اشکانیان (شاهنامه)

همچنین ببینید: شاهنامه

پادشاهی اشکانی
۳۰۸۴–۳۳۶۷ (پس از کیومرث)
وضعیت	پادشاهی
حکومت	پادشاهی موروثی
پادشاه
• ‌	اشک
• ‌	شاپور
• ‌	گودرز
• ‌	بیژن
• ‌	نرسی
• ‌	اورمزد
• ‌	خسرو
• ‌	اردوان
دوره تاریخی	دوران اساطیری ایران
• بنیان‌گذاری	۳۰۸۴
• فروپاشی	۳۳۶۷ (پس از کیومرث)
پیشین پسین کیانیان ساسانیان (شاهنامه)

اشکانیان سومین دودمان پادشاهی ایران اساطیری و دودمانی ملوک‌الطوایفی در شاهنامه و اسطوره‌شناسی ایرانی می‌باشد. شاهان اشکانی برپایهٔ شاهنامهٔ فردوسی و دیگر منابع ایرانی، هشت تن بودند که دویست و هشتاد و سه سال (۳۰۸۴–۳۳۶۷ پس از کیومرث) پادشاهی کرده‌اند و تبارشان به کی‌قباد می‌رسد؛ نخستین شاه اشکانی "اشک" و واپسین شاه اشکانی "اردوان" است. پادشاهی اشکانی به‌دست اردشیر بابکان سرنگون شد و پادشاهی ساسانی بنیان‌نهاده شد.

در شاهنامه

کنون‌ای سراینده فرتوت مرد		سوی گاه اشکانیان بازگرد
چه گفت اندر آن نامه‌ی راستان		که گوینده یاد آرد از باستان
پس از روزگار سکندر جهان		چه گوید کرا بود تخت مهان
چنین گفت داننده دهقان چاچ		کزان پس کسی را نبد تخت عاج
بزرگان که از تخم آرش بدند		دلیر و سبکسار و سرکش بدند
به گیتی به هر گوشه‌یی بر یکی		گرفته ز هر کشوری اندکی
چو بر تختشان شاد بنشاندند		ملوک طوایف همی خواندند
برین گونه بگذشت سالی دویست		تو گفتی که اندر زمین شاه نیست
نکردند یاد این ازان آن ازین		برآسود یک چند روی زمین
سکندر سگالید زینگونه رای		که تا روم آباد ماند به جای
نخست اشک بود از نژاد قباد		دگر گرد شاپور خسرو نژاد
ز یک دست گودرز اشکانیان		چو بیژن که بود از نژاد کیان
چو نرسی و چون اورمزد بزرگ		چو آرش که بد نامدار سترگ
چو بنشست بهرام ز اشکانیان		خردمند و با رای و روشنروان
چو زو بگذری نامدار اردوان		ببخشید گنجی با رزانیان
ورا خواندند اردوان بزرگ		که از میش بگسست چنگال گرگ
ورا بود شیراز تا اصفهان		که داننده خواندش مرز مهان
به اصطخر بد بابک از دست اوی		که تنین خروشان بد از شست اوی
چو کوتاه شد شاخ و هم بیخشان		نگوید جهاندار تاریخشان
سکندر چو نومید گشت از جهان		بیفگند رایی میان مهان
بدان تا نگیرد کس از روم یاد		بماند مران کشور آباد و شاد
چو دانا بود بر زمین شهریار		چنین آورد دانش شاه بار

— فردوسی

پس از این بخش، فردوسی به شرح شوریدن ساسانیان بر اشکانیان و شورش اردشیر بابکان می‌پردازد.

فهرست پادشاهان اشکانی

مقاله‌های اصلی: فهرست شاهان اشکانی و فهرست پادشاهان اسطوره‌ای ایران

این فهرست بر پایهٔ شاهنامهٔ خالقی مطلق فراهم شده‌است:

چیدمان	پادشاه	سکه
۱	اشک
۲	شاپور
۳	گودرز
۴	بیژن
۵	نرسی
۶	اورمزد
۷	خسرو
۸	اردوان

جستارهای وابسته

• شاهنشاهی اشکانی
• فهرست شاهان اشکانی