مدار شمالگان

مختصات: ۶۶°۳۳′۴۴″ شمالی ۰°۰′۰″ شرقی / ۶۶٫۵۶۲۲۲°شمالی ۰٫۰۰۰۰۰°شرقی / 66.56222; 0.00000
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نقشه جهان و مدار شمالگان به رنگ قرمز
نقشه سرزمین شمالگان همراه با مدار شمالگان به رنگ آبی

مَدار شُمالْگان[۱] (نام قدیمی‌تر: مدار قطب شمال) یکی از پنج مدار مهم زمین است که در نقشه‌ها غالباً نمایش داده می‌شود. این مدار، مدارَ ۳۳°۶۶ + بر روی زمین است که مرز محدودهٔ قطبی را نشان می‌دهد، جایی که حداقل در یک شبانه‌روز از سال خورشید هرگز غروب نمی‌کند. به عبارت دیگر، مدار شمالگان، جنوبی‌ترین عرض جغرافیایی نیم‌کرهٔ شمالی است که حداقل یک بار در سال خورشید به مدت ۲۴ ساعت بی‌وقفه بالای خط افق بر آن بتابد (خورشید نیمه‌شب).

در سال ۲۰۰۰، این مدار موازی با عرض جغرافیایی "۳۹ '۳۳ °۶۶ شمال استوا بوده‌است. در سال ۲۰۱۱، این مدار به عرض جغرافیایی "۴۴ '۳۳ °۶۶ (°۶۶٬۵۶۲۲) شمالی رانده شده‌است.[۲]

محدوده شمالی این مدار، شمالگان و محدوده جنوبی آن تا مدار رأس‌السرطان، منطقه معتدل شمالی نام دارد. مدار جنوبگان، مدار مقابل آن در نیم‌کره جنوبی زمین است.

جغرافیا[ویرایش]

مختصات کشور، سرزمین یا دریا یادداشت
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۰۰°۰۰′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۰٫۰۰۰°شرقی / 66.567; 0.000 (دریای نروژ) اقیانوس منجمد شمالی دریای نروژ
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۱۲°۴۸′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۲٫۸۰۰°شرقی / 66.567; 12.800 (نوردلند)  نروژ استان نوردلند
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۱۵°۳۱′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۵٫۵۱۷°شرقی / 66.567; 15.517 (نوربوتن)  سوئد استان نوربوتن
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۲۳°۵۱′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۲۳٫۸۵۰°شرقی / 66.567; 23.850 (منطقه فنلاند)  فنلاند منطقه فنلاند
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۲۹°۲۸′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۲۹٫۴۶۷°شرقی / 66.567; 29.467 (جمهوری کارلیا)  روسیه جمهوری کارلیا
استان مورمانسک
کارلیا تکرار
استان مورمانسک تکرار
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۳°۲۵′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۳۳٫۴۱۷°شرقی / 66.567; 33.417 (دریای سفید) دریای سفید خلیج کاندالاکا
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۴°۲۸′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۳۴٫۴۶۷°شرقی / 66.567; 34.467 (مورمانسک)  روسیه استان مورمانسک (شبه جزیره کولا)
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۴°۳۸′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۳۴٫۶۳۳°شرقی / 66.567; 34.633 (خلیج کاندالاکا) دریای سفید خلیج کاندالاکا
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۵°۰۰′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۳۵٫۰۰۰°شرقی / 66.567; 35.000 (استان مورمونسک، روسیه)  روسیه استان مورمانسک (شبه جزیره کولا)
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۴۰°۴۲′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۴۰٫۷۰۰°شرقی / 66.567; 40.700 (دریای سفید) دریای سفید
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۴۴°۲۳′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۴۴٫۳۸۳°شرقی / 66.567; 44.383 (جمهوری کومی و چند ناحیه خودمختار، روسیه)  روسیه ننتسیا
جمهوری کومی
یامالو-ننتس
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۷۱°۰۵′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۷۱٫۰۸۳°شرقی / 66.567; 71.083 (خلیج اب، روسیه) خلیج اب
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۷۲°۲۷′ شرقی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۷۲٫۴۵۰°شرقی / 66.567; 72.450 (سرزمین کرای، روسیه)  روسیه یامالو-ننتس
سرزمین کراسنویارسک
جمهوری ساخا
چوکوتکا
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۷۱°۰۱′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۷۱٫۰۱۷°غربی / 66.567; -171.017 (دریای چوکچی) اقیانوس منجمد شمالی دریای چوکچی
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۶۴°۳۸′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۶۴٫۶۳۳°غربی / 66.567; -164.633 (آلاسکا، آمریکا)  ایالات متحده آمریکا آلاسکا (شبه‌جزیره سیوارد)
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۶۳°۴۴′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۶۳٫۷۳۳°غربی / 66.567; -163.733 اقیانوس منجمد شمالی کوتزبوئه ساوند
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۶۱°۵۶′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۶۱٫۹۳۳°غربی / 66.567; -161.933 (دریاچه سلاویک)  ایالات متحده آمریکا آلاسکا – عبور از میان دریاچه سلاویک
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۴۱°۰۰′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۴۱٫۰۰۰°غربی / 66.567; -141.000  کانادا یوکان
نورت‌وست تریتوریز – با گذر از دریاچه گریت بر
نوناووت
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۸۲°۵۹′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۸۲٫۹۸۳°غربی / 66.567; -82.983 (حوزه رودخانه روباه) خلیج هودسن حوزه رودخانه فاکسه
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۷۳°۲۵′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۷۳٫۴۱۷°غربی / 66.567; -73.417 (20 Nettilling Lake, Baffin Island, Nunavut, Canada)  کانادا نوناووت (جزیره بافین – عبور از میان دریاچه نتیلینگ)
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۶۱°۲۴′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۶۱٫۴۰۰°غربی / 66.567; -61.400 (تنگه استیو) اقیانوس اطلس تنگه دیویس
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۵۳°۱۶′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۵۳٫۲۶۷°غربی / 66.567; -53.267 (گرینلند)  گرینلند دانمارک
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۴°۰۹′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۳۴٫۱۵۰°غربی / 66.567; -34.150 (تنگه دانمارک، دریای گرینلند) اقیانوس اطلس تنگه دانمارک
دریای گرینلند
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۱۸°۰۱′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۸٫۰۱۷°غربی / 66.567; -18.017 (آیس‌لند)  ایسلند جزیره گریمسی
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۱۷°۵۹′ غربی / ۶۶٫۵۶۷°شمالی ۱۷٫۹۸۳°غربی / 66.567; -17.983 (دریای گرینلند، دریای نروژ) اقیانوس اطلس دریای گرینلند
دریای نروژ
یک نشانه در امتداد بزرگراه دالتون علامت‌گذاری شده در محل مدار قطب شمال در آلاسکا
خط مدار شمالگان در رووانیمی، فنلاند
شفق قطبی در بالای علامت مدار شمالگان در یوکان، کانادا
نشانه‌ای در جزیرهٔ ویکینگن، علامت‌گذاری شده در مدار شمالگان در نروژ

پانویس[ویرایش]

  1. برابرنهاده فرهنگستان زبان فارسی.
  2. [پیوند مرده] (به اسپانیایی: Trópico en movimiento) بایگانی‌شده در ۲۲ مه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machineاسپانیایی: Trópico en movimiento )

منابع[ویرایش]