لواسان: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۳۵°۴۹′۲۷″شمالی ۵۱°۳۸′۰۱″شرقی / ۳۵٫۸۲۴۳°شمالی ۵۱٫۶۳۳۶°شرقی / 35.8243; 51.6336
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Matingoo (بحث | مشارکت‌ها)
۴۴ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
1 ویرایش Matingoo (بحث) خنثی‌سازی شد: بدون منبع + تبلیغ. (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۱۱: خط ۱۱:
|شهرستان= شمیرانات
|شهرستان= شمیرانات
|بخش= [[بخش لواسانات|لواسانات]]
|بخش= [[بخش لواسانات|لواسانات]]
|نام‌محلی= لواسون
|نام‌محلی= لواسون
|سال‌شهرشدن= ۱۳۴۹<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.لواسان.com/lavasan/716-.html| عنوان =سایت شهر لواسان | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
|سال‌شهرشدن= ۱۳۴۹<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://shemiran.ostan-th.ir/?PageID=3| عنوان =معرفی شهرستان شمیرانات | تاریخ بازدید = | ناشر =فرمانداری شمیرانات}}</ref>
|جمعیت =۱۸٬۱۴۶ (۱۳۹۵)
|جمعیت =۱۸٬۱۴۶ (۱۳۹۵)
|رشدجمعیت=
|رشدجمعیت=
خط ۲۳: خط ۲۳:
|میانگین‌بارش‌سالانه=۱۸۷ میلی‌متر
|میانگین‌بارش‌سالانه=۱۸۷ میلی‌متر
|شمارروزهای‌یخبندان=
|شمارروزهای‌یخبندان=
|شهردار= علی حیدریان
|شهردار= علی حیدریان <ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.لواسان.com/lavasan/715-.html| عنوان = سایت اصلی شهر لواسان | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
|ره‌آورد=[[گردو]]، [[گیلاس]] و [[آلبالو]]
|ره‌آورد=[[گردو]]، [[گیلاس]] و [[آلبالو]]
|پیش‌شماره= ۰۲۱
|پیش‌شماره= ۰۲۱
|وبگاه=
||وب‌گاه= http://www.لواسان.com
|سامانه پیام کوتاه= ۳۰۰۰۱۴۱۴۲۶
|سامانه پیام کوتاه= ۳۰۰۰۱۴۱۴۲۶
|جمله‌خوشامد= به باغشهر لواسان خوش آمدید
|جمله‌خوشامد= به باغشهر لواسان خوش آمدید
|پانویس=
|پانویس=
}}
}}
'''لَواسان''' یکی از شهرهای بخش [[لواسانات]] در [[شهرستان شمیرانات]] [[استان تهران]] است. در اصطلاح عامیانه به این شهر ''لواسون'' می‌گویند.
'''لَواسان''' یا همان '''لواسان کوچک''' یکی از شهرهای [[شهرستان شمیرانات]] [[استان تهران]] است که مرکز [[بخش لواسانات]] محسوب میشود. در اصطلاح عامیانه به این شهر ''لواسون'' می‌گویند.


لواسان درّه‌ای است [[ییلاق|ییلاقی]] و خوش آب و هوا در دامنه‌های جنوبی [[رشته کوه البرز|کوه‌های البرز]] که به خاطر داشتن چشم‌اندازهای بکر و زیبا از [[رودخانه جاجرود]] و دریاچهٔ زیبای [[سد لتیان]] شهرت یافته‌است. طبیعت سرسبز لواسان از دامنه‌های شمالی این شهر آغاز می‌شود و تا ساحل [[دریاچه سد لتیان]] ادامه دارد. در چشم‌اندازهای این منطقه می‌توان طبیعت را در چهار فصل سال به زیبایی هرچه بیشتر تماشا کرد.
لواسان درّه‌ای است [[ییلاق|ییلاقی]] و خوش آب و هوا در دامنه‌های جنوبی [[رشته کوه البرز|کوه‌های البرز]] که به خاطر داشتن چشم‌اندازهای بکر و زیبا از [[رودخانه جاجرود]] و دریاچهٔ زیبای [[سد لتیان]] شهرت یافته‌است. طبیعت سرسبز لواسان از دامنه‌های شمالی این شهر آغاز می‌شود و تا ساحل [[دریاچه سد لتیان]] ادامه دارد. در چشم‌اندازهای این منطقه می‌توان طبیعت را در چهار فصل سال به زیبایی هرچه بیشتر تماشا کرد.


شهر لواسان در ۱۱ کیلومتری شمال شرق [[تهران]] قرار دارد و به عنوان نزدیک‌ترین منطقهٔ خوش آب و هوا و ییلاقی [[شهر تهران]] به‌شمار می‌آید. فاصله لواسان تا [[اتوبان بابایی]] تهران حدود ۷ کیلومتر می‌باشد که در کمتر از ۱۵ دقیقه می‌توان به آن دسترسی داشت. همچنین این باغشهر از طریق جاده لشگرک، به آسانی به [[اتوبان ارتش]] و [[منطقه ۱ شهرداری تهران|منطقه اقدسیه]] و مینی سیتی دسترسی دارد.
شهر لواسان در ۱۱ کیلومتری شمال شرق [[تهران]] قرار دارد و به عنوان نزدیک‌ترین منطقهٔ خوش آب و هوا و ییلاقی [[شهر تهران]] به‌شمار می‌آید. فاصله لواسان تا [[اتوبان بابایی]] تهران حدود ۷ کیلومتر می‌باشد که در کمتر از ۱۵ دقیقه می‌توان به آن دسترسی داشت. همچنین این باغشهر از طریق جاده لشگرک، به آسانی به [[اتوبان ارتش]] و [[منطقه ۱ شهرداری تهران|منطقه اقدسیه]] دسترسی دارد.

[[ترافیک و آلودگی هوای تهران]] در سالهای گذشته موجب شده تا بسیاری از ثروتمندان ایران به مناطق ییلاقی و خوش آب و هوای اطراف تهران هجوم آورند, لواسان به عنوان یکی از امنترین صد شهر جهان و همچنین به عنوان زیباترین نقطه قابل دسترسی سریع از تهران محسوب میشود.
هجوم این جمعیت باعث بالارفتن قیمت زمینها در لواسان شده است به طوری که قسمت زمینها گاها از شمالی ترین قسمت های تهران هم گرانتر است.


== جمعیت ==
== جمعیت ==
خط ۴۸: خط ۴۵:
شهر لواسان را از شمال، کوه‌های [[منطقه حفاظت شده ورجین|ورجین]]، باغدره، کند و [[افچه|افجه]]، از سمت باختر کوه‌های قصران، از سمت شمال خاوری و خاور کوه‌های ایرا، فیل زمین، لواسانکوه و جاجرود و از جنوب کوه‌های تلو، [[گردنه قوچک|قوچک]]، زینکوه و اراکوه در بر می‌گیرند.
شهر لواسان را از شمال، کوه‌های [[منطقه حفاظت شده ورجین|ورجین]]، باغدره، کند و [[افچه|افجه]]، از سمت باختر کوه‌های قصران، از سمت شمال خاوری و خاور کوه‌های ایرا، فیل زمین، لواسانکوه و جاجرود و از جنوب کوه‌های تلو، [[گردنه قوچک|قوچک]]، زینکوه و اراکوه در بر می‌گیرند.


این شهر مرکز بخش [[لواسانات]] می‌باشد. بخش [[لواسانات]] مناطق زیادی را دربر می‌گیرد اما '''بدنهٔ شهر لواسان''' را از باختر به خاور محله‌های [[لشگرک]]، باغ سرهنگ قریب، نوشانی، [[استلک|اصطلک]]، [[توک مزرعه]]، [[استلک پایین|اصطلک پایین]] (کشفیا)، [[چناربن (لواسان)|چناربن]]، [[احمدآباد (لواسان)|احمدآباد]]، [[باستی]]، [[شورکاب]]، [[جائیج]] (جاج)، [[گلندوک]] (گلهم دو رودک)، [[نجارکلا (لواسان)|نجارکلا]] (شامل سیدپیاز)، [[دستگرد (لواسان)|دستگرد]]، [[قاضی‌آباد (لواسان)|قاضی‌آباد]]، [[ناران]]، [[کلاک (لواسان)|کلاک]]، [[باغ دره]]، [[سبو کوچک]]، [[تیمورآباد (لواسان)|تیمورآباد]]، [[ناظم آباد (لواسان)|ناظم آباد]] و [[سبو بزرگ]] تشکیل می‌دهند. هر یک از محله‌های نامبرده فوق تا قبل از تأسیس شهرداری لواسان در سال ۱۳۴۹ توسط باغات و مزارع احاطه شده بودند اما با رشد شهرنشینی و مهاجرت و گسترش شهر لواسان که ناگزیر همراه با تخریب باغات و مزارع و تبدیل آنها به ساختمان‌های مسکونی و ویلاها بوده‌است؛ به مرور بزرگتر شده و به همدیگر چسبیده، یکپارچه و ادغام گردیده‌اند.
این شهر مرکز بخش [[لواسانات]] می‌باشد. بخش [[لواسانات]] مناطق زیادی را دربر می‌گیرد اما '''بدنهٔ شهر لواسان''' را از باختر به خاور محله‌های [[لشگرک]]، باغ سرهنگ قریب، نوشانی، [[استلک|اصطلک]]، [[توک مزرعه]]، [[استلک پایین|اصطلک پایین]] (کشفیا)، [[چناربن (لواسان)|چناربن]]، [[احمدآباد (لواسان)|احمدآباد]]، [[باستی]]، [[شورکاب]]، [[جائیج]] (جاج)، [[گلندوک]] (گلهم دو رودک)، [[نجارکلا (لواسان)|نجارکلا]] (شامل سیدپیاز)، [[دستگرد (لواسان)|دستگرد]]، [[قاضی‌آباد (لواسان)|قاضی‌آباد]]، [[ناران]]، [[کلاک (لواسان)|کلاک]]، [[باغ دره]]، [[سبو کوچک]]، [[تیمورآباد (لواسان)|تیمورآباد]]، [[ناظم آباد (لواسان)|ناظم آباد]] و [[سبو بزرگ]] تشکیل می‌دهند. هر یک از محله‌های نامبرده فوق تا قبل از تأسیس شهرداری لواسان در سال ۱۳۴۹ توسط باغات و مزارع احاطه شده بودند اما با رشد شهرنشینی و مهاجرت و گسترش شهر لواسان که ناگزیر همراه با تخریب باغات و مزارع و تبدیل آن‌ها به ساختمان‌های مسکونی و ویلاها بوده‌است؛ به مرور بزرگتر شده و به همدیگر چسبیده، یکپارچه و ادغام گردیده‌اند.


== ریشه‌شناسی لواسان و پاره‌ای از تاریخ منطقه ==
== ریشه‌شناسی لواسان و پاره‌ای از تاریخ منطقه ==
* لواسان در زبان پارسی [[فارسی میانه|پهلوی]] به معنای '''لبه یا تیغه کوهی است که محل طلوع خورشید می‌باشد''' و از دو بخش '''«لو»''' و '''«آسان»''' تشکیل شده که معانی آنها بدین شرح است: ۱- لو به معنی «لب یا لبه، سره و تیغه کوه» است همچنان‌که در [[لهجه قدیم تهرانی|لهجه قدیم مردم تهران]] «لواشُدَنِ خورشید (به لهجه محلی: لَواشُویَن)» به معنی به سر کوه رسیدن نور خورشید به هنگام غروب است، همچنین به معنای به قله کوه رسیدن انسان یا حیوانات نیز می‌باشد؛ همچنین لو در این [[لهجه قدیم تهرانی|گویش]] به معنی کنار است (مثل "لو دره" که به چم کنار دره‌است). "لو" به معنی سره و تیغه کوه در نام نقاطی از معابر کوه‌ها در راه‌های کوهستانی [[قصران]] نیز در پاره‌ای از آبادیهای [[قصران|قصرانِ]] درونی بکار می‌رود، مانند سرلو در نزدیکی [[افجه]] یا «سر لو فشم (مخففا سلّو فشم)» میان آبادیهای [[آهار]] و [[فشم]] و «سرلوآهاربَشم (مخففا سلّوآهاربشم)» میان آبادیهای [[شهرستانک]] و [[آهار]] و غیره… در کل "لو" صورت محلی کلمه لب ([[فارسی میانه|در زبان پهلوی]]: لَپ[lap]) است و دلیل آن اینکه: هنرمندان لواسانی که در طهران قدیم کار می‌کرده‌اند، خود را لباسانی می‌خوانده‌اند؛ چنان‌که نام سازندهٔ در قدیمی و نفیس بقعه سید اسماعیل در تهران که مورخ به تاریخ ۸۸۶ هجری است؛ در سرلوحه آن چنین خوانده می‌شود: "عمل استاد حسین بن حسن نجار لباسانی" و همچنین نام سازندگان صندوق بقعه امامزاده یحیی، که از سال ۸۹۵ هجری بجا مانده چنین است: " عمل استاد حسین و اخوه محمد بن حسن لباسانی" و نیز در کتیبه مرقد امامزاده قاسم در شمیران به تاریخ ۹۶۳ هجری چنین خوانده می‌شود: " بعمل قطب الدین بن سیف نجار بن اسکندر معصوم لباسانی". ضمناً از تبدیل یافتن "واو" و "ب" به یکدیگر در زبانهای کهنه و نوی ایرانی شواهد فراوانی مثل "واته" و "باد"، "بالاً و "والاً و صدها مثال دیگر وجود دارد. ۲- واژه آسان که صفت فاعلی از مصدر "آسدن" و ریشه "آس" به معنی بلند شدن و برخاستن و نیز آمدن است، همان است که در نامگذاری سرزمین فارسی‌زبان خراسان نیز بکار گرفته شده‌است و الف و نون در آخر دو کلمه لواسان و خراسان علامت صفت فاعلی است نه پسوند مکان. خور یا خُر در نام خراسان (یا خوراسان) به معنی خورشید بوده و در کل به معنی جایی می‌باشد که خورشید از آن بالا می‌آید و طلوع می‌کند؛ چنان‌که [[فخرالدین اسعد گرگانی]] که در حدود سال ۴۴۶ هجری داستان [[ویس و رامین]] را که از ماجراهای افسانه آمیز دوره اشکانی و در اصل به زبان پهلوی بوده، به نظم فارسی برگردانده است، در معنی خراسان اینچنین سروده‌است:
* لواسان در زبان پارسی [[فارسی میانه|پهلوی]] به معنای '''لبه یا تیغه کوهی است که محل طلوع خورشید می‌باشد''' و از دو بخش '''«لو»''' و '''«آسان»''' تشکیل شده که معانی آن‌ها بدین شرح است: ۱- لو به معنی «لب یا لبه، سره و تیغه کوه» است همچنان‌که در [[لهجه قدیم تهرانی|لهجه قدیم مردم تهران]] «لواشُدَنِ خورشید (به لهجه محلی: لَواشُویَن)» به معنی به سر کوه رسیدن نور خورشید به هنگام غروب است، همچنین به معنای به قله کوه رسیدن انسان یا حیوانات نیز می‌باشد؛ همچنین لو در این [[لهجه قدیم تهرانی|گویش]] به معنی کنار است (مثل "لو دره" که به چم کنار دره‌است). "لو" به معنی سره و تیغه کوه در نام نقاطی از معابر کوه‌ها در راه‌های کوهستانی [[قصران]] نیز در پاره‌ای از آبادیهای [[قصران|قصرانِ]] درونی بکار می‌رود، مانند سرلو در نزدیکی [[افجه]] یا «سر لو فشم (مخففا سلّو فشم)» میان آبادیهای [[آهار]] و [[فشم]] و «سرلوآهاربَشم (مخففا سلّوآهاربشم)» میان آبادیهای [[شهرستانک]] و [[آهار]] و غیره… در کل "لو" صورت محلی کلمه لب ([[فارسی میانه|در زبان پهلوی]]: لَپ[lap]) است و دلیل آن اینکه: هنرمندان لواسانی که در طهران قدیم کار می‌کرده‌اند، خود را لباسانی می‌خوانده‌اند؛ چنان‌که نام سازندهٔ در قدیمی و نفیس بقعه سید اسماعیل در تهران که مورخ به تاریخ ۸۸۶ هجری است؛ در سرلوحه آن چنین خوانده می‌شود: "عمل استاد حسین بن حسن نجار لباسانی" و همچنین نام سازندگان صندوق بقعه امامزاده یحیی، که از سال ۸۹۵ هجری بجا مانده چنین است: " عمل استاد حسین و اخوه محمد بن حسن لباسانی" و نیز در کتیبه مرقد امامزاده قاسم در شمیران به تاریخ ۹۶۳ هجری چنین خوانده می‌شود: " به عمل قطب الدین بن سیف نجار بن اسکندر معصوم لباسانی". ضمناً از تبدیل یافتن "واو" و "ب" به یکدیگر در زبانهای کهنه و نوی ایرانی شواهد فراوانی مثل "واته" و "باد"، "بالاً و "والاً و صدها مثال دیگر وجود دارد. ۲- واژه آسان که صفت فاعلی از مصدر "آسدن" و ریشه "آس" به معنی بلند شدن و برخاستن و نیز آمدن است، همان است که در نامگذاری سرزمین فارسی‌زبان خراسان نیز بکار گرفته شده‌است و الف و نون در آخر دو کلمه لواسان و خراسان علامت صفت فاعلی است نه پسوند مکان. خور یا خُر در نام خراسان (یا خوراسان) به معنی خورشید بوده و در کل به معنی جایی می‌باشد که خورشید از آن بالا می‌آید و طلوع می‌کند؛ چنان‌که [[فخرالدین اسعد گرگانی]] که در حدود سال ۴۴۶ هجری داستان [[ویس و رامین]] را که از ماجراهای افسانه آمیز دوره اشکانی و در اصل به زبان پهلوی بوده، به نظم فارسی برگردانده است، در معنی خراسان اینچنین سروده‌است:
{{شعر|نستعلیق}}
{{شعر|نستعلیق}}
{{ب|زبان پهلوی هر کو شناسد|خراسان آن بود کز وی خور آسد}}
{{ب|زبان پهلوی هر کو شناسد|خراسان آن بود کز وی خور آسد}}
خط ۵۷: خط ۵۴:
{{ب|خورآسان را بود معنی خورآیان|کجا از وی خورآید سوی ایران}}
{{ب|خورآسان را بود معنی خورآیان|کجا از وی خورآید سوی ایران}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
دیگر موارد نیز اثبات می‌نماید که شبهه‌ای در این که آسان به معنی برآینده و سرزننده‌است، وجود ندارد، مثلاً بهمین معنی کلمه آسغ در لهجه بلوچی و آسین در لهجه استرآبادی (گرگانی) که به معنی آمدن می‌باشند در این گویش‌ها وجود دارند و در لهجه بلوچی نیز آسان با کلمه روش (از ریشه روشن و روشنائی) ترکیب شده و به صورت "روش آسان" معنی برآمدن آفتاب و برخاستن خورشید گرفته‌است. در زبان ارمنی نیز کلمه اَسَن که از زبانهای ایرانی (پهلوی) به عاریت گرفته شده بهمین معنی موجود است. همچنین استاد [[پورداوود]] در مقاله خورشید، مندرج در یشتها ذکر کرده‌است: «خراسان نیز که از قدیم تا به امروز اسم ایالت شرقی ایران است به معنی مشرق است، که جزء اخیر این اسم (آسان) به معنی برآینده و بالارونده‌است»، با توجه به تفصیلات فوق لواسان نیز به همان صورت به معنای لبه یا جایی است که در آن «بالا آمدن» (اشاره به خورشید) صورت می‌پذیرد بنابراین با لفظی بهتر می‌توان گفت لواسان به معنای '''تیغه کوهی است که محل برآمدن خورشید می‌باشد''' زیرا در اصطلاح و شیوه ایرانیان اینطور بوده‌است که آغاز بامداد را به برآمدن خورشید از پشت کوه یاد می‌کرده‌اند و بویژه رشته کوه '''البرز''' را جایگاه طلوع خورشید می‌دانسته‌اند که مثال از این باب فراوان است. در اوستا، البرز محل طلوع و غروب خورشید دانسته شده و در مهریشت بند ۱۱۸ آمده‌است: (با ستایش پسین، یا ستایش پیشین، من تقرب می‌جویم مادامی که خورشید از بالای آن (کوه) بلند هرا (هرابرز یا البرز) طلوع کند و غروب نماید) و در وندیداد چنین آمده‌است: (برخیز ای خورشید با اسبان تندرو از میان کوه البرز عبور کن و جهان را منور و روشن گردان).<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=35&SearchText="قصران"="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 35 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=36&SearchText="قصران"="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 36 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=37&SearchText="قصران"="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 37 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=38&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 38 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=39&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 39 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=40&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 40 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
دیگر موارد نیز اثبات می‌نماید که شبهه‌ای در این که آسان به معنی برآینده و سرزننده‌است، وجود ندارد، مثلاً به همین معنی کلمه آسغ در لهجه بلوچی و آسین در لهجه استرآبادی (گرگانی) که به معنی آمدن می‌باشند در این گویش‌ها وجود دارند و در لهجه بلوچی نیز آسان با کلمه روش (از ریشه روشن و روشنائی) ترکیب شده و به صورت "روش آسان" معنی برآمدن آفتاب و برخاستن خورشید گرفته‌است. در زبان ارمنی نیز کلمه اَسَن که از زبانهای ایرانی (پهلوی) به عاریت گرفته شده به همین معنی موجود است. همچنین استاد [[پورداوود]] در مقاله خورشید، مندرج در یشتها ذکر کرده‌است: «خراسان نیز که از قدیم تا به امروز اسم ایالت شرقی ایران است به معنی مشرق است، که جزء اخیر این اسم (آسان) به معنی برآینده و بالارونده‌است»، با توجه به تفصیلات فوق لواسان نیز به همان صورت به معنای لبه یا جایی است که در آن «بالا آمدن» (اشاره به خورشید) صورت می‌پذیرد بنابراین با لفظی بهتر می‌توان گفت لواسان به معنای '''تیغه کوهی است که محل برآمدن خورشید می‌باشد''' زیرا در اصطلاح و شیوه ایرانیان اینطور بوده‌است که آغاز بامداد را به برآمدن خورشید از پشت کوه یاد می‌کرده‌اند و به ویژه رشته کوه '''البرز''' را جایگاه طلوع خورشید می‌دانسته‌اند که مثال از این باب فراوان است. در اوستا، البرز محل طلوع و غروب خورشید دانسته شده و در مهریشت بند ۱۱۸ آمده‌است: (با ستایش پسین، یا ستایش پیشین، من تقرب می‌جویم مادامی که خورشید از بالای آن (کوه) بلند هرا (هرابرز یا البرز) طلوع کند و غروب نماید) و در وندیداد چنین آمده‌است: (برخیز ای خورشید با اسبان تندرو از میان کوه البرز عبور کن و جهان را منور و روشن گردان).<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=35&SearchText="قصران"="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 35 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=36&SearchText="قصران"="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 36 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=37&SearchText="قصران"="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 37 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=38&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 38 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=39&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 39 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=40&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 40 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
* نام لواسان را نخستین بار [[ناصر خسرو]] قبادیانی بلخی در حدود هزار سال پیش در اوایل کتاب [[سفرنامه ناصرخسرو|سفرنامهء]] خود بدین صورت در باب کوه دماوند ذکر کرده‌است: '''«میان [[شهر ری|ری]] و [[آمل]] [[کوه دماوند]] است مانند گنبدی که آن را لواسان گویند»'''. بنابراین لواسان ابتدا به کوه دماوند اطلاق شده و سپس بر منطقه کوهستانی غرب و جنوب غرب کوه دماوند یعنی لواسانات نهاده شده‌است که حد میان ری و کوه دماوند محسوب می‌شود و با توجه به اینکه در پهنه [[قصران]] (معرب کوهسران) که شامل [[لواسانات]]، [[رودبارقصران]]، مابقی [[شمیرانات]] و [[تهران]] (بجز ری) نیز می‌شود؛ کوه فراوان است و از این همه کوه، در رشته شرقی آن بویژه [[کوه دماوند]] که مرتفع‌ترین قله این پهنه وسیع است، این خاصیت وجود دارد که آفتاب بامدادی برای مردم هر دو [[قصران]] (علیا و سفلی) از آنجا سر بر می‌زند، نام لواسان به معنای تیغهٔ طلوع خورشید برای این منطقه نامی بسیار با مسمی و زیبا به نظر می‌رسد با توجیهی بدین تلخیص که در هر بامداد در پهنه شمالی ری قدیم و تهران کنونی آفتاب از آنجا (یعنی شرق) طلوع می‌کند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=34&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 34 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
* نام لواسان را نخستین بار [[ناصر خسرو]] قبادیانی بلخی در حدود هزار سال پیش در اوایل کتاب [[سفرنامه ناصرخسرو|سفرنامهء]] خود بدین صورت در باب کوه دماوند ذکر کرده‌است: '''«میان [[شهر ری|ری]] و [[آمل]] [[کوه دماوند]] است مانند گنبدی که آن را لواسان گویند»'''. بنابراین لواسان ابتدا به کوه دماوند اطلاق شده و سپس بر منطقه کوهستانی غرب و جنوب غرب کوه دماوند یعنی لواسانات نهاده شده‌است که حد میان ری و کوه دماوند محسوب می‌شود و با توجه به اینکه در پهنه [[قصران]] (معرب کوهسران) که شامل [[لواسانات]]، [[رودبارقصران]]، مابقی [[شمیرانات]] و [[تهران]] (بجز ری) نیز می‌شود؛ کوه فراوان است و از این همه کوه، در رشته شرقی آن به ویژه [[کوه دماوند]] که مرتفع‌ترین قله این پهنه وسیع است، این خاصیت وجود دارد که آفتاب بامدادی برای مردم هر دو [[قصران]] (علیا و سفلی) از آنجا سر بر می‌زند، نام لواسان به معنای تیغهٔ طلوع خورشید برای این منطقه نامی بسیار با مسمی و زیبا به نظر می‌رسد با توجیهی بدین تلخیص که در هر بامداد در پهنه شمالی ری قدیم و تهران کنونی آفتاب از آنجا (یعنی شرق) طلوع می‌کند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=34&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 34 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
* لازم است ذکر شود که گاهی از شهر لواسان در منابع و کتب تاریخی به صورت '''«کوشک دشت»''' یاد شده‌است. کوشک دشت به معنای دشتی است که کاخی در آن واقع می‌باشد. [[حسین کریمان]] نگارنده کتاب [[کوهسران|قصران]] (کوهسران) در ذکر حد شرقی قصران می‌نویسد: علی کامهٔ دیلمی که از سرداران صحنهٔ سیاست به عهد آل بویه بود و فخر الدوله بسال ۳۷۳ هجری او را از میان برداشت، در [[قصران]] برای خویش کاخی پی افکند و بعدها آن محل را کوشک دشت گفتند و کوشک دشت امروز شهر لواسان را گویند. میر سید ظهیر الدین مرعشی در تاریخ طبرستان و رویان و مازندران در ذیل شرح خروج الثائر باللّه علوی گفته: «علی کامه را در طبرستان نایب خود گردانید و خود به عراق رفت. علی کامه در قصران به کنار جاجرود قصر بنیاد کرد و آنجا می‌بود. الحال آن وادی را کوشک دشت می‌خوانند، و تلی که آنجاست قصر علی کامه بوده‌است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=15&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 15 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=16&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 16 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref> حاج معصومعلی شاه نیز در کتاب طرائق الحقایق از پهنه فعلی شهر لواسان با نام کوشک دشت یاد کرده‌است. هنوز برخی از بقایا و آثار این کاخ در نزدیکی سد لتیان مشاهده می‌شود.
* لازم است ذکر شود که گاهی از شهر لواسان در منابع و کتب تاریخی به صورت '''«کوشک دشت»''' یاد شده‌است. کوشک دشت به معنای دشتی است که کاخی در آن واقع می‌باشد. [[حسین کریمان]] نگارنده کتاب [[کوهسران|قصران]] (کوهسران) در ذکر حد شرقی قصران می‌نویسد: علی کامهٔ دیلمی که از سرداران صحنهٔ سیاست به عهد آل بویه بود و فخر الدوله بسال ۳۷۳ هجری او را از میان برداشت، در [[قصران]] برای خویش کاخی پی افکند و بعدها آن محل را کوشک دشت گفتند و کوشک دشت امروز شهر لواسان را گویند. میر سید ظهیر الدین مرعشی در تاریخ طبرستان و رویان و مازندران در ذیل شرح خروج الثائر باللّه علوی گفته: «علی کامه را در طبرستان نایب خود گردانید و خود به عراق رفت. علی کامه در قصران به کنار جاجرود قصر بنیاد کرد و آنجا می‌بود. الحال آن وادی را کوشک دشت می‌خوانند، و تلی که آنجاست قصر علی کامه بوده‌است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=15&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 15 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=16&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 16 | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref> حاج معصومعلی شاه نیز در کتاب طرائق الحقایق از پهنه فعلی شهر لواسان با نام کوشک دشت یاد کرده‌است. هنوز برخی از بقایا و آثار این کاخ در نزدیکی سد لتیان مشاهده می‌شود.


== نام صحیح شهر لواسان و غلطهای مصطلح در مورد آن ==
== نام صحیح شهر لواسان و غلطهای مصطلح در مورد آن ==
نام شهر لواسان بدون پسوند یا پیشوند می‌باشد و نباید آن را با دهستان لواسان کوچک یا دهستان لواسان بزرگ که دیگر مناطق بخش لواسانات هستند، اشتباه گرفت. گاهی اشتباهاً آنرا شهر گلندوک یا شهر لواسان کوچک می‌نامند که این اسامی غیررسمی بوده و کاربرد ندارند زیرا دهستان لواسان بزرگ یا مرکز آن یعنی روستای لواسان بزرگ، شهر نیستند که برای رفع تشابه اسمی با آنها از پسوند استفاده شود و اگر هم روزی شهر شوند وسعت آنها به اندازه‌ای نیست که بزرگتر از شهر لواسان باشند. اطلاق نام محله گلندوک بر کل شهر لواسان که تنها یکی از چندین محله شهر لواسان است نیز یک غلط مصطلح دیگر است که در برخی موارد دیده می‌شود در حالیکه برخی محله‌های شهر لواسان مثل نجارکلا و سبو از وسعت بیشتری برخوردارند و تنها دلیل این امر آنستکه شهرداری لواسان در بدو تأسیس در محله گلندوک احداث گردیده‌است. شهر '''فرحناز''' نام سابق شهر لواسان بود که در دوره [[پهلوی دوم]] برای مدت کوتاهی بر روی این شهر نهاده بودند که با اعتراض اهالی شهر مجدداً به صورت شهر لواسان نامگذاری شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=ajax&id=75720&Itemid=38&task=pagePrint&tmpl=component="مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی"| عنوان =شهر فرحناز | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
نام شهر لواسان بدون پسوند یا پیشوند می‌باشد و نباید آن را با دهستان لواسان کوچک یا دهستان لواسان بزرگ که دیگر مناطق بخش لواسانات هستند، اشتباه گرفت. گاهی اشتباهاً آن را شهر گلندوک یا شهر لواسان کوچک می‌نامند که این اسامی غیررسمی بوده و کاربرد ندارند زیرا دهستان لواسان بزرگ یا مرکز آن یعنی روستای لواسان بزرگ، شهر نیستند که برای رفع تشابه اسمی با آن‌ها از پسوند استفاده شود و اگر هم روزی شهر شوند وسعت آن‌ها به اندازه‌ای نیست که بزرگتر از شهر لواسان باشند. اطلاق نام محله گلندوک بر کل شهر لواسان که تنها یکی از چندین محله شهر لواسان است نیز یک غلط مصطلح دیگر است که در برخی موارد دیده می‌شود در حالیکه برخی محله‌های شهر لواسان مثل نجارکلا و سبو از وسعت بیشتری برخوردارند و تنها دلیل این امر آنستکه شهرداری لواسان در بدو تأسیس در محله گلندوک احداث گردیده‌است. شهر '''فرحناز''' نام سابق شهر لواسان بود که در دوره [[پهلوی دوم]] برای مدت کوتاهی بر روی این شهر نهاده بودند که با اعتراض اهالی شهر مجدداً به صورت شهر لواسان نامگذاری شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=ajax&id=75720&Itemid=38&task=pagePrint&tmpl=component="مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی"| عنوان =شهر فرحناز | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>


== زبان گفتاری ==
== زبان گفتاری ==
زبان گفتاری مردم بومی لواسان و روستاهای اطراف آن در بخش لواسانات، گویش لواسانی است , گاها گفته شده لهجه مردمان شمیران تاتی است که ین صحبت کاملا نادرست میباشد , گویش لواسانی که همان لهجه قدیم تهرانی است و با زبان پهلوی باستان اشتراکات بسیاری دارد و به گویش البرزی به دلیل رواج آن در کوهپایه‌های رشته کوه البرز (مانند طالقان در البرز و کیلان در دماوند) نیز مشهور است که به آن زبان تاتی می‌گویند و با اندک تفاوت لهجه در فشم و اوشان و بسیاری از روستاهای رودبارقصران نیز بدان سخن می‌گویند. مردم روستاهای لواسانات هنوز به این گویش تکلم می‌کنند اما در شهر لواسان بسبب مهاجرت اقوام از نقاط مختلف کشور در سالهای گذشته، جز تعداد معدودی از بومی‌های قدیمی، اکثریت اعم از بومی و غیر بومی به فارسی معمول با لهجه تهرانی سخن می‌گویند و نسل جدید دیگر به لهجه قدیم تکلم نمی‌کند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=579&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج ۱ ص ۵۷۹، ملا سحری طهرانی، زبان ملاسحری همانندی کامل با زبان ده‌نشینان کنونی شمیران همچون آبادیهای ونک و کن واوین و سولقان و رندان و غیره دارد | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=1614&start=0§Ù†%22| عنوان = گویش‌های تاتی | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://shemran.ir/index.php/joghrafia-ensani/| عنوان =جغرافیای انسانی شمیران| تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
زبان گفتاری مردم بومی لواسان و روستاهای اطراف آن در بخش لواسانات، گویش لواسانی است که همان لهجه قدیم تهرانی است و با زبان پهلوی باستان اشتراکات بسیاری دارد و به گویش البرزی به دلیل رواج آن در کوهپایه‌های رشته کوه البرز (مانند طالقان در البرز و کیلان در دماوند) نیز مشهور است که به آن زبان تاتی می‌گویند و با اندک تفاوت لهجه در فشم و اوشان و بسیاری از روستاهای رودبارقصران نیز بدان سخن می‌گویند. مردم روستاهای لواسانات هنوز به این گویش تکلم می‌کنند اما در شهر لواسان بسبب مهاجرت اقوام از نقاط مختلف کشور در سالهای گذشته، جز تعداد معدودی از بومی‌های قدیمی، اکثریت اعم از بومی و غیر بومی به فارسی معمول با لهجه تهرانی سخن می‌گویند و نسل جدید دیگر به لهجه قدیم تکلم نمی‌کند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.noorlib.ir/View/fa/bookview.rem?BookID=6200&VolumeNum=1&BookPageNum=579&SearchText="قصران"| عنوان =قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج ۱ ص ۵۷۹، ملا سحری طهرانی، زبان ملاسحری همانندی کامل با زبان ده‌نشینان کنونی شمیران همچون آبادیهای ونک و کن واوین و سولقان و رندان و غیره دارد | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=1614&start=0§Ù†%22| عنوان = گویش‌های تاتی | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://shemran.ir/index.php/joghrafia-ensani/| عنوان =جغرافیای انسانی شمیران| تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>


== نژاد ==
== نژاد ==
خط ۷۹: خط ۷۶:
== سد لتیان و لواسان ==
== سد لتیان و لواسان ==
در جنوب لواسان [[سد لتیان|سد لَتیان]] قرار دارد که در سال ۱۳۴۶ به بهره‌برداری رسیده‌است. این سد بتونی نقش بسزایی در تأمین آب و برق شهر تهران دارد. نام این سد قبل از انقلاب [[فرحناز پهلوی|فرحناز]] بوده‌است. [[رودخانه جاجرود|رودخانهٔ جاجرود]] که از ارتفاعات کوه‌های [[دربندسر]]، گرمابدر، ایگل، [[زایگان]] و قسمت جنوبی توچال (بخشی از کوه‌های البرز مرکزی) سرچشمه می‌گیرد، آبریز اصلی سد است.
در جنوب لواسان [[سد لتیان|سد لَتیان]] قرار دارد که در سال ۱۳۴۶ به بهره‌برداری رسیده‌است. این سد بتونی نقش بسزایی در تأمین آب و برق شهر تهران دارد. نام این سد قبل از انقلاب [[فرحناز پهلوی|فرحناز]] بوده‌است. [[رودخانه جاجرود|رودخانهٔ جاجرود]] که از ارتفاعات کوه‌های [[دربندسر]]، گرمابدر، ایگل، [[زایگان]] و قسمت جنوبی توچال (بخشی از کوه‌های البرز مرکزی) سرچشمه می‌گیرد، آبریز اصلی سد است.
رودخانه‌های لوارک (کند)، [[افجه (لواسان)|افجه]] و [[پارک ملی لار|لار]] (برگ جهان)و نیکنام ده که قبل از احداث سد شاخه‌هایی از رود جاجرود بودند و به جاجرود می‌ریختند با گذر از لواسان، امروزه به خود دریاچهٔ سد می‌ریزند.
رودخانه‌های لوارک (کند)، [[افجه (لواسان)|افجه]] و [[پارک ملی لار|لار]] (برگ جهان) و نیکنامده که قبل از احداث سد شاخه‌هایی از رود جاجرود بودند و به جاجرود می‌ریختند با گذر از لواسان، امروزه به خود دریاچهٔ سد می‌ریزند.
قبل از احداث سد در مکان امروزی دریاچهٔ سد، روستای آباد گارکلو و باغستانی که به آن شانی (شاهانی) می‌گفتند وجود داشته که [[دولت]] با قیمت خوبی زمین‌های اهالی را در سال ۱۳۴۳ خریداری نمود و اهالی در محله‌های [[نجارکلا (لواسان)|نجارکلا]]، [[شورکاب]]، [[ناران]] و [[کلاک (لواسان)|کلاک]] ساکن شدند.
قبل از احداث سد در مکان امروزی دریاچهٔ سد، روستای آباد گارکلو و باغستانی که به آن شانی (شاهانی) می‌گفتند وجود داشته که [[دولت]] با قیمت خوبی زمین‌های اهالی را در سال ۱۳۴۳ خریداری نمود و اهالی در محله‌های [[نجارکلا (لواسان)|نجارکلا]]، [[شورکاب]]، [[ناران]] و [[کلاک (لواسان)|کلاک]] ساکن شدند.


خط ۸۶: خط ۸۳:
* باغ سرهنگ قریب
* باغ سرهنگ قریب
* نوشانی
* نوشانی
* [[استلک|اصطلک]] (به زبان عامیانه عسلک خوانده میشود - دانشگاه پیام نور واحد لواسانات در این محله قرار دارد)
* [[استلک|اصطلک]]
* [[توک مزرعه]]
* [[توک مزرعه]]
* [[استلک پایین|اصطلک پایین]] (کشفیا): (اکثر ساختمانها و ادارات دانشگاه پیام نور واحد لواسانات در این محله قرار دارد)
* [[استلک پایین|اصطلک پایین]] (کشفیا)
* [[چناربن (لواسان)|چناربن]]
* [[چناربن (لواسان)|چناربن]]
* [[احمدآباد (لواسان)|احمدآباد]]
* [[احمدآباد (لواسان)|احمدآباد]]
خط ۱۲۴: خط ۱۲۱:
* تپه باستانی شهروا (شهرآباد) در محله [[نجارکلا (لواسان)|نجارکلای]] پایین
* تپه باستانی شهروا (شهرآباد) در محله [[نجارکلا (لواسان)|نجارکلای]] پایین
|}
|}
* تپه شورکاب در ضلع شمالی شورکاب ودر جنوب محله باستی واقع می‌باشد
* تپه شورکاب در ضلع شمالی شورکاب و در جنوب محله باستی واقع می‌باشد


== جاذبه‌های طبیعی و گردشگری شهر لواسان ==
== جاذبه‌های طبیعی و گردشگری شهر لواسان ==
خط ۱۵۵: خط ۱۵۲:


== مکان‌های مذهبی شهر لواسان ==
== مکان‌های مذهبی شهر لواسان ==
در شهر لواسان سه امامزاده بنامهای [[امامزاده عبدالله (لواسان)|امامزاده عبدالله]](جائیج) و [[امامزاده فضلعلی]] و امامزاده پیرعطا بترتیب در محله‌های جائیچ (جاج)، ناران و سبوبزرگ شهر مدفون هستند. متولیان امامزاده‌های لواسان اغلب افراد بومی هستند. هر محله شهر لواسان حداقل یک مسجد و چند حسینیه و تکیه دارد. حسینیه [[علی پروین]] در منزل شخصی اش واقع در محله شورکاب لواسان احداث گردیده‌است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.parstourism.ir/default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=10547| عنوان =مداحی وسخنرانی رویانیان در حسینیه علی پروین | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>
در شهر لواسان سه امامزاده بنامهای [[امامزاده عبدالله (لواسان)|امامزاده عبدالله]] و [[امامزاده فضلعلی]] و امامزاده پیرعطا بترتیب در محله‌های جائیچ (جاج)، ناران و سبوبزرگ شهر مدفون هستند. متولیان امامزاده‌های لواسان اغلب افراد بومی هستند. هر محله شهر لواسان حداقل یک مسجد و چند حسینیه و تکیه دارد. حسینیه [[علی پروین]] در منزل شخصی اش واقع در محله شورکاب لواسان احداث گردیده‌است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.parstourism.ir/default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=10547| عنوان =مداحی وسخنرانی رویانیان در حسینیه علی پروین | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>


== صفحات مجازی ==
«com.لواسان.www» تنها سایت مخصوص به شهر لواسان است که توسط <<سید علی اکبر متین گو>> از سال 1385 فعال میباشد <ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.لواسان.com/| عنوان =سایت شهر لواسان | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>

«کوچه باغ های لواسان» بزرگترین صفحه مجازی فعال در لواسان است.

«شمیران پرس» تنها خبرگزاری آنلاین ویژه شمیران از 22 بهمن ماه سال 1396 در لواسان آغاز به کار کرده است.





== نشریات محلی ==
== نشریات محلی ==
[http://lavasanshahr.ir/ نشریه «لواسان»] از سال ۱۳۹۴ به عنوان نشریهٔ رسمی شهر لواسان و شمیرانات شروع به فعالیت کرده‌است و به صورت ماهیانه منتشر می‌شود. مدیر مسئول نشریه لواسان، «سیدصابر امامی» و سردبیر آن «رضا موهبتی» است.
«نشریه آرمان جوان شمیران» تنها هفته نامه رسمی شهر لواسان به سردبیری <<سید علی اکبر متین گو>> در لواسان میباشد. <ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.لواسان.com/lavasan/714-.html| عنوان =سایت شهر لواسان | تاریخ بازدید = | ناشر =}}</ref>




== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ ‏۸ آوریل ۲۰۱۸، ساعت ۰۵:۵۲

برای دیگر کاربردها، لواسان (ابهام‌زدایی) را ببینید.
لواسان
لواسون
کشور ایران
استانتهران
شهرستانشمیرانات
بخشلواسانات
سال شهرشدن۱۳۴۹[۱]
مردم
جمعیت۱۸٬۱۴۶ (۱۳۹۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت۷۰ کیلومتر مربع
ارتفاع۱۷۰۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۵٬۱۳ درجه سانتی گراد
میانگین بارش سالانه۱۸۷ میلی‌متر
اطلاعات شهری
شهردارعلی حیدریان
ره‌آوردگردو، گیلاس و آلبالو
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۲۱
لواسان بر ایران واقع شده‌است
لواسان
روی نقشه ایران
۳۵°۴۹′۲۷″شمالی ۵۱°۳۸′۰۱″شرقی / ۳۵٫۸۲۴۳°شمالی ۵۱٫۶۳۳۶°شرقی / 35.8243; 51.6336

لَواسان یا همان لواسان کوچک یکی از شهرهای شهرستان شمیرانات استان تهران است که مرکز بخش لواسانات محسوب میشود. در اصطلاح عامیانه به این شهر لواسون می‌گویند.

لواسان درّه‌ای است ییلاقی و خوش آب و هوا در دامنه‌های جنوبی کوه‌های البرز که به خاطر داشتن چشم‌اندازهای بکر و زیبا از رودخانه جاجرود و دریاچهٔ زیبای سد لتیان شهرت یافته‌است. طبیعت سرسبز لواسان از دامنه‌های شمالی این شهر آغاز می‌شود و تا ساحل دریاچه سد لتیان ادامه دارد. در چشم‌اندازهای این منطقه می‌توان طبیعت را در چهار فصل سال به زیبایی هرچه بیشتر تماشا کرد.

شهر لواسان در ۱۱ کیلومتری شمال شرق تهران قرار دارد و به عنوان نزدیک‌ترین منطقهٔ خوش آب و هوا و ییلاقی شهر تهران به‌شمار می‌آید. فاصله لواسان تا اتوبان بابایی تهران حدود ۷ کیلومتر می‌باشد که در کمتر از ۱۵ دقیقه می‌توان به آن دسترسی داشت. همچنین این باغشهر از طریق جاده لشگرک، به آسانی به اتوبان ارتش و منطقه اقدسیه دسترسی دارد.

جمعیت

این شهر در سرشماری سال ۱۳۹۵ دارای ۱۸٬۱۴۶ نفر جمعیت بوده‌است که شامل ۹۳۱۸ نفر مرد، ۸۸۲۸ زن و ۶۱۳۰ خانوار بوده‌است.

مکان نگاری

شهر لواسان در دامنهٔ رشته کوه البرز و در موقعیت ۳۵٫۸° عرض شمالی و ۵۱٫۶° طول شرقی واقع شده‌است. متوسط ارتفاع شهر ۱۷۰۰ متر از سطح دریا است که در ساحل دریاچه سد لتیان به ۱۶۰۰ متر و در شمالی‌ترین نقاط شهر به ۱۸۵۰ متر می‌رسد.[۲]

شهر لواسان را از شمال، کوه‌های ورجین، باغدره، کند و افجه، از سمت باختر کوه‌های قصران، از سمت شمال خاوری و خاور کوه‌های ایرا، فیل زمین، لواسانکوه و جاجرود و از جنوب کوه‌های تلو، قوچک، زینکوه و اراکوه در بر می‌گیرند.

این شهر مرکز بخش لواسانات می‌باشد. بخش لواسانات مناطق زیادی را دربر می‌گیرد اما بدنهٔ شهر لواسان را از باختر به خاور محله‌های لشگرک، باغ سرهنگ قریب، نوشانی، اصطلک، توک مزرعه، اصطلک پایین (کشفیا)، چناربن، احمدآباد، باستی، شورکاب، جائیج (جاج)، گلندوک (گلهم دو رودک)، نجارکلا (شامل سیدپیاز)، دستگرد، قاضی‌آباد، ناران، کلاک، باغ دره، سبو کوچک، تیمورآباد، ناظم آباد و سبو بزرگ تشکیل می‌دهند. هر یک از محله‌های نامبرده فوق تا قبل از تأسیس شهرداری لواسان در سال ۱۳۴۹ توسط باغات و مزارع احاطه شده بودند اما با رشد شهرنشینی و مهاجرت و گسترش شهر لواسان که ناگزیر همراه با تخریب باغات و مزارع و تبدیل آن‌ها به ساختمان‌های مسکونی و ویلاها بوده‌است؛ به مرور بزرگتر شده و به همدیگر چسبیده، یکپارچه و ادغام گردیده‌اند.

ریشه‌شناسی لواسان و پاره‌ای از تاریخ منطقه

  • لواسان در زبان پارسی پهلوی به معنای لبه یا تیغه کوهی است که محل طلوع خورشید می‌باشد و از دو بخش «لو» و «آسان» تشکیل شده که معانی آن‌ها بدین شرح است: ۱- لو به معنی «لب یا لبه، سره و تیغه کوه» است همچنان‌که در لهجه قدیم مردم تهران «لواشُدَنِ خورشید (به لهجه محلی: لَواشُویَن)» به معنی به سر کوه رسیدن نور خورشید به هنگام غروب است، همچنین به معنای به قله کوه رسیدن انسان یا حیوانات نیز می‌باشد؛ همچنین لو در این گویش به معنی کنار است (مثل "لو دره" که به چم کنار دره‌است). "لو" به معنی سره و تیغه کوه در نام نقاطی از معابر کوه‌ها در راه‌های کوهستانی قصران نیز در پاره‌ای از آبادیهای قصرانِ درونی بکار می‌رود، مانند سرلو در نزدیکی افجه یا «سر لو فشم (مخففا سلّو فشم)» میان آبادیهای آهار و فشم و «سرلوآهاربَشم (مخففا سلّوآهاربشم)» میان آبادیهای شهرستانک و آهار و غیره… در کل "لو" صورت محلی کلمه لب (در زبان پهلوی: لَپ[lap]) است و دلیل آن اینکه: هنرمندان لواسانی که در طهران قدیم کار می‌کرده‌اند، خود را لباسانی می‌خوانده‌اند؛ چنان‌که نام سازندهٔ در قدیمی و نفیس بقعه سید اسماعیل در تهران که مورخ به تاریخ ۸۸۶ هجری است؛ در سرلوحه آن چنین خوانده می‌شود: "عمل استاد حسین بن حسن نجار لباسانی" و همچنین نام سازندگان صندوق بقعه امامزاده یحیی، که از سال ۸۹۵ هجری بجا مانده چنین است: " عمل استاد حسین و اخوه محمد بن حسن لباسانی" و نیز در کتیبه مرقد امامزاده قاسم در شمیران به تاریخ ۹۶۳ هجری چنین خوانده می‌شود: " به عمل قطب الدین بن سیف نجار بن اسکندر معصوم لباسانی". ضمناً از تبدیل یافتن "واو" و "ب" به یکدیگر در زبانهای کهنه و نوی ایرانی شواهد فراوانی مثل "واته" و "باد"، "بالاً و "والاً و صدها مثال دیگر وجود دارد. ۲- واژه آسان که صفت فاعلی از مصدر "آسدن" و ریشه "آس" به معنی بلند شدن و برخاستن و نیز آمدن است، همان است که در نامگذاری سرزمین فارسی‌زبان خراسان نیز بکار گرفته شده‌است و الف و نون در آخر دو کلمه لواسان و خراسان علامت صفت فاعلی است نه پسوند مکان. خور یا خُر در نام خراسان (یا خوراسان) به معنی خورشید بوده و در کل به معنی جایی می‌باشد که خورشید از آن بالا می‌آید و طلوع می‌کند؛ چنان‌که فخرالدین اسعد گرگانی که در حدود سال ۴۴۶ هجری داستان ویس و رامین را که از ماجراهای افسانه آمیز دوره اشکانی و در اصل به زبان پهلوی بوده، به نظم فارسی برگردانده است، در معنی خراسان اینچنین سروده‌است:
زبان پهلوی هر کو شناسدخراسان آن بود کز وی خور آسد
خور آسد پهلوی باشد خور آیدعراق و پارس را خور زو بر آید
خورآسان را بود معنی خورآیانکجا از وی خورآید سوی ایران

دیگر موارد نیز اثبات می‌نماید که شبهه‌ای در این که آسان به معنی برآینده و سرزننده‌است، وجود ندارد، مثلاً به همین معنی کلمه آسغ در لهجه بلوچی و آسین در لهجه استرآبادی (گرگانی) که به معنی آمدن می‌باشند در این گویش‌ها وجود دارند و در لهجه بلوچی نیز آسان با کلمه روش (از ریشه روشن و روشنائی) ترکیب شده و به صورت "روش آسان" معنی برآمدن آفتاب و برخاستن خورشید گرفته‌است. در زبان ارمنی نیز کلمه اَسَن که از زبانهای ایرانی (پهلوی) به عاریت گرفته شده به همین معنی موجود است. همچنین استاد پورداوود در مقاله خورشید، مندرج در یشتها ذکر کرده‌است: «خراسان نیز که از قدیم تا به امروز اسم ایالت شرقی ایران است به معنی مشرق است، که جزء اخیر این اسم (آسان) به معنی برآینده و بالارونده‌است»، با توجه به تفصیلات فوق لواسان نیز به همان صورت به معنای لبه یا جایی است که در آن «بالا آمدن» (اشاره به خورشید) صورت می‌پذیرد بنابراین با لفظی بهتر می‌توان گفت لواسان به معنای تیغه کوهی است که محل برآمدن خورشید می‌باشد زیرا در اصطلاح و شیوه ایرانیان اینطور بوده‌است که آغاز بامداد را به برآمدن خورشید از پشت کوه یاد می‌کرده‌اند و به ویژه رشته کوه البرز را جایگاه طلوع خورشید می‌دانسته‌اند که مثال از این باب فراوان است. در اوستا، البرز محل طلوع و غروب خورشید دانسته شده و در مهریشت بند ۱۱۸ آمده‌است: (با ستایش پسین، یا ستایش پیشین، من تقرب می‌جویم مادامی که خورشید از بالای آن (کوه) بلند هرا (هرابرز یا البرز) طلوع کند و غروب نماید) و در وندیداد چنین آمده‌است: (برخیز ای خورشید با اسبان تندرو از میان کوه البرز عبور کن و جهان را منور و روشن گردان).[۳][۴][۵][۶][۷][۸]

  • نام لواسان را نخستین بار ناصر خسرو قبادیانی بلخی در حدود هزار سال پیش در اوایل کتاب سفرنامهء خود بدین صورت در باب کوه دماوند ذکر کرده‌است: «میان ری و آمل کوه دماوند است مانند گنبدی که آن را لواسان گویند». بنابراین لواسان ابتدا به کوه دماوند اطلاق شده و سپس بر منطقه کوهستانی غرب و جنوب غرب کوه دماوند یعنی لواسانات نهاده شده‌است که حد میان ری و کوه دماوند محسوب می‌شود و با توجه به اینکه در پهنه قصران (معرب کوهسران) که شامل لواسانات، رودبارقصران، مابقی شمیرانات و تهران (بجز ری) نیز می‌شود؛ کوه فراوان است و از این همه کوه، در رشته شرقی آن به ویژه کوه دماوند که مرتفع‌ترین قله این پهنه وسیع است، این خاصیت وجود دارد که آفتاب بامدادی برای مردم هر دو قصران (علیا و سفلی) از آنجا سر بر می‌زند، نام لواسان به معنای تیغهٔ طلوع خورشید برای این منطقه نامی بسیار با مسمی و زیبا به نظر می‌رسد با توجیهی بدین تلخیص که در هر بامداد در پهنه شمالی ری قدیم و تهران کنونی آفتاب از آنجا (یعنی شرق) طلوع می‌کند.[۹]
  • لازم است ذکر شود که گاهی از شهر لواسان در منابع و کتب تاریخی به صورت «کوشک دشت» یاد شده‌است. کوشک دشت به معنای دشتی است که کاخی در آن واقع می‌باشد. حسین کریمان نگارنده کتاب قصران (کوهسران) در ذکر حد شرقی قصران می‌نویسد: علی کامهٔ دیلمی که از سرداران صحنهٔ سیاست به عهد آل بویه بود و فخر الدوله بسال ۳۷۳ هجری او را از میان برداشت، در قصران برای خویش کاخی پی افکند و بعدها آن محل را کوشک دشت گفتند و کوشک دشت امروز شهر لواسان را گویند. میر سید ظهیر الدین مرعشی در تاریخ طبرستان و رویان و مازندران در ذیل شرح خروج الثائر باللّه علوی گفته: «علی کامه را در طبرستان نایب خود گردانید و خود به عراق رفت. علی کامه در قصران به کنار جاجرود قصر بنیاد کرد و آنجا می‌بود. الحال آن وادی را کوشک دشت می‌خوانند، و تلی که آنجاست قصر علی کامه بوده‌است.[۱۰][۱۱] حاج معصومعلی شاه نیز در کتاب طرائق الحقایق از پهنه فعلی شهر لواسان با نام کوشک دشت یاد کرده‌است. هنوز برخی از بقایا و آثار این کاخ در نزدیکی سد لتیان مشاهده می‌شود.

نام صحیح شهر لواسان و غلطهای مصطلح در مورد آن

نام شهر لواسان بدون پسوند یا پیشوند می‌باشد و نباید آن را با دهستان لواسان کوچک یا دهستان لواسان بزرگ که دیگر مناطق بخش لواسانات هستند، اشتباه گرفت. گاهی اشتباهاً آن را شهر گلندوک یا شهر لواسان کوچک می‌نامند که این اسامی غیررسمی بوده و کاربرد ندارند زیرا دهستان لواسان بزرگ یا مرکز آن یعنی روستای لواسان بزرگ، شهر نیستند که برای رفع تشابه اسمی با آن‌ها از پسوند استفاده شود و اگر هم روزی شهر شوند وسعت آن‌ها به اندازه‌ای نیست که بزرگتر از شهر لواسان باشند. اطلاق نام محله گلندوک بر کل شهر لواسان که تنها یکی از چندین محله شهر لواسان است نیز یک غلط مصطلح دیگر است که در برخی موارد دیده می‌شود در حالیکه برخی محله‌های شهر لواسان مثل نجارکلا و سبو از وسعت بیشتری برخوردارند و تنها دلیل این امر آنستکه شهرداری لواسان در بدو تأسیس در محله گلندوک احداث گردیده‌است. شهر فرحناز نام سابق شهر لواسان بود که در دوره پهلوی دوم برای مدت کوتاهی بر روی این شهر نهاده بودند که با اعتراض اهالی شهر مجدداً به صورت شهر لواسان نامگذاری شد.[۱۲]

زبان گفتاری

زبان گفتاری مردم بومی لواسان و روستاهای اطراف آن در بخش لواسانات، گویش لواسانی است که همان لهجه قدیم تهرانی است و با زبان پهلوی باستان اشتراکات بسیاری دارد و به گویش البرزی به دلیل رواج آن در کوهپایه‌های رشته کوه البرز (مانند طالقان در البرز و کیلان در دماوند) نیز مشهور است که به آن زبان تاتی می‌گویند و با اندک تفاوت لهجه در فشم و اوشان و بسیاری از روستاهای رودبارقصران نیز بدان سخن می‌گویند. مردم روستاهای لواسانات هنوز به این گویش تکلم می‌کنند اما در شهر لواسان بسبب مهاجرت اقوام از نقاط مختلف کشور در سالهای گذشته، جز تعداد معدودی از بومی‌های قدیمی، اکثریت اعم از بومی و غیر بومی به فارسی معمول با لهجه تهرانی سخن می‌گویند و نسل جدید دیگر به لهجه قدیم تکلم نمی‌کند.[۱۳][۱۴][۱۵]

نژاد

سرزمین مادها (شاخه‌ای از آریائی‌ها) که شامل ری، شمیران و لواسانات نیز می‌گردیده‌است.

نژاد مردم بومی شهر لواسان و مناطق دیگر لواسانات آریائی و همانند شهر ری باستان از شاخه مادها می‌باشد که به مرور زمان در پی مهاجرت‌های اقوام بنا به دلایل گوناگونی مثل جنگ، تجارت، کار، تبعید، حکمرانی و… اختلاط‌هایی با یونانی‌ها، سادات هاشمی و نیز اقوام دیگر ساکن در فلات ایران داشته‌است. امروزه مهاجرت‌های انبوه مناطق مختلف کشور به تهران که لواسان را نیز تحت شعاع قرار داده‌است؛ سبب گشته عده‌ای مهاجر از اقصی نقاط ایران بافت جمعیتی لواسان را تا حد محسوسی تغییر دهند. اما در کل بیشتر مهاجرت‌های سالهای اخیر که به علت هوای سالم و معتدل و طبیعت سرسبز و زیبای لواسان و وجود شرایط خوب و کافی جهت ساخت و ساز ویلاها و منازل مسکونی و نزدیکی به پایتخت صورت گرفته از ساکنین شمال تهران یعنی شمیران بوده و می‌توان آن را سرریز جمعیت تهران بعلت ازدحام جمعیت و آلودگی هوای تهران قلمداد نمود.[۱۶][۱۷]

امنیت

پروانه مافی، فرماندار سابق شهرستان شمیران، در دی ماه سال ۱۳۸۵ ضمن خبر از نامزدی شهر لواسان برای عضویت در جامعه جهانی ایمن، انتخاب لواسان به عنوان نخستین شهر امن ایران و صد و یکمین شهر امن جهان را اعلام نمود.[۱۸]

هوشمندسازی

لواسان نخستین شهر هوشمند ایران و ۱۳۱اُمین شهر هوشمند جهان می‌باشد. در راستای پروژه هوشمندسازی لواسان، این شهر مجهز به سیستم مانتورینگ (نصب حدود ۴۰ دوربین در سطح شهر) گردید تا علاوه بر کنترل سرعت غیرمجاز، از ساخت و سازهای غیرقانونی در سطح شهر جلوگیری شود. همچنین مجهزسازی شهر به سنسورهای زلزله سنج و کنترل آب و هوا و نیز مجهزسازی مینی بوس‌ها به سیستم جی پی اس در دستور کار قرار دارد و در آینده‌ای نه چندان دور ابر وای فایِ اینترنتِ پرسرعت و رایگان، آسمان شهر لواسان را فرا خواهد گرفت.[۱۹]

سد لتیان و لواسان

در جنوب لواسان سد لَتیان قرار دارد که در سال ۱۳۴۶ به بهره‌برداری رسیده‌است. این سد بتونی نقش بسزایی در تأمین آب و برق شهر تهران دارد. نام این سد قبل از انقلاب فرحناز بوده‌است. رودخانهٔ جاجرود که از ارتفاعات کوه‌های دربندسر، گرمابدر، ایگل، زایگان و قسمت جنوبی توچال (بخشی از کوه‌های البرز مرکزی) سرچشمه می‌گیرد، آبریز اصلی سد است. رودخانه‌های لوارک (کند)، افجه و لار (برگ جهان) و نیکنامده که قبل از احداث سد شاخه‌هایی از رود جاجرود بودند و به جاجرود می‌ریختند با گذر از لواسان، امروزه به خود دریاچهٔ سد می‌ریزند. قبل از احداث سد در مکان امروزی دریاچهٔ سد، روستای آباد گارکلو و باغستانی که به آن شانی (شاهانی) می‌گفتند وجود داشته که دولت با قیمت خوبی زمین‌های اهالی را در سال ۱۳۴۳ خریداری نمود و اهالی در محله‌های نجارکلا، شورکاب، ناران و کلاک ساکن شدند.

محله‌های داخل محدوده شهری لواسان

آثار باستانی و ملی شهر لواسان

  • تپه شورکاب در ضلع شمالی شورکاب و در جنوب محله باستی واقع می‌باشد

جاذبه‌های طبیعی و گردشگری شهر لواسان

  • پارک جنگلی لتیان
  • پارک آزادگان
  • پارک مخابرات
  • محوطه فرهنگی - ورزشی - تفریحی جائیج شامل زمین چمن فوتبال، والیبال و غیره در جنوب شهرک پرواز
  • تپه سرخه
  • رشته کوه‌های هزار دره
  • کوه زینکوه
  • کوه بندک
  • قنات دکتر مؤتمنی در محله نجارکلا
  • قنات احمدخان در محله گلندوک
  • قنات محمدخان در منطقه (شهروا) محله نجارکلای پایین

مکان‌های مذهبی شهر لواسان

در شهر لواسان سه امامزاده بنامهای امامزاده عبدالله و امامزاده فضلعلی و امامزاده پیرعطا بترتیب در محله‌های جائیچ (جاج)، ناران و سبوبزرگ شهر مدفون هستند. متولیان امامزاده‌های لواسان اغلب افراد بومی هستند. هر محله شهر لواسان حداقل یک مسجد و چند حسینیه و تکیه دارد. حسینیه علی پروین در منزل شخصی اش واقع در محله شورکاب لواسان احداث گردیده‌است.[۲۰]

نشریات محلی

نشریه «لواسان» از سال ۱۳۹۴ به عنوان نشریهٔ رسمی شهر لواسان و شمیرانات شروع به فعالیت کرده‌است و به صورت ماهیانه منتشر می‌شود. مدیر مسئول نشریه لواسان، «سیدصابر امامی» و سردبیر آن «رضا موهبتی» است.

پانویس

  1. ↑ «معرفی شهرستان شمیرانات». فرمانداری شمیرانات.
  2. ↑ «نقشه توپوگرافی شهر لواسان».
  3. ↑ "قصران"="قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 35».
  4. ↑ "قصران"="قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 36».
  5. ↑ "قصران"="قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 37».
  6. ↑ "قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 38».
  7. ↑ "قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 39».
  8. ↑ "قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 40».
  9. ↑ "قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 34».
  10. ↑ "قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 15».
  11. ↑ "قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 16».
  12. ↑ "مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی" «شهر فرحناز» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک).
  13. ↑ "قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج ۱ ص ۵۷۹، ملا سحری طهرانی، زبان ملاسحری همانندی کامل با زبان ده‌نشینان کنونی شمیران همچون آبادیهای ونک و کن واوین و سولقان و رندان و غیره دارد».
  14. ↑ «گویش‌های تاتی». کاراکتر C1 control character در |نشانی= در موقعیت 78 (کمک)
  15. ↑ «جغرافیای انسانی شمیران».
  16. ↑ «kurdologists , medes and Tati of Tehran: The Kurdologist Martin van Bruinessen argues against the attempt to take Medes as ancestors of the Kurds.[68] Modern scholars who consider central Iranian dialects, mainly those of Kashan area, and Tati of Tehran area as the only direct offshoots of the Median language.[74]».
  17. ↑ "قصران" «قصران، نگارش دکتر حسین کریمان ج 1 ص 170 باب مردم قصران الف_نژاد و قبایل».
  18. ↑ «لواسان نامزد شهر ایمن ایران».
  19. ↑ http://www.isna.ir/news/94062516050/لواسان-نخستین-شهر-هوشمند-استان-تهران-می-شود
  20. ↑ «مداحی وسخنرانی رویانیان در حسینیه علی پروین».

منابع

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=لواسان&oldid=22870493»