رودخانه کرج

مختصات: ۳۴°۴۶′۵۰″ شمالی ۵۱°۴۹′۵۱″ شرقی / ۳۴٫۷۸۰۵۶°شمالی ۵۱٫۸۳۰۸۳°شرقی / 34.78056; 51.83083
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از رود کرج)
نمای رودخانه کرج از سد کرج
جاجرود و رود کرج در دشت‌های جنوب تهران به هم پیوسته و به دریاچه نمک می‌ریزند.

رودخانه کَرَج رودخانه‌ای در البرز مرکزی و شمال باختری تهران است.

رودخانه کرج از کوه‌های جنوبی البرز سرچشمه می‌گیرد. این رود از کوهی بنام کلون‌بستک در بلندی‌های خرسنگ سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری رودخانه ولایت رود نیز به رود کرج پیوسته و پس از گذر کردن از حاشیه شرقی شهر کرج و سیراب نمودن دشت‌های کرج و شهریار به جاجرود می‌پیوندد.

نقشه مسیر و اماکن مهم رودخانه کرج
راهنما
سازه‌ها
سرچشمه رود منطقه مسکونی پل روی رود دریاچه یا مخزن سد
       
کوه‌های کلون بستک
سرچشمه ولایت رود
روستای گچسر
سرچشمه آسیاب درگاه
روستای کوشکک
روستای نسا
روستای حسنکدر
روستای گرماب
پل آزادراه تهران شمال
روستای درده
روستای چنارستان
روستای ماهان
سرچشمه کیاسرلات
رود آسارا
شهر آسارا
رود سیرا
روستای سیرا
سرچشمه پل خواب
روستای پل خواب

سد کرج
بند فرعی سد کرج
روستای خوزنکلا
پل جاده چالوس
رود هفت چشمه
روستای آدران
روستای خوشبختی
روستای وینه
روستای پورکان
روستای سرودار
پل جاده کندر
روستای باغ پیر
پل كنار گذر شمال شرقی كرج
آبگیر بیلقان
روستای بیلقان
شهر کرج
هدایت آب به سوی کانال‌های آبیاری دشت کرج
پل دختر کرج
پل كرج
اتوبان تهران-کرج
راه آهن خط ۵ متروی تهران
راه آهن تهران-تبریز
مجموعه سدهای دشت شهریار (شماره ۱)
مجموعه سدهای دشت شهریار (شماره ۲)
مجموعه سدهای دشت شهریار (شماره ۳)
مجموعه سدهای دشت شهریار (شماره ۴)
مجموعه سدهای دشت شهریار (شماره ۵)
شهر شهریار
جاده ۳۸
شهر صباشهر
آزادراه تهران-ساوه
روستای همدانک
روستای خیرآباد
شهر گلستان
روستای حکیم‌آباد
آزادراه تهران-قم
جاده ۷۱
روستای ابراهیم‌آباد
روستای بوالقیطاس
آزادراه قم-گرمسار
رودخانه جاجرود

دریاچه نمک قم

ویژگی‌ها[ویرایش]

آب رودخانه کرج پس از پیمودن ۲۰ کیلومتر رو به غرب به وارنگه‌رود می‌رسد و به آب دیزین می‌پیوندد. این آب در گچسر با آب علف‌چرهای سمان‌وَزک و کندوان در گچسر یکی می‌شود و به سمت جنوب جریان پیدا می‌کند.[۱]

سد امیرکبیر[ویرایش]

در سال ۱۳۴۲ بر روی رود کرج سد امیرکبیر (سد کرج) که اولین سد چندمنظوره ایران بود ساخته شد. پیش از ساختن این سد در جنوب واریان، آب رودخانه کرج از کرج هم می‌گذشت و پس از آبیاری دهکده‌های سر راه، آب زاید آن به مسیله هم می‌رسید.[۲]

مردم‌شناسی[ویرایش]

از اهالی بومی مسیر این رودخانه آنان که به مازندران رفت‌وآمد داشتند زبانشان بیشتر به مازندرانی نزدیک بود و مردم ناحیه کوشکک و ارنگه هم به گویشی نزدیک به تاتی و در روستاى سيجان به گویشی كه ريشه در زبان كردى دارد سخن می‌گفتند.[۲] در دهکده‌های مسیر این رودخانه از زمان‌های گذشته، طایفه‌های گوناگون کرد نیز اسکان داده شده‌اند.[۲]

نقشه[ویرایش]

رودخانه کرج، رود شماره ۶ در نقشه زیر است:

نقشهٔ البرز مرکزی
قله‌ها
1علم‌کوه
2آزادکوه
3دماوند
4دوبرار
5دوخواهران
6قلعه‌گردن
7گرگ
8خلنو
9مهرچال
10میشینه‌مرگ
11ناز
12شاه البرز
13سیالان
14توچال
15وروشت
16پهنه‌حصار
  D پیست دیزین
  E امامزاده هاشم
  K تونل کندوان
  * سد لتیان
  ** سد لار
  ‎-۲۵–۵۰۰ متر
  ‎۵۰۰–۱۵۰۰ متر
  ‎۱۵۰۰–۲۵۰۰ متر
  ‎۲۵۰۰–۳۵۰۰ متر
  ‎۳۵۰۰–۴۵۰۰ متر
  ‎۴۵۰۰–۵۶۱۰ متر
رودها
1الموت
2چالوس
3دوهزار
4هراز
5جاجرود
6کرج
7کجور
8لار
9نور
10سرداب
11سه‌هزار
12شاه‌رود
شهرها
1آمل
2چالوس
3کرج

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. فرهنگ جغرافیایی ایران ج۱
  1. ستوده، منوچهر، کردهای کنار رودخانه کرج. در: اباختر، فصلنامه علمی-پژوهشی، سال چهارم، شماره اول و دوم، پیاپی ۱۳ و ۱۴. بهار ۱۳۸۶. ص۳۹.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ همان.