مستی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از مست)

مستی عموماً به حالتی گفته می‌شود که در اثر نوشیدن نوشیدنی‌های الکلی رخ می‌دهد. برخی از داروهای سیستم اعصاب مرکزی مانند زولپیدم و اکستازی نیز باعث مست شدن افراد می‌شود و نیز بنزودیازپین ها در دوزهای بالا باعث مستی می شوند. در ادبیات از این واژه برای مخالف هشیاری[۱] و همچنین (با ضم م) مترادف گله و شکایت[۲] استفاده می‌شود.

فرایند مستی[ویرایش]

اتانول یا الکل اتیلیک، یا الکل غلات عامل مستی است. اتانول مایعی شفاف و بی‌رنگ است که محصول فرعی تخمیر گیاهی است. این بدان معنی است که به تنهایی تولید نمی‌شود، بلکه در نتیجه فرایند دیگری تولید می‌شود. الکل از لحظه‌ای که وارد دهان می‌شود، کار خود را انجام می‌دهد، و با عبور الکل از بدن شما، اثرات آن بیشتر محسوس می‌شود. به محض اینکه الکل وارد دهان شما می‌شود مقداری از آن از طریق رگ‌های خونی کوچک در دهان و روی زبان وارد جریان خون شما می‌شود. تا ۲۰ درصد از الکلی که می‌نوشید از طریق معده وارد جریان خون شما می‌شود. بقیه آن از طریق روده کوچک وارد جریان خون شما می‌شود. اگر غذا در معده خود داشته باشید، الکل مدت طولانی تری آنجا می‌ماند. بدون غذا، الکل خیلی سریعتر به جریان خون شما ورود می‌کند. هر چه الکل در خون شما در یک زمان بیشتر باشد، احساس مستی بیشتری خواهید داشت. جریان خون شما می‌تواند الکل را به سرعت در بدن شما پخش کند. وقتی الکل در جریان خون شما باشد، باعث گشاد شدن رگ‌های خونی شما نیز می‌شود. همچنین الکل منجر به برافروختگی پوست، احساس گرما موقت، کاهش سریع دمای بدن و افت فشار خون می‌شود. الکل می‌تواند خیلی سریع روی شما اثر کند. معمولاً در عرض ۵ دقیقه به مغز شما می‌رسد و می‌توانید در عرض ۱۰ دقیقه اثرات آن را احساس کنید. هنگامی که غلظت الکل در جریان خون شما رو به افزایش می‌رود، احساس خوبی خواهید داشت. ممکن است احساس شادی، اجتماعی و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید. این به این دلیل است که الکل ترشح دوپامین و سروتونین را تحریک می‌کند که به درستی به عنوان هورمون‌های «احساس خوب» شما شناخته می‌شوند. همان‌طور که مست می‌شوید، علائم فیزیکی بیشتری را تجربه خواهید کرد. این به این دلیل اتفاق می‌افتد که الکل سیستم عصبی مرکزی شما را تحت فشار قرار می‌دهد و در مسیرهای ارتباطی مغز شما تداخل می‌کند، که بر نحوه پردازش اطلاعات مغز شما تأثیر می‌گذارد. الکل باعث لکنت زبان، از دست دادن هماهنگی، تاری دید و سرگیجه می‌شود.[۳]

مستی در ادیان[ویرایش]

در اسلام نوشیدن مسکرات حرام و مستی گناه شمرده می‌شود. مجازات شخص شراب خوار در اسلام تا سه بار اجرای حد و بار چهارم قتل است.[۴] قرآن مضرات شراب را در برابر منافعش بیشتر می‌داند[۵] همچنین نماز گزاردن شخص مست را مجاز نمی‌داند.[۶][۷] در روایات اسلامی به شدت از هر مادهٔ مست کننده‌ای (مسکرات) منع شده‌است. از پیامبر اسلام در این مورد نقل است:

شرابخوار اگر بیمار شد از او عیادت نکنید و اگر شهادت داد نپذیرید و اگر یادی از او به میان آمد، او را نستایید و اگر خواستگاری کرد به او همسر ندهید و اگر سخنی گفت تصدیقش نکنید و اگر مرد در مراسم دفنش حاضر نشوید.[۸]

تمامی مذاهب اسلامی در مورد حرمت مستی توافق دارند.

در دین یهود نیز استفاده از هر مست‌کننده ای نهی شده‌است.[۹]

در مسیحیت در قسمت‌هایی از انجیل از مستی حذر شده‌است[۱۰] و حتی معاشرت با افراد مست نیز نهی شده‌است.[۱۱] اما در عین حال از نوشیدن شراب توسط مسیح سخن گفته شده.[۱۲][۱۳] در انجیل آمده‌است:

مصیبت و بدبختی گریبانگیر چه کسی می‌شود؟ … کسی که دایم شراب می‌خورد و به‌دنبال می‌گساری می‌رود. پس فریفته شراب قرمز نشو که در پیاله به تو چشمک می‌زند و سپس به نرمی از گلویت پایین می‌رود؛ زیرا در پایان، مثل مار سمی تو را نیش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزید. چشمانت چیزهای عجیب و غریب خواهند دید و گرفتار وهم و خیال خواهی شد.[۱۴]

مسیحیان شراب را هدیه‌ای از سوی خدا می‌دانند که به زندگی شادی می‌بخشد اما مصرف زیاد آن را که به مستی منجر می‌شود گناه می‌دانند.[۱۵]

عوارض پزشکی[ویرایش]

کوتاه مدت[۱۶][ویرایش]

دراز مدت[ویرایش]

دیدگاه حقوقی[ویرایش]

ایران[ویرایش]

بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران مجازات خوردن مسکرات مطابق اسلام تا سه بار اجرای حد است و بار چهارم شخص کشته می‌شود. این مجازات بر کسی اعمال می‌شود که بالغ و عاقل و مختار و آگاه به مسکر بودن و حرام بودن آن باشد. این حکم با دو بار اقرار خود فرد یا شهادت دو نفر دیگر قابل اجراست. اگر پیش از شهادت متهم توبه کند مجازات حد برداشته می‌شود. حد برای مستی برابر ۸۰ ضربه تازیانه‌است. بدین صورت که مردان را به صورت ایستاده و نیمه عریان و زنان را به صورت نشسته و پوشیده تازیانه می‌زنند. طبق ماده ۲۶۶ قانون مجازات غیرمسلمان تنها در صورت تظاهر به مصرف مسکر، محکوم به حد می‌شود.[۲۱][۲۲] در قوانین جمهوری اسلامی یکی از شرایط شخص «عاقل» اینست که مست نباشد. به‌طور مثال در اقرار به قتل نفس، اقرار فرد در حالت مستی پذیرفته نیست.[۲۳]

منابع[ویرایش]

  1. لغت‌نامه دهخدا
  2. لغت‌نامه دهخدا
  3. How Alcohol Travels Through Your Body (and Gets You Drunk) healthline.com
  4. بحارالانوار، ج۱۷، ص۸ --- الاختصاص، بصائرالدرجات
  5. سوره بقره آیه 219
  6. سوره نساء آیه ۴۳
  7. فروغ ابدیت، ج۲، ص ۵۱۳تا۵۱۷
  8. بحارالانوار، ج ۸۱، ص ۲۶۷؛ کتاب زیارات خدا، ص ۸۲–۸۵
  9. «باب 6 سفر اعداد (تورات) :: اندیشکده اریحا | دانلود PDF». bjes.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۰۸.
  10. افسسیان ۵: ۱۸
  11. اول قرنتیان ۵: ۱۱
  12. متی ۱۱: ۱۸ – ۱۹
  13. لوقا ۲۲: ۱۵–۱۸
  14. امثال ۲۳: ۲۹–۳۵
  15. فرهنگ لغت انجیل
  16. Alcohol And Drugs, British Army Publication AC 64243
  17. Understanding Human Behavior by McConnel, James V, p79
  18. New Scientist, 2004 Aug 21 Vol.183 No.2461, Reed Business Information Ltd. Article on Binge Drinking p۲۹+ by Alison Motluk
  19. Secretary of State for Health, "Our Healthier Nation: A Contract for Health". 1998 Feb. Government consultation paper presented to Parliament (CM3852)
  20. Abnormal Psychology by Davison & Neale, p۳۰۰
  21. قانون مجازات اسلامی مصوب 1375-کتاب دوم، حدود[پیوند مرده]
  22. قانون مجازات اسلامی مصوب 1375-کتاب دوم، حدود[پیوند مرده]
  23. قانون مجازات اسلامی مصوب 1375-کتاب سوم، قصاص[پیوند مرده]