تاریخ ادیان و مذاهب
 | این مقاله ممکن است برای مطابقت با استانداردهای کیفی ویکی‌پدیا نیازمند بازنویسی باشد. (اکتبر ۲۰۲۰) |
تاریخ ادیان و مذاهب (به انگلیسی: History of religion) به ثبت مکتوب احساسات، افکار و اندیشه های دینی بشر اشاره دارد. این دوره از تاریخ مذهبی با اختراع نوشتن در حدود 5220 سال پیش (3200 قبل از میلاد) آغاز می شود.[۱] ماقبل تاریخ دین شامل مطالعه باورهای دینی است که قبل از ظهور سوابق مکتوب وجود داشته است. همچنین می توان گاهشماری مذهبی تطبیقی را از طریق جدول زمانی دین مطالعه کرد. نوشتن نقش عمده ای در استانداردسازی متون دینی بدون در نظر گرفتن زمان و مکان و تسهیل حفظ دعاها و احکام الهی داشت. بخش کوچکی از کتاب مقدس شامل مجموعه ای از متون شفاهی است که در طول قرن ها منتقل شده است.[۲] از دید فروید منشأ باورهای دینی بایستی در روان رنجوری بشر جستجو شوند و از دید دورکهایم، دین یک برساخته اجتماعی است. ریچارد داوکینز، زیست‌شناس فرگشتی، دین را بر اساس فرگشت انسان مورد بررسی قرار داده و در کتاب توهم خدا می‌گوید: «اگر عصب‌شناسان یک مرکز مرتبط با باور به خدا در مغز پیدا کنند، دانشمندان داروینیستی همانند من همچنان در پی آن هستند که دریابند چرا انتخاب طبیعی به گزینش چنین مرکزی انجامیده‌است؟» برخی از دانشمندان معتقدند که باورهای دینی در طول فرگشت و تکامل به وجود آمده‌اند و به بقای این موجود کمک کرده‌اند.[۳]
نخستین دین بر اساس آنچه در قرآن، و همچنین تورات و انجیل آمده، یکتاپرستی بوده‌است که آدم نخستین پیامبر و انسان روی زمین، بر این دین بوده‌است.[۴]
اما انواع بت پرستیهای مصنوعی و طبیعی بعد از او و به دلایل متفاوت به وجود آمده‌اند که برخی از آن‌ها نیز بت را نماینده خدا می‌دانستند. در این میان، بت‌های مصنوعی با سیمای بشری به مثابه آخرین و تکامل یافته‌ترین مذهب بت‌پرستی بوده‌است.[۵]
پیوند دین و آدمی، پیوندی دیرین و پایدار، اما دستخوش تغییرات است. پس از ملت، مذهب، دومین عامل احساس هویت در جهان به‌شمار می‌رود.
دین، همچنان به عنوان مؤلفه‌ای بنیادین به حیات خود در جوامع گوناگون بشری ادامه خواهد داد، اما در عین حال، با تأثیر پذیرفتن انسان از زمانه و محیطی که به سرعت دگرگون می‌شود، جایگاه، نقش و عملکرد دین نیز دگرگون خواهد شد.
از بزرگترین ادیان جهان میتوان از ادیان ابراهیمی نام برد که همه از یک ریشه و منطقهٔ خاور میانه سرچشمه می‌گیرند و عبارتند از اسلام، مسیحیت و یهودیت است.
از دین‌های بزرگ دیگر در جهان میتوان از بوداگرایی، هندوگرایی و آیین کنفوسیوس نام برد. دین‌های کهن فراوان دیگری نیز وجود دارد مانند زرتشتی‌گری، مانی‌گری، مهرپرستی و جز اینها. از ادیان الهی بعد از اسلام میتوان به آئین بهائی نام برد.سرمنشا این دین الهی ایران و شهر شیراز بوده که توسط سید باب و بهالله به جهانیان عرضه شد
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ "The Origins of Writing | Essay | Heilbrunn Timeline of Art History | The Metropolitan Museum of Art". Metmuseum.org. Retrieved 2018-03-11.
- ↑ Humayun Ansari (2004). The Infidel Within: Muslims in Britain Since 1800. C. Hurst & Co. pp. 399–400. ISBN 978-1-85065-685-2.
- ↑ عرفان کسرایی (۲۸ تیر ۱۳۹۷). «آیا خداباوری محصول تکامل زیستی ماست؟». بی‌بی‌سی فارسی.
- ↑ قرآن کریم، سوره بقره، آیه36 / تورات، سفر تکوین (پیدایش)
- ↑ عباس قدیانی، تاریخ ادیان و مذاهب در ایران.
| مفاهیم دینی | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مفهوم خدا |
| ||||||||||||
| وجود خدا |
| ||||||||||||
| الهیات |
| ||||||||||||
| مسئله زبان دینی | |||||||||||||
| مسئله شر | |||||||||||||
(برپایهی تاریخ فعالیت) |
| ||||||||||||
| موضوعات مرتبط | |||||||||||||
