زبان قرقیزی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Fatranslator (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox language
{{Infobox language
|name=قرقیزی
|name=قرقیزی
|nativename={{lang|ky|кыргызча}}<br/>{{lang|ky-Arab|قىرعىزچا}}<br/>''{{lang|ky-Latn|qırğızça}}''<br/>{{lang|ky|кыргыз тили}}<br/>''{{lang|ky-Latn|qırğız tili}}''
|nativename={{lang|ky|кыргызча}}{{سخ}}{{lang|ky-Arab|قىرعىزچا}}{{سخ}}''{{lang|ky-Latn|qırğızça}}''{{سخ}}{{lang|ky|кыргыз тили}}{{سخ}}''{{lang|ky-Latn|qırğız tili}}''
|pronunciation={{IPA-ky|qɯɾʁɯzˈtʃɑ|}}<br/>{{IPA-ky|qɯɾˈʁɯz tiˈli|}}
|pronunciation={{IPA-ky|qɯɾʁɯzˈtʃɑ|}}{{سخ}}{{IPA-ky|qɯɾˈʁɯz tiˈli|}}
|ethnicity=[[قرقیزها]]
|ethnicity=[[قرقیزها]]
|states=[[قرقیزستان]] (رسمی), [[افغانستان]], [[سین‌کیانگ]] ([[چین]]), [[تاجیکستان]], [[روسیه]], [[پاکستان]]
|states=[[قرقیزستان]] (رسمی), [[افغانستان]], [[سین‌کیانگ]] ([[چین]]), [[تاجیکستان]], [[روسیه]], [[پاکستان]]
خط ۱۴: خط ۱۴:
|fam4=قرقیز–قپچاق
|fam4=قرقیز–قپچاق
|script=[[الفبای قرقیزی]] ([[خط سیریلیک]], [[الفبای فارسی-عربی]], formerly [[خط لاتین|لاتین]], [[Kyrgyz Braille]])
|script=[[الفبای قرقیزی]] ([[خط سیریلیک]], [[الفبای فارسی-عربی]], formerly [[خط لاتین|لاتین]], [[Kyrgyz Braille]])
|nation= {{flag|Kyrgyzstan}}<br>
|nation= {{flag|Kyrgyzstan}}{{سخ}}
{{flag|China}}
{{flag|China}}
* [[Kizilsu Kyrgyz Autonomous Prefecture]]
* [[Kizilsu Kyrgyz Autonomous Prefecture]]
خط ۲۶: خط ۲۶:
|glottorefname=Kirghiz
|glottorefname=Kirghiz
}}
}}

زبان '''قرقیزی''' (به قرقیزی: {{lang|ky|Кыргыз тили}}ØŒ {{lang|ky-Arab|قیرعیز تیلی}}ØŒ {{lang|ky-Latn|Kyrgyz tili}}) زبان رسمی کشور [[قرقیزستان]] است. این زبان که دارای حدود ۷ میلیون گویش‌ور در [[قرقیزستان]] و [[افغانستان]] و [[ترکیه]] و [[قزاقستان]] و [[روسیه]] می‌باشد و از خانواده [[زبان‌های ترکی]] بوده و با زبان [[قزاقی]] نزدیکی بسیاری دارد. قرقیزی در [[قزاقستان]] و قرقیزستان با الفبای [[سیریلیک]] (دارای سه حرف بیشتر از [[سیریلیک روسی]]) و در [[چین]] با الفبایی برگرفته از [[الفبای عربی]] نوشته می‌شود. پیش‌تر با [[الفبای لاتین]] نوشته می‌شد. [[زبان فارسی]] در سال‌های نه‌چندان دور در [[قرقیزستان]] رایج بوده‌است و هم در دانشگاه‌ها و هم در تعداد زیادی از مدرسه‌ها تدریس می‌شده‌است. بیشتر واژگان مربوط به [[دین]] و [[تجارت]] در قرقیزستان از [[واژگان فارسی]] گرفته شده‌است. برخی از زبان شناسان تعداد واژگان فارسی در '''زبان قرقیزی''' را مشتمل بر ۱۲۰۰ [[واژه]] می‌دانند ولی به نظر می‌رسد که بسیار بیشتر از این مقدار باشد.
زبان '''قرقیزی''' (به قرقیزی: {{lang|ky|Кыргыз тили}}ØŒ {{lang|ky-Arab|قیرعیز تیلی}}ØŒ {{lang|ky-Latn|Kyrgyz tili}}) زبان رسمی کشور [[قرقیزستان]] است. این زبان که دارای حدود ۷ میلیون گویش‌ور در [[قرقیزستان]] و [[افغانستان]] و [[ترکیه]] و [[قزاقستان]] و [[روسیه]] می‌باشد و از خانواده [[زبان‌های ترکی]] بوده و با زبان [[قزاقی]] نزدیکی بسیاری دارد. قرقیزی در [[قزاقستان]] و قرقیزستان با الفبای [[سیریلیک]] (دارای سه حرف بیشتر از [[سیریلیک روسی]]) و در [[چین]] با الفبایی برگرفته از [[الفبای عربی]] نوشته می‌شود. پیش‌تر با [[الفبای لاتین]] نوشته می‌شد. [[زبان فارسی]] در سال‌های نه‌چندان دور در [[قرقیزستان]] رایج بوده‌است و هم در دانشگاه‌ها و هم در تعداد زیادی از مدرسه‌ها تدریس می‌شده‌است. بیشتر واژگان مربوط به [[دین]] و [[تجارت]] در قرقیزستان از [[واژگان فارسی]] گرفته شده‌است. برخی از زبان شناسان تعداد واژگان فارسی در '''زبان قرقیزی''' را مشتمل بر ۱۲۰۰ [[واژه]] می‌دانند ولی به نظر می‌رسد که بسیار بیشتر از این مقدار باشد.


خط ۳۵: خط ۳۴:
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}

{{زبان‌های ترکی}}
{{زبان‌های ترکی}}
{{میان‌ویکی|code=ky|زبان قرقیزی}}
{{میان‌ویکی|code=ky|زبان قرقیزی}}
{{کد زبان‌های معرفی‌شده در ایزو ۶۳۹-۳ که حرف اول عنوان بین‌المللی آنها حرف K است}}
{{کد زبان‌های معرفی‌شده در ایزو ۶۳۹-۳ که حرف اول عنوان بین‌المللی آنها حرف K است}}
{{زبان‌های افغانستان}}
{{زبان‌های چین}}

{{زبان-خرد}}
{{زبان-خرد}}
{{زبان‌های افغانستان}}


[[رده:زبان قرقیزی]]
[[رده:زبان قرقیزی]]

نسخهٔ ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۲۳:۱۴

قرقیزی
кыргызча
قىرعىزچا
qırğızça
кыргыз тили
qırğız tili
بیان[qɯɾʁɯzˈtʃɑ]
[qɯɾˈʁɯz tiˈli]
زبان بومی درقرقیزستان (رسمی), افغانستان, سین‌کیانگ (چین), تاجیکستان, روسیه, پاکستان
قومیتقرقیزها
شمار گویشوران
۴٫۳ million  (2009 census)[۱]
ترکی
الفبای قرقیزی (خط سیریلیک, الفبای فارسی-عربی, formerly لاتین, Kyrgyz Braille)
وضعیت رسمی
زبان رسمی در
 قرقیزستان

 چین

Collective Security Treaty Organization
کدهای زبان
ایزو ۱–۶۳۹ky
ایزو ۲–۶۳۹kir
ایزو ۳–۶۳۹kir
گلاتولوگkirg1245[۲]
زبان‌شناسی44-AAB-cd
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آی‌پی‌ای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامت‌های سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسه‌های یونی‌کد ببینید.

زبان قرقیزی (به قرقیزی: Кыргыз тилиØŒ قیرعیز تیلی‎ØŒ Kyrgyz tili) زبان رسمی کشور قرقیزستان است. این زبان که دارای حدود ۷ میلیون گویش‌ور در قرقیزستان و افغانستان و ترکیه و قزاقستان و روسیه می‌باشد و از خانواده زبان‌های ترکی بوده و با زبان قزاقی نزدیکی بسیاری دارد. قرقیزی در قزاقستان و قرقیزستان با الفبای سیریلیک (دارای سه حرف بیشتر از سیریلیک روسی) و در چین با الفبایی برگرفته از الفبای عربی نوشته می‌شود. پیش‌تر با الفبای لاتین نوشته می‌شد. زبان فارسی در سال‌های نه‌چندان دور در قرقیزستان رایج بوده‌است و هم در دانشگاه‌ها و هم در تعداد زیادی از مدرسه‌ها تدریس می‌شده‌است. بیشتر واژگان مربوط به دین و تجارت در قرقیزستان از واژگان فارسی گرفته شده‌است. برخی از زبان شناسان تعداد واژگان فارسی در زبان قرقیزی را مشتمل بر ۱۲۰۰ واژه می‌دانند ولی به نظر می‌رسد که بسیار بیشتر از این مقدار باشد.

==تاریخچه==این کشور

جستارهای وابسته

منابع

  1. قرقیزی at اتنولوگ (18th ed., 2015)
  2. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Kirghiz". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)