شبه‌فلز

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از شبه‌فلزها)
۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶ ۱۷
۲ B
بور 		C
کربن 		N
نیتروژن 		O
اکسیژن 		F
فلوئور
۳ Al
آلومینیوم 		Si
سیلیسیوم 		P
فسفر 		S
گوگرد 		Cl
کلر
۴ Ga
گالیوم 		Ge
ژرمانیوم 		As
آرسنیک 		Se
سلنیوم 		Br
برم
۵ In
ایندیوم 		Sn
قلع 		Sb
آنتیموان 		Te
تلوریوم 		I
ید
۶ Tl
تالیوم 		Pb
سرب 		Bi
بیسموت 		Po
پولونیوم 		At
استاتین

شبه‌فلز یا فلزوار (به انگلیسی: Metalloid) عنوانی برای طبقه‌بندی عناصر شیمیایی است که به عناصری اطلاق می‌گردد که خواصشان میان فلز و نافلز است. به‌طور کلی خواص فیزیکی شبه فلزات بیشتر شبیه به فلزات و رفتار شمیایی آنها مانند نافلزات است. به‌طور مثال شبه فلز سیلیسیم که در گروه ۱۴ ودوره ۳ جدول تناوبی قرار دارد، سطح صیقلی وبراق دارد، رسانایی الکتریکی کم اما رسانایی گرمایی بالایی دارد. در صورتی که در اثر ضربه خرد می‌شود وچکش خوار نیست و در واکنش با اتم‌های دیگر فقط الکترون به اشتراک می‌گذارد.

تعریف معینی برای شبه‌فلزها وجود ندارد اما چند خاصیت زیر مشخصه آن‌ها است:

  • شبه‌فلزها سطح صیقلی وبراق دارند.
  • در اثر ضربه خرد می‌شوند ومی شکنند، بنابراین چکش خوار نیستند.
  • رسانایی گرمایی متوسط ورسانایی الکتریکی کمی دارند. البته با افزایش دما رسانایی الکتریکی شان افزایش می‌یابد و به همین جهت در ساخت ترانزیستورها و قطعات الکتریکی در مدار وسایل الکتریکی از آنها استفاده می‌شود.
  • در واکنش با سایر اتم‌ها الکترون به اشتراک می‌گذارند.

شش شبه فلز شناخته شده معمولاً بور، سیلیکون، ژرمانیم، آرسنیک، آنتیموان و تلوریم هستند. البته با توجه به تعریف گنگ و نامفهوم این دسته از مواد ممکن است در منابع وکتاب‌های مختلف، تعداد ونوع شبه فلزات متفاوت باشد.

عناصر شبه فلزی[ویرایش]

Dull, lustrous granules, pebbles and irregular blob-like lumps, most grey, a few brown.
بور
A lustrous blue gray potato shaped lump with an uneven and irregular corrugated surface.
سیلیسیم
Grayish lustrous block with uneven cleaved surface.
ژرمانیم
Two dull silver clusters of crystalline shards.
آرسنیک
A glistening silver rock-like chunk, with a blue tint, and roughly parallel furrows.
آنتیموان
A shiny silver-white medallion with a striated surface, irregular around the outside, with a square spiral-like pattern in the middle.
تلوریم

عناصر زیر در دسته شبه‌فلزها جای می‌گیرند:[۱][۲]

بور[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: بور

بور (به انگلیسی: Boron) با نماد شیمیایی B نام یک عنصر شمیایی با عدد اتمی ۵ است.

سیلیسیم[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: سیلیسیم

سیلیسیم (به انگلیسی: Silicon) (با سیلیس که دی‌اکسید سیلیسیم است اشتباه نشود) با نماد Si است. عدد اتمی این عنصر ۱۴ است و چهار الکترون در لایهٔ ظرفیت دارد. سیلیسیم جامد بلوری است که درخشش فلزی آبی خاکستری دارد. در اثر ضربه خرد می‌شود و شکننده است، اشتراک الکترونی دارد

ژرمانیم[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: ژرمانیم

ژرمانیوم سی و دومین عنصر جدول تناوبی است. ژرمانیوم یکی از اعضای مهم خانواده نیمه‌رساناها می‌باشد و در صنعت نیمه‌هادی کاربرد فراوان دارد. نام این عنصر لاتین واژه ژرمن (آلمان) است.

ژرمانیم عنصر شیمیایی است که با نشان Ge و عدد اتمی ۳۲ در جدول تناوبی وجود دارد.

آرسنیک[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: آرسنیک

آرسِنیک یا اَرسِنیک که در فارسی به اکسید آن مرگ موش و سولفید آن زرنیخ گفته می‌شود، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با علامت As مشخص است و دارای عدد اتمی ۳۳ است

آنتیموان[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: آنتیموان

آنتیموان (به انگلیسی: Antimony) از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است. نماد شیمیایی آن Sb و عدد اتمی آن ۵۱ است.

تلوریم[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: تلوریوم

تلوریم یک جامد درخشان نقره‌ای سفید است و با نماد Te آن را نشان می‌دهند.تلوریم یا تلور عنصری با عدد اتمی ۵۲ است.

عناصری که ندرتاً شبه فلز به حساب می‌آیند[ویرایش]

استاتین[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: استاتین

به عنوان هالوژن گاهی در غیر فلزها طبقه‌بندی می‌شود[۹] ویژگی‌های فلزی قابل توجهی نیز دارد.[۱۰]و گاهی اوقات در دسته‌بندی شبه فلزها قرار می‌گیرد[۱۱] و به ندرت فلز به حساب می‌آید .[n ۱]

سلنیم[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: سلنیم
سلنیم خاکستری

سلنیم رفتار مرزی بین فلز و شبه فلز نشان می‌دهد.[۱۳][n ۲]

پولونیوم[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: پولونیوم

منابع[ویرایش]

  1. ↑ E. Sherman and G.J. Weston (1966). Chemistry of the non-metallic elements. Pergamon Press, New York. p. 64.
  2. ↑ Boylan, P.J. (1962). Elements of Chemistry. Allyn and Bacon, Boston. p. 493.
  3. ↑ Liu, E (1978). "Fluorination of dimethylmercury, tetramethylsilane and tetramethylgermanium. Synthesis and characterization of polyfluorotetramethylsilanes, polyfluorotetramethylgermanes,bis(trifluoromethyl)mercury and tetrakis(trifluoromethyl)germanium". Journal of Organometallic Chemistry. 145: 167. doi:10.1016/S0022-328X(00)91121-5.
  4. ↑ Schnepf, Andreas (2008). "Metalloid Cluster Compounds of Germanium: Synthesis – Properties – Subsequent Reactions". European Journal of Inorganic Chemistry. 2008: 1007. doi:10.1002/ejic.200700969.
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ Casiot, C (2002). "Optimization of the hyphenation between capillary zone electrophoresis and inductively coupled plasma mass spectrometry for the measurement of As-, Sb-, Se- and Te-species, applicable to soil extracts". Spectrochimica Acta Part B Atomic Spectroscopy. 57: 173. doi:10.1016/S0584-8547(01)00365-2.
  6. ↑ Chasteen, Thomas G.; Bentley, R (2003). "Biomethylation of Selenium and Tellurium: Microorganisms and Plants". Chemical Reviews. 103 (1): 1. doi:10.1021/cr010210. PMID 12517179.
  7. ↑ «Polonium-210 Information Sheet» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۴ اوت ۲۰۱۰.
  8. ↑ Rubin, K (1997). "Degassing of metals and metalloids from erupting seamount and mid-ocean ridge volcanoes: Observations and predictions". Geochimica et Cosmochimica Acta. 61: 3525. doi:10.1016/S0016-7037(97)00179-8.
  9. ↑ Hawkes 2010; Holt, Rinehart & Wilson c. 2007; Hawkes 1999, p.  14; Roza 2009, p.  12
  10. ↑ Keller 1985
  11. ↑ Harding, Johnson & Janes 2002, p.  61
  12. ↑ Long & Hentz 1986, p.  58
  13. ↑ Young et al. 2010, p.  9; Craig & Maher 2003, p.  391. سلنیم "نزدیک به شبه فلز ها"است.
  14. ↑ Rochow 1957
  15. ↑ Rochow 1966, p. 224
جدول تناوبی
H   He
Li Be   B C N O F Ne
Na Mg   Al Si P S Cl Ar
K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Cs Ba La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
Fr Ra Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
فلزهای قلیایی فلزهای قلیایی خاکی لانتانیدها آکتینیدها فلز واسطه فلزات پس‌واسطه شبه‌فلزها نافلزها هالوژن‌ها گازهای نجیب
 جدول تناوبی با جزئیات بیشتر


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «n» وجود دارد، اما برچسب <references group="n"/> متناظر پیدا نشد. ().

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شبه‌فلز&oldid=32110851»