ویرایش پیوندها

توریم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
توریم، 90Th
توریم
تلفظ‎/ˈθɔːriəm/‎ ​(THOR-ee-əm)
ظاهرsilvery white
جرم اتمی استاندارد (Ar، استاندارد)۲۳۲٫۰۳۷۷(۴)[۱]
توریم در جدول تناوبی
Element 1: هیدروژن (H), Other non-metal
Element 2: هلیوم (He), Noble gas
Element 3: لیتیم (Li), Alkali metal
Element 4: برلیم (Be), Alkaline earth metal
Element 5: بور (B), Metalloid
Element 6: کربن (C), Other non-metal
Element 7: نیتروژن (N), Halogen
Element 8: اکسیژن (O), Halogen
Element 9: فلوئور (F), Halogen
Element 10: نئون (Ne), Noble gas
Element 11: سدیم (Na), Alkali metal
Element 12: منیزیم (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: آلومینیم (Al), Other metal
Element 14: سیلسیم (Si), Metalloid
Element 15: فسفر (P), Other non-metal
Element 16: گوگرد (S), Other non-metal
Element 17: کلر (Cl), Halogen
Element 18: آرگون (Ar), Noble gas
Element 19: پتاسیم (K), Alkali metal
Element 20: کلسیم (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: اسکاندیم (Sc), Transition metal
Element 22: تیتانیم (Ti), Transition metal
Element 23: وانادیم (V), Transition metal
Element 24: کروم (Cr), Transition metal
Element 25: منگنز (Mn), Transition metal
Element 26: آهن (Fe), Transition metal
Element 27: کبالت (Co), Transition metal
Element 28: نیکل (Ni), Transition metal
Element 29: مس (Cu), Transition metal
Element 30: روی (Zn), Other metal
Element 31: گالیم (Ga), Other metal
Element 32: ژرمانیم (Ge), Metalloid
Element 33: آرسنیک (As), Metalloid
Element 34: سلنیم (Se), Other non-metal
Element 35: برم (Br), Halogen
Element 36: کریپتون (Kr), Noble gas
Element 37: روبیدیم (Rb), Alkali metal
Element 38: استرانسیم (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: ایتریم (Y), Transition metal
Element 40: زیرکونیم (Zr), Transition metal
Element 41: نیوبیم (Nb), Transition metal
Element 42: مولیبدن (Mo), Transition metal
Element 43: تکنسیم (Tc), Transition metal
Element 44: روتنیم (Ru), Transition metal
Element 45: رودیم (Rh), Transition metal
Element 46: پالادیم (Pd), Transition metal
Element 47: نقره (Ag), Transition metal
Element 48: کادمیم (Cd), Other metal
Element 49: ایندیم (In), Other metal
Element 50: قلع (Sn), Other metal
Element 51: آنتیموان (Sb), Metalloid
Element 52: تلوریم (Te), Metalloid
Element 53: ید (I), Halogen
Element 54: زنون (Xe), Noble gas
Element 55: سزیم (Cs), Alkali metal
Element 56: باریم (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: لانتان (La), Lanthanoid
Element 58: سریم (Ce), Lanthanoid
Element 59: پرازئودیمیم (Pr), Lanthanoid
Element 60: نئودیمیم (Nd), Lanthanoid
Element 61: پرومتیم (Pm), Lanthanoid
Element 62: ساماریم (Sm), Lanthanoid
Element 63: اروپیم (Eu), Lanthanoid
Element 64: گادولینیم (Gd), Lanthanoid
Element 65: تربیم (Tb), Lanthanoid
Element 66: دیسپروزیم (Dy), Lanthanoid
Element 67: هولمیم (Ho), Lanthanoid
Element 68: اربیم (Er), Lanthanoid
Element 69: تولیم (Tm), Lanthanoid
Element 70: ایتربیم (Yb), Lanthanoid
Element 71: لوتتیم (Lu), Lanthanoid
Element 72: هافنیم (Hf), Transition metal
Element 73: تانتال (Ta), Transition metal
Element 74: تنگستن (W), Transition metal
Element 75: رنیم (Re), Transition metal
Element 76: اوسمیم (Os), Transition metal
Element 77: ایریدیم (Ir), Transition metal
Element 78: پلاتین (Pt), Transition metal
Element 79: طلا (Au), Transition metal
Element 80: جیوه (Hg), Other metal
Element 81: تالیم (Tl), Other metal
Element 82: سرب (Pb), Other metal
Element 83: بیسموت (Bi), Other metal
Element 84: پولونیم (Po), Other metal
Element 85: آستاتین (At), Metalloid
Element 86: رادون (Rn), Noble gas
Element 87: فرانسیم (Fr), Alkali metal
Element 88: رادیم (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: آکتینیم (Ac), Actinoid
Element 90: توریم (Th), Actinoid
Element 91: پروتاکتینیم (Pa), Actinoid
Element 92: اورانیم (U), Actinoid
Element 93: نپتونیم (Np), Actinoid
Element 94: پلوتونیم (Pu), Actinoid
Element 95: امریسیم (Am), Actinoid
Element 96: کوریم (Cm), Actinoid
Element 97: برکلیم (Bk), Actinoid
Element 98: کالیفرنیم (Cf), Actinoid
Element 99: اینشتینیم (Es), Actinoid
Element 100: فرمیم (Fm), Actinoid
Element 101: مندلیفیم (Md), Actinoid
Element 102: نوبلیم (No), Actinoid
Element 103: لارنسیم (Lr), Actinoid
Element 104: رادرفوردیم (Rf), Transition metal
Element 105: دوبنیم (Db), Transition metal
Element 106: سیبورگیم (Sg), Transition metal
Element 107: بوهریم (Bh), Transition metal
Element 108: هاسیم (Hs), Transition metal
Element 109: مایتنریم (Mt)
Element 110: دارمشتادیم (Ds)
Element 111: رونتگنیم (Rg)
Element 112: کوپرنیسیم (Cn), Other metal
Element 113: نیهونیم (Nh)
Element 114: فلروویم (Fl)
Element 115: مسکوویم (Mc)
Element 116: لیورموریم (Lv)
Element 117: تنسین (Ts)
Element 118: اوگانسون (Og)
 Ce
↑
Th
↓
(Uqn)
اکتینیم ← توریم → پروتاکتینیم
عدد اتمی (Z)90
گروهگروه n/a
دورهدوره 7
بلوکبلوک-f
دسته Actinide
آرایش الکترونی[Rn] 6d2 7s2
2, 8, 18, 32, 18, 10, 2
ویژگی‌های فیزیکی
فاز در STPجامد
نقطه ذوب2115 K ​(1842 °C, ​3348 °F)
نقطه جوش5061 K ​(4788 °C, ​8650 °F)
چگالی (near r.t.)11.7 g/cm3
حرارت همجوشی13.81 kJ/mol
آنتالپی تبخیر 514 kJ/mol
ظرفیت حرارتی مولی26.230 J/(mol·K)
فشار بخار
فشار (Pa) ۱ ۱۰ ۱۰۰ ۱ K ۱۰ K ۱۰۰ K
در دمای (K) 2633 2907 3248 3683 4259 5055
ویژگی‌های اتمی
عدد اکسایش+1, +2, +3, +4 (a weakly basic اکسید)
الکترونگاتیویمقیاس پائولینگ: 1.3
انرژی یونش
  • 1st: 587 kJ/mol
  • 2nd: 1110 kJ/mol
  • 3rd: 1930 kJ/mol
شعاع اتمیempirical: 179 pm
شعاع کووالانسی pm 206±6
Color lines in a spectral range
خط طیف نوری توریم
دیگر ویژگی ها
ساختار بلوری ​(fcc)
Face-centered cubic crystal structure for توریم
سرعت صوت thin rod2490 m/s (at 20 °C)
انبساط حرارتی11.0 µm/(m·K) (at 25 °C)
رسانندگی گرمایی54.0 W/(m·K)
رسانش الکتریکی147 n Ω·m (at 0 °C)
رسانش مغناطیسیپارامغناطیس[۲]
مدول یانگ79 GPa
مدول برشی31 GPa
مدول حجمی54 GPa
نسبت پواسون0.27
سختی موس3.0
سختی ویکرز350 MPa
سختی برینل400 MPa
شماره ثبت سی‌ای‌اس7440-29-1
ایزوتوپ‌های توریم
ایزوتوپ فراوانی نیمه‌عمر (t۱/۲) حالت فروپاشی محصول
228Th ایزوتوپ پرتوزای ناچیز 1.9116 سال α 5.520 224Ra
229Th syn 7340 سال α 5.168 225Ra
230Th ایزوتوپ پرتوزای ناچیز 75380 سال α 4.770 226Ra
231Th ایزوتوپ پرتوزای ناچیز 25.5 ساعت (زمان)s β 0.39 231Pa
232Th 100% 1.405×1010 سال α 4.083 228Ra
234Th ایزوتوپ پرتوزای ناچیز 24.1 روز β 0.27 234Pa
| منابع
MonaziteUSGOV.jpg

توریوم یا توریُم (Thorium) یک عنصر شیمیایی فلزی پرتوزا با علامت اختصاری Th و عدد اتمی ۹۰ است. توریوم عنصری فلزی، نقره‌ای‌رنگ، نرم، پرتوزا و کمی سمی و از سوخت‌های اتمی است. از نمک‌های توریوم برای تهیه توری چراغ گاز و چراغ زنبوری استفاده می‌شود.[۳]‎

توریوم خالص به رنگ نقره‌ای است ولی در مجاورت هوا به علت ترکیب با اکسیژن و تشکیل دی‌اکسید توریوم کدر شده و به رنگ سیاه در می‌آید. این فلز نسبتاً نرم و چکش‌خوار بوده و نقطه ذوب بالایی دارد. توریوم از لحاظ شیمیایی یک اکتینید الکتروپوزیتیو با ظرفیت ۴ و کاملاً فعال می‌باشد به نحوی که اگر به ذرات ریز تبدیل شود می‌تواند در هوا شعله‌ور گردد.

خواص فیزیکی عنصر توریوم:

  • عدد اتمی: ۹۰
  • جرم اتمی: ۲۳۲٫۰۳۸۱
  • نقطه ذوب: C° ۱۷۵۰
  • نقطه جوش: C° ۴۷۸۸
  • شعاع اتمی: pm ۱۷۹
  • ظرفیت: ۴
  • رنگ: سفید نقره ای
  • حالت استاندارد: جامد
  • نام گروه: آکتنیدها

از عنصرهای سنگین با عدد اتمی بزرگتر از ۸۳ فقط توریم و اورانیوم به عنوان نوکلید دیرینه در طبیعت یافت می‌شوند.

منابع[ویرایش]

  1. ↑ Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
  2. ↑ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
  3. ↑ انوری، حسن: فرهنگ روز سخن، تهران: سخن، ۱۳۸۳. ص۳۵۰.
جدول تناوبی
H   He
Li Be   B C N O F Ne
Na Mg   Al Si P S Cl Ar
K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Cs Ba La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
Fr Ra Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
فلزهای قلیایی فلزهای قلیایی خاکی لانتانیدها آکتینیدها فلز واسطه فلزات پس‌واسطه شبه‌فلزها نافلزها هالوژن‌ها گازهای نجیب
 جدول تناوبی با جزئیات بیشتر
آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد شیمی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=توریم&oldid=34986943»