گلندوک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

گَلَندوئَک یا گَلَندُوَک (Galandūak, Galandowak) یا همان گلهم دورودک (Galhamdorūdak) نام یکی از محله‌های شهر لواسان واقع در بخش لواسانات تهران است که در سمت غربی رود کُند (رودخانه لوارک) مقابل محله نجارکلا که در شرق رودخانه کُند قرار دارد؛ واقع گردیده است.

گاهی اشتباهاً نام گلندوئک را بر کل شهر لواسان یا حتی لواسان کوچک اطلاق می‌کنند که مطلقاً وجهی ندارد. گلندوئک تا قبل از تأسیس شهرداری لواسان در سال ۱۳۴۹ یک روستا بوده که همراه با سایر روستاها در شهر لواسان ادغام شده‌است.[۱]

اطلاق نام محله گلندوک بر کل شهر لواسان که تنها یکی از هجده محله اصلی شهر لواسان است یک غلط مصطلح است که در برخی موارد دیده می‌شود و این در حالی است که برخی محله‌های شهر لواسان مثل نجارکلا از وسعت بیشتری برخوردار بوده و همچنین سابقه مرکزیت لواسانات را در تاریخچه خود دارد. تنها علت این اشتباه آنست که شهرداری لواسان در بدو تأسیس در محله گلندوک احداث گردیده است.

عزت‌الله سحابی در گورستان بهشت فاطمه گلندوک لواسان مدفون گردیده است.[۲]

زبان[ویرایش]

دانشنامه ایرانیکا درباب زبان مردم بومی لواسان آورده است : مردم لواسان زبان بومی آمیخته ای از زبان فارسی و زبان‌های حاشیه دریای خزر دارند که نزدیک به زبان مازندرانی در روستاهای جنوب شرق لواسان چون وسکاره و ایرا می باشد [۳]

ریشه و معنای نام (وجه تسمیه)[ویرایش]

نام این محله به صورت‌های گلهندوک، گل هند رودک و گل هم دو رودک نیز دیده شده‌است و اصل آن همان گل هم دو رودک می‌باشد که در اثر کثرت استعمال به مرور به گلندوئک تبدیل شده‌است. گلهم دورودک به معنای محل تلاقی دو رودخانه است که منظور از دو رودخانه مزبور یکی رود جاجرود و دیگری رود کُند است که در جنوب محله گلندوئک به هم می‌پیوندند؛ هر چند امروزه محل تلاقی دو رود مذکور جزو سد لتیان بشمار می‌رود اما در فصولی از سال که آب سد تقلیل می‌یابد مجدداً به صورت محل تلاقی دو رود نمود پیدا می‌کند. گَلهم شدن رایج در لواسانات به معنای گلآویز همدیگر شدن، بهم پیوستن و درگیر شدن است.[۴]

جاذبه‌های توریستی[ویرایش]

خانه نظام‌السلطان و درخت چنارک مربوط به دوره قاجار در این محله قرار دارد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. "قصران" «قصران، نوشته دکتر حسین کریمان، ج 1 صفحه 474، گلندوک (د-3):نام این آبادی به صورتهای گلهندوک3، و گل هندرودک۴، و گل هم دورودک5نیز دیده می‌شود، و تابع لواسان کوچک است، و مرکز لواسان کوچک گلندوک و آبادی متصل به آن یعنی نجار کلاست، و گلندوک در مغرب‌نجار کلاً و بر سر راه اصلی لشکرک به ناران افتاده است. جمعیتش در فرهنگ‌جغرافیایی ایران ٣٠٩ تن و در فرهنگ آبادیهای کشور ٢۵٠ تن در ۶٣ خانوار ضبط افتاده، منطقه‌ای جلگه‌ای است، از قنات و چشمه‌سار و رودخانهٔ کند مشروب می‌شود و دارای ٢ دبستان و دبیرستان و مروج خانه‌داری و درمانگاه و انجمن ده و صندوق‌پست و پست تلگراف و تلفون و سازمانهای دولتی است، و ٣٠ هکتار کشت‌زار گند».[پیوند مرده]
  2. عنوان = عزت‌الله سحابی به خاک سپرده شد http://khabarfarsi.com/ext/602365 عنوان = عزت‌الله سحابی به خاک سپرده شد مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  3. The natives of Lavāsānāt are of Caspian stock and the local vernacular is a blend of Persian and Caspian, approaching Māzandarāni in the southeastern villages of Irā and Veskāra , Giti Deyhim and EIr., “LAVĀSĀN,” Encyclopædia Iranica, online edition
  4. "قصران" «قصران، نوشته دکتر حسین کریمان، ج 1 صفحه 474، گلندوک (د-3):نام این آبادی به صورتهای گلهندوک3، و گل هندرودک۴، و گل هم دورودک5نیز دیده می‌شود، و تابع لواسان کوچک است، و مرکزلواسان کوچک گلندوک و آبادی متصل به آن یعنی نجار کلاست، و گلندوک در مغرب‌نجار کلاً و بر سر راه اصلی لشکرک به ناران افتاده است. جمعیتش در فرهنگ‌جغرافیایی ایران ٣٠٩ تن و در فرهنگ آبادیهای کشور ٢۵٠ تن در ۶٣ خانوار ضبطافتاده، منطقه‌ای جلگه‌ای است، از قنات و چشمه‌سار و رودخانهٔ کند مشروب می‌شودو دارای ٢ دبستان و دبیرستان و مروج خانه‌داری و درمانگاه و انجمن ده و صندوق‌پست و پست تلگراف و تلفون و سازمانهای دولتی است، و ٣٠ هکتار کشت‌زار گند». [پیوند مرده]

منابع[ویرایش]