کرامت‌الله دانشیان
کرامت‌الله دانشیان | |
|---|---|
| زاده | ۱۰ مهر ۱۳۲۵ شیراز |
| محل زندگی | تهران |
| درگذشته | ۲۹ بهمن ۱۳۵۲ (۲۷ سال) تهران تیرباران |
| آرامگاه | قطعه ۳۳ بهشت زهرا |
| پیشه | شاعر و فعال سیاسی |
| ملیت | ایرانی |
| دوره | پهلوی |
کرامت‌الله دانشیان (۱۰ مهر ۱۳۲۵، شیراز – ۲۹ بهمن ۱۳۵۲، تهران) شاعر و از فعالان سیاسی چپ‌گرا و از مبارزان شناخته‌شده قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران بود.[۱]
زندگی[ویرایش]
کرامت‌الله فرزند پرویز و اعظم در ۱۰ مهر ۱۳۲۵ در شیراز به دنیا آمد. وی اصالتاً فارس، پدرش اهل سرحدِ داراب (از طایفه چهار راهی و تیره قلتاشی ) و مادرش اهل شیراز بود. کرامت در دوران کودکی مادرش را به سبب بیماری از دست داد و هنگامی که ده ساله بود همراه خانواده‌اش ساکن تبریز شد. او در تبریز بزرگ شد و درس خواند (از جمله در دبیرستان منصور[۲]) و تا پایان دورهٔ دبیرستان در آن‌جا ماند. وی پس از اخذ دیپلم و خدمت سربازی که به عنوان سپاهی دانش در یکی از روستاهای آمل با نام واسکس دابو انجام داده بود، مدتی در مدرسهٔ هتل‌داری تهران، و پس از آن در مدرسهٔ تازه تأسیس عالی سینما و تلویزیون به تحصیل پرداخت.
او که جزو اولین گروه قبول شدگان در دوره هنری و سینمایی تلویزیون ملی ایران بود، پس از حدود یک سال به علت فعالیت‌های سیاسی و ساخت فیلم کوتاهی با مفهوم غارت نفت و مردم جنوب شهر تهران از دانشکده اخراج شد. او چند ماه بعد از خسرو گلسرخی در شهریور ۱۳۵۲ دستگیر شد و چند ماه بعد متهم شدند رهبری گروهی دوازده نفره را به عهده داشته‌اند که قصدشان ربودن شاهزاده پهلوی در فستیوال فیلم کودک در سال ۵۲ به قصد آزادسازی زندانیان سیاسی بوده‌است.[۱]
امیرحسین فطانت، که در آن زمان ۲۲ سال داشت و مخفیانه با ساواک همکاری می‌کرد، از دوستان قدیمی کرامت‌الله دانشیان بود که نقش مهمی در دستگیری و اعدام دانشیان داشت. در جریان دادگاه، نام او به عنوان نفر سیزدهم و «فرد فراری» اعلام شد تا امکان هرگونه اقدام و افشای تبانی او با ساواک ناممکن شود.[۳]
از این گروه به جز کرامت‌الله دانشیان و خسرو گلسرخی که اعدام شدند، سه تن به حبس ابد محکوم شدند (طیفور بطحایی، رضا علامه‌زاده، عباس سماکار) و مابقی افراد گروه هر کدام به نحوی با درخواست عفو از شاه و همسرش به یک تا چند سال زندان کوتاه مدت محکوم شدند. (افرادی نظیر: شکوه فرهنگ (میرزادگی)، ابراهیم فرهنگ رازی، رحمت‌الله جمشیدی، منوچهر مقدم سلیمی، مریم اتحادیه و …)
وی در سحرگاه روز ۲۹ بهمن ۱۳۵۲ به جرم اقدام علیه امنیت کشور به همراه خسرو گلسرخی تیرباران شد.
در سال ۱۳۵۹، ویژه‌نامه‌ای برای کرامت‌الله دانشیان در مجموعه‌ای دو جلدی با عنوان «فرهنگ نوین» منتشر شد،[۴]
سرود بهاران خجسته باد[ویرایش]
دانشیان سرودی بر شعری از عبدالله بهزادی ساخته بود که با نام بهاران خجسته باد مشهور هست.
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ صالحی، انوش، راوی بهاران، زندگی و مبارزات کرامت‌الله دانشیان، تهران: نشر قطره، چاپ دوم ۱۳۸۲.
- ↑ عباس سماکار، من یک شورشی هستم، شرکت کتاب لوس آنجلس، بهار ۱۳۸۰
- ↑ حکایت دست اول از لو رفتن دانشیان و گلسرخی در «یک فنجان چای بی‌موقع»، بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ فرهنگ نوین (یادنامهٔ دانشیان)، جلد اول، بهمن ۱۳۵۹. قطع وزیری. ۵۰ صفحه.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- اعدامشدگان اهل ایران در زمان حکومت محمدرضا پهلوی
- انقلابیون اهل ایران
- اهالی شیراز
- خاکسپاریها در قطعه ۳۳ بهشت زهرا
- درگذشتگان ۱۹۷۴ (میلادی)
- زادگان ۱۹۴۴ (میلادی)
- شاعران سده ۲۰ (میلادی) اهل ایران
- شاعران مرد اهل ایران
- شورشیان اهل ایران
- فعالان اجتماعی اهل ایران
- قشقاییها
- کمونیستهای اهل ایران
- مارکسیستهای اهل ایران