رودخانه کرج
مختصات: ۳۴°۴۶′۵۰″ شمالی ۵۱°۴۹′۵۱″ شرقی / ۳۴٫۷۸۰۵۶°شمالی ۵۱٫۸۳۰۸۳°شرقی
رودخانه کَرَج رودخانه‌ای در البرز مرکزی و شمال باختری تهران است.
رودخانه کرج از کوه‌های جنوبی البرز سرچشمه می‌گیرد. این رود از کوهی بنام کلون‌بستک در بلندی‌های خرسنگ سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری رودخانه ولایت رود نیز به رود کرج پیوسته و پس از گذر کردن از حاشیه شرقی شهر کرج و سیراب نمودن دشت‌های کرج و شهریار به جاجرود می‌پیوندد.
ویژگی‌ها[ویرایش]
آب رودخانه کرج پس از پیمودن ۲۰ کیلومتر رو به غرب به وارنگه‌رود می‌رسد و به آب دیزین می‌پیوندد. این آب در گچسر با آب علف‌چرهای سمان‌وَزک و کندوان در گچسر یکی می‌شود و به سمت جنوب جریان پیدا می‌کند.[۱]
سد امیرکبیر[ویرایش]
در سال ۱۳۴۲ بر روی رود کرج سد امیرکبیر (سد کرج) که اولین سد چندمنظوره ایران بود ساخته شد. پیش از ساختن این سد در جنوب واریان، آب رودخانه کرج از کرج هم می‌گذشت و پس از آبیاری دهکده‌های سر راه، آب زاید آن به مسیله هم می‌رسید.[۲]
مردم‌شناسی[ویرایش]
از اهالی بومی مسیر این رودخانه آنان که به مازندران رفت‌وآمد داشتند زبانشان بیشتر به تبری نزدیک بود و مردم ناحیه کوشکه‌ارنگه هم به گویشی نزدیک به تاتی شمیران و تهران سخن می‌گفتند.[۲] در دهکده‌های مسیر این رودخانه از زمان‌های گذشته، طایفه‌های گوناگون کرد نیز اسکان داده شده‌اند.[۲]
نقشه[ویرایش]
رودخانه کرج، رود شماره ۶ در نقشه زیر است:
| نقشهٔ البرز مرکزی | قله‌ها: | ۱ علم‌کوه |
|---|---|---|
| ۲ آزادکوه | ۳ دماوند | |
| ۴ دوبرار | ۵ دوخواهران | |
| ۶ قلعه‌گردن | ۷ گرگ | |
| ۸ خلنو | ۹ مهرچال | |
| ۱۰ میشینه‌مرگ | ۱۱ ناز | |
| ۱۲ شاه البرز | ۱۳ سیالان | |
| ۱۴ توچال | ۱۵ وروشت | |
| ۱۶ پهنه‌حصار | ||
| رودها: | ۰ | |
| ۱ الموت | ۲ چالوس | |
| ۳ دوهزار | ۴ هراز | |
| ۵ جاجرود | ۶ کرج | |
| ۷ کجور | ۸ لار | |
| ۹ نور | ۱۰ سرداب | |
| ۱۱ سه‌هزار | ۱۲ شاهرود | |
| شهرها: | ۱ آمل | |
| ۲ چالوس | ۳ کرج | |
| سایر: | D دیزین | |
| E امامزاده هاشم | K تونل کندوان | |
| * سد لتیان | ** سد لار |
نگارخانه[ویرایش]
سازه سد امیرکبیر بر روی رودخانه کرج
منابع[ویرایش]
- فرهنگ جغرافیایی ایران ج۱
| ریزشگاه: دریاچه ارومیه | |
|---|---|
| خلیج فارس | |
| دریای عمان | |
| دریای خزر | |
| گاوخونی | |
| دریاچه نمک | |
| هامون جازموریان | |
| بیابان قره‌قوم | |
| دشت نیشابور | |
از به هم پیوستن رودهای درون پرانتز، رود بزرگ‌تر تشکلیل می‌شود. | |
.svg){kind=small} |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون ایران است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
