پرش به محتوا

اسامه بن لادن: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +مرتب+تمیز (۱۰.۶ core): + رده:سلفی‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۲: خط ۷۲:


در حمله «تیم ۶» [[یگان ویژه نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا]]، اسامه بن لادن «سه بار از ناحیه سر» مورد شلیک قرار گرفت و «مغزش متلاشی» شد.<ref>[http://www.dailymail.co.uk/news/article-2276972/Navy-SEAL-describes-moment-shot-Osama-bin-Laden-3-times-head.html?ICO=most_read_module#axzz2Ke4xXRpN 'I could see his brains spilling out..I watched him take his last breath': Navy SEAL describes moment he shot bin Laden three times in head before zip-tying his screaming wife to her bed ], Daily Mail</ref>
در حمله «تیم ۶» [[یگان ویژه نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا]]، اسامه بن لادن «سه بار از ناحیه سر» مورد شلیک قرار گرفت و «مغزش متلاشی» شد.<ref>[http://www.dailymail.co.uk/news/article-2276972/Navy-SEAL-describes-moment-shot-Osama-bin-Laden-3-times-head.html?ICO=most_read_module#axzz2Ke4xXRpN 'I could see his brains spilling out..I watched him take his last breath': Navy SEAL describes moment he shot bin Laden three times in head before zip-tying his screaming wife to her bed ], Daily Mail</ref>

==وصیت‌نامه==
در ۱ مارس ۲۰۱۶ دفتر مدیریت اطلاعات ملی آمریکا [[وصیت‌نامه]] دست‌نویس اسامه بن لادن و ۱۱۲ مدرک دیگر متعلق به او منتشر کرد:<ref>[http://www.bbc.com/persian/world/2016/03/160301_me_bin_laden_will_published وصیت‌نامه دست‌نویس بن‌لادن منتشر شد] بی‌بی‌سی فارسی</ref>

* بن لادن در وصیت‌نامه خود خواسته بوده تا بخش اعظم ۲۹ میلیون دلار ثروت او در "[[جهاد|جهاد در راه خدا]]" مصرف و مابقی آن بین بستانگانش تقسیم شود. با اینکه بن‌لادن به اینکه این مبلغ در [[سودان]] است اشاره می‌کند معلوم نیست این پول در کجا نگهداری شده است. اینکه این مبلغ نقد بوده یا بصورت ملک و مستغلات است هم مبهم است. او از بستگانی که ممکن است مدعی ارث شوند خواسته تا به وصیت او عمل کنند و آن مقدار از پولش را که در سودان مانده صرف جهاد کنند.

* در میان این اسناد، پیش‌نویس یک سخنرانی طولانی دیده می‌شود که بن‌لادن پیش‌بینی می کند جنگ ویرانگری بین [[ایران]] و [[آمریکا]] در بگیرد: "کوس جنگ در شرق و غرب به صدا در آمده و در آستانه [[جنگ جهانی سوم]]، رئیس [[کاخ سفید]] منطقه ما را تهدید می‌کند، او ایران و متحدانش را در نظر گرفته است." این نوشته بدون تاریخ است.

* در نامه‌ای به یکی از همسرانش که در ایران اقامت داشت، بن‌لادن اظهار نگرانی کرده بود که مراجعه همسرش به [[دندانپزشک]] ممکن است فرصتی به ایران داده باشد تا یک [[ردیاب سیگنال|ردیاب]] کوچک را زیر پوست او کار بگذارد. بن لادن از همسرش خواسته بود تا تاریخ دقیق مراجعه به دندانپزشک و هر درمانی را که برایش انجام شده، هر چقدر جزئی، را به یاد بیاورد.

* این اسناد نشان می‌دهند رهبر سابق القاعده احتمال می‌داده که کشته شود. او در نامه‌ای در سال ۲۰۰۸ به پدرش نوشته: "اگر کشته شدم، برایم بسیار دعا و کارهای خیر کنید چون به دعای خیر شما برای رسیدن به منزل [[آخرت]] بسیار نیاز دارم."

* او در نامه‌ای دیگر خطاب به "عموم امت اسلامی" از پیشرفت "جهاد مقدس" و شکست‌های [[جنگ آمریکا و افغانستان|آمریکا در افغانستان]] صحبت کرده است. این نامه تاریخ ندارد اما به نظر می رسد در سال ۲۰۱۰ نوشته شده باشد:"ما به دهمین سال جهاد رسیده‌ایم و آمریکا و متحدانش هنوز به دنبال سراب هستند و در دریای بی‌ساحل گم شده‌اند." "آنها خیال می‌کردند جنگ آسان خواهد بود و در چند روز یا هفته به اهداف خود خواهند رسید بنابراین از نظر مالی آماده نبودند و حمایت مردمی هم ندارند تا جنگ را برای یک دهه یا بیشتر ادامه دهند." بن‌لادن در این نوشته‌ها معتقد است آمریکا در [[باتلاق]] افغانستان و در جنگی که نمی تواند پیروز شود گیر افتاده است. در نامه‌ای بدون تاریخ که احتمالا بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ نوشته شده او وضعیت آمریکا را به وضعیت [[شوروی سابق]] در [[جنگ شوروی در افغانستان|سال‌های آخر اشغال افغانستان]] تشبیه کرده است: "وضعیت آمریکا به مویی بند است، فقط کافی است کمی دیگر صبور باشیم، با صبر پیروزی از آن ماست."

* بن لادن کمی پیش از مرگ شاهد [[مرگ معمر قذافی|سقوط و مرگ]] [[معمر قذافی]] دیکتاتور [[لیبی]] بود. او در نامه‌ای به تاریخ ششم اسفند ۱۳۸۹ خطاب به "امت ما در لیبی" از پیروزی القاعده سخن گفت: "حمد و ستایش خدای را که القاعده را اسباب دردسر او [قذافی] کرد، القاعده بر سینه‌اش نشست و او را به خشم و عذاب آورد. خدایی که القاعده را خار چشم و عامل مجازاتی مثال‌زدنی برای او کرد، این فرد واقعا رذل و متوهم که مایه دردسر ما در مقابل جهانیان بود."


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲ مارس ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۴۷

اسامه بن لادن
اسامه بن لادن
زادهٔ۱۳۷۷ ه. ق.
۱۰ مارس ۱۹۵۷
ریاض، عربستان سعودی
درگذشت۲ مهٔ ۲۰۱۱ (۵۴ سال)
پاکستان
ملیتعربستان سعودی
سازمانالقاعده
کارهای برجستهحملات ۱۱ سپتامبر
عنوانابومحمد[۱]
همسر(ها)۵:[۱]
نجوا غانم
ام علی
ام خالد
ام حمزه
ام صداح
فرزندان۱۴
پسران:[۱] عبدالله، علی، عبدالرحمن، عمر، محمد، خالد، حمزه، سعد، علی، عثمان
از سایر فزندان و دختران وی خبری در دست نیست.[۱]
والدینمحمد بن عود بن لادن، حمیده العطاس
بن‌لادن و حامد میر روزنامه‌نگار پاکستانی در سال ۲۰۰۱
الظواهری و بن لادن، سال ۲۰۰۱ در کابل

اُسامه بن محمد بن عوض بن لادِن (۱۹۵۵ یا ۱۹۵۷[۲] در ریاض، عربستان سعودی – ۲ مه ۲۰۱۱، ایبت‌آباد، پاکستان) یکی از اعضای خاندان بن لادن و بنیان‌گذار و رهبر شبکه القاعده بود.

اسامه بن لادن در رابطه با حملات تروریستی بسیاری در سرتاسر جهان از جمله بمب‌گذاری‌های ۷ اوت ۱۹۹۸ در سفارتخانه‌های آمریکا در دارالسلام (تانزانیا) و نایروبی (کنیا)، حمله به کشتی جنگی یواس‌اس کول و حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به مرکز تجارت جهانی و پنتاگون تحت تعقیب پلیس فدرال آمریکا قرار داشت.[۳] وی در تاریخ ۲ مه[۴] ۲۰۱۱ توسط ارتش ایالات متحده آمریکا در پاکستان کشته شد.[۵]

خردسالی و کودکی

اسامه بن عوض بن لادن در ریاض، پایتخت عربستان سعودی زاده شد.[۶] طبق منابع مختلف؛ گمان می‌رود او در سال ۱۹۵۵ یا ۱۹۵۷ زاده شده‌باشد.[۲] خود وی در مصاحبه‌ای در سال ۱۹۹۸ تاریخ تولدش را ۱۰ مارس ۱۹۵۷ یاد کرده‌است.[۷]

او فرزند محمد بن عوض بن لادن، میلیاردری در صنعت ساختمان با ارتباطاتی با خاندان سلطنتی سعودی و دهمین همسر اش، حمیده العطاس بود. خانواده بن لادن ۵ میلیارد دلار از صنعت ساختمان سازی به دست آوردند که اسامه بعداً ۲۵–۳۰ میلیون دلار آن را به ارث برد.[۸]

بن لادن همچون یک مسلمان معتقد وهابی پرورش یافت.[۹] او بین ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۶ به مدرسه نمونه الثغر که سکولار و برای طبقه نخبگان بود پیوست.[۱۰] او در دانشگاه ملک عبدالعزیز اقتصاد و مدیریت کسب و کار تحصیل کرد؛ و مدرکی در مدیریت عمومی[۱۱] در ۱۹۸۱ یا مدرکی در مهندسی عمران در ۱۹۷۹ گرفت.[۱۲] یک منبع او را سختکوش می‌خواند[۱۳] و دیگری می‌گوید او پیش از اخذ مدرک در سال سوم دانشگاه را ترک کرد.[۱۴] در دانشگاه، بزرگترین علاقه بن لادن مذهب بود و او هم در تفسیر قرآن و جهاد و کارهای عام‌المنفعه فعال بود.[۱۵] دیگر علایق او سرودن شعر،[۱۶] مطالعه بود و گفته شده آثار فیلدمارشال برنارد مونتگومری و شارل دو گل را دوست داشته است. به فوتبال علاقه داشت و دوست داشت سانتر فوروارد بازی کند و هوادار باشگاه آرسنال بود.[۱۷]

زندگی شخصی

او در ۱۹۷۶، در ۱۷ سالگی با نجوا غانم در لاذقیه، سوریه ازدواج کرد.[۱۸] او بعداً ۴ بار دیگر ازدواج کرد و دو بار طلاق گرفت. او بین ۲۰ تا ۲۶ فرزند داشت.[۱۹]

روزنامهٔ الشرق الاوسط در ۲ ژانویه ۲۰۱۰ نوشت که یکی از همسران بن لادن به نام خیریه (ام حمزه) به همراه یک دختر و پنج پسر بن لادن به همراه تعداد دیگری از خانوادهٔ او از سال ۲۰۰۱ یعنی از زمان حملهٔ آمریکا به افغانستان در مجتمعی مسکونی در اطراف تهران در حبس خانگی بوده‌اند. این روزنامه به نقل از عروس بن لادن که او نیز در ایران به سر می‌برده‌است نوشت که خانوادهٔ بن لادن زندگی مرفه و خوبی در ایران داشته‌اند و در خانه از امکاناتی نظیر باغ و استخر و رایانه برخوردار بوده‌اند، اگرچه به اینترنت دسترسی نداشته‌اند و از هرگونه تماس با خارج و ارسال اخبارشان منع شده‌اند. عروس بن لادن از محمود احمدی‌نژاد به خاطر برخورد خوب مقامات ایرانی با فرزندان بن لادن تشکر کرد.[۲۰] در دسامبر ۲۰۰۹ رسانه‌ها خبر دادند که دختر بن لادن به نام «امان» یا «ایمان» در جریان یک برنامهٔ خرید که هر شش ماه یک بار از سوی مقامات امنیتی ایران برای آنان تدارک دیده می‌شود موفق به فرار شده و به سفارت عربستان سعودی پناهنده شده‌است. پس از چند روز یکی از پسران بن لادن به نام «بکر» نیز موفق به فرار و پناهندگی به سفارت عربستان و سپس خروج از ایران با کمک سفارت عربستان سعودی شد.[۲۱] دو پسر دیگر بن لادن به نام‌های «عمر» و «عبدالله» که در خارج از ایران به سر می‌برند نیز این ماجرا را تأیید کردند. «عمر بن لادن» از مقامات ایران خواست که به خانوادهٔ بن لادن اجازه دهند که از ایران خارج شده و به سوریه یا قطر بروند.[۲۲] تا پیش از این ماجرا، مقامات ایران وجود هر یک از خانوادهٔ بن لادن در ایران را تکذیب می‌کردند. اما بعد از افشای این جریان، مقامات رسمی وزارت خارجه، موضوع حضور دراز مدت خانوادهٔ بن لادن در ایران را تأیید کردند.[۲۳]

پدر اسامه (محمد بن لادن) در ۱۹۶۷ در یک سانحه هوایی در عربستان وقتی خلبان آمریکایی هنگام فرود اشتباه کرد کشته شد.[۲۴] بزرگترین برادر ناتنی بن لادن سالم بن لادن، رئیس بعدی خاندان بن لادن در ۱۹۸۸ در نزدیکی سن آنتونیو، تگزاس در آمریکا وقتی یک هواپیما را به خطوط برق زد درگذشت.[۲۵]

نام‌های مستعار

برخی از نام‌های مستعار وی عبارت‌اند از:

  • شیخ اسامه بن لادن
  • شاهزاده
  • شیخ
  • مجاهد شیخ
  • ابو محمد

پیام‌ها

در ۱۵ ژانویه ۲۰۰۹، در خلال جنگ غزه پیام صوتی از وی در وب‌گاه شبکه خبری الجزیره منتشر شد که مخاطبان را به جهاد و مبارزه علیه اسرائیل و آزادی نوار غزه از دست ارتش اسرائیل فرا می‌خواند.[۲۶]

تعقیب بین‌المللی

اسامه بن لادن در ارتباط با حملات تروریستی بسیاری در سرتاسر جهان از جمله بمب گذاریهای ۷ اوت ۱۹۹۸ در سفارتخانه‌های آمریکا در دارالسلام (تانزانیا) و نایروبی (کنیا)، حمله به کشتی جنگی یواس‌اس کول (USS Cole)، حمله ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به مرکز تجارت جهانی و پنتاگون و ترور احمد شاه مسعود تحت تعقیب پلیس فدرال آمریکا قرار داشت.[۳]

در ژانویه ۲۰۱۰ وزرات خارجه آمریکا عکسی بازسازی شده را منتشر کرد که تصویر بن لادن را بصورت یک فرد مسن با تغییرات ظاهری احتمالی نشان می‌دهد.[۲۷]

مرگ

در تاریخ ۱ مه (۲ مه به ساعت محلی پاکستان) ۲۰۱۱ میلادی، باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که یک گروه کوچک از یگان فوق ویژه نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا طی عملیاتی اسامه بن لادن، بنیان‌گذار و رهبر گروه القاعده و عامل حملات یازده سپتامبر را در یک ویلا در پاکستان کشته‌اند. وی اضافه کرد که هم‌اکنون جسد اسامه بن لادن در اختیار آمریکا است.[۵] بنا به گفته مقامات رسمی ایالات متحده، این عملیات توسط ۲۰–۲۵ تکاور یگان فوق ویژه نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا تحت فرماندگی ستاد مشترک عملیات ویژه و با همکاری سیا حمله انجام پذیرفت. این افراد به وسیلهٔ ۲ هلیکوپتر به مخفیگاه بن لادن حلمه کردند، که طی آن وی و همراهانش کشته شدند. این عملیات هیچ کشته یا زخمی برای نیروهای آمریکا نداشت.[۲۸] طبق اظهارات مقامات آمریکایی این عملیات بدون اطلاع مقامات پاکستانی انجام شده‌است.[۲۹] همچنین گزارش شده‌است بعضی از مردم در پاکستان از ورود بدون اطلاع ارتش آمریکا به خاک این کشور شوکه شده‌اند.[۳۰] محل عملیات در چند کیلومتری آکادمی نظامی پاکستان در کاکول(پاکستان) بوده‌است.[۳۱] اوباما، در کنفرانس خبری خود گفت که نیروهای آمریکا «مراقب زخمی نشدن مردم غیرنظامی بودند.»[۳۲] همچنین خبرها از کشته شدن ۳ مرد و یک زن همراه بن لادن خبر می‌دهند. این زن در حالی کشته شده بود که «توسط ستیزه‌جویان مرد به عنوان سپر انسانی استفاده می‌شد».[۲۹] دی‌ان‌ای جسد بن لادن با نمونهٔ گرفته شده از جسد خواهر وی مقایسه شد.[۳۳] این آزمایش هویت وی را تأیید کرد.[۳۴] به گفته مقامات آمریکایی جسد بن لادن پس از انتقال، با رعایت سنت‌های اسلامی به دریا انداخته شد.[۳۵][۳۶] یکی از مقامات آمریکا در این زمینه گفت: «پیدا کردن کشوری که مایل به پذیرفتن باقی‌ماندهٔ این تروریست تحت تعقیب باشد، کار دشواری بود» ولی این دلیل از سوی بیشتر صاحبنظران پذیرفته نشد و هنوز برخی به مرگ او شک دارند.[۳۷]

«مت بیسونت» یکی از تکاوران سابق یگان ویژه نیروی دریایی آمریکا در کتابی به نام «روزی که آسان نبود» که با نام مستعار وی (مارک اوون) به چاپ رسیده شرح داده است بن‌لادن علی‌رغم اینکه تهدیدی در بر نداشت به قتل رسید.[۳۸] طبق جدیدترین اطلاعات منتشر شده ارتش آمریکا، دفن بن لادن در دریا طبق مرسومات اسلامی انجام گرفته است و ده‌ها تن از رهبران نیروی دریایی آمریکا شاهد این دفن اسلامی بوده‌اند.[۳۹]

در حمله «تیم ۶» یگان ویژه نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا، اسامه بن لادن «سه بار از ناحیه سر» مورد شلیک قرار گرفت و «مغزش متلاشی» شد.[۴۰]

وصیت‌نامه

در ۱ مارس ۲۰۱۶ دفتر مدیریت اطلاعات ملی آمریکا وصیت‌نامه دست‌نویس اسامه بن لادن و ۱۱۲ مدرک دیگر متعلق به او منتشر کرد:[۴۱]

  • بن لادن در وصیت‌نامه خود خواسته بوده تا بخش اعظم ۲۹ میلیون دلار ثروت او در "جهاد در راه خدا" مصرف و مابقی آن بین بستانگانش تقسیم شود. با اینکه بن‌لادن به اینکه این مبلغ در سودان است اشاره می‌کند معلوم نیست این پول در کجا نگهداری شده است. اینکه این مبلغ نقد بوده یا بصورت ملک و مستغلات است هم مبهم است. او از بستگانی که ممکن است مدعی ارث شوند خواسته تا به وصیت او عمل کنند و آن مقدار از پولش را که در سودان مانده صرف جهاد کنند.
  • در میان این اسناد، پیش‌نویس یک سخنرانی طولانی دیده می‌شود که بن‌لادن پیش‌بینی می کند جنگ ویرانگری بین ایران و آمریکا در بگیرد: "کوس جنگ در شرق و غرب به صدا در آمده و در آستانه جنگ جهانی سوم، رئیس کاخ سفید منطقه ما را تهدید می‌کند، او ایران و متحدانش را در نظر گرفته است." این نوشته بدون تاریخ است.
  • در نامه‌ای به یکی از همسرانش که در ایران اقامت داشت، بن‌لادن اظهار نگرانی کرده بود که مراجعه همسرش به دندانپزشک ممکن است فرصتی به ایران داده باشد تا یک ردیاب کوچک را زیر پوست او کار بگذارد. بن لادن از همسرش خواسته بود تا تاریخ دقیق مراجعه به دندانپزشک و هر درمانی را که برایش انجام شده، هر چقدر جزئی، را به یاد بیاورد.
  • این اسناد نشان می‌دهند رهبر سابق القاعده احتمال می‌داده که کشته شود. او در نامه‌ای در سال ۲۰۰۸ به پدرش نوشته: "اگر کشته شدم، برایم بسیار دعا و کارهای خیر کنید چون به دعای خیر شما برای رسیدن به منزل آخرت بسیار نیاز دارم."
  • او در نامه‌ای دیگر خطاب به "عموم امت اسلامی" از پیشرفت "جهاد مقدس" و شکست‌های آمریکا در افغانستان صحبت کرده است. این نامه تاریخ ندارد اما به نظر می رسد در سال ۲۰۱۰ نوشته شده باشد:"ما به دهمین سال جهاد رسیده‌ایم و آمریکا و متحدانش هنوز به دنبال سراب هستند و در دریای بی‌ساحل گم شده‌اند." "آنها خیال می‌کردند جنگ آسان خواهد بود و در چند روز یا هفته به اهداف خود خواهند رسید بنابراین از نظر مالی آماده نبودند و حمایت مردمی هم ندارند تا جنگ را برای یک دهه یا بیشتر ادامه دهند." بن‌لادن در این نوشته‌ها معتقد است آمریکا در باتلاق افغانستان و در جنگی که نمی تواند پیروز شود گیر افتاده است. در نامه‌ای بدون تاریخ که احتمالا بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ نوشته شده او وضعیت آمریکا را به وضعیت شوروی سابق در سال‌های آخر اشغال افغانستان تشبیه کرده است: "وضعیت آمریکا به مویی بند است، فقط کافی است کمی دیگر صبور باشیم، با صبر پیروزی از آن ماست."
  • بن لادن کمی پیش از مرگ شاهد سقوط و مرگ معمر قذافی دیکتاتور لیبی بود. او در نامه‌ای به تاریخ ششم اسفند ۱۳۸۹ خطاب به "امت ما در لیبی" از پیروزی القاعده سخن گفت: "حمد و ستایش خدای را که القاعده را اسباب دردسر او [قذافی] کرد، القاعده بر سینه‌اش نشست و او را به خشم و عذاب آورد. خدایی که القاعده را خار چشم و عامل مجازاتی مثال‌زدنی برای او کرد، این فرد واقعا رذل و متوهم که مایه دردسر ما در مقابل جهانیان بود."

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ روزنامه همشهری، ش. شماره ۵۰۲۶، ص. صفحه ۱۷، ۱۶ دی ۱۳۸۸ پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); از |مقاله= صرف‌نظر شد (کمک)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ روزنامه همشهری، ش. شماره ۵۰۲۶، ص. صفحه ۱۷، ۱۶ دی ۱۳۸۸ پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); از |مقاله= صرف‌نظر شد (کمک)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ FBI.gov FBI Ten Most Wanted Fugitives.
  4. "In an intelligence driven operation, Osama Bin Ladin was killed in the surroundings of Abbottabad in the early hours of this morning". May ۲, ۲۰۱۱. Archived from the original on 16 June 2012. Retrieved May 2, 2011.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ http://thelede.blogs.nytimes.com/2011/05/01/bin-laden-dead-u-s-official-says/?hp The New York Times
  6. پی‌بی‌اس (به انگلیسی) {{citation}}: |مقاله= ignored (help); External link in |مقاله= (help); Missing or empty |title= (help) Retrieved on 2006-08-21.
  7. "Osama bin Laden", (به انگلیسی) (GlobalSecurity.org ed.), ۲۰۰۶–۰۱-۱۱ {{citation}}: Check date values in: |تاریخ= (help); External link in |مقاله= (help); Missing or empty |title= (help) Retrieved on 2008-04-27.
  8. Osama bin Laden | The Economist
  9. TIME Magazine - U.S. Edition - September 24, 2001 Vol. 158 No. 13
  10. Letter From Jedda: Young Osama : The New Yorker
  11. Who Is Bin Laden? - A Biography Of Osama Bin Laden | Hunting Bin Laden | FRONTLINE | PBS
  12. GaleNet
  13. Article | The American Prospect
  14. Gunaratna, Rohan (2003). Inside Al Qaeda (3rd ed.). Berkley Books. p. 22. ISBN 0-231-12692-1.
  15. Wright 2006, pp. 79
  16. BBC News - Analysing Bin Laden's jihadi poetry
  17. Osama bin Laden's bodyguard: I had orders to kill him if the Americans tried to take him alive - Mirror Online
  18. Najwa Ghanem | Bin Laden Kin Wait and Worry - Los Angeles Times
  19. CNN.com - Transcripts
  20. «روزنامهٔ الشرق الاوسط». ۲ ژانویه ۲۰۱۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  21. «بی‌بی‌سی فارسی». ۲۵ دسامبر ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  22. «خبرگزاری الجزیره». ۲۳ دسامبر ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  23. «خبرگزاری الجزیره». ۲۵ دسامبر ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  24. SPIEGEL Interview with US Author Steve Coll: 'Osama bin Laden is Planning Something for the US Election' - SPIEGEL ONLINE
  25. Best of the Web: Osama's Brother Died in San Antonio, Red Velvet Onion Rings|WOAI: San Antonio News
  26. Khaled Wassef (۱۴ ژانویه ۲۰۰۹). "Bin Laden: U.S. Decline Fueled Gaza Attack". وبگاه شبکه تلویزیونی CBS (به انگلیسی). p. War On Terror. Archived from the original on 16 June 2012. Retrieved 8 December 2009.
  27. BBC فارسی - جهان - آمریکا تصاویر اسامه بن لادن 'مسن' را منتشر کرد
  28. "Osama Bin Laden Killed By Navy Seals in Firefight – ABC News". Abcnews.go.com. Archived from the original on 16 June 2012. Retrieved May 2, 2011.
  29. ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ "Osama bin Laden is killed by U.S. forces in Pakistan". The Washington Post. Archived from the original on 16 June 2012.
  30. CHITRAL NEWS .. Latest News & Views from Chitral
  31. "Osama bin Laden, the face of terror, killed in Pakistan". CNN. May ۲, ۲۰۱۱. Archived from the original on 16 June 2012. Retrieved May 2, 2011.
  32. «Osama Bin Laden Dead: Obama Speech Video And Transcript» Huffington Post, May 2, 2011
  33. POSTED: ۱:۱۱ am EDT May ۲, ۲۰۱۱ (February ۵, ۲۰۱۱). "Report: DNA At Mass. General Confirms bin Laden's Death". Thebostonchannel.com. Archived from the original on 16 June 2012. Retrieved May 2, 2011.
  34. "Osama bin Laden Killed; ID Confirmed by DNA Testing". ABC News. May ۱, ۲۰۱۱. Archived from the original on 16 June 2012.
  35. the CNN Wire Staff (2). "How U.S. forces killed Osama bin Laden". Cable News Network. Archived from the original on 16 June 2012. Retrieved May 2, 2011. {{cite web}}: Check date values in: |date= و |year= / |date= mismatch (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  36. "US forces kill Osama bin Laden in Pakistan". MSN. Archived from the original on 16 June 2012.
  37. http://web.archive.org/web/20110504024833/news.yahoo.com/s/ap/us_bin_laden_burial Yahoo report
  38. http://www.afkarnews.ir/vdcdnz0ffyt0of6.2a2y.html سایت خبری تحلیلی افکار نیوز - روایتی جدید از مرگ بن‌لادن
  39. افکار نیوز : انتشار جزئیات جدیدی از روش دفن بن لادن
  40. 'I could see his brains spilling out..I watched him take his last breath': Navy SEAL describes moment he shot bin Laden three times in head before zip-tying his screaming wife to her bed , Daily Mail
  41. وصیت‌نامه دست‌نویس بن‌لادن منتشر شد بی‌بی‌سی فارسی

منابع

الگو:شخصیت‌های جنگ سرد