منطقه پنجاب
| منطقه پنجاب | |
_with_cities.png) | |
| بزرگترین شهرها | لاهور فیصل‌آباد |
| کشورها |
هند پاکستان |
| زبان رسمی | زبان پنجابی، زبان اردو/زبان هندی، زبان انگلیسی |
| مساحت | ۳۵۵٬۷۰۵ کیلومتر مربع (۱۳۷٬۳۳۸ مایل مربع) |
| جمعیت (۲۰۰۱) | ۱۵۲٬۰۰۰٬۰۰۰ |
| تراکم جمعیت | 430/km2 |
| دین | |
| نام اهلیت | پنجابی‌ها |
پنجاب یا پنج‌آب[۱] (
i/ˈpʌndʒɑːb/ یا /ˈpʌndʒæb/), panj-āb, «پنج رودخانه»[۲] (زبان پنجابی: ਪੰਜਾਬ (الفبای گرمکهی); پنجاب (Shahmukhi); पंजाब (دیواناگری) )، منطقه‌ای جغرافیایی در آسیای جنوبی است که اراضی وسیعی را در شرق پاکستان و شمال هند در بر می‌گیرد. در پاکستان، این منطقه در برگیرندهٔ پنجاب پاکستان و قسمت‌هایی از ناحیه پایتختی اسلام‌آباداست. در هند، ایالت پنجاب و ناحیهٔ چندی‌گر، هاریانا، بخش‌هایی از دهلی، هیماچال پرادش، جامو و راجستان را در بر می‌گیرد.[۳][۴][۵][۶]
نام این منطقه از دو واژهٔ هندی پنج و آب تشکیل شده‌است و ابتدا توسط فاتحان مسلمان ترک هند به کار رفته و سپس در دوره گورکانیان رایج شده‌است. پنجاب به‌طور لغوی به معنای «(سرزمین) پنج رودخانه» است که به این رودخانه‌ها اشاره دارد: جهلم، چناب، راوی، ستلج و رود بیاس.[۷]
نام‌های پیشین[ویرایش]
نام ثنگوش به معنای سرزمین «صد گاو» است و آن احتمالاً برابر است با سرزمین هفت رود که امروزه برابر با همان پنج رود که امروزه با پنجاب پاکستان برابری می‌کند. این مطلب نشان می‌دهد که دامنهٔ مسئولیت‌ها و قلمرو نفوذ ساتراپی باختر به قلمرو سرزمین‌های همسایه نیز کشیده می‌شده‌است.[۸][۹]
تاریخ حضور هخامنشیان در پنجاب[ویرایش]
کوروش، بنیانگذار سلسلهٔ هخامنشی، در سال ۵۴۴ ق.م فتوحات شرق ایران را فتح کرد. او در این سال بلخ را تصرف نمود؛ لذا باختر، مهم‌ترین ساتراپ‌نشین شرقی امپراتوری هخامنشی شد، دامنهٔ مسئولیت‌ها و قلمرو نفوذ ساتراپی باختر به قلمرو سرزمین‌های همسایه نیز کشیده می‌شده‌است.[۱۰][۱۱]
تسخیر پنجاب و درهٔ سند برای ایران زمان داریوش اول نیز مهم بود، داریوش پس از سرکوب تمامی قیام‌ها و شورش‌ها در آغاز پادشاهی خود و تثبیت اقتدار خود بر سراسر امپراتوری، درصدد فتوحات جدید برآمد. در حدود ۵۱۷ ق.م او شمال غرب هند را به تصرف خود درآورد.[۱۲][۱۳]
پانویس[ویرایش]
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Punjab region». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- ↑ Singh, Pritam (2008). Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy. London; New York: Routledge. p. 3. ISBN 0-415-45666-5.
- ↑ The Times Atlas of the World, Concise Edition. London: Times Books. 1995. p. 36. ISBN 0 7230 0718 7.
- ↑ Grewal, J S (2004). Historical Geography of the Punjab (PDF). Vol. Punjab Research Group, Volume 11, No 1. Journal of Punjab Studies. pp. 4, 7, 11. Archived from the original (PDF) on 3 December 2012.
- ↑ see Doab
- ↑ Pritam Singh and Shinder S. Thandi, ed. (1996). Globalisation and the region: explorations in Punjabi identity. Coventry Association for Punjab Studies, Coventry University. p. 361.
- ↑ Encyclopaedia Britannica, 9th ed. , vol.20, Punjab,p.107
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۱۸.
- ↑ http://journals.usb.ac.ir/article_1659.html
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۱۸.
- ↑ http://journals.usb.ac.ir/article_1659.html
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۱۸.
- ↑ http://journals.usb.ac.ir/article_1659.html
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| سایر | |
