تظاهرات ۱۷ اسفند ۱۳۵۷

پرونده:1979 Iranian Women Day's protests against Hijab.jpg

تظاهرات زنان در روز ۸ مارس (برابر با ۱۷ اسفند) سال ۱۳۵۷ و پنج روزِ پس از آن، از مهم‌ترین روزهای تاریخ جنبش زنان در ایران و حوادث سرنوشت‌ساز انقلاب ۱۳۵۷ ایران بود. ۸ مارس روز بزرگداشت روز جهانی زنان است.

دو هفته پس از پیروزی انقلاب ۵۷ دفتر سید روح‌الله خمینی تصمیم به لغو قانون حمایت خانواده و اجباری شدن حجاب اسلامی گرفت. همچنین یک روز پیش از برگزاری مراسم بزرگداشت روز جهانی زنان، سید روح‌الله خمینی در سخنرانی مدرسهٔ رفاه اعلام کرد زنان کارمند اداره‌های دولتی باید حجاب اسلامی را برای حفظ آبرویشان رعایت کنند. روز بعد زنان کارمند بدون حجاب اجازهٔ ورود به محل کارشان را نیافتند. تعداد زیادی از زنان کارمند از رفتن به سر کار سر باز زدند و زنانی که کارمند وزارت امور خارجه بودند، بیرون وزارتخانه دست به تظاهرات زدند. حدود ۵۰۰۰ تا ۸۰۰۰ زن در دانشگاه تهران تجمع کرده و شعار دادند. همچنین تعداد زیادی از دانش آموزان مدرسه‌های دخترانه به تظاهرات زنان در تهران پیوستند. به نوشتهٔ روزنامه کیهان چاپ ۱۷ اسفند، «گروه‌ها و دسته‌جات مختلف زنان از صبح امروز در خیابان‌های شمالی و مرکزی تهران به مناسبت روز جهانی زن و به خاطر ابراز نظریات خود دربارهٔ حجاب زنان دست به راهپیمایی زدند. در راهپیمایی‌های امروز زنان، تعداد زیادی از دانش آموزان مدارس دخترانه نیز شرکت داشتند. آنها ضمناً علیه کسانی که به زنان بی‌حجاب در روزهای اخیر حمله کرده‌اند، شعار می‌دادند… راهپیمایی امروز در حالی انجام شد که ریزش برف بی‌وقفه از اولین ساعات بامداد آغاز شده‌است.»

شعارها

• آزادی جهانی‌ست / نه شرقی‌ست نه غربی‌ست
• ما انقلاب نکردیم / تا به عقب برگردیم

جستارهای وابسته

• نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران
• نقض حقوق زنان توسط جمهوری اسلامی ایران
• دختران خیابان انقلاب
• آزادی یواشکی زنان در ایران
• حجاب اجباری در ایران
• حجاب اسلامی
• فمینیسم
• والری اورورا
• نسرین ستوده
• شیرین عبادی

پیوند به بیرون

• فیلم مستند ۸ مارس ۵۷
• فیلم مستند ۸ مارس ۵۷ در یوتیوب
• ۸ مارس ۱۳۵۷، جمهوری‌خواهی
• سی سالگی تظاهرات ۸ مارس ۱۳۵۷ (گفتگو با شهلا شفیق)، منیره کاظمی، اخبار روز
• سی سال پیش در چنین روزی، حجاب زنان اجباری شد، سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی، رادیو زمانه