک (کاراندامی) می‌نامند. این کارکردها پایه‌های زیربنایی فیزیکی و شیمیایی مثل پیام‌رسانی سلولی و سازوکارهای کنترلی دارند که برای حفظ حیات الزامی هستند.

تعاریف جایگزین[ویرایش]

چرخه زندگی

از دیدگاه علم فیزیک موجودات زنده سامانه‌های ترمودینامیکی با ساختارهای مولکولی متشکل هستند که میل به بقا آنها را به سمت تولیدمثل و تکامل می‌برد.[۳۲][۳۳] در ترمودینامیک، زندگی بسان یک سامانهٔ باز توصیف شده که از گرادیان‌های اطراف به منظور خلق رونوشت‌هایی از خود استفاده می‌کند.[۳۴] این تعریف را می‌شود اینطور هم گفت که زندگی «سامانهٔ خودپایدار شیمیایی است که قابلیت تکامل داروینی دارد». تعریف اخیر را کمیته‌ای از ناسا بر اساس پیشنهاد کارل ساگان برگزید تا بدین ترتیب تعریف مناسبی برای پژوهش‌های اخترزیست‌شناسی داشته باشد.[۳۵][۳۶][۳۷] البته این تعریف با انتقادات زیادی مواجه شده چون بنابر آن یک موجود جنسی با قابلیت تولیدمثل را نمی‌توان زنده تلقی کرد چون به تنهایی قابلیت تکامل ندارد.[۳۸] دلیل این اشکال بالقوه این است که «تعریف ناسا» زندگی را به مثابهٔ یک پدیده و نه یک موجود زنده در نظر می‌گیرد و همین نکته باعث می‌شود که ناقص باشد.[۳۹] تعاریف جایگزین دیگری هم مبتنی بر مفهوم زندگی بمثابهٔ پدیده و فرد زنده ارائه شده که در آنها زندگی پیوستاری از یک واحد اطلاعاتی خودنگاه‌دار توصیف شده که خود عنصری متمایز از این پیوستار است. یکی از نقاط قوت این رویکرد این است که زندگی را در قالب ریاضیات و فیزک تعریف می‌کند و از کاربرد واژگان زیست‌شناسی احتراز می‌کند تا بدین ترتیب از ورود به حشو در کلام جلوگیری شود.[۳۹]

برخی دیگر از اندیشمندان برای تعریف زندگی قائل به دیدگاهی سیستمی هستند و فقط به شیمی مولکولی بسنده نمی‌کنند. یکی از تعاریف سیستمی درباره زندگی این است که موجودات زنده، خودسازمانده و خودنوگر هستند. استوارت کافمن زیست‌شناس آمریکایی، تعریف دیگری مبتنی بر همین تعریف ارائه داده و در آن موجود زنده را یک عامل خودمختار یا یک سامانهٔ چندعاملی توصیف کرده که قابلیت تولید مثل دارد و می‌تواند دستکم یک چرخه ترمودینامیکی را کامل کند.[۴۰] این تعریف با ظهور کارکردهای تازه در طول زمان، توسعه پیدا کرده‌است.[۴۱]

ویروس‌ها[ویرایش]

زنده تلقی کردن ویروس‌ها همواره محل بحث بوده است. این موجودات را به جای آنکه گونه‌ای از حیات بدانند، اکثراً به عنوان همانندسازهای کدکنندهٔ ژنتیکی در نظر می‌گیرند.[۴۲] برخی دیگر، ویروس‌ها را «جاندارانی بر لبهٔ زندگی» توصیف می‌کنند[۴۳] چون دارای ژن هستند و با انتخاب طبیعی تکامل می‌یابند[۴۴][۴۵] و با استفاده از خودسامانی اقدام به همانندسازی یا رونوشت‌سازی‌های متعدد از خود می‌کنند. با این حال ویروس‌ها سوخت‌وساز ندارند و برای تولید محصولات تازه به یک سلول میزبان نیازمندند. فرآیند خودسامانی ویروس‌ها درون سلول‌های میزبان راه‌هایی برای مطالعهٔ پیدایش حیات به دست می‌دهد چون این فرآیند احتمالاً از این فرضیه که زیست ممکن است با فرآیند خودسامانی مولکول‌های جاندار آغاز شده‌باشد پشتیبانی می‌کند.[۴۶][۴۷][۴۸]

بیوفیزیک[ویرایش]

برای انعکاس حداقل پدیده‌های مورد نیاز، تعاریف زیست‌شناسانهٔ دیگری از حیات ارائه شده[۴۹] که بسیاری از آنها بر اساس سامانه‌های شیمیایی هستند. بیوفیزیکدانان اظهار داشته‌اند که موجودات زنده بر اساس آنتروپی منفی عمل می‌کنند.[۵۰][۵۱] به عبارت دیگر روندهای زیستی را می‌توان تأخیری در پدیده انتشار یا پراکندگیِ خودجوشِ انرژیِ درونیِ مولکول‌هایِ زیستی دانست که به سمتِ حالاتِ ریزترِ بالقوه تمایل دارند.[۱۲] به بیانی دقیق‌تر و بنا به گفتهٔ فیزیکدانانی چون جان برنال، اروین شرودینگر، یوجین ویگنر و جان آوری، حیات، زیرمجموعه‌ای از آن دست پدیده‌هایی است که پذیرای سامانه‌های باز یا مستمر هستند و توانایی کاهش آنتروپی درونی به قیمت مصرف مواد یا انرژی آزادی که از طبیعت گرفته‌اند را دارند و سپس به شکل تخفیف‌یافته یا تخریب‌شده‌ای دفع می‌شوند.[۵۲][۵۳] ظهور و افزایش دانش همانندسازی زیستی یا زیست‌تقلید (طراحی و تولید مواد، ساختارها و سامانه‌هایی که بر اساس موجودیت‌ّها و فرآیندهای زیستی مدل‌سازی می‌شوند) احتمالاً مرز میان زندگی طبیعی و مصنوعی را بازتعریف خواهد کرد.[۵۴]

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. International Committee on Taxonomy of Viruses Executive Committee (May 2020). "The New Scope of Virus Taxonomy: Partitioning the Virosphere Into 15 Hierarchical Ranks". Nat Microbiol. 5 (5): 668–674. doi:10.1038/s41564-020-0709-x. PMC 7186216. PMID 32341570.
  2. # ^ ب Koshland جونیور، دانیل E. (۲۰۰۲ مارس ۲۲). «ستون هفت تن از زندگی»: علوم ۲۹۵ (۵،۵۶۳) ۲۲۱۵–۲۲۱۶. doi: 10.1126/science.1068489. PMID 11،۹۱۰،۰۹۲. http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/۲۹۵/۵۵۶۳/۲۲۱۵. Retrieved ۲۰۰۹-۰۵-۲۵. راهنما ۲۰۰۹/۰۵/۲۵.
  3. #^ آمریکایی میراث فرهنگ لغت به زبان انگلیسی، نسخه ۴th، منتشر شده توسط هوتون Mifflin شرکت، از طریق:Answers.com
  4. "2.2: The Basic Structural and Functional Unit of Life: The Cell". LibreTexts. 2 June 2019. Archived from the original on 29 March 2020. Retrieved 29 March 2020.
  5. Bose, Debopriya (14 May 2019). "Six Main Cell Functions". Leaf Group Ltd./Leaf Group Media. Archived from the original on 29 March 2020. Retrieved 29 March 2020.
  6. "Virus". Genome.gov (به انگلیسی). Archived from the original on 11 May 2022. Retrieved 25 July 2022.
  7. "Are Viruses Alive?". Yellowstone Thermal Viruses (به انگلیسی). Archived from the original on 14 June 2022. Retrieved 25 July 2022.
  8. "life | Definition, Origin, Evolution, Diversity, & Facts". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). Archived from the original on 12 July 2022. Retrieved 25 July 2022.
  9. "How Many Species Exist?". National Wildlife Federation (به انگلیسی). Archived from the original on 25 July 2022. Retrieved 25 July 2022.
  10. جامعه‌شناسی سازمانی صفحه571
  11. «معنی زندگی | لغت‌نامه دهخدا». www.vajehyab.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۹.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Tsokolov, Serhiy A. (May 2009). "Why Is the Definition of Life So Elusive? Epistemological Considerations". Astrobiology. 9 (4): 401–412. Bibcode:2009AsBio...9..401T. doi:10.1089/ast.2007.0201. PMID 19519215.
  13. Emmeche, Claus (1997). "Defining Life, Explaining Emergence". Niels Bohr Institute. Archived from the original on 14 March 2012. Retrieved 25 May 2012.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ McKay, Chris P. (14 September 2004). "What Is Life—and How Do We Search for It in Other Worlds?". PLOS Biology. 2 (9): 302. doi:10.1371/journal.pbio.0020302. PMC 516796. PMID 15367939.
  15. Mautner, Michael N. (1997). "Directed panspermia. 3. Strategies and motivation for seeding star-forming clouds" (PDF). Journal of the British Interplanetary Society. 50: 93–102. Bibcode:1997JBIS...50...93M. Archived (PDF) from the original on 2 November 2012.
  16. Mautner, Michael N. (2000). Seeding the Universe with Life: Securing Our Cosmological Future (PDF). Washington D.C. ISBN 978-0-476-00330-9. Archived (PDF) from the original on 2 November 2012.
  17. McKay, Chris (18 September 2014). "What is life? It's a Tricky, Often Confusing Question". Astrobiology Magazine.
  18. Nealson, K.H.; Conrad, P.G. (December 1999). "Life: past, present and future". Philosophical Transactions of the Royal Society of London B. 354 (1392): 1923–1939. doi:10.1098/rstb.1999.0532. PMC 1692713. PMID 10670014. Archived from the original on 3 January 2016.
  19. Mautner, Michael N. (2009). "Life-centered ethics, and the human future in space" (PDF). Bioethics. 23 (8): 433–440. doi:10.1111/j.1467-8519.2008.00688.x. PMID 19077128. S2CID 25203457. Archived (PDF) from the original on 2 November 2012.
  20. Jeuken M (1975). "The biological and philosophical defitions of life". Acta Biotheoretica. 24 (1–2): 14–21. doi:10.1007/BF01556737. PMID 811024. S2CID 44573374.
  21. Capron AM (1978). "Legal definition of death". Annals of the New York Academy of Sciences. 315 (1): 349–362. Bibcode:1978NYASA.315..349C. doi:10.1111/j.1749-6632.1978.tb50352.x. PMID 284746. S2CID 36535062.
  22. Trifonov, Edward N. (17 March 2011). "Vocabulary of Definitions of Life Suggests a Definition". Journal of Biomolecular Structure and Dynamics. 29 (2): 259–266. doi:10.1080/073911011010524992. PMID 21875147.
  23. Koshland, Daniel E. Jr. (22 March 2002). "The Seven Pillars of Life". Science. 295 (5563): 2215–2216. doi:10.1126/science.1068489. PMID 11910092.
  24. "life". The American Heritage Dictionary of the English Language (4th ed.). Houghton Mifflin. 2006. ISBN 978-0-618-70173-5.
  25. "Life". Merriam-Webster Dictionary. Archived from the original on 13 December 2021. Retrieved 25 July 2022.
  26. "Habitability and Biology: What are the Properties of Life?". Phoenix Mars Mission. The University of Arizona. Archived from the original on 16 April 2014. Retrieved 6 June 2013.
  27. Trifonov, Edward N. (2012). "Definition of Life: Navigation through Uncertainties" (PDF). Journal of Biomolecular Structure & Dynamics. 29 (4): 647–650. doi:10.1080/073911012010525017. ISSN 0739-1102. PMID 22208269. S2CID 8616562. Archived from the original (PDF) on 27 January 2012. Retrieved 12 January 2012.
  28. Zimmer, Carl (11 January 2012). "Can scientists define 'life' ... using just three words?". NBC News. Archived from the original on 14 April 2016. Retrieved 12 November 2016.
  29. Dobzhansky, Theodosius (1968). "On Some Fundamental Concepts of Darwinian Biology". Evolutionary Biology. Boston, MA: Springer US. pp. 1–34. doi:10.1007/978-1-4684-8094-8_1. ISBN 978-1-4684-8096-2. Archived from the original on 30 July 2022. Retrieved 23 July 2022.
  30. Wang, Guanyu (2014). Analysis of complex diseases : a mathematical perspective. Boca Raton. ISBN 978-1-4665-7223-2. OCLC 868928102. Archived from the original on 30 July 2022. Retrieved 23 July 2022.
  31. Sejian, Veerasamy; Gaughan, John; Baumgard, Lance; Prasad, C. S., eds. (2015). Climate change impact on livestock : adaptation and mitigation. New Delhi. ISBN 978-81-322-2265-1. OCLC 906025831. Archived from the original on 30 July 2022. Retrieved 23 July 2022.
  32. Luttermoser, Donald G. "ASTR-1020: Astronomy II Course Lecture Notes Section XII" (PDF). East Tennessee State University. Archived from the original (PDF) on 22 March 2012. Retrieved 28 August 2011.
  33. Luttermoser, Donald G. (Spring 2008). "Physics 2028: Great Ideas in Science: The Exobiology Module" (PDF). East Tennessee State University. Archived from the original (PDF) on 22 March 2012. Retrieved 28 August 2011.
  34. Lammer, H.; Bredehöft, J.H.; Coustenis, A.; Khodachenko, M.L.; et al. (2009). "What makes a planet habitable?" (PDF). The Astronomy and Astrophysics Review. 17 (2): 181–249. Bibcode:2009A&ARv..17..181L. doi:10.1007/s00159-009-0019-z. S2CID 123220355. Archived from the original (PDF) on 2 June 2016. Retrieved 3 May 2016. Life as we know it has been described as a (thermodynamically) open system (Prigogine et al. 1972), which makes use of gradients in its surroundings to create imperfect copies of itself.
  35. Benner, Steven A. (December 2010). "Defining Life". Astrobiology. 10 (10): 1021–1030. Bibcode:2010AsBio..10.1021B. doi:10.1089/ast.2010.0524. ISSN 1531-1074. PMC 3005285. PMID 21162682.
  36. Joyce, Gerald F. (1995). "The RNA World: Life before DNA and Protein". Extraterrestrials. Cambridge University Press. pp. 139–151. doi:10.1017/CBO9780511564970.017. hdl:2060/19980211165. ISBN 978-0-511-56497-0. Archived from the original on 27 May 2013. Retrieved 27 May 2012.
  37. Overbye, Dennis (28 October 2015). "Cassini Seeks Insights to Life in Plumes of Enceladus, Saturn's Icy Moon". The New York Times. Archived from the original on 28 October 2015. Retrieved 28 October 2015.
  38. Benner, Steven A. (December 2010). "Defining Life". Astrobiology (به انگلیسی). 10 (10): 1021–1030. Bibcode:2010AsBio..10.1021B. doi:10.1089/ast.2010.0524. ISSN 1531-1074. PMC 3005285. PMID 21162682.
  39. ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ Piast, Radosław W. (June 2019). "Shannon's information, Bernal's biopoiesis and Bernoulli distribution as pillars for building a definition of life". Journal of Theoretical Biology (به انگلیسی). 470: 101–107. Bibcode:2019JThBi.470..101P. doi:10.1016/j.jtbi.2019.03.009. PMID 30876803. S2CID 80625250.
  40. Kaufmann, Stuart (2004). "Autonomous agents". In Barrow, John D.; Davies, P.C.W.; Harper, Jr., C.L. (eds.). Science and Ultimate Reality. Science and Ultimate Reality: Quantum Theory, Cosmology, and Complexity. pp. 654–666. doi:10.1017/CBO9780511814990.032. ISBN 978-0-521-83113-0. Archived from the original on 3 September 2016.
  41. Longo, Giuseppe; Montévil, Maël; Kauffman, Stuart (1 January 2012). No Entailing Laws, but Enablement in the Evolution of the Biosphere. Proceedings of the 14th Annual Conference Companion on Genetic and Evolutionary Computation. GECCO '12. pp. 1379–1392. arXiv:1201.2069. Bibcode:2012arXiv1201.2069L. CiteSeerX 10.1.1.701.3838. doi:10.1145/2330784.2330946. ISBN 978-1-4503-1178-6. S2CID 15609415. Archived from the original on 11 May 2017.
  42. Koonin, E.V.; Starokadomskyy, P. (7 March 2016). "Are viruses alive? The replicator paradigm sheds decisive light on an old but misguided question". Stud Hist Philos Biol Biomed Sci. 59: 125–134. doi:10.1016/j.shpsc.2016.02.016. PMC 5406846. PMID 26965225.
  43. Rybicki, EP (1990). "The classification of organisms at the edge of life, or problems with virus systematics". S Afr J Sci. 86: 182–186.
  44. Holmes, E.C. (October 2007). "Viral evolution in the genomic age". PLOS Biol. 5 (10): e278. doi:10.1371/journal.pbio.0050278. PMC 1994994. PMID 17914905.
  45. Forterre, Patrick (3 March 2010). "Defining Life: The Virus Viewpoint". Orig Life Evol Biosph. 40 (2): 151–160. Bibcode:2010OLEB...40..151F. doi:10.1007/s11084-010-9194-1. PMC 2837877. PMID 20198436.
  46. Koonin, E.V.; Senkevich, T.G.; Dolja, V.V. (2006). "The ancient Virus World and evolution of cells". Biology Direct. 1: 29. doi:10.1186/1745-6150-1-29. PMC 1594570. PMID 16984643.
  47. Rybicki, Ed (November 1997). "Origins of Viruses". Archived from the original on 9 May 2009. Retrieved 12 April 2009.
  48. "Giant Viruses Shake Up Tree of Life". Astrobiology Magazine. 15 September 2012. Archived from the original on 17 September 2012. Retrieved 13 November 2016.{{cite news}}: نگهداری یادکرد:پیوند نامناسب (link)
  49. Popa, Radu (2004). Between Necessity and Probability: Searching for the Definition and Origin of Life (Advances in Astrobiology and Biogeophysics). Springer. ISBN 978-3-540-20490-9.
  50. Schrödinger, Erwin (1944). What is Life?. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-42708-1.
  51. Margulis, Lynn; Sagan, Dorion (1995). What is Life?. University of California Press. ISBN 978-0-520-22021-8.
  52. Lovelock, James (2000). Gaia – a New Look at Life on Earth. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-286218-1.
  53. Avery, John (2003). Information Theory and Evolution. World Scientific. ISBN 978-981-238-399-0.
  54. Nosonovsky, Michael (July 2018). "Cultural implications of biomimetics: changing the perception of living and non-living". Applied Bionics and Biomechanics. 2 (4): 230–236.

منابع[ویرایش]

https://en.wikipedia.org/wiki/Life


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «note» وجود دارد، اما برچسب <references group="note"/> متناظر پیدا نشد. ().