ابراهیم زنجانی

ابراهیم زنجانی
نماینده دورهٔ اول مجلس پس از مشروطه
حوزه انتخاباتی	زنجان
نماینده دورهٔ دوم مجلس
حوزه انتخاباتی	تبریز
نماینده دورهٔ‌های سوم و چهارم مجلس
حوزه انتخاباتی	زنجان
رئیس ادارهٔ اوقاف
اطلاعات شخصی
زاده	۱۲۳۵ خورشیدی زنجان،
درگذشت	آذر ۱۳۱۳
حزب سیاسی	عضو لژ بیداری
والدین	هادی خمسه‌ای
شغل	مجتهد، آزادی‌خواه و روشنفکر
مذهب	اسلام
فعالیت‌ها	ریاست مدرسهٔ ثروت قاضی دادگاه محاکمه فضل‌الله نوری

ابراهیم زنجانی ایلخانی از آزادی‌خواهان، روشنفکران و عضو علنی لژ بیداری در دوران انقلاب مشروطه ایران بود.

در عید قربان ۱۲۳۵ خورشیدی (۱۲۷۲ قمری) به دنیا آمد و از همین رو نام او را ابراهیم گذاشتند. در نوزده سالگی عازم نجف شد و مدت بیست سال نزد استادان حوزه نجف مانند آخوند ملاکاظم خراسانی، محمد لاهیجی و حاجی میرزا خلیل کسب فیض کرد. پس از برگشت به زنجان بتدریج با علوم جدید آشنائی پیدا کردو به دلیل سخنرانی‌های آزادی خواهانه قبل از مشروطیت، مورد حسد علمای دیگر قرارگرفت. پس از پیروزی مشروطه، طرفداران بسیاری پیدا کرد و در مجلس دورهٔ اول مشروطه (۱۳۲۴ قمری) از زنجان و در دورهٔ دوم از تبریز و در دورهٔ سوم و چهارم از زنجان به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد. وی با مهدی‌خان غفاری کاشانی دست به اقدامات مشترکی در زنجان زد.

ابراهیم زنجانی عضو علنی لژ بیداری قاضی دادگاهی بود که محاکمهٔ فضل‌الله نوری مجتهد معروف در آن انجام شد. اعضای دیگر دادگاه ابراهیم زنجانی عبارت بودند ا ز ۱۲ نفر: منتصرالدوله پیشکار سپهدار، نظام سلطان، حمیدالملک شیبانی، جعفرقلی خان استانبولی، سالار فاتح، یمین نظام، میرزا علی محمدخان، میرزا علی محمدخان عمیدالسلطان، میرزا محمد مدیر روزنامه نجات، اعتلاء الملک، سید محمد ملقب به امامزاده و جعفرقلی خان بختیاری. (همه از، اعضای مخفی لژ بیداری (سکرت فراماسونها) با ریشه و بنیاد در تکرار انقلاب فرانسه در کشور ایران).

ابراهیم زنجانی برخلاف رأی شعبهٔ پارلمانی فرقهٔ دموکرات که خود نیز عضو آن بود، رأی به قبول اولتیماتوم روسیه ضد ایران داد.

وی پس از نمایندگی دورهٔ اول و دوم به ریاست مدرسهٔ ثروت منصوب شد و پس از انحلال دورهٔ سوم مدتی رئیس ادارهٔ اوقاف بود. ابراهیم زنجانی عضو لژ بیداری بود. وی سرانجام در آذرماه ۱۳۱۳ خورشیدی درگذشت.

از نوشته‌های او

کسانی که این نوشته‌های مرامی خوانند خواهند گفت تو بطور کلی بی اعتقاد به این اوضاع هستی یا از اسلام مُعرض هستی یا چرا افترا می گوئی، اما این که بگویند از اسلام معرض هستی، خدا میدانداین دلسوزی‌ها و حقیقت گوئی‌ها از شدت غیرت به اسلام و شدت اعتماد به اسلام حقیقی است

زنان و مردان در همه حقوق بشریت مساوی هستند و بجز قانون ارث و شهادت در باقی امور زنان خود در اداره مال وجان وحقوق خود استقلال دارند… و نباید اختیار نفس و عِرض ایشان در دست مردان باشد.

دیدگاه‌های اردشیر ریپورتر تأثیر زیادی در نظریه نژادی زنجانی داشت. بر اساس این نظریه اسلامی شدن ایران همپای آمیختگی نژادی ایرانیان و از میان رفتن نژاد اصیل ایرانی رخ داد که از عوامل انحطاط ایران در دوران اسلامی بود.

جستارهای وابسته

• مشروطه‌خواهان

منابع

• ابراهیم زنجانی کیست؟
• زنجانی، ابراهیم (۱۳۷۹). خاطرات ابراهیم زنجانی (سرگذشت زندگانی من). به کوشش غلامحسین میرزاصالح. انتشارات کویر.
• ابراهیم زنجانی، علی ابوالحسنی منذر، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران