سپیده رشنو

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سپیده رشنو
زادهٔ۱۳۷۳ ‏(۲۸–۲۹ سال)
خرم‌آباد[۱]
ناپدیدشدن۲۵ تیر ۱۴۰۱
تهران
وضعیت پیداییدر ۸ شهریور ۱۴۰۱ با وثیقه از زندان آزاد شد.
ملیتایرانی
پیشه
  • نویسنده
  • روزنامه‌نگار
  • ویراستار
شناخته‌شده برایاعتراض به حجاب اجباری

سپیده رشنو (زادهٔ ۱۳۷۳) نویسنده، روزنامه‌نگار[۲] و ویراستار اهل ایران است. وی در تیر ۱۴۰۱ در پی اعتراض به حجاب اجباری و مقاومت در برابر مزاحمت‌های یک زن آمر به معروف به نام رایحه ربیعی به دلیل نوع پوشش‌اش، دستگیر شده[۳][۴] و وادار به انجام اعتراف اجباری در تلویزیون جمهوری اسلامی شد.[۳]

شرح واقعه[ویرایش]

در ۲۵ تیر ۱۴۰۱ ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی فارسی‌زبان منتشر شد که در آن یک زن چادری یک زن دیگر را که دارد از او فیلم می‌گیرد تهدید می‌کند که فیلم را برای سپاه می‌فرستد. مشاجره بین این دو زن بالا می‌گیرد و با مداخله بقیه مسافران اتوبوس، زنی که تذکر حجاب داده از اتوبوس به بیرون رانده می‌شود.[۵] در پی بازتاب گسترده این ویدئو خبرگزاری فارس در ۲۶ تیر خبر داد زنی که عامل درگیری بوده دستگیر شده‌است.[۳] پس از آن برخی رسانه‌ها و فعالان و نهادهای حقوق بشری خبر دادند که زن دستگیرشده، سپیده رشنو نام دارد.[۶] در واکنش به این دستگیری کاربران توییتر فارسی یک طوفان توییتری را با هشتگ «سپیده رشنو کجاست» آغاز کردند.[۷]

نیلوفر حامدی که از اولین خبرنگارانی بود که جهت پیگیری واقعه با خانواده و وکیل سپیده رشنو مصاحبه کرد، پس از ایجاد پوشش خبری برای سپیده رشنو، به علت تهیهٔ خبری درمورد مهسا امینی بازداشت شد.[۸]

شکنجه و اعتراف اجباری[ویرایش]

در ۸ مرداد ۱۴۰۱ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران فیلمی از اعترافات اجباری تلویزیونی رشنو پخش کرد.[۹][۱۰] برخی از رسانه‌ها و کاربران شبکه‌های اجتماعی به مشخص بودن آثار شکنجه در صورت او در این ویدئو اشاره کردند.[۱۱][۱۲] چهره رشنو در این فیلم بی‌رمق، خسته و تکیده بود. همچنین آثار کبودی و زخم به صورت تیره شدن رنگ پوست در اطراف چشم او دیده می‌شد. او یک هفته پیش از پخش این اعتراف اجباری، به دلیل ضرب و شتم مأموران دچار خون‌ریزی داخلی شده و به بیمارستان منتقل شده بود.[۱۳][۱۴] این اعتراف اجباری، واکنش‌های گسترده کنشگران و کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشت و محکوم شد.[۱۵]

شهریور ۱۴۰۲، ابراهیم داروغه‌زاده، از مدیران پیشین صدا و سیما و وزارت ارشاد و همچنین دبیر سابق جشنواره فجر در برنامه زنده «جام جم»‌ در شبکه یک صدا و سیما گفت که اگر مسئول بود، اجازه نمی‌داد «اعترافات اجباری» سپیده رشنو از تلویزیون پخش شود.[۱۶]

آزادی[ویرایش]

سپیده در تاریخ ۸ شهریور ۱۴۰۱ با تودیع وثیقه ۸۰۰ میلیون تومانی به صورت موقت از زندان آزاد شد.[۱۷]

کتاب[ویرایش]

او در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ در پست اینستاگرامی خود کتاب شعر منتشرشده‌اش را معرفی کرد.[۱۸] این کتاب با عنوان «درخت نام اوست» توسط نشر سرزمین اهورایی در سال ۱۴۰۱ منتشر شده‌است.[۱۹][۲۰][۲۱] او در پست اینستاگرامی خود دربارهٔ زمان چاپ این کتاب این‌طور نوشت: «نوشتنِ آخرین شعرهای این کتاب بیش از دو سال پیش، در شب‌هایی طولانی و خلوتِ پانزده روزه‌ای تمام شد. چاپ کتاب به‌خاطر چاپ همزمان دیگر کتاب‌های جایزهٔ شعر بامداد طول کشید. طرح جلد کتاب هم آماده شده بود که اتوبوس تیر ماه مرا با خود برد.»[۱۸]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «جلسه اول دادگاه سپیده رشنو برگزار شد».
  2. رشنو، سپیده. «معرفی کورت ونه گات | شاید چنین می‌شد». پی اس ارنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۱.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «خبرگزاری فارس ادعا کرد: «عاملان» واکنش به «آمر به معروف» در اتوبوس بازداشت شدند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۱.
  4. «از پخش فیلم «حلالیت‌طلبی اجباری» منتقد حجاب تا تردید دربارهٔ هویت فرد مصاحبه‌شونده». صدای آمریکا. ۶ مرداد ۱۴۰۱.
  5. «#سپیده_رشنو آرتیست و هنرمند عزیز تو افتخار زن ایرانی هستی …». Twitter. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۱.
  6. «تأیید هویت زن معترض به تذکر حجاب؛ سپیده رشنو در بازداشت است». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۱.
  7. «طوفان توئیتری در حمایت از سپیده رشنو؛ جمهوری اسلامی به «ناپدیدسازی قهری» معترضان عادت دارد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۳۱.
  8. «همه منتظر سپیده هستیم/ وکیل رشنو: درخواست ما فک قرار بازداشت موقت و تعیین وثیقه است». شرق. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۷.
  9. «فیلم/ ماجرای هتاکی و ضرب و شتم آمر به معروف حجاب در اتوبوس چه بود؟». مشرق نیوز. ۲۰۲۲-۰۷-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۳۱.
  10. «تلویزیون جمهوری اسلامی ویدئویی از سپیده رشنو نشان داد». رادیو فردا. ۱۴۰۱-۰۵-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۱.
  11. «اعترافات سپیده رشنو؛ نمایش چهره شکنجه». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۳۱.
  12. «سپیده رشنو، منتقد حجاب اجباری، سوژه جدید سناریوی تکراری حکومت؛ اعتراف اجباری». iranwire.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۳۱.
  13. «سپیده رشنو؛ ضرب و شتم برای کسب اعتراف اجباری». رادیو زمانه. ۱۳ مرداد ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۴ اوت ۲۰۲۲.
  14. «ضرب و شتم برای اخذ اعترافات اجباری؛ گزارشی از آخرین وضعیت سپیده رشنو». خبرگزاری هرانا. ۱۴۰۱-۰۵-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۰۵.
  15. «سپیده رشنو پیش از پخش اعترافات اجباری دچار «خونریزی داخلی ناشی از ضربه» شده بود». رادیو فردا. ۱۳ مرداد ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۴ اوت ۲۰۲۲.
  16. «مدیر سابق صداوسیما:‌ اگر مسئول بودم اعتراف اجباری سپیده رشنو را پخش نمی‌کردم». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۴ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۵ سپتامبر ۲۰۲۳.
  17. «سپیده رشنو با وثیقه «۸۰۰ میلیونی» موقتاً از زندان آزاد شد». رادیو فردا.
  18. ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ «اینستاگرام سپیده رشنو». اینستاگرام. ۲۰۲۳-۰۶-۱۳.
  19. «کتاب شعر درخت نام اوست». فروشگاه ایران کتاب.
  20. «درخت نام اوست». Goodreads.
  21. «درخت نام اوست اثر سپیده رشنو». کتاب جم.