ریچارد اتنبرا

ریچارد اتنبرا
اتنبرو در جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو سال ۲۰۰۷
نام اصلی	ریچارد ساموئل اتنبرا
تولد	۲۹ اوت ۱۹۲۳ کمبریج، کمبریج شایر، انگلستان
مرگ	۲۴ اوت ۲۰۱۴ (۹۰ سال) لندن، انگلستان
ملیت	انگلستان
پیشه	بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده
سال‌های فعالیت	۱۹۴۲-۲۰۰۷
فرزندان	مایکل، جین، شارلوت
صفحه در وبگاه IMDb
جوایز جوایز اسکار جایزه اسکار بهترین کارگردانی و جایزه اسکار بهترین فیلم سال ۱۹۸۲ برای فیلم گاندی جوایز گلدن گلوب جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل مرد سال ۱۹۶۶ برای فیلم دانه‌های شن و سال ۱۹۶۷ برای فیلم دکتر دولیتل

ریچارد ساموئل اتنبرا، بارون اتنبرا (به انگلیسی: Richard Samuel Attenborough, Baron Attenborough) (زاده ۲۹ اوت ۱۹۲۳ – درگذشته ۲۴ اوت ۲۰۱۴) بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده انگلیسی بود.

زندگی‌نامه

اَتنبرا کار در سینما را با فیلم دو کارگردان مهم سینما (دیوید لین و نوئل کاوارد) در آنطوری که خدمت می‌کنیم محصول ۱۹۴۲ آغاز کرد.

پس از این فیلم اَتنبرا چهار سال از سینما دور بود. تا این که سر پیتر اوستینف او را در فیلم مدرسه و رازها (۱۹۴۶) استخدام و در همان سال (۱۹۴۶) در فیلم پلکانی به آسمان اثر مایکل پاول و امریک پرسبرگر ایفای نقش کرد.

اواخر دهه ۴۰ و ۵۰ اتنبرا سعی در تثبیت خود به عنوان یک بازیگر نقش اصلی در سینمای انگلستان را داشت تا اینکه در سال ۱۹۵۹ در فیلم کمدی من کاملاً خوبم جک بعد از سال‌ها اثری مهم و قابل اعتنا بازی کرد در این فیلم حضور پیتر سلرز بسیار خاطره انگیز است.

ریچارد اتنبرو

دهه ۶۰ دههٔ شکوفایی استعدادهای پنهان اتنبرا می‌باشد. سال ۱۹۶۳ در فیلم برجسته فرار بزرگ ،(جان استرجس) به همراه استیو مک‌کوئین حضور خاطره انگیزی داشت. پس از فرار بزرگ بازی‌های اتنبرا قدرتمند تر از گذشته شد و در سال ۱۹۶۴ به خاطر بازی در دو فیلم جلسه احضار ارواح در یک بعدازظهر بارانی و تفنگ‌های باتاسی جایزه با اعتبار بافتا را دریافت کرد در سال ۱۹۶۵ اتنبرا درفیلم پرواز بر فراز فونیکس (رابرت آلدریچ) به همراه جیمز استوارت، پیتر فینچ و ارنست بورگناین بازی کرد در سال‌های ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷ اتنبرا در دو فیلم دانه‌های شن ،(رابرت وایز) به همراه مک کویین و دکتر دولیتل، (ریچارد فلیشر) در کنار سر رکس هریسون ایفای نقش کرد که برای هر دو فیلم جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرد. وی در سال ۱۹۶۹ برای اولین بار در مقام کارگردانی قرار گرفت و فیلم اوه چه جنگ دوست داشتنی را ساخت.

سپس وی در دههٔ هفتاد کارهای اکثراً بی‌ارزشی را در مقام بازیگری برجای گذاشت که از جمله آن فیلم‌ها می‌توان به رزباد، (اتو پرمینجر)و فاکتور انسانی، (اتو پرمینجر)اشاره کرد. گر چه ساخت دو فیلم جادو (با بازی آنتونی هاپکینز) و پلی در دوردست با بازی بزرگان سینمای دنیا از جمله (لارنس اولیویه، رابرت ردفورد، جین هاکمن، مایکل کین، شون کانری، جیمز کان و درک بوگارد)و همچنین حضور در فیلم شطرنج باد (ساتیا جیت رای) دههٔ هفتاد اتنبرا را قابل تحمل کرده‌است.

اما دههٔ هشتاد، اتنبرا از سینما به عنوان بازیگر کناره‌گیری کرد و سه فیلم را به عنوان کارگردان ساخت که بی شک موفق‌ترین دستاورد وی گاندی (۱۹۸۲) نام داشت فیلمی حماسی از زندگی یکی از مهم‌ترین و برجسته‌ترین مبارزان قرن بیستم، اتنبرا از این فیلم همهٔ جوایز معتبر را به عنوان کارگردان دریافت نمود و فیلم نیز صاحب ۸ جایزه اسکار گردید. پس از این فیلم در سال‌های ۱۹۸۵ و ۱۹۸۷ دو فیلم دیگر با نام‌های دستهٔ همسرایان (با بازی مایکل داگلاس) و فیلم فریاد آزادی (با بازی دنزل واشنگتن و کوین کلاین) را ساخت. در سال ۱۹۹۲ ریچارد بار دیگر تصمیم به ساخت زندگی یکی از هنرمندان بزرگ قرن بیستم یعنی چارلی چاپلین گرفت گر چه این فیلم موفقیت گاندی را نداشت اما بار دیگر نام اتنبرا را بر سر زبان‌ها انداخت و اتنبرا را برای ساخت فیلم سرزمین سایه‌ها آماده کرد.

در سال ۱۹۹۳ استیون اسپیلبرگ توانست پس از ۱۶ سال اتنبرا را به عنوان بازیگر بر روی پرده‌های نقره‌ای بیاورد و فیلم پر خرج و پر فروش پارک ژوراسیک را بسازد.

اتنبرا برادر بزرگتر دیوید اتنبرا (تهیه‌کننده مشهور تلویزیون بی‌بی‌سی، که برنامه‌های وی در ایران اکثراً با صدای استاد احمد رسول زاده دوبله شده) می‌باشد.

وی در سال ۱۹۷۶ به لقب سر مفتخر گردید و در سال ۱۹۹۳ مقام لرد را نیز دریافت نمود. او بین سال‌های ۱۹۶۹ تا سال ۱۹۸۲ مدیر باشگاه چلسی لندن بود و از سال ۲۰۰۸ نیز رئیس سنی باشگاه چلسی شد.

مرگ

ریچارد اتنبرا در ۲۴ اوت ۲۰۱۴ در سن ۹۰ سالگی در لندن درگذشت.

استیون اسپیلبرگ با صدور بیانیه‌ای در فقدان او نوشت: دیکی آتن‌بورو از همه چیز در زندگی‌اش به غلیان درمی‌آمد- خانواده، دوستان، کشورش و شغلش. او با فیلم «گاندی» اش هدیه بزرگی به جهانیان داد و استادی واقعی در نقش جان هاموند در دنیای دایناسورهای «ژوراسیک پارک» بود. او دوستی عزیز بود و من هم از شمار افراد پایان ناپذیری هستم که به او ادای احترام می‌کنند.

فیلمشناسی

	نام	تهیه‌کننده	کارگردان	بازیگر	نقش	توضیحات
1942	جایی که خدمت می‌کنیم			آری	A young stoker	Uncredited
1943	Schweik's New Adventures			آری	Railway worker
1944	The Hundred Pound Window			آری	Tommy Draper
1945	Journey Together			آری	David Wilton
1946	مسئله زندگی و مرگ			آری	An English pilot
1946	مدرسه اسرار			آری	Jack Arnold
1947	The Man Within			آری	Francis Andrews
1947	Dancing with Crime			آری	Ted Peters
1948	صخره برایتون			آری	Pinkie Brown
1948	لندن به من تعلق دارد			آری	Percy Boon
1948	خوکچه هندی			آری	Jack Read
1949	The Lost People			آری	Jan
1949	Boys in Brown			آری	Jackie Knowles
1950	عزیمت صبحگاهی			آری	Stoker Snipe
1951	Hell Is Sold Out			آری	Pierre Bonnet
1951	جعبه جادویی			آری	Jack Carter
1952	Gift Horse			آری	Dripper Daniels
1952	Father's Doing Fine			آری	Dougall
1954	Eight O'Clock Walk			آری	Thomas "Tom" Leslie Manning
1955	The Ship That Died of Shame			آری	George Hoskins
1956	پیشروی سرباز			آری	Pvt. Percival Henry Cox
1956	The Baby and the Battleship			آری	Knocker White
1957	Brothers in Law			آری	Henry Marshall
1957	The Scamp			آری	Stephen Leigh
1958	دانکرک			آری	John Holden
1958	The Man Upstairs			آری	Peter Watson
1958	Sea of Sand			آری	Brody
1959	Danger Within			آری	Capt. "Bunter" Phillips
1959	من خوبم جک			آری	Sidney De Vere Cox
1959	Jet Storm			آری	Ernest Tiller
1959	SOS Pacific			آری	Whitney Mullen
1960	سکوت خشمناک	آری		آری	Tom Curtis
1961	Whistle Down the Wind	آری
1960	The League of Gentlemen			آری	Lexy
1960	Upgreen – And at 'Em			آری
1962	Only Two Can Play			آری	Gareth L. Probert
1962	اتاق ال شکل	آری
1962	All Night Long			آری	Rod Hamilton
1962	The Dock Brief aka Trial and Error			آری	Herbert Fowle
1963	فرار بزرگ			آری	Sqn. Ldr. Roger Bartlett "Big X"
1964	راز سوم			آری	Alfred Price-Gorham
1964	جلسه احضار ارواح در یک بعدازظهر بارانی	آری		آری	Billy Savage
1964	توپ‌ها در باتاسی			آری	Regimental Sgt. Major Lauderdale
1965	پرواز ققنوس			آری	Lew Moran
1966	دانه‌های شن			آری	Frenchy Burgoyne
1967	دکتر دولیتل			آری	Albert Blossom
1968	Only When I Larf			آری	Silas
1968	The Bliss of Mrs. Blossom			آری	Robert Blossom
1969	The Magic Christian			آری	Oxford coach
1969	اوه! چه جنگ دلپذیری	آری	آری
1970	The Last Grenade			آری	Gen. Charles Whiteley
1970	Loot			آری	Inspector Truscott
1970	A Severed Head			آری	Palmer Anderson
1971	شماره ۱۰ محله ریلینگتون			آری	جان کریستی (قاتل)
1972	Cup Glory			آری	Narrator
1972	وینستون جوان	آری	آری
1974	سپس هیچ‌کدام باقی نماندند			آری	Judge Arthur Cannon
1975	برانیگان			آری	Cmdr. Sir Charles Swann
1975	Rosebud			آری	Edward Sloat
1975	رفتار ناشایست			آری	Maj. Lionel E. Roach
1977	شطرنج‌بازان			آری	جیمز اوترام
1977	پلی در دوردست		آری	آری	Lunatic wearing glasses	Uncredited
1978	شعبده‌بازی		آری
1979	The Human Factor			آری	Col. John Daintry
1982	گاندی	آری	آری
1985	A Chorus Line		آری
1987	آزادی را فریاد کن	آری	آری
1992	چاپلین	آری	آری
1993	پارک ژوراسیک			آری	John Hammond
1993	سرزمین سایه‌ها	آری	آری
1994	معجزه در خیابان سی و چهارم			آری	بابا نوئل
1996	E=mc2			آری	The Visitor
1996	هملت			آری	English Ambassador to Denmark
1996	در عشق و جنگ	آری	آری
1997	جهان گمشده: پارک ژوراسیک			آری	John Hammond
1998	الیزابت			آری	Sir William Cecil
1999	جغد خاکستری	آری	آری
1999	Joseph and the Amazing Technicolor Dreamcoat			آری	Jacob
2002	Puckoon			آری	Narrator	(final film role)
2007	بستن حلقه	آری	آری
2015	دنیای ژوراسیک			آری	John Hammond	(posthumous appearance – archive audio only)

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Richard Attenborough». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۴ اوت ۲۰۱۴.
• «ریچارد اتنبورو کارگردان فیلم گاندی درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی.