پرش به محتوا

محمدمهدی ربانی املشی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محمدمهدی ربانی املشی
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی
دوره دوم
دوره مسئولیت
۱۳۶۳ – ۱۳۶۴
حوزه انتخاباتیتهران
دادستان کل کشور
دوره مسئولیت
۸ تیر ۱۳۶۰[۱] – دی ۱۳۶۱[۲]
پس ازسید عبدالکریم موسوی اردبیلی
پیش ازیوسف صانعی
عضو شورای نگهبان
دوره مسئولیت
۲۸ دی ۱۳۶۱[۳] – ۱۷ تیر ۱۳۶۴
پس ازیوسف صانعی
نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی
دوره مسئولیت
۲۸ مرداد ۱۳۵۸ – ۲۴ آبان ۱۳۵۸
حوزه انتخاباتیاستان گیلان
نماینده مجلس خبرگان رهبری
دوره مسئولیت
۱۳۶۲ – ۱۷ تیر ۱۳۶۴
حوزه انتخاباتیاستان خراسان
اطلاعات شخصی
زاده
محمدمهدی ربانی رانکوهی

۱۳۱۷ خورشیدی
قم
درگذشته۱۷ تیر ۱۳۶۴
تهران
آرامگاهحرم حضرت معصومه
ملیت ایران
حزب سیاسیحزب جمهوری اسلامی
روابطاحمد منتظری (داماد)
محمدصادق ربانی (برادر)
پیشهسیاستمدار
تخصصپژوهشگر، فعال سیاسی

محمدمهدی ربانی رانکوهی معروف به ربانی املشی (۱۳۱۷۱۷ تیر ۱۳۶۴)، روحانی و سیاستمدار ایرانی بود. وی دارای سابقه مبارزه انقلابی در زمان قبل از انقلاب ایران (۱۳۵۷) بود و پس از انقلاب در سمت‌های گوناگون مانند دادستان کل کشور،[۴] عضو شورای نگهبان،[۵] نایب رییسی مجلس شورای اسلامی و عضویت در مجلس خبرگان اشتغال داشت.[۶]

تولد و دوران کودکی

[ویرایش]

مهدی ربانی املشی در سال ۱۳۱۳ شمسی به دنیا آمد، از پنج سالگی به مکتب خانه و پس از دو سال به دبستان رفت.[۷] پس از آن علوم دینی را آغاز کرد و با ورود به حوزه علمیه قم، از استادان آن دوره بهره برد. با پایان یافتن دوره سطح، در درس‌های خارج سید حسین طباطبایی بروجردی و سید روح‌الله خمینی شرکت جست.[۸]

استادان و دوستان

[ویرایش]

وی مکاسب شیخ انصاری، منظومه سبزواری و بخشی از کفایه را نزد حسینعلی منتظری خواند. سپس در درس خارج سیدحسین بروجردی شرکت کرد و هم‌زمان در درس خارج فقه و اصول سید روح‌الله خمینی نیز حاضر می‌شد. با تبعید سید روح‌الله خمینی دو یا سه سال در درس‌های سید محمدمحقق داماد شرکت می‌کرد و از آن پس، تنها به مباحثه‌های جمعی با فضلای آن دوره بسنده کرد. وی در سال ۱۳۴۰ از طرف خمینی مجاز به دریافت وجوه شرعی و تصدی در امور حسبیه شد.[۹][۸]

وی در دوران طلبگی خود، با دوستان بسیاری همراه بود. از جمله آنان هاشمی رفسنجانی است که تقریباً از آغاز طلبگی با وی به مباحثه درس‌ها می‌پرداخت و این مباحثه تا زمانی که هاشمی رفسنجانی برای انجام کارهای سیاسی به تهران رفت، ادامه داشت (ربانی با هاشمی عقد اخوت بسته بودند[۱۰]). از دیگر دوستان وی که می‌توان نام برد: محمد مؤمن، حسن طاهری خرم‌آبادی، حسینی و تهرانی، که سال‌ها با آنان به مباحثه‌های علمی می‌پرداخته‌است. در ضمن، ربانی، به مدت یک سال با سید علی خامنه‌ای، به مباحثه پرداخته‌است.

فعالیت‌های علمی و فرهنگی

[ویرایش]

وی در بسیاری ایام سال به مناطق محروم رفت تا ضمن آشنا کردن مردم مسلمان ایران، با مبانی اسلامی و مکتب اهل بیت، مشکلات آنان را حل نماید؛ حتی در ایام تبعید[نیازمند منبع]، به ارشاد مردم می‌پرداخت. بخشی دیگر از فعالیت‌های علمی و فرهنگی وی، به تشکیلات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مربوط می‌شود که وی از مؤسسان این مرکز بوده‌است.[۱۱][۸]

فعالیت‌های سیاسی

[ویرایش]

ایشان هم‌زمان با قیام روح‌الله خمینی در کنار او، مبارزات و فعالیت‌های سیاسی خود را آغاز کرد. یکی از فعالیت‌های مهم وی در آن سال‌ها، اعلام مرجعیت خمینی بعد از درگذشت سید حسین طباطبایی بروجردی و تلاش برای تثبیت آن بود.[نیازمند منبع]

وی، در جوانی، با نواب صفوی و گروه فدائیان اسلام آشنا شد. در جریان قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ و پس از دست‌گیری سید روح‌الله خمینی فعالیتهایی انجام داد[مبهم]. در سال ۱۳۴۳ و در سفر تبلیغی خود به کاشان به تبلیغ علیه دودمان پهلوی پرداخت که همین امر منجر به دست‌گیری وی شد.[نیازمند منبع]

او پیش از انقلاب، بارها دست‌گیر شد و هفت بار به زندان افتاد. در سال ۱۳۵۲ به همراه ۲۵ تن از استادان حوزه علمیه قم دست‌گیر شد و به مدت سه سال به شهرهای شوشتر و فردوس تبعید شد و در سال ۱۳۵۶ نیز به شهرهای جیرفت و شهربابک تبعید شد تا در سال ۱۳۵۷، با پیروزی انقلاب اسلامی، از تبعید رهایی یافت.[۱۲]

پس از انقلاب

[ویرایش]

برخی از مسئولیت‌های وی پس از انقلاب، به شرح زیر است:

ربانی املشی، در اکثر فعالیت‌های سیاسی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، پیش از انقلاب و پس از آن، شرکت کرده‌است و امضای او در زیر بیانیه‌های مهم این مرکز به چشم می‌خورد. ترور وی در دوم شهریور ۱۳۶۰ توسط سازمان مجاهدین خلق ناکام ماند.[نیازمند منبع] وی دوشنبه، ۱۷ تیر سال ۱۳۶۴، بر اثر بیماری درگذشت. به ادعای وزارت اطلاعات زمینه بیماری وی توسط مهدی هاشمی ایجاد شده بود.[۱۷]

زندگی شخصی

[ویرایش]

زهرا، دختر او همسر احمد منتظری (پسر حسینعلی منتظری) است.[۱۸] محمدصادق ربانی نیز برادر وی است.

منابع

[ویرایش]
  1. http://farsi.rouhollah.ir/library/sahifeh?volume=14&tid=146
  2. «اصلی/سایر تشکیلات و محاکم». پورتال سازمان قضایی نیروهای مسلح (به اردو). بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۷-۰۵.
  3. http://farsi.rouhollah.ir/library/sahifeh?volume=17&tid=90&sc=242&q=ربانی%20املشی
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «حکم انتصاب آقای محمد مهدی ربانی املشی به سمت دادستان کل کشور». سایت جامع امام خمینی.
  5. «حکم انتصاب آقای محمد مهدی ربانی املشی به عضویت در شورای نگهبان». سایت جامع امام خمینی.
  6. وبگاه مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی[پیوند مرده] بازدید ۱۶ تیر ۱۳۸۶
  7. «ربانی املشی، محمد مهدی، تولد و تحصیلات». پایگاه جامع اطلاع رسانی حوزه.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ «ربانی املشی، محمد مهدی تحصیل در حوزه علمیه قم». پایگاه اطلاع رسانی حوزه علمیه قم.
  9. «اجازه‌نامه امور حسبیه و شرعیه به شیخ محمد مهدی ربانی املشی». سایت جامع امام خمینی.
  10. «مصاحبه هاشمی رفسنجانی». انتظار.[پیوند مرده]
  11. «زندگینامه حضرت آیت‌الله محمد مهدی ربّانی املشی». جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ نوامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۷.
  12. «ربانی املشی، محمد مهدی». پایگاه اطلاع رسانی حوزه.
  13. «حکم تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی به اعضای منتخب ستاد». سایت جامع امام خمینی.
  14. «حقایقی دربارهٔ انقلاب فرهنگی». امروز. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژوئن ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۰۹.
  15. «بازخوانی هشت دوره انتخابات مجلس در جمهوری اسلامی». بی‌بی‌سی.
  16. «اقامه اولین نمازجمعه پس از پیروزی انقلاب». مرکز اسناد انقلاب اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۰.
  17. «آیت‌الله ربانی املشی از اولین قربانیان ترور بیولوژیک». خبرگزاری میزان.[پیوند مرده]
  18. سه نوه دیگر آیت‌الله منتظری به همراه همسرانشان بازداشت شدند
کرسی پارلمانی
عنوان جدید نایب دوم رئیس مجلس خبرگان رهبری
۱۳۶۴–۱۳۶۲
پسین:
ابراهیم امینی